Ο Αμφιάραος [ο ήρωας, μάντης και θεραπευτής, που κατάπιε η γη] Κωνσταντίνος Αθ. Οικονόμου

 

Ο Αμφιάραος

[ο ήρωας, μάντης και θεραπευτής, που κατάπιε η γη]

από τον Κωνσταντίνο Αθ. Οικονόμου, δάσκαλο συγγραφέα

Αμφιαράειον ή Αμφιάρειον

ΓΕΝΙΚΑ: Κατά την Ελληνική Μυθολογία, ο Αμφιάραος ήταν ένας από τους σπουδαιότερους Έλληνες ήρωες. Στη βασική μυθική παράδοση φέρεται γιος του Οϊκλή και εγγονός του μάντη και γιατρού Μελάμποδα¹, από τον οποίο κληρονόμησε την ιατρική και τη μαντική τέχνη. Νεότεροι μυθογράφοι θέλουν τον Αμφιάραο γιο του θεού Απόλλωνα και της Υπερμνήστρας.

ΣΤΟ ΘΡΟΝΟ ΤΟΥ ΑΡΓΟΥΣ: Ο Αμφιάραος πήρε για σύζυγό του την Εριφύλη, αδερφή του Αδράστου, τον οποίο προηγουμένως είχε εκδιώξει από το θρόνο του Άργους. Αργότερα οι δυο τους συμφιλιώθηκαν με τη συμφωνία να επιλύουν πλέον τις διαφορές τους με τη διαιτησία της Εριφύλης. Ο Αμφιάραος απέκτησε από την Εριφύλη δύο γιους, τον Αλκμέωνα και τον Αμφίλοχο και δύο κόρες, την Ευρυδίκη και την Δημώνασσα².

ΕΠΤΑ ΕΠΙ ΘΗΒΑΣ: Όταν έφτασε στο Άργος ο εκδιωχθείς από τη Θήβα Πολυνείκης, και μετά τις επίμονες παρακλήσεις του να τον βοηθήσει να ξαναγυρίσει στην πατρίδα του ως βασιλιάς, ο Άδραστος αποφάσισε να τον στηρίξει. Σε αυτή την απόφαση ο Αμφιάραος εναντιώθηκε και αρνήθηκε να συμμετάσχει στην εκστρατεία, καθώς, ως γνώστης της μαντικής, ήξερε ότι από όσους θα λάβαιναν μέρος στην εκστρατεία εκείνη μόνο ο Άδραστος θα επέστρεφε ζωντανός. Κατέφυγαν λοιπόν κατά τη συμφωνία τους στη διαιτησία της Εριφύλης, η οποία, όμως, δέχθηκε την άποψη του αδελφού της και παρότρυνε τον σύζυγό της να εκστρατεύσει μαζί με τους υπόλοιπους, για να αποκτήσει δόξα και τιμή. Ο Αμφιάραος αναγκάσθηκε τότε, χωρίς τη θέλησή του, να ακολουθήσει τους άλλους στην εκστρατεία που έγινε γνωστή ως οι “Επτά επί Θήβας”. Η Εριφύλη όμως είχε πάρει το μέρος του αδελφού της όχι από αντικειμενική κρίση, αλλά επειδή είχε δωροδοκηθεί από τον Πολυνείκη με το φημισμένο περιδέραιο της Αρμονίας. Το περιδέραιο αυτό, αλλά και ο λεγόμενος πέπλος της Αρμονίας, ήταν πολύτιμα δώρα που είχαν δωρίσει οι θεοί στην Αρμονία στους γάμους της και τα είχε κληρονομήσει από τη μητέρα του ο Πολυνείκης. Γνωρίζοντας τα πάντα ο Αμφιάραος ως μάντης, άφησε φεύγοντας για τον μοιραίο πόλεμο εντολή στα παιδιά του να σκοτώσουν τη μητέρα τους, όταν μεγαλώσουν, γιατί τον είχε στείλει σε βέβαιο θάνατο επειδή είχε θαμπωθεί από μια τέτοια δωροδοκία. Αργότερα οι Αλκμέων και Αμφίλοχος πραγματικά σκότωσαν τη μητέρα τους, όμως ο Απολλόδωρος ισχυρίζεται ότι αυτό έγινε μετά από εντολή του ίδιου του Απόλλωνα³. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, ο Αμφιάραος είχε κρυφτεί για να μη συμμετάσχει στην εκστρατεία κατά της Θήβας, αλλά η Εριφύλη τον φανέρωσε στον Άδραστο, οπότε αυτός υποχρεώθηκε να τον ακολουθήσει. Φθάνοντας στη Θήβα, οι επτά παρατάχθηκαν με τις δυνάμεις τους μπροστά στις ισάριθμες πύλες της πόλεως. Ο Αμφιάραος παρατάχθηκε και πολεμούσε μπροστά από τις Ομολωίδες ή Προιτίδες πύλες. Παρόλη την ορμή και τη γενναιότητά τους, οι πολιορκητές δεν μπόρεσαν να κυριεύσουν την πόλη. Στο τέλος λοιπόν, αφού σκοτώθηκαν σε μονομαχία τα δύο αδέλφια Ετεοκλής και Πολυνείκης, οι πολιορκητές τράπηκαν σε φυγή, αφού σκοτώθηκαν στη μάχη όλοι οι επικεφαλής εκτός του Αδράστου.

ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΑΜΦΙΑΡΑΟΥ: Ο Αμφιάραος κατά την υποχώρησή του μετά την ήττα καταδιώχθηκε από τον Θηβαίο Περικλύμενο [ή Πολυκλύμενο], γιο του θεού Ποσειδώνα, ο οποίος θα τον σκότωνε, πράγμα υποτιμητικό για έναν ήρωα όπως ο Αμφιάραος. Ο Δίας, θέλοντας να αποτρέψει το μοιραίο, έριξε κεραυνό που άνοιξε στη γη ένα μεγάλο χάσμα. Το χάσμα αυτό κατάπιε τον Αμφιάραο, τον ηνίοχό του Βάτωνα, το άρμα και το άλογό τους. Στη συνέχεια ο Δίας έκανε τον ήρωα αθάνατο, και οι αρχαίοι Έλληνες τον λάτρευαν έκτοτε ως θεό. Οι αρχαίοι πίστευαν ότι το χάσμα που τον κατάπιε βρισκόταν κοντά στον ποταμό της Θήβας Ισμηνό. Υπήρχε μάλιστα η παράδοση ότι στον τόπο που ανοίχθηκε το χάσμα, κτίσθηκε ένας περίβολος με κολώνες στις οποίες ποτέ δεν πήγαιναν να καθίσουν πουλιά, ενώ και τα άλλα ζώα απέφευγαν να βοσκήσουν εκεί.

ΛΑΤΡΕΙΑ ΤΟΥ ΗΡΩΑ: Ο Άδραστος θρήνησε απαρηγόρητα τον χαμό του γαμβρού του, όπως γράφει και ο Πίνδαρος⁴. Όμως και πολλοί αρχαίοι ποιητές που εμπνεύσθηκαν από τον μύθο αυτό, ανέφεραν με πολλή εκτίμηση και σεβασμό το όνομα του Αμφιαράου. Σώζεται μάλιστα η παράδοση ότι, κάποτε που ο Αισχύλος υμνούσε τον Αμφιάραο σε κάποια, χαμένη σήμερα, τραγωδία του, όλοι οι θεατές έστρεψαν αυθόρμητα το βλέμμα τους στον παριστάμενο Αριστείδη το Δίκαιο. Μετά τη θεοποίηση του Αμφιαράου, πολλές πόλεις διεκδικούσαν την καταγωγή του, υπερίσχυσε όμως τελικά η Θήβα! Στον Αμφιάραο ήταν αφιερωμένα πολλά ιερά, στο Άργος, στη Σπάρτη, στο Βυζάντιο, στη Θήβα, στον Ωρωπό και αλλού. Σε μεταγενέστερους μύθους, ο ήρωας εμφανίζεται να παίρνει μέρος και σε άλλα ηρωικά κατορθώματα: στην Αργοναυτική Εκστρατεία⁵, στο Κυνήγι του Καλυδώνιου Κάπρου⁶, αλλά και στα “άθλα επί Πελία”. Ο Αμφιάραος λατρεύτηκε ακόμα και ως ιατρός, θεωρούμενος μάλιστα ¨δεύτερος Ασκληπιός”. Η φήμη του ως μάντη είχε φτάσει μέχρι τη Λυδία, αφού ο Ηρόδοτος⁷ αναφέρει πως είχαν καταφύγει στο Μαντείο του οι πρέσβεις του βασιλιά των Λυδών Κροίσου, για να τον συμβουλευθούν αν έπρεπε ο Κροίσος να εκστρατεύσει κατά των Περσών. Τετοιο Μαντείο προς τιμήν του ήρωα υπήρχε στην Αττική, το οποίο ονομαζόταν Αμφιαράειο.

ΑΜΦΙΑΡΑΕΙΟ: Το Αμφιαράειο, σήμερα, είναι αττικός αρχαιολογικός χώρος. Βρίσκεται σε έναν λόφο 6 χιλιόμετρα περίπου νοτιοανατολικά του Ωρωπού. Υπήρξε ιερός χώρος και μαντείο αφιερωμένο, φυσικά, στον Αμφιάραο. Ιδρύθηκε τον 5ο αιώνα π.Χ. όταν η ευρύτερη περιοχή του Ωρωπού ανήκε στους Αθηναίους. Στο χώρο λειτουργούσε μαντείο και θεραπευτήριο. Εκεί πραγματοποιούνταν τα Μεγάλα Αμφιαράεια, μια σημαντική γιορτή που διεξαγόταν κάθε πέντε χρόνια προς τιμήν του Αμφιάραου και περιλάμβανε και αθλητικούς αγώνες.

ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ: Πολλοί ποιητές και καλλιτέχνες εμπνεύσθηκαν από τον μύθο του Αμφιαράου. Πρώτος ο Όμηρος εμπνεύσθηκε το αποδιδόμενο σε αυτόν, χαμένο σήμερα, έπος «Αμφιαράου εξελασίη», δηλαδή η Εκστρατεία του Αμφιαράου. Επίσης, εκτενείς αναφορές στον ήρωα έχουμε στο αγνώστου συγγραφέα έπος «Θηβαΐς», που αναφέρεται στον πόλεμο των Επτά επί Θήβας. Ο Ησίοδος εμπνεύσθηκε τη “Μελαμποδία”, με υπόθεση τον μύθο για τον παππού του ήρωα, τον Μελάμποδα, αλλά και τον ίδιο τον Αμφιάραο. Ο Σοφοκλής έγραψε ένα σατυρικό δράμα με τίτλο «Αμφιάραος», ενώ, τέλος, ύμνους για τον ήρωα συνέθεσαν οι Πίνδαρος, Αισχύλος, Αριστοφάνης και άλλοι. Πολλά υπήρξαν και τα σχετικά καλλιτεχνήματα της ελληνικής και της ρωμαϊκής εποχής, όπως παραστάσεις ρωμαϊκών αναγλύφων και αγγείων. Γνωστότερη αναπαράσταση του ήρωα έχουμε στη λεγόμενη Λάρνακα του Κυψέλου.

Konstantinosa.oikonomou@gmil.com

1. Παυσανίας, ΣΤ΄ 17,6

2Άλλοι συγγραφείς αναφέρουν ως κόρες του τις Αλκμήνη και Αλεξίδα [Άσιος, Παυσανίας].

3. Απολλόδωρος, Γ 7, 2 και 5.

4. Ολυμπιόνικοι, VI 34.

5. Απολλόδωρος, Ι 9, 16.

6 Παυσανίας, Θ 45, 7.

7. Ιστορίαι, Α 46.

Το τέλος του Αλβανού τυράννου: Ο θάνατος του διαβόητου Αλή πασά - 24/1/1822 του Κων/νου Α. Οικονόμου δασκάλου - συγγραφέα

 

Το τέλος του Αλβανού τυράννου: Ο θάνατος του διαβόητου Αλή πασά - 24/1/1822

του Κων/νου Α. Οικονόμου δασκάλου - συγγραφέα

Η ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΑΛΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΓΙΩΝ ΤΟΥ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΙΑ: Ο πατέρας του Αλή υπήρξε κυβερνήτης στο σαντζάκι του Δελβίνου (Β. Ήπειρος). Γεννήθηκε στο Τεπελένι το 1744. Όταν πέθανε ο πατέρας του, η περιφέρειά του μοιράστηκε σε άλλους πασάδες και ο νεαρός Αλής ακολουθούσε τη μητέρα του, Χάμκω, σε ληστρικές επιδρομές. Το 1768 νυμφεύτηκε την Εμινέ κόρη του Καπλάν πασά. Από αυτή απέκτησε δυο γιους, τον Μουχτάρ και το Βελή. Όμως δε δίστασε, δείχνοντας νωρίς το χαρακτήρα του, να καταδώσει τον πεθερό του για συνεργασία με τους Ρώσους, πετυχαίνοντας τον αποκεφαλισμό του. Από το 1775 ο Αλής υπηρέτησε ως υπασπιστής του πασά Κουρτ Αχμέτ, του Βερατίου, ο οποίος ήταν επιφορτισμένος με τη φύλαξη των στενών της περιφέρειάς του. Την περίοδο 1778-9, ο Αλής, επικεφαλής της περιφέρειας ήρθε σε επαφή με Έλληνες αρματολούς και Αλβανούς μπουλουκμπασήδες. Κατόρθωσε να συγκεντρώσει από πλούσιους της περιοχής αρκετά χρήματα, που του επέτρεπαν να προσλαμβάνει τους ικανότερους ενόπλους και να δωροδοκεί Οθωμανούς άρχοντες. Με τη βοήθεια των Βενετών, που μεσολάβησαν στην Πύλη κατάφερε να πάρει με το μέρος του το σουλτάνο στη διαμάχη που ακολούθησε με τον Κουρτ πασά, ο οποίος είχε επανακάμψει στο προσκήνιο. Το 1784 ο Αλής πήρε προαγωγή και έγινε πασάς δύο ουρών και διορίστηκε κυβερνήτης (mutasarrif) του Δελβίνου. Το 1786 διορίστηκε κυβερνήτης και των Τρικάλων, με χώρο δράσης ολόκληρη τη Θεσσαλία, ενώ δυο χρόνια αργότερα έγινε επίσημα κυβερνήτης στα Γιάννενα. Αυτά τα αξιώματα τα διατήρησε μέχρι το θάνατό του, παραμονές της ελληνικής Επανάστασης. Ο Αλής κατάφερε να δραστηριοποιήσει ένα δίκτυο πρακτόρων , ανθρώπων οι οποίοι τον πληροφορούσαν εγκαίρως για κάθε τι, ύποπτο ή μη, στους χώρους ελέγχου του αλλά και στην Πόλη. Έτσι κατόρθωνε να παίρνει με το μέρος του υψηλά ιστάμενα πρόσωπα, εξαγοράζοντάς τα, και αυξάνοντας κατ' αυτόν τον τρόπο περαιτέρω τη δύναμή του. Το θετικό για τον Ελληνισμό έργο του, ήταν ότι υπήρξε ένας από τους βασικούς παράγοντες της διάβρωσης της Οθωμ. Αυτοκρατορίας. Στα χρόνια εκείνα παρατηρούνταν συχνές αποστασίες ισχυρών Οθωμανών αρχόντων κατά της κεντρικής εξουσίας, που η Πύλη αδυνατούσε να καταστείλει. Όταν το 1797 επαναστάτησε ο πασάς του Βιδινίου Πασβάνογλου, ο Αλή εξεστράτευσε εναντίον του, μετά από εντολή του σουλτάνου. Ο βασικός όμως στόχος του Αλή ήταν να υπονομεύσει το κύρος του σουλτάνου και το πέτυχε στρεφόμενος εναντίον των πλουσίων γαιοκτημόνων. Συχνά χρησιμοποιούσε ως επιχείρημά του τις διαμαρτυρίες των χριστιανών για να καταδικάσει τους Οθωμανούς. Φυσικά αυτό δεν το έκανε από φιλελληνισμό [άλλωστε το πραγματικό του πρόσωπο, το βίαιο και δόλιο, το έδειξε διαπράττοντας φοβερές βιαιότητες κατά των Σουλιωτών, του Χορμόβου, του Γαρδικίου, που το ισοπέδωσε, διότι κάποιοι κάτοικοι του χωριού κακοποίησαν τη Χάμκω, και άλλων περιοχών], αλλά δρώντας καιροσκοπικά για να πετύχει την αναγνώρισή του από τους ντόπιους και την υποστήριξη όλου του λαού στα μελλοντικά του σχέδια για αυτονόμησή του από την κεντρική εξουσία. Αποτέλεσμα της τακτικής του πάντως ήταν η αποδυνάμωση των ισχυρών Τούρκων της Θεσσαλίας και ο υπέρμετρος πλουτισμός του ιδίου. Πάμπολλα χωριά της Ηπείρου και της Θεσσαλίας έγιναν δικά του τσιφλίκια¹.

Ο Αλής και οι γιοι του φρόντισαν να κτίσουν παλάτια σε διάφορες περιοχές της επικράτειάς τους, όπως στον Τύρναβο, τη Δέσιανη, τα Λουτρά Σμοκόβου, τη Λάρισα (Ακ σαράι), το Καρπενήσι, κι αλλού. Παρ' όλα αυτά, το 1803-4 ο Αλής κατάφερε να να αναβαθμιστεί σε Ρούμελη βαλεσή, επικυρίαρχος δηλαδή όλης της ηπειρωτικής Ελλάδας, παίρνοντας και την τρίτη τιμητική ουρά των αξιωμάτων, αποκαθιστώντας μάλιστα την τάξη στη Μακεδονία από τις ληστοσυμμορίες που λυμαίνονταν τον τόπο.

Αλή πασάς και Χάμκω

Η δράση του Αλή επεκτάθηκε και στο Μοναστήρι, την Έδεσσας, τη Φλώρινα, καταφέρνοντας να εξασφαλίσει από τους κατοίκους τους εισφορές για το στρατού του. Το 1806 έπεισε την Υψηλή Πύλη να πουλήσει όλα τα δικαιώματά της στη Ρούμελη, στον ίδιο. Έτσι η περιοχή δράσης του ήταν μια τεράστια έκταση ίση με τη σημερινή Αλβανία και το μεγαλύτερο τμήμα της ηπειρωτικής Ελλάδας, συμπεριλαμβανομένης και της Πελοποννήσου, στην οποία πέτυχε να τοποθετηθεί το 1807, ως Μοριά βαλεσή, ο γιος του Βελής. Μετά και την κατάληψη του Αργυροκάστρου, που συνοδεύτηκε με διώξεις κατά των Ελλήνων της περιοχής, επισημοποίησε τα σχέδιά του για πλήρη ανεξαρτησία, ερχόμενος σε συνεννοήσεις με ξένες δυνάμεις, κλέφτες και Φιλικούς. Ο ιδιαίτερα βίαιος χαρακτήρας του εκδηλώθηκε μεταξύ άλλων με τον τρόπο που τιμωρούσε τους αντιπάλους του. Έτσι ο πασάς Μουσταφά του Δελβίνου τιμωρήθηκε να πεθάνει από πείνα, ο Νεομάρτυρας Δημήτριος από τη Σαμαρίνα βασανίστηκε με σκληρό τρόπο, κάτοικοι του Γαρδικίου ψήστηκαν ζωντανοί σε σχάρα², πολιτικοί του αντίπαλοι, αλλά ακόμα και γυναίκες, θανατώθηκαν με πνιγμό στη λίμνη των Ιωαννίνων, κ. α. Το 1812 ο σουλτάνος Μαχμούτ Β΄ αποφάσισε να αρχίσει να ασχολείται με τις καταγγελίες κατά του Αλή. Ως πρώτο μέτρο, έπαυσε το γιο του Βελή από τα καθήκοντά του στην Πελοπόννησο, υποβαθμίζοντάς τον στη θέση του πασά της Λάρισας. Ο Βελής και στη νέα του θέση φρόντισε κυρίως για την αύξηση της προσωπικής του περιουσίας με δημεύσεις περιουσιών των Οθωμανών αντιπάλων του.

Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΑΛΗ: Το 1818, η Πύλη θορυβημένη, βλέποντας ότι χρειαζόταν αποφασιστικά μέτρα κατά του Αλή και των γιων του, στράφηκε ξεκάθαρα εναντίον τους και κάλεσε τον Αλή σε απολογία. Μετά από την άρνησή του, ισχυρές στρατιωτικές δυνάμεις των Οθωμανών στάλθηκαν στα Γιάννενα για την τιμωρία του. Ο διαβόητος πασάς αντιστάθηκε, αλλά την 24η/1/1822 εξοντώθηκε στην Ι. Μ. Α. Παντελεήμονα, που είχε καταφύγει με την τελευταία του σύζυγο, τη Βασιλική. Στη συνέχεια αποκεφαλίστηκαν και οι γιοι του και τα κεφάλια των τριών στάλθηκαν στην Κων/λη και εκτέθηκαν σε δημόσια θέα. Μετά το θάνατο του τυράννου, τα αμέτρητα κτήματά του, αντί να δοθούν στους κατοίκους των χωριών, όπου ανήκαν, ανακηρύχθηκαν σουλτανικές γαίες και λίγα χρόνια αργότερα πωλήθηκαν ή δωρήθηκαν σε επιφανείς Οθωμανούς. Έτσι όλα σχεδόν τα καμποχώρια της Θεσσαλίας έγιναν κτήματα διαφόρων πλουσίων Οθωμανών, ή σπανιότερα Ελλήνων που είχαν πλουτίσει στο εξωτερικό (τσιφλίκια). Κατ' αυτόν τον τρόπο οι Θεσσαλοί ήταν σαν να επέστρεφαν στην περίοδο της αρχαιότητας και στην κατάσταση των Πενεστών³. Αυτή η κατάφορη αδικία κατά των φτωχών κατοίκων της υπαίθρου, που εξακολούθησε και μετά την απελευθέρωση του 1881, οδήγησε στην εξέγερση του Κιλελέρ και στην αναδιανομή των γαιών.

Ο ΒΕΛΗΣ ΣΤΗ ΛΑΡΙΣΑ: Το 1811 ο Βελής τοποθετήθηκε πασάς της Θεσσαλίας. Το πρώτο μέτρο που έλαβε, και απάλυνε τα προβλήματα των Ελλήνων, ήταν η τιμωρία και εκδίωξη των γενιτσάρων που λυμαίνονταν τον τόπο. Κατά την παραμονή του στη Λάρισα νυμφεύτηκε την κόρη του Νετζίπ μπέη, ενός από τους πλουσιότερους Οθωμανούς της πόλης, ενώ για μικρό διάστημα έμενε στην περιοχή της Φιλιππουπόλεως που από τότε ονομάστηκε Ακ Σαράι. Όμως η μόνιμη κατοικία του Βελή ήταν ο Τύρναβος, όπου και διέμενε τους περισσότερους μήνες του χρόνου σε ένα μεγαλοπρεπές, τριώροφο, πολυτελές μέγαρο. Ο Βελής έκτισε και στη Δέσιανη ένα όμορφο σαράι, στο οποίο είχε φτιάξει και μια μικρή λίμνη για να κάνουν βαρκάδα οι πολυάριθμες νόμιμες σύζυγοί του και παλλακίδες του (χαρέμι).

1. Πίνακας με τα τσιφλίκια του Αλή: Κων/νου Α. Οικονόμου, Η Λάρισα και η θεσσαλική Ιστορία, δ΄ τ., Λάρισα 2009.

2. Σαθάς Κ. Ν., Τουρκοκρατούμενη Ελλάς, Αθήναι 1869

3. Δες σχετικά, Κ. Α. Οικονόμου, Η Λάρισα και η θεσσαλική Ιστορία, τόμος Β΄, Λάρισα 2008.

Ο Άγιος νεομάρτυς Δαμασκηνός του Γκαμπροβο ο Χιλανδαρινός 16.1.1771 +ΒΙΝΤΕΟ διασκευή Κων. Οικονόμου

 

Ο Άγιος νεομάρτυς Δαμασκηνός του Γκαμπροβο ο Χιλανδαρινός 16.1.1771 +ΒΙΝΤΕΟ

   Καταγόταν από το χωριό Γάμπροβο της επαρχίας Τυρνόβου της Βουλγαρίας. Ήλθε στο Άγιον Όρος και έγινε μοναχός στην Ι. Μ. Χιλανδαρίου. Αργότερα χειροτονήθηκε ιερομόναχος και εξελέγη και προηγούμενος της Μονής.

Εστάλη κάποτε από τους πατέρες της Μονής στη Βουλγαρία ,στο Σφιστόβι, όπου η Μονή είχε μετόχι, για να συγκεντρώσει κάποια έσοδα για τη Μονή. Ενώ ετοιμαζόταν να επιστρέψει στο Άγιο Όρος, ζήτησε από κάποιους Τούρκους να του επιστρέψουν χρήματα τα οποία τους είχε δανείσει . Εκείνοι, άδικοι και κακότροποι , σκέφτηκαν όχι απλώς να μην επιστρέψουν τα δανεικά αλλά και να του αποσπάσουν και όσα άλλα είχε συγκεντρώσει.

     Και να τι τους εσόφισε ο διάβολος να κάνουν. Συνεννοήθηκαν με μια τουρκάλα και τη νύχτα την ανέβασαν με σκάλα στον όροφο του μετοχιού και την έβαλαν μέσα. Κατόπιν κατέβηκαν , έσπασαν την πόρτα και μπήκαν μέσα , όπου δήθεν βρήκαν την τουρκάλα. Άρπαξαν αμέσως τον Άγιο, τον έδεσαν, πήραν ό,τι πράγματα είχε στο μετόχι και ,δέρνοντάς τον και κλωτσώντας τον ,τον έφεραν στον δικαστή. Εκεί όλοι με φωνές τον κατηγορούσαν ότι είχε γυναίκα τουρκάλα στο μετόχι και αμάρτανε μαζί της. Ο δικαστής αντιλήφθηκε πως όλη η υπόθεση ήταν οργανωμένη συκοφαντία και προσπαθούσε να τον γλυτώσει. Οι ψευδομάρτυρες όμως και όλοι οι Τούρκοι που ήσαν εκεί φώναζαν ότι είναι άξιος θανάτου και τελικά υπερίσχυσαν. Καταδικάστηκε στον δι’ απαγχονισμού θάνατο.

Στον δρόμο που τον πήγαιναν τρεις φορές τον ρώτησαν αν θέλει να γίνει τούρκος για να του χαρίσουν τη ζωή και να του επιστρέψουν όλα όσα του πήραν και άλλα από πάνω. Ο Άγιος όμως τους απάντησε , εγώ στη χριστιανική πίστη γεννήθηκα και σ’ αυτήν θέλω να πεθάνω. Πηγαίνετέ με εκεί που θέλετε. Τον οδήγησαν στον τόπο της εκτέλεσης με τα χέρια του δεμένα πίσω. Εκεί ο Άγιος ζήτησε να του λύσουν τα χέρια για να κάνει την προσευχή του ως Χριστιανός. Πράγματι του εκπλήρωσαν την επιθυμία. Στράφηκε προς την ανατολή, προσευχήθηκε και αφού έκανε τον σταυρό του είπε να του δέσουν πάλι τα χέρια.

Τον έδεσαν και τον κρέμασαν και έλαβε ο μακάριος τον στέφανο του μαρτυρίου. Η θεία δίκη όμως ακολούθησε μετά τον θάνατο του Αγίου τους συκοφάντες και φονείς του, διότι καθώς περνούσαν από τον Δούναβη πνίγηκαν στα νερά του ποταμού. Ήταν η 16η Ιανουαρίου 1771.

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ: 

Ο φτωχός νεόνυμφος που μαρτύρησε και το νεκρό του σώμα θαυματούργησε από την αγχόνη! Ο Νεομάρτυς Άγιος Γεώργιος ο εν Ιωαννίνοις (Γρεβενά 1808 – Ιωάννινα 17/1/1838) ΒΙΝΤΕΟ του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου

 

Ο φτωχός νεόνυμφος που μαρτύρησε και το νεκρό του σώμα θαυματούργησε από την αγχόνη! Ο Νεομάρτυς Άγιος Γεώργιος ο εν Ιωαννίνοις + ΒΙΝΤΕΟ

(Γρεβενά 1808 – Ιωάννινα 17/1/1838)

του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου

ΠΑΙΔΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ – ΓΑΜΟΣ: Ο Νεομάρτυρας Άγιος Γεώργιος, ένας από τους λιγοστούς που μαρτύρησαν μετά την ανεξαρτησία του πρώτου σύγχρονου Ελληνικού κράτους, γεννήθηκε στο οικισμό Τσούρχλι (Άγιος Γεώργιος, σήμερα), Γρεβενών. Οι γονείς του, Κωνσταντίνος και Βασιλική, ήταν φτωχοί αγρότες. Εξαιτίας της φτώχειας των γονιών του, παρέμεινε αγράμματος. Οκταετής έμεινε ορφανός και πήγε στα Γιάννινα, όπου έγινε ιπποκόμος του αξιωματικού Χατζή Αβδουλά. Στην υπηρεσία αυτή παρέμεινε για οκτώ χρόνια. Το 1836, ο Γεώργιος αρραβωνιάστηκε μια ευσεβή Γιαννιώτισσα, την Ελένη. Την ημέρα των αρραβώνων, όμως, συκοφαντήθηκε από έναν Χότζα ότι είχε εξισλαμιστεί κατά τα προηγούμενα χρόνια. Όταν ρωτήθηκε στο δικαστήριο σχετικά, ο Γεώργιος, χωρίς φόβο ομολόγησε ότι γεννήθηκε από χριστιανούς γονείς και ότι παρέμεινε χριστιανός καθ΄ όλη τη ζωή του. Το δικαστήριο πείστηκε και τελικά αφέθηκε ελεύθερος. Τον Αύγουστο της ίδιας χρονιάς νυμφεύτηκε. Το 1837 προσλήφθηκε ως ιπποκόμος στον Μουσελίμη Φιλιατών, από όπου επέστρεψε στα Ιωάννινα το Δεκέμβρη του ίδιου έτους για τη βάφτιση του γιου του, που είχε γεννηθεί λίγο νωρίτερα. Έτσι, στις 7 Ιανουαρίου, βαπτίστηκε ο γιος του και, λόγω της ημέρας, έλαβε το όνομα Ιωάννης.

“ΔΙΚΗ” ΚΑΙ ΜΑΡΤΥΡΙΟ: Στις 12 Ιανουαρίου 1838, ο ίδιος Χότζας τον κατηγόρησε πάλι ότι εξευτελίζει τη μουσουλμανική πίστη, λέγοντας ότι ενώ ήταν Οθωμανός, τώρα είναι Χριστιανός, παντρεμένος με Χριστιανή και ότι βάφτισε και το παιδί του χριστιανό. Αφού τον συνέλαβαν, τον έκλεισαν στη φυλακή και τον πίεζαν να αλλαξοπιστήσει. Εκείνος όμως παρέμεινε αμετάπειστος, ομολογώντας τη χριστιανική του πίστη. Ο κλήρος και ο λαός των Ιωαννίνων μάταια προσπάθησαν να προλάβουν την άδικη απόφαση του Τούρκου δικαστή κατά του Γεώργιου. Πολλοί προσπαθούσαν να τον πείσουν να δραπετεύσει από τη φυλακή. Αυτός επέμενε να μαρτυρήσει για τον Χριστό. Τρεις φορές που οδηγήθηκε στον κριτή, συνεχώς ομολογούσε την πίστη του. Ο ίδιος ο μητροπολίτης Ιωαννίνων, Ιωακείμ, πήγε στο δικαστήριο για να υπερασπιστεί το Γεώργιο. Την επόμενη μέρα, στο δικαστήριο, προσπάθησαν να πείσουν το Γεώργιο να αλλαξοπιστήσει, προτείνοντάς του θέσεις και αξιώματα. Εκείνος, στέρρεος, ομολόγησε ξανά: "Χριστιανός είμαι". Έτσι το μαρτύριο αρχίζει. Τον μαστιγώνουν ανελέητα, τον καίνε με βραστό λάδι και κερί, του τρυπούν τα νύχια με ακίδες, βάζουν βαριά πέτρα στο στήθος του, την οποία μόλις και μετά βίας σηκώνουν είκοσι άνδρες. Ο Γεώργιος υπομένει γενναία λέγοντας με απλότητα: Είμαι Χριστιανός και Χριστιανός θα πεθάνω.

ΘΑΥΜΑΣΤΟΣ ΚΥΡΙΟΣ ΕΝ ΤΟΙΣ ΑΓΙΟΙΣ ΑΥΤΟΥ: Στις 17 Ιανουαρίου, ανήμερα του Αγίου Αντωνίου, ημέρα Δευτέρα, ο Άγιος απαγχονίστηκε. Το ιερό λείψανό του παρέμεινε κρεμασμένο μέχρι τις 19 Ιανουαρίου, διάστημα κατά το οποίο παρατηρήθηκαν πολλά θαυμαστά σημεία. Από το βράδυ της Δευτέρας, 17 Ιανουαρίου, ένα φως κατέβαινε από τον ουρανό και στεφάνωνε το κεφάλι του Νεομάρτυρα. Το φως εμφανιζόταν κάθε βράδυ το τριήμερο που ο Νεομάρτυρας παρέμεινε κρεμασμένος. Ακολούθησε καταιγισμός θαυμάτων στην πόλη. Πλήθος πασχόντων από ποικίλες ασθένειες προστρέχοντας στον άγιο λάμβαναν τη θεραπεία τους. Ακόμη και «μια Τουρκάλα άρπαξε την κάλτσα από το πόδι του αγίου και έτρεξεν εις μίαν άρρωστη Τούρκα, ήτις εθεραπεύθη αμέσως», λέει ο Συναξαριστής. Γι’ αυτό και σε εικόνες ο άγιος εικονίζεται φορώντας κάλτσα μόνο στο ένα πόδι. Κατόπιν το σκήνωμά του αγοράστηκε με 300 γρόσια και ενταφιάστηκε με τιμές στη δυτική πύλη του Ιερού Βήματος του μητροπολιτικού ναού του Αγίου Αθανασίου. Η ταφή του Αγίου ακολουθήθηκε από πλήθος θαυμάτων, αδιάψευστων πειστηρίων αγιότητας. Στις 25/10/1971 έγινε η ανακομιδή των ιερών λειψάνων του, τα οποία εναποτέθηκαν στο ομώνυμο ναό των Ιωαννίνων, που κτίστηκε εκεί που πριν ήταν το σπίτι του. Ναός στη μνήμη του Αγίου υπάρχει και στη γενέτειρά του, Άγιο Γεώργιο Γρεβενών, όπου φυλάσσεται τμήμα το ιερού του λειψάνου.

Τροπάριο: Τον πανεύφημον Μάρτυν Χριστού Γεώργιον, Ιωαννίνων το κλέος και πολιούχον λαμπρόν, εν ωδαΐς πνευματικαίς ανευφημήσωμεν ότι ενήθλησε στερρώς και κατήνεγκεν έχθρόν, του Πνεύματος τη δυνάμει και νυν απαύστως πρεσβεύει, ελεηθήναι τας ψυχάς ημών.

Μεγαλυνάριο: Χαίροις τῆς Ἠπείρου θεῖος πυρσός, καὶ Ἰωαννίνων, ἀντιλήπτωρ καὶ ἀρωγός· χαίροις τῶν θαυμάτων, ἀκένωτος χειμάρρους, Γεώργιε παμμάκαρ, ἡμῶν βοήθεια.

konstantinosa.oikonomoy@gmail.com 

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ: