Οι Ιδαίοι Δάκτυλοι από τον Κωνσταντίνο Αθ. Οικονόμου, δάσκαλο, συγγραφέα

 

Οι Ιδαίοι Δάκτυλοι

από τον Κωνσταντίνο Αθ. Οικονόμου, δάσκαλο, συγγραφέα

   

   ΚΑΤΑΓΩΓΗ – ΟΝΟΜΑΣΙΑ: Οι Ιδαίοι Δάκτυλοι ήταν, κατά την Ελληνική Μυθολογία, δαίμονες που κατάγονταν από το βουνό Ίδη της Κρήτης ή της Φρυγίας. Αποτελούσαν, στην αρχική διάσταση του μύθου, την ακολουθία της μητέρας των θεών, είτε της Ρέας είτε της Κυβέλης. Τους ονόμασαν “Δακτύλους” επειδή ήταν πέντε τον αριθμό, όσα δηλαδή και τα δάκτυλα του ενός χεριού, ή ίσως επειδή ήταν πολύ επιδέξιοι στα χέρια, ιδίως ως προς την κατεργασία των μετάλλων, πράγμα που τους ταυτίζει με τον μυθικό λαό των Τελχινών. Άλλοι αρχαίοι συγγραφείς ετυμολογούν το όνομά τους “Δάκτυλοι”, επειδή όταν τους γέννησε η μητέρα τους (που ήταν η Ρέα ή η Αχχιάλη), έμπηξε από τους πόνους του τοκετού τα δάχτυλά της στο χώμα. Τέλος, υπάρχει και η άποψη ότι εκλήθησαν μ΄ αυτό το όνομα γιατί γεννήθηκαν από τη σκόνη που έριξαν πίσω τους με τα δάχτυλά τους οι τροφοί του Δία.

ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΔΑΚΤΥΛΟΥΣ: Αναφέρονται και περισσότεροι από 5 Δάκτυλοι, μέχρι και 15. Σύμφωνα με άλλη παράδοση, απλώς οι εκατό πρώτοι άνδρες που γεννήθηκαν ποτέ στην Κρήτη ονομάσθηκαν «Ιδαίοι Δάκτυλοι». Οι Δάκτυλοι υποτίθεται ότι βρήκαν και κατεργάσθηκαν πρώτοι τον σίδηρο, φέρνοντας στο νου μας τον ανάλογο μύθο για τους Τελχίνες της Ρόδου. Άλλες πηγές τους αποδίδουν και την καθιέρωση των Μυστηρίων, συγχέοντάς τους με τους Καβείρους της Σαμοθράκης. Σύμφωνα με την κυρίαρχη παράδοση, που τους ταυτίζει με τους Κουρήτες, στους Δακτύλους εμπιστεύθηκε η Ρέα τη φύλαξη του βρέφους της, του θεού Δία, στην προσπάθειά της να γλιτώσει το τέκνο της από τις άγριες διαθέσεις του Κρόνου.

Η ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΗΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ: Μία παράδοση της Ηλείας δίνει και τα ονόματα των πέντε: Ηρακλής (όχι ο γνωστός μας ήρωας), Παιωναίος, Επιμήδης, Ιάσιος και Ίδας. Ο μεγαλύτερος σε ηλικία ήταν ο Ηρακλής. Οι 5 αυτοί Δάκτυλοι λέγεται πως ίδρυσαν τους Ολυμπιακούς αγώνες, ως εξής: Ο Ηρακλής πρότεινε στους άλλους τέσσερις να κάνουν αγώνες δρόμου καθώς πρόσεχαν τον μικρό Δία για να διασκεδάσουν και λίγο. Μετά τη λήξη των αγώνων, ο Ιδαίος Ηρακλής στεφάνωσε τους νικητές. Στη συνέχεια, πρότεινε να τελούνται οι αγώνες αυτοί κάθε 5 χρόνια, όσοι ήταν και οι Ιδαίοι Δάκτυλοι. Έτσι, αιώνες αργότερα, στην Ολυμπία υπήρχε ιδιαίτερος βωμός προς τιμήν των Ιδάιων Δακτύλων. Ο Ιδαίος Ηρακλής μάλιστα λατρευόταν ξεχωριστά στην Ολυμπία, τη Μεγαλόπολη, στις Ερυθρές και τις Θεσπιές.

Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑ

   ΔΑΚΤΥΛΟΙ ΚΑΙ ΗΦΑΙΣΤΟΣ: Μία άλλη, αρχαιότερη, παράδοση, αναφέρει ότι οι Ιδαίοι Δάκτυλοι ήταν τρεις: ο Κέλμις, ο Δαμναμενεύς και ο Άκμων, όλοι τους μάγοι. Αυτοί οι μάγοι ήταν υπηρέτες της Αδράστειας και πρώτοι άσκησαν την τέχνη του Ηφαίστου, κατεργαζόμενοι με τη φωτιά το σίδερο και το χαλκό. Ακόμη, λέγεται πως οι Ιδαίοι Δάκτυλοι δίδαξαν μουσική στον Πάρη, στο όρος Ίδη της Τρωάδας.

ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑ: Πολλά από τα ονόματα που διασώθηκαν για τους Δακτύλους ετυμολογούνται από λέξεις που έχουν σχέση με την επικυριαρχία του ανθρώπου στη φύση. Έτσι ο Δάκτυλος Δαμναμενεύς προέρχεται από το ρήμα δάμνημι που σημαίνει δαμάζω, το όνομα Κέλμις από το ρήμα κέλλω που σημαίνει τραβώ ένα πλοίο στην ξηρά, το όνομα Άκμων, σήμαινε αρχικά το αστροπελέκι και εν συνεχεία, το αμόνι του σιδηρουργού. Ακόμη Επιμήδης σημαίνει αυτόν που μηχανεύεται κάτι, Παιωναίος σημαίνει ο ιαματικός, κ.ο.κ. Άλλα ονόματα Δακτύλων που διασώζει η αρχαία Γραμματεία είναι: Σκέλμις, Σκύθης, Δέλας, Ιδαίος, Ίδας, Πυρρίχος, Κύρβας, Κόρυβας, Πρυμνεύς, Μίμας, Οκύθοος, Μελισσεύς, Ιάσιος, Τιτίας, Κύλλενος, κ.ά.

Konstantinosa.oikonomou@gmail.com

Το χριστόψωμο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη κείμενο και AUDIOBOOK διαβάζει ο Κων/νος Οικονόμου

Το χριστόψωμο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη

 κείμενο και AUDIOBOOK

 διαβάζει ο Κων/νος Οικονόμου

   Μεταξὺ τῶν πολλῶν δημωδῶν τύπων, τοὺς ὁποίους θὰ ἔχωσι νὰ ἐκμεταλλευθῶσιν οἱ μέλλοντες διηγηματογράφοι μας, διαπρεπῆ κατέχει θέσιν ἡ κακὴ πενθερά, ὡς καὶ ἡ κακὴ μητρυιά. Περὶ μητρυιᾶς ἄλλοτε θὰ ἀποπειραθῶ νὰ διαλάβω τινὰ πρὸς ἐποικοδόμησιν τῶν ἀναγνωστῶν μου. Περὶ μιᾶς κακῆς πενθερᾶς σήμερον ὁ λόγος. Εἰς τί ἔπταιεν ἡ ἀτυχὴς νέα Διαλεχτή, οὕτως ὠνομάζετο, θυγάτηρ τοῦ Κασσανδρέως μπαρμπα-Μανώλη, μεταναστεύσαντος κατὰ τὴν Ἑλληνικὴν Ἐπανάστασιν εἰς μίαν τῶν νήσων τοῦ Αἰγαίου, εἰς τί ἔπταιεν ἂν ἦτο στεῖρα καὶ ἄτεκνος; Εἶχε νυμφευθῆ πρὸ ἑπταετίας, ἔκτοτε δὶς μετέβη εἰς τὰ λουτρὰ τῆς Αἰδηψοῦ, πεντάκις τῆς ἔδωκαν νὰ πίῃ διάφορα τελεσιουργὰ βότανα, εἰς μάτην, ἡ γῆ ἔμενεν ἄγονος. Δύο ἢ τρεῖς γύφτισσαι τῆς ἔδωκαν νὰ φορέσῃ περίαπτα θαυματουργὰ περὶ τὰς μασχάλας, εἰποῦσαι αὐτῇ ὅτι τοῦτο ἦτο τὸ μόνον μέσον, ὅπως γεννήσῃ, καὶ μάλιστα υἱόν. Τέλος καλόγηρός τις Σιναΐτης τῇ ἐδώρησεν ἡγιασμένον κομβολόγιον, εἰπὼν αὐτῇ νὰ τὸ βαπτίζῃ καὶ νὰ πίνῃ τὸ ὕδωρ. Τὰ πάντα μάταια. Ἐπὶ τέλους μὲ τὴν ἀπελπισίαν ἦλθε καὶ ἡ ἀνάπαυσις τῆς συνειδήσεως, καὶ δὲν ἐνόμιζεν ἑαυτὴν ἔνοχον. Τὸ αὐτὸ ὅμως δὲν ἐφρόνει καὶ ἡ γραῖα Καντάκαινα, ἡ πενθερά της, ἥτις ἐπέρριπτεν εἰς τὴν νύμφην αὐτῆς τὸ σφάλμα τῆς μὴ ἀποκτήσεως ἐγγόνου διὰ τὸ γῆράς της. Εἶναι ἀληθὲς ὅτι ὁ σύζυγος τῆς Διαλεχτῆς ἦτο τὸ μόνον τέκνον τῆς γραίας ταύτης, καὶ οὗτος δὲ συνεμερίζετο τὴν πρόληψιν τῆς μητρός του ἐναντίον τῆς συμβίας αὐτοῦ. Ἂν δὲν τῷ ἐγέννα ἡ σύζυγός του, ἡ γενεὰ ἐχάνετο. Περίεργον δὲ ὅτι πᾶς Ἕλλην τῆς ἐποχῆς μας ἱερώτατον θεωρεῖ χρέος καὶ ὑπερτάτην ἀνάγκην τὴν διαιώνισιν τοῦ γένους του. Ἑκάστοτε, ὁσάκις ὁ υἱός της ἐπέστρεφεν ἐκ τοῦ ταξιδίου του, διότι εἶχε βρατσέραν, καὶ ἦτο τολμηρότατος εἰς τὴν ἀκτοπλοΐαν, ἡ γραῖα Καντάκαινα ἤρχετο εἰς προϋπάντησιν αὐτοῦ, τὸν ὡδήγει εἰς τὸν οἰκίσκον της, τὸν ἐδιάβαζε, τὸν ἐκατήχει, τοῦ ἔβαζε μαναφούκια*, καὶ οὕτω τὸν προέπεμπε παρὰ τῇ γυναικὶ αὐτοῦ. Καὶ δὲν ἔλεγε μόνα τὰ ἐλάττώματά της, ἀλλὰ τὰ αὐγάτιζε· δὲν ἦτο μόνον «μαρμάρα», τουτέστι στεῖρα, ἡ νύμφη της, τοῦτο δὲν ἤρκει, ἀλλ᾽ ἦτο ἄπαστρη*, ἀπασσάλωτη*, ξετσίπωτη, κτλ. Ὅλα τὰ εἶχεν, «ἡ ποίσα, ἡ δείξα, ἡ ἄκληρη». Ὁ καπετὰν Καντάκης, σφλομωμένος, θαλασσοπνιγμένος, τὰ ἤκουεν ὅλα αὐτά, ἡ φαντασία του ἐφούσκωνεν, ἐξερχόμενος εἶτα συνήντα τοὺς συναδέλφους του ναυτικούς, ἤρχιζαν τὰ καλῶς ὥρισες, καλῶς σᾶς ηὗρα, ἔπινεν ἑπτὰ ἢ ὀκτὼ ρώμια, καὶ μὲ τριπλῆν σκοτοδίνην, τὴν ἐκ τῆς θαλάσσης, τὴν ἐκ τῆς γυναικείας διαβολῆς καὶ τὴν ἐκ τῶν ποτῶν, εἰσήρχετο οἴκαδε καὶ βάρβαροι σκηναὶ συνέβαινον τότε μεταξὺ αὐτοῦ καὶ τῆς συζύγου του. Οὕτως εἶχον τὰ πράγματα μέχρι τῆς παραμονῆς τῶν Χριστουγέννων τοῦ ἔτους 186… Ὁ καπετὰν Καντάκης πρὸ πέντε ἡμερῶν εἶχε πλεύσει μὲ τὴν βρατσέραν του εἰς τὴν ἀπέναντι νῆσον μὲ φορτίον ἀμνῶν καὶ ἐρίφων, καὶ ἤλπιζεν ὅτι θὰ ἑώρταζε τὰ Χριστούγεννα εἰς τὴν οἰκίαν του. Ἀλλὰ τὸν λογαριασμὸν τὸν ἔκαμνεν ἄνευ τοῦ ξενοδόχου, δηλ. ἄνευ τοῦ Βορρᾶ, ὅστις ἐφύσησεν αἰφνιδίως ἄγριος, καὶ ἔκλεισεν ὅλα τὰ πλοῖα εἰς τοὺς ὅρμους ὅπου εὑρέθησαν. Εἴπομεν ὅμως ὅτι ὁ καπετὰν Καντάκης ἦτο τολμηρὸς περὶ τὴν ἀκτοπλοΐαν. Περὶ τὴν ἑσπέραν τῆς παραμονῆς τῶν Χριστουγέννων, ὁ ἄνεμος ἐμετριάσθη ὀλίγον, ἀλλ᾽ οὐχ ἧττον ἐξηκολούθει νὰ πνέῃ. Τὸ μεσονύκτιον πάλιν ἐδυνάμωσε. Τινὲς ναυτικοὶ ἐν τῇ ἀγορᾷ ἐστοιχημάτιζον ὅτι, ἀφοῦ κατέπεσεν ὁ Βορρᾶς, ὁ καπετὰν Καντάκης θὰ ἔφθανε περὶ τὸ μεσονύκτιον. Ἡ σύζυγός του ὅμως δὲν ἦτο ἐκεῖ νὰ τοὺς ἀκούσῃ καὶ δὲν τὸν ἐπερίμενεν. Αὕτη ἐδέχθη μόνον περὶ τὴν ἑσπέραν τὴν ἐπίσκεψιν τῆς πενθερᾶς της, ἀσυνήθως φιλόφρονος καὶ μειδιώσης, ἥτις τῇ εὐχήθη τὸ ἀπαραίτητον «καλὸ δέξιμο» καὶ διὰ χιλιοστὴν φορὰν τὸ στερεότυπον «μ᾽ ἕναν καλὸ γυιό». Καὶ οὐ μόνον τοῦτο, ἀλλὰ τῇ προσέφερε καὶ ἓν χριστόψωμο. 

 ―  Τὸ ζύμωσα μοναχή μου, εἶπεν ἡ θεια-Καντάκαινα, μὲ γειὰ νὰ τὸ φᾷς. ―  Θὰ τὸ φυλάξω ὣς τὰ Φῶτα, διὰ ν᾽ ἁγιασθῇ, παρετήρησεν ἡ νύμφη. ―Ὄχι, ὄχι, εἶπε μετ᾽ ἀλλοκότου σπουδῆς ἡ γραῖα, τὸ δικό της φυλάει ἡ καθεμιὰ νοικοκυρὰ διὰ τὰ Φῶτα, τὸ πεσκέσι τρώγεται. 

 ―  Καλά, ἀπήντησεν ἠρέμα ἡ Διαλεχτή, τοῦ λόγου σου ξέρεις καλύτερα. Ἡ Διαλεχτὴ ἦτο ἀγαθωτάτης ψυχῆς νέα, οὐδέποτε ἠδύνατο νὰ φαντασθῇ ἢ νὰ ὑποπτεύσῃ κακόν τι. 

 ―  Πῶς τό ᾽παθε ἡ πεθερά μου καὶ μοῦ ἔφερε χριστόψωμο, εἶπε μόνον καθ᾽ ἑαυτήν, καὶ ἀφοῦ ἀπῆλθεν ἡ γραῖα, ἐκλείσθη εἰς τὴν οἰκίαν της καὶ ἐκοιμήθη μετά τινος δεκαετοῦς παιδίσκης γειτονοπούλας, ἥτις τῇ ἔκαμνε συντροφίαν ὁσάκις ἔλειπεν ὁ σύζυγός της. 

 Ἡ Διαλεχτὴ ἐκοιμήθη πολὺ ἐνωρίς, διότι σκοπὸν εἶχε νὰ ὑπάγῃ εἰς τὴν ἐκκλησίαν περὶ τὸ μεσονύκτιον. Ὁ ναὸς δὲ τοῦ ἁγ. Νικολάου μόλις ἀπεῖχε πεντήκοντα βήματα ἀπὸ τῆς οἰκίας της. Περὶ τὸ μεσονύκτιον ἐσήμαναν παρατεταμένως οἱ κώδωνες. Ἡ Διαλεχτὴ ἠγέρθη, ἐνεδύθη καὶ ἀπῆλθεν εἰς τὴν ἐκκλησίαν. Ἡ παρακοιμωμένη αὐτῇ κόρη ἦτο συμπεφωνημένον, ὅτι μόνον μέχρις οὗ σημάνῃ ὁ ὄρθρος θὰ ἔμενε μετ᾽ αὐτῆς, ὅθεν ἀφυπνίσασα αὐτὴν τὴν ὡδήγησε πλησίον τῶν ἀδελφῶν της. Αἱ δύο οἰκίαι ἐχωρίζοντο διὰ τοίχου κοινοῦ. Ἡ Διαλεχτὴ ἀνῆλθεν εἰς τὸν γυναικωνίτην τοῦ ναοῦ, ἀλλὰ μόλις παρῆλθεν ἡμίσεια ὥρα καὶ γυνή τις πτωχὴ καὶ χωλὴ δυστυχής, ἥτις ὑπηρέτει ὡς νεωκόρος τῆς ἐκκλησίας, ἐλθοῦσα τῇ λέγει εἰς τὸ οὖς:

 ―  Δῶσέ μου τὸ κλειδί, ἦλθε ὁ ἄντρας σου. 

 ―Ὁ ἄντρας μου! ἀνεφώνησεν ἡ Διαλεχτὴ ἔκπληκτος. Καὶ ἀντὶ νὰ δώσῃ τὸ κλειδὶ ἔσπευσε νὰ καταβῇ ἡ ἰδία. Ἐλθοῦσα εἰς τὴν κλίμακα τῆς οἰκίας βλέπει τὸν σύζυγόν της κατάβρεκτον, ἀποστάζοντα ὕδωρ καὶ ἀφρόν. 

 ―  Εἶμαι μισοπνιγμένος, εἶπε μορμυρίζων οὗτος, ἀλλὰ δὲν εἶναι τίποτε. Ἀντὶ νὰ τὸ ρίξωμε ἔξω, τὸ καθίσαμε στὰ ρηχά. 

 ―  Πέσατε ἔξω; ἀνέκραξεν ἡ Διαλεχτή. 

 ―Ὄχι, δὲν εἶναι, σοῦ λέγω, τίποτε. Ἡ βρατσέρα εἶναι σίγουρη, μὲ δύο ἄγκουρες ἀραγμένη, καὶ καθισμένη. 

 ―  Θέλεις ν᾽ ἀνάψω φωτιά; 

 ― Ἄναψε, καὶ δῶσέ μου ν᾽ ἀλλάξω. Ἡ Διαλεχτὴ ἐξήγαγεν ἐκ τοῦ κιβωτίου ἐνδύματα διὰ τὸν σύζυγόν της καὶ ἤναψε πῦρ.

 ―  Θέλεις κανένα ζεστό; 

 ―  Δὲν μ᾽ ὠφελεῖ ἐμένα τὸ ζεστό, εἶπεν ὁ καπετὰν Καντάκης. Κρασὶ νὰ βγάλῃς. Ἡ Διαλεχτὴ ἐξήγαγεν ἐκ τοῦ βαρελίου οἶνον.

 ―  Πῶς δὲν ἐφρόντισες νὰ μαγειρεύσῃς τίποτε; εἶπε γογγύζων ὁ ναυτικός. 

 ―  Δὲν σ᾽ ἐπερίμενα ἀπόψε, ἀπήντησε μετὰ ταπεινότητος ἡ Διαλεχτή. Κρέας ἐπῆρα. Θέλεις νὰ σοῦ ψήσω πριζόλα; 

 ―  Βάλε στὰ κάρβουνα, καὶ πήγαινε σὺ στὴν ἐκκλησιά σου, εἶπεν ὁ καπετὰν Καντάκης. Θὰ ἔλθω κ᾽ ἐγὼ σὲ λίγο. Ἡ Διαλεχτὴ ἔθεσε τὸ κρέας ἐπὶ τῆς ἀνθρακιᾶς, ἥτις ἐσχηματίσθη ἤδη, καὶ ἡτοιμάζετο νὰ ὑπακούσῃ εἰς τὴν διαταγὴν τοῦ συζύγου της, ἥτις ἦτο καὶ ἰδική της ἐπιθυμία, διότι ἤθελε νὰ κοινωνήσῃ. Σημειωτέον ὅτι τὴν φράσιν «πήγαινε σὺ στὴν ἐκκλησιά σου» ἔβαψεν ὁ Καντάκης διὰ στρυφνῆς χροιᾶς.

 ―Ἡ μάννα μου δὲν θὰ τό ᾽μαθε βέβαια ὅτι ἦλθα, παρετήρησεν αὖθις ὁ Καντάκης. 

 ―Ἐκείνη εἶναι στὴν ἐνορία της, ἀπήντησεν ἡ Διαλεχτή. Θέλεις νὰ τῆς παραγγείλω; 

 ―  Παράγγειλέ της νὰ ἔλθῃ τὸ πρωί. Ἡ Διαλεχτὴ ἐξῆλθεν. Ὁ Καντάκης τὴν ἀνεκάλεσεν αἴφνης.

 ―  Μὰ τώρα εἶναι τρόπος νὰ πᾷς ἐσὺ στὴν ἐκκλησιά, καὶ νὰ μὲ ἀφήσῃς μόνον; 

 ―  Νὰ μεταλάβω κ᾽ ἔρχομαι, ἀπήντησεν ἡ γυνή.

 Ὁ Καντάκης δὲν ἐτόλμησε ν᾽ ἀντείπῃ τι, διότι ἡ ἀπάντησις θὰ ἦτο βλασφημία. Οὐχ ἧττον ὅμως τὴν βλασφημίαν ἐνδιαθέτως τὴν ἐπρόφερεν. Ἡ Διαλεχτὴ ἐφρόντισε νὰ στείλῃ ἀγγελιοφόρον πρὸς τὴν πενθεράν της ἕνα δωδεκαετῆ παῖδα τῆς αὐτῆς ἐκείνης γειτονικῆς οἰκογενείας, ἧς ἡ θυγάτηρ ἐκοιμήθη ἀφ᾽ ἑσπέρας πλησίον της, καὶ ἐπέστρεψεν εἰς τὸν ναόν. Ὁ Καντάκης, ὅστις ἐπείνα τρομερά, ἤρχισε νὰ καταβροχθίζῃ τὴν πριζόλαν. Καθήμενος ὀκλαδὸν παρὰ τὴν ἑστίαν, ἐβαρύνετο νὰ σηκωθῇ καὶ ἀνοίξῃ τὸ ἑρμάρι διὰ νὰ λάβῃ ἄρτον, ἀλλ᾽ ἀριστερόθεν αὐτοῦ ὑπεράνω τῆς ἑστίας ἐπὶ μικροῦ σανιδώματος εὑρίσκετο τὸ χριστόψωμον ἐκεῖνο, τὸ δῶρον τῆς μητρός του πρὸς τὴν νύμφην αὐτῆς. Τὸ ἔφθασε καὶ τὸ ἔφαγεν ὁλόκληρον σχεδὸν μετὰ τοῦ ὀπτοῦ κρέατος. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Περὶ τὴν αὐγήν, ἡ Διαλεχτὴ ἐπέστρεψεν ἐκ τοῦ ναοῦ, ἀλλ᾽ εὗρε τὴν πενθεράν της περιβάλλουσαν διὰ τῆς ὠλένης τὸ μέτωπον τοῦ υἱοῦ αὐτῆς καὶ γοερῶς θρηνοῦσαν. Ἐλθοῦσα αὕτη πρὸ ὀλίγων στιγμῶν τὸν εὗρε κοκκαλωμένον καὶ ἄπνουν. Ἐπάρασα τοὺς ὀφθαλμούς, παρετήρησε τὴν ἀπουσίαν τοῦ χριστοψώμου ἀπὸ τοῦ σανιδώματος τῆς ἑστίας, καὶ ἀμέσως ἐνόησε τὰ πάντα. Ὁ Καντάκης ἔφαγε τὸ φαρμακωμένο χριστόψωμον, τὸ ὁποῖον ἡ γραῖα στρίγλα εἶχε παρασκευάσει διὰ τὴν νύμφην της. Ἰατροὶ ἐπιστήμονες δὲν ὑπῆρχον ἐν τῇ μικρᾷ νήσῳ· οὐδεμία νεκροψία ἐνεργήθη. Ἐνομίσθη ὅτι ὁ θάνατος προῆλθεν ἐκ παγώματος συνεπείᾳ τοῦ ναυαγίου. Μόνη ἡ γραῖα Καντάκαινα ἤξευρε τὸ αἴτιον τοῦ θανάτου. Σημειωτέον ὅτι ἡ γραῖα συναισθανθεῖσα καὶ αὐτὴ τὸ ἔγκλημά της, δὲν ἐμέμφθη τὴν νύμφην της, ἀλλὰ τοὐναντίον τὴν ὑπερήσπισε κατὰ τῆς κακολογίας ἄλλων. Ἐὰν ἔζησε καὶ ἄλλα κατόπιν Χριστούγεννα, ἡ ἄστοργος πενθερὰ καὶ ἀκουσία παιδοκτόνος, δὲν θὰ ἦτο βεβαίως πολὺ εὐτυχὴς εἰς τὸ γῆράς της. (1887) 

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ:

Κείμενα από αρχαίους λαούς [Πέρσες, Κινέζους, Ινδούς] και Έλληνες φιλοσόφους, ομιλούν για τη Γέννηση του Χριστού! Ο Σπερματικός λόγος των Χριστουγέννων από τον Κωνσταντίνο Αθ. Οικονόμου

 

Κι όμως, κείμενα από αρχαίους λαούς [Πέρσες, Κινέζους, Ινδούς] και Έλληνες φιλοσόφους, ομιλούν για τη Γέννηση του Χριστού! Ο Σπερματικός λόγος των Χριστουγέννων

από τον Κωνσταντίνο Αθ. Οικονόμου, δάσκαλο, συγγραφέα

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ: Ο αρχαίος κόσμος, πριν την ενανθρώπηση του Χριστού στη γη το βράδυ των Χριστουγέννων, δε στερήθηκε φωτισμένων πνευμάτων που προσέγγισαν κατά Θεία παραχώρηση την Αλήθεια, αποδεικνύοντας ότι προϋπήρχε το Σχέδιο Σωτηρίας του Θεού, της θείας δηλαδή οικονομίας, και πως γι΄ αυτό ακριβώς δόθηκε ο σπερματικός λόγος (σπέρματα αληθείας και πληροφόρησης) στα έθνη, σε εναρέτους ανθρώπους, και ευσεβείς φιλοσόφους, επειδή Θεός, ο Πατήρ και αυτών!

ΣΤΗΝ ΠΕΡΣΙΑ: Οι Χαλδαίοι [Πέρσες], δέχτηκαν διά του προφήτου Βαλαάμ (13οςαι. π.Χ.) την “προφητεία του λαμπρού άστρου και της Γέννησης του Χριστού”, η οποία και επαληθεύτηκε με την εμφάνιση του λαμπρού αστέρος, που ήταν Άγγελος Φωτός, και την ενανθρώπηση του Χριστού στη Βηθλεέμ, την οποία επιβεβαίωσαν προσωπικά οι τρεις Πέρσες Μάγοι, που είδαν και ακολούθησαν το νέο λαμπρό αστέρι, εξαιτίας ακριβώς της παλαιότατης προφητείας. Ακόμη, στην Περσία αναμενόταν “Σωτήρας Θεάνθρωπος, ο οποίος θα γεννηθεί εκ Παρθένου και θα συντελούσε στην ανακαίνιση και τον καθαρμό του κόσμου”!

ΣΤΗΝ ΙΝΔΙΑ: Στον Βεδισμό υπήρχε σαφώς προσδοκία για το “Θεό του Φωτός”, ο οποίος “θα ενανθρωπιστεί εκ Παρθένου και θα αποσταλεί στον κόσμο από τον ουράνιο Πατέρα Του, ως μεσίτης μεταξύ Θεού και κόσμου”! Κατά τα κείμενα Μαχαγιάνα του Βουδισμού, αναμενόταν “ο Θείος Λυτρωτής και Διδάσκαλος, ο οποίος θα αποκαλύψει θείες αλήθειες εκ του πληρώματος της Σοφίας Αυτού και θα πληρώσει τις εσώτατες επιθυμίες και τις νοσταλγίες του ανθρώπου”. Σύμφωνα με κείμενα του Ινδικού Βουδισμού, ο ιστορικός Βούδας έλεγε ότι “μετά από 500 χρόνια θα χρεοκοπήσει η διδασκαλία μου”! Στο Θιβετιανό Βουδισμό, αναμενόταν “Παρθενογέννητος Θεάνθρωπος Λυτρωτής, ο οποίος θα σώσει τον άνθρωπο και θα επαναγάγει την ανθρωπότητα στην αρχέγονη χρυσή εποχή”!

ΣΤΗΝ ΚΙΝΑ: Ο Κομφούκιος στην Κίνα, 500 χρόνια κι αυτός νωρίτερα, ανέμενε “τον Άγιο, τον Θεάνθρωπο, ο οποίος θα είχε την λυτρούσα γνώση και θα έσωζε και θα κυβερνούσε τον κόσμο!” Όμως, και πολλές κινέζικες παραδόσεις ανέμεναν “τον Ποιμένα και Άρχοντα”, ο οποίος χαρακτηρίζεται ως “Αγιότατος και Καθολικός Διδάσκαλος και Κυρίαρχος”! “Ο Άγιος αυτός υπήρχε προ του ουρανού και της γης! Είναι ο ποιητής, Δημιουργός και συντηρητής των πάντων! Όσο Μέγας και αν είναι, έχει και την Ανθρώπινη φύση! Αυτός και μόνος είναι άξιος να θυσιαστεί εις τον υπέρτατο Δεσπότη και Άρχοντα του Κόσμου! Αυτός θα συνδιαλλάξει τον ουρανό μετά της γης! ”.

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ: Οι εξουσιαστές που κινούν τα νήματα του κόσμου και κατευθύνουν τη Γνώση, προσπαθούν εδώ και αιώνες, πλαστογραφώντας πηγές ή αποκρύπτοντας τες, να φέρουν σε σύγκρουση τον Ελληνισμό με τον Χριστιανισμό. Ξέρουν ότι η σύνδεση των δύο δυνάμεων είναι το ισχυρότερο εμπόδιο για την υλοποίηση των σχεδίων τους, Ξέρουν ότι αν οι λαοί γαντζωθούν σ’ αυτά, θα είναι αδύνατο να εφαρμόσουν την Νέα Τάξη πραγμάτων. Αυτός είναι ο λόγος πού αποκρύπτονται προφητείες των Αρχαίων Ελλήνων που μιλούν ξεκάθαρα για την έλευση του Χριστού. Προσπαθούν να παρουσιάσουν τον Χριστιανισμό ως εβραιογενή θρησκεία και όλους τους Αρχαίους Έλληνες ως ειδωλολάτρες. Ωστόσο έχουν διασωθεί αρχαία κείμενα πού αποδεικνύουν το ακριβώς αντίθετο. Ο Αισχύλος, πέντε αιώνες πριν από τη γέννηση του Χριστού από την Παρθένο, μίλησε για τον “Παρθενογέννητο”, που θα ερχόταν να βοηθήσει τους ανθρώπους¹!!! Στο έργο Αλκιβιάδης του Πλάτωνα, εμφανίζεται ο Σωκράτης να λέει, 400 χρόνια πριν την Έλευση του Χριστού, πως “ο άνθρωπος πρέπει να ζει εν αναμονή, μέχρις ότου φτάσει ο καιρός να διδαχθεί από τον προσδοκώμενο Υπεράνθρωπο Διδάσκαλο!” Άλλωστε η προσέγγιση του Σωκράτη προς τον Μόνο, Ένα αληθινό Θεό, η αποποίηση του ανύπαρκτου δωδεκάθεου, και γενικότερα τα “καινά του δαιμόνια” τον καταδίκασαν σε θάνατο. Στην Πολιτεία του Πλάτωνα (B, V, 362), περιέχεται μία προφητεία ισάξια μ’ αυτές της Παλαιάς Διαθήκης: “Θα απογυμνωθεί απ’ όλα εκτός της δικαιοσύνης, διότι φτιάχτηκε αντίθετος στην ως τότε συμπεριφορά. Χωρίς να αδικήσει κανέναν θα δυσφημισθεί πολύ ως άδικος ώστε να βασανισθεί για την δικαιοσύνη και θα γεμίσει με δάκρυα εξαιτίας της κακοδοξίας αλλά θα μείνει αμετακίνητος μέχρι θανάτου και ενώ θα είναι δίκαιος θα θεωρείται άδικος για όλη του τη ζωή. Έχοντας τέτοιες διαθέσεις ο δίκαιος θα μαστιγωθεί, θα στρεβλωθεί, θα δεθεί, [...] και στα τελευταία του αφού πάθει κάθε κακό θα καρφωθεί πάνω σε πάσσαλο”!!

ΣΤΗ ΛΑΤΙΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ: Ο Κικέρων, 50 μόλις χρόνια πριν την Σάρκωση του Χριστού, οραματίζεται την εποχή που θα κυβερνά παντού “είς Διδάσκαλος και Κυρίαρχος, ο Θεός”! Ο Οράτιος και ο Οβίδιος κάνουν λόγο για τη “χρυσή εποχή (του Παραδείσου) που χάθηκε”. Ο Βιργίλιος στην 4η Εκλογή του, αφιερωμένη στο φίλο του Πολύωνα, μιλά για “το Θείον Παιδίον, το οποίο “θα επαναφέρει στην ανθρωπότητα τον Χρυσό Αιώνα”. “Οσονούπω νέα χρυσή γενεά στέλλεται άνωθεν από τα ουράνια ύψη εις την γην. [...] προστάτεψε τη Μητέρα, τη στιγμή που θα γεννάται εξ αυτής το Βρέφος, δια του οποίου θα λήξει η δυστυχής γενεά! Δια πρώτην φορά στην παγκόσμιο ιστορία! Και νέα γενεά ευτυχής θα ανατείλει σ΄ όλον τον κόσμο. Ήδη άρχισε να βασιλεύει ο πάμφωτος Ένας Θεός [...] Ελθέ πολυτίμητε Υιέ του Θεού, μεγάλε Υιέ του Υψίστου. Ρίξε το βλέμμα Σου εις την ανθρωπότητα, την κλονιζομένη από το βάρος της αμαρτίας. Ρίξε το βλέμμα Σου και δες πως τα πάντα σκιρτούν για την εποχή, η οποία οσονούπω φτάνει!.” Και αυτό το "οσονούπω" του Βιργίλιου λέχθηκε 41 χρόνια, μόλις, πριν από την ενσάρκωση του Υιού του Θεού από την Πανάγια Μητέρα Του στη Βηθλεέμ!!!

ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ: Η μεγάλη παγκόσμια χαρά των Χριστουγέννων, της Σωτηρίας της Ανθρωπότητας, της παγκόσμιας αναμενόμενης εμφάνισης του σχεδίου της Θείας Οικονομίας, είναι διπλή χαρά για τον Ελληνισμό, του οποίου σοφοί και φιλόσοφοι με κάθε τρόπο έψαξαν να ανακαλύψουν τον Αληθινό Δημιουργό του Κόσμου. Εκείνον που και τη γλώσσα μας χάρισε και δια του Ελληνιστικού κόσμου την άπλωσε, αλλά και την υψηλή αποστολή, να μεταφέρουμε δια της γλώσσας μας, μέσα στις χιλιετηρίδες, πολεμούμενοι μα εντέλει θριαμβεύοντες, την γνώση του ίδιου του Θεού, την Ορθή Πίστη, την Ορθοδοξία και να την υπερασπιστούμε κατά καιρούς με αίμα, με χαρά και με θάρρος, γράφοντας την πιο ένδοξη ιστορία του κόσμου! Η είδηση, το κήρυγμα της Ενανθρωπήσεως του ίδιου του Θεού μας, του Χριστού, δια στόματος των Αποστόλων, βρήκε τότε τον Ελληνισμό σε μια τραγική στιγμή, σε ώρες που «σταυρωνόταν» από τον βαρβαρισμό των Ρωμαίων, την ώρα που το πνεύμα του Ελληνικού Πολιτισμού καταπατούνταν και μάτωνε σε αρένες αντί σε θέατρα και σε παρωδίες εορτών, ή παρωδίες δήθεν “Ολυμπιακών Αγώνων”. Στις ευσεβείς καρδιές των Ελλήνων αλλά και στις προχωρημένες διάνοιές τους, το μήνυμα της Σωτηρίας, η ελπίδα της Ανάστασης, η βεβαιότητα της Αιωνιότητας, το υψηλό νόημα του Χριστιανισμού, έπεσε ως “μάννα εξ ουρανού”, αφού ο Ελληνισμός, συναντούσε επιτέλους Εκείνον που τον έπλασε και οι φιλόσοφοι Εκείνον τον οποίον αναζητούσαν Έτσι ο Ελληνισμός έγινε ο Νέος Ισραήλ της Χάριτος που μεταφέρει τη νέα Κιβωτό της Καινής Διαθήκης Του! Και όταν ήρθε εκείνη, η συγκλονιστική και μοναδική θεία ώρα, εκείνη η άγια νύχτα των Χριστουγέννων, κάπου στον ουρανό, η ψυχή του Σωκράτη, που πρωτομίλησε για Εκείνον τον Ένα και Αληθινό Θεό, η ψυχή του Σωκράτη που γκρέμισε πρώτος τα είδωλα της αγνοίας, σίγουρα ευφραινόταν! Ο Ελληνισμός έχει συνέχεια. Επειδή ακριβώς ήταν συνέχεια μέσα στο Σχέδιο του Θεού για τη Σωτηρία της Ανθρωπότητας. Η εντυπωσιακή αρχαία ευσέβειά του, τον έσπρωξε σε θαυμαστά έργα, ενώ ταυτόχρονα η ακούσια άγνοιά του για τον Αληθινό Θεό, έφερε το έλεος και την ιδιαίτερη αγάπη του Χριστού, αλλά και τη μεγάλη προστασία της Παναγίας και Αειπαρθένου Μητέρας Του.

Καλά κι ευλογημένα Χριστούγεννα!

Konstantinosa.oikonomou@gmail.com 

1. Ο Αισχύλος δια στόματος Ερμή, προφητεύει [Προνηθέας Δεσμ., 1026-1028]: “Σ' αυτά τα βάσανά σου τέρμα κανένα να μην περιμένεις πριν να φανεί και να θελήσει κάποιος απ' τους θεούς να πάρει τα βάσανά σου επάνω του και να πάει στον σκοτεινό Άδη στα σκοτεινιασμένα βάθη του Ταρτάρου”.

Ο Όσιος Νήφων ο Νέος Κοινοβιάρχης (28/12/1809) προστάτης νήσου Σκιάθου του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου

 

Ο Όσιος Νήφων ο Νέος Κοινοβιάρχης (28/12/1809)

προστάτης νήσου Σκιάθου

του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου

ΓΕΝΙΚΑ: Ο Όσιος Νήφων, o νέος κοινοβιάρχης, συνέβαλε στην ανάπτυξη του μοναχισμού με την ίδρυση ησυχαστηρίων και μοναστηριών σε νησιά του Αιγαίου, αγωνιζόμενος μαζί και με τους άλλους κολλυβάδες πατέρες για τη διάσωση του ορθοδόξου φρονήματος, την πνευματική αναγέννηση του λαού και την επιστροφή στην αρχαία εκκλησιαστική παράδοση.

ΣΤΟ ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ: Γεννήθηκε το 1736 στη Χίο. Νήπιο ακόμη, έχασε τους γονείς του από επιδημία πανούκλας. Την ανατροφή του ανέλαβε μια θεία του και όταν έγινε έφηβος αναχώρησε για την Κωνσταντινούπολη, όπου ασχολήθηκε με το εμπόριο. Όμως, το συνταρακτικό γεγονός της δολοφονίας ενός φίλου του από κάποιο γενίτσαρο, τον γέμίσε με θλίψη και απόγνωση. Μετά από αυτό αναχώρησε για το Άγιο όρος, πρώτα στην Ι.Μ. Μεγίστης Λαύρας και έπειτα στη Σκήτη του Παντοκράτορα (Καψάλα), όπου εκάρη μοναχός και αργότερα χειροτονήθηκε ιερέας, ενώ, κατά τον Παπαδιαμάντη, ασκήτεψε έπειτα στη σκήτη Αγίου Βασιλείου. Ο Νήφων, ενώ ουδέποτε φοίτησε σε σχολείο, κατανοούσε την Αγία Γραφή και τα συγγράμματα των Πατέρων της Εκκλησίας, ενώ ευλαβείτο ιδιαίτερα την Θεοτόκο. Όμως εξαιτίας της ταραχώδους περιόδου του πνευματικού κινήματος των Κολλυβάδων¹ ο Νήφων συνταράχθηκε από την όξυνση των προβλημάτων, που είχαν προκύψει και οδηγήσει σε θλιβερά επεισόδια. Έτσι, αποφάσισε να εγκαταλείψει το Άγιο Όρος, στο οποίο είχε γνώρισε και τον Άγιο Αθανάσιο τον Πάριο (1721 -1813), λαμπρό εκπρόσωπο του λεγομένου κολλυβαδικού κινήματος.

ΣΤΑ ΝΗΣΙΑ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ: Ο Νήφων αναγκάστηκε να καταφύγει σε διάφορα νησιά του Αιγαίου. Αφού πρώτα επισκέφθηκε τη Χίο, κατευθύνθηκε μαζί με άλλους συμμοναστές στη Σάμο, όπου έμειναν λίγους μήνες στην εγκαταλελλειμμένη Μονή της Α. Κυριακής. Από τη Σάμο ο Όσιος μαζί με τους ιερομονάχους Γρηγόριο Νισύριο, Αθανάσιο εξ Αρμενίας και Αρσένιο Μωραΐτη φτάνουν στη Νάξο, όπου διέμειναν στο μοναστήρι της Παναγίας Φανερωμένης. Εκεί γνωρίστηκαν με τον Νικόλαο Καλιβούρτζη, τον μετέπειτα μεγάλο φιλοκαλικό πατέρα και διδάσκαλο, Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη, ο οποίος, χάρη σ’ αυτούς, αποφάσισε να ακολουθήσει τον μοναχικό βίο στον Άθωνα. Έπειτα μετέβησαν στην ιερή νήσο, Πάτμο, όπου γνωρίστηκαν με τον ιεράρχη της Κορίνθου, Άγιο Μακάριο Νοταρά (1731-1805). Στη συνέχεια ο Όσιος Νήφων μαζί με τον Γρηγόριο επισκέφθηκε τους Λειψούς, όπου στο Ρωμάνι έκτισε το εκκλησάκι –ησυχαστήριο του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Από εκεί ο Όσιος αναγκάστηκε από τις πειρατικές επιδρομές να φύγει σύντομα και να μεταβεί στους γειτονικούς Φούρνους Ικαρίας (1775), όπου οικοδόμησε ναϋδριο προς τιμήν του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και πάλι. Το ίδιο έτος ξεκίνησε και η ανέγερση της ιεράς μονής του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και στον Άγιο Κήρυκο Ικαρίας. Σημαντική ήταν και η συμβολή του Αγίου Μακαρίου του Νοταρά, που έμεινε μαζί με τον Νήφωνα για αρκετό διάστημα. Σήμερα σώζονται ερείπια από το κελλί, στο οποίο διέμενε, καθώς και το ανεγερθέν παρεκκλήσιο επ’ ονόματι του Αγίου Μακαρίου μετά την κοίμησή του, 17/4/1805. Η Μονή του Ευαγγελισμού Ικαρίας υπήρξε το πνευματικό καταφύγιο των θεοφόρων κολλυβάδων ασκητών και κατέστη ένα υποδειγματικό κοινόβιο, αφού επί των ημερών του Οσίου Νήφωνος ο αριθμός των μοναχών έφθασε τους εικοσιπέντε. Πλήθος κόσμου κατέφθανε στο μοναστήρι για να καθοδηγηθεί πνευματικά από το διακριτικό και διορατικό Γέροντα Νήφωνα, που αναδείχθηκε οδηγός των ασκητών, και κατέστησε το μοναστήρι κέντρο παιδείας και πνευματικής άσκησης για υποψήφιους κληρικούς.

ΣΤΗ ΣΚΙΑΘΟ: Το 1778 ο σκιαθίτης απόφοιτος της Πατμιάδας, Γρηγόριος Χατζησταμάτης πληροφορήθηκε για τον ενάρετο Γέροντα Νήφωνα και το περίφημο μοναστήρι του Ευαγγελισμού στην Ικαρία και αποφάσισε να εγκαταλείψει την Πάτμο, όπου βρισκόταν, και να καταφύγει στην κολλυβαδική μονή. Εκεί εκάρη μοναχός και πρότεινε στον Νήφωνα να φύγουν από την Ικαρία και να εγκατασταθούν στη Σκιάθο, όπου ο πατέρας του Γρηγορίου διέθετε κτηματική περιουσία. Έτσι το 1794 έφθασαν στη Σκιάθο, όπου ανήγειραν ιερά μονή επ’ ονόματι του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Το 1797 η νέα αυτή μονή κατέστη πατριαρχικό σταυροπήγιο. Το επόμενο έτος ο παπά-Γρηγόρης Χατζησταμάτης δώρισε την πατρική του περιουσία στο μοναστήρι. Το σκιαθίτικο μοναστήρι αναδείχθηκε πνευματικό κέντρο και καταφύγιο για τους κατοίκους του νησιού στη σκοτεινή περίοδο της Τουρκοκρατίας. Τον Σεπτέμβριο του 1807 έφτασαν εκεί καταδιωκόμενοι από Τούρκους 1.400 κλεφταρματολοί από όλη την Ελλάδα. Στη μεγάλη αυτή σύναξη των καπεταναίων και αγωνιστών ο Γέροντας Νήφων ευλόγησε την πρώτη ελληνική σημαία, η οποία στην Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου (1823) ορίστηκε ως ο επίσημος τύπος της σημαίας του έθνους μας.

ΣΤΙΣ ΟΥΡΑΝΙΕΣ ΜΟΝΕΣ: Τον Δεκέμβριο του 1809, προαισθανόμενος το επίγειο τέλος του, κάλεσε έξι υποτακτικούς του και τους όρισε να πάνε στην Ικαρία για να ανακαινίσουν το ιστορικό μοναστήρι, που τόσο αγάπησε και στο οποίο σκόπευε να αφήσει την τελευταία του πνοή. Όμως, δεν πρόλαβε. Την 28η Δεκεμβρίου 1809 ο Όσιος Νήφων εγκατέλειψε την επίγεια ζωή λαμβάνοντας τον στέφανο της δόξης από τον Κύριο. Ενταφιάστηκε στο κοιμητήριο της μονής του Ευαγγελισμού της Σκιάθου και όλοι οι συμμοναστές του Οσίου έγιναν μάρτυρες του πρώτου θαύματος: ένας μοναχός, για πολλά χρόνια παράλυτος, θεραπεύτηκε, αφού ασπάσθηκε με ευλάβεια το τίμιο σκήνωμα του μακαριστού Γέροντος. Το 1812 πραγματοποιήθηκε η ανακομιδή των ιερών λειψάνων του Οσίου, τα οποία εξέπεμψαν άρρητη ευωδία, γεγονός που αποτέλεσε ένδειξη και πιστοποίηση της αγιότητος και θαυματουργικότητός του. Ο Όσιος Νήφων υπήρξε εκ των κορυφαίων του κολλυβαδικού κινήματος, που στις μέρες μας καθίσταται επίκαιρο όσο ποτέ. Χαρακτηριστικά είναι τα λόγια του συγχρόνου μας Μωυσή του Αγιορείτη: «Το κολλυβαδικό κίνημα καθίσταται λίαν επίκαιρο, όταν ξανά θέλουν πολλοί να προσφέρουν μέσα στην Εκκλησία άνεση δίχως άσκηση, χαρά δίχως αγώνα, ευφροσύνη δίχως χαρμολύπη, καινοτομίες δίχως γνώση της αυστηρής ακρίβειας της αγιοπατερικής και ευαγγελικής Παραδόσεως».

Konstantinosa.oikonomou@gmail.com 

1. Βασική αιτία της διένεξης ήταν η άρνηση των κολλυβάδων πατέρων να τελέσουν μνημόσυνα την Κυριακή, η οποία είναι η ημέρα της Αναστάσεως του Κυρίου μας. Μάλιστα το 1772 οι κολλυβάδες συνέταξαν αναφορά προς την Ιερά Σύνοδο του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, την οποία μαζί και με την ομολογία πίστεως απέστειλαν στην Κωνσταντινούπολη με τον μοναχό Νήφωνα. Ο Πατριάρχης Θεοδόσιος Β΄ εξέδωσε συνοδική απόφαση, με την οποία δικαίωνε και τις δύο (;) αντιμαχόμενες πλευρές.