Ο αστερισμός Μικρός Λέων του .Κωνστ. Αθ. Οικονόμου, δασκάλου, συγγραφέα + ΒΙΝΤΕΟ

 

Ο αστερισμός Μικρός Λέων

του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου, δασκάλου, συγγραφέα

ΓΕΝΙΚΑ: Ο Μικρός Λέων [Λατ. Leo Minor, συντ. LMi] είναι ένας αστερισμός που σημειώθηκε πρώτη φορά το 1690 από τον Εβέλιο. Συνορεύει με τους αστερισμούς Μεγάλη Άρκτο, Λύγκα και Λέοντα, ενώ έχει έκταση 232,0 τετ. μοίρες [64ος σε έκταση αστερισμός από τους 88 αναγνωρισμένους]. Βρίσκεται ολόκληρος στο βόρειο ημισφαίριο της ουράνιας σφαίρας και είναι πλήρως ορατός σε γεωγραφικά πλάτη μεταξύ 90° Βόρεια και 48° Νότια. Είναι αμφιφανής στην Ελλάδα, ορατός ολόκληρος τις ανοιξιάτικες νύχτες, μέχρι τα τέλη Ιουλίου.

ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ: Ο Εβέλιος σχημάτισε τον αστερισμό με βάση 18 αστέρες από τον Λέοντα και τη μεγάλη Άρκτο. Ο Πτολεμαίος περιελάμβανε μερικούς αστέρες από εδώ στους λεγόμενους «αμορφώτους» του Λέοντος [«αμόρφωτοι» ονομάζονταν οι αστέρες που δεν συμμετείχαν στην κατασκευή της μορφής που απεικόνιζε ένας αστερισμός]. Ο Γερμανός αστρονόμος Christian Ludwig Ideler (1766-1846) υπέθετε ότι οι αστέρες του σημερινού Μικρού Λέοντος ήταν η Al Thiba wa-Auladuha (η Γαζέλα με το Μικρό της) των Αράβων. Αργότερα, ο Βρετανός αστρονόμος Richard Anthony Proctor (1834-1888) μετέβαλε την ονομασία του αστερισμού σε Leaena (Λέαινα), μια μετονομασία που δεν επικράτησε. Ο Ζωδιακός της Δενδερά στην Αίγυπτο, έχει στη θέση αυτή του ουρανού τον ζωδιακό Καρκίνο, μάλλον από παρανόηση, καθώς αρκετοί βλέπουν στους αστέρες του Μικρού Λέοντος μαζί με άλλους στα πόδια της Μεγάλης Άρκτου έναν σκαραβαίο, την αιγυπτιακή δηλαδή απεικόνιση του αστερισμού του Καρκίνου. Η ευρύτερη περιοχή του ουρανού ήταν αφιερωμένη στον αιγυπτιακό θεό Πτα. Οι Κινέζοι χώριζαν τον αστερισμό σε δύο κομμάτια, το Nuy Ping (Εσωτερικό Παραπέτασμα) και τον Seaou Wei. Όμως, συμπεριελάμβαναν τους δύο Λέοντες στον δικό τους μεγάλο «Δράκοντα» και σε ένα άλλο ουράνιο σχήμα, το «Αυτοκρατορικό άρμα».

ΦΩΤΕΙΝΟΤΕΡΟΙ ΑΣΤΕΡΕΣ: Μόνο ο αστέρας β Μικρού Λέοντος έχει όνομα με γράμμα του ελληνικού αλφαβήτου, πράγμα μοναδικό για αστερισμό. Ο αστερισμός έχει 37 ορατούς [φ.μ.≤6,5] αστέρες. Ο 46 Μικρού Λέοντος είναι ο φωτεινότερος του αστερισμού, με φαινόμενο μέγεθος 3,83. Ο Εβέλιος τον χαρακτήρισε με το επίθετο Praecipua (ο πρωτεύων), που ο Τζ. Πιάτσι το εισήγαγε ως κύριο όνομα στο λεγόμενο αστρονομικό «Κατάλογο του Παλέρμο». Οι αστέρες β, 21 και 10 Μικρού Λέοντος έχουν αντιστοίχως φαινόμενο μέγεθος 4,21, 4,48 και 4,55.

ΑΞΙΟΣΗΜΕΙΩΤΑ ΣΤΟΝ ΑΣΤΕΡΙΣΜΟ: Επειδή βρίσκεται σε μία κατεύθυνση μακριά από τον γαλαξιακό επίπεδο, ο Μικρός Λέων είναι φτωχός σε σώματα του δικού μας Γαλαξία. Μόνο μερικοί μακρινοί γαλαξίες διακρίνονται, ανάμεσα στους οποίους φωτεινότερος είναι ο σπειροειδής NGC 3344 (φαινόμενο μέγεθος 9,9), που βρίσκεται 22 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά από τη Γη. Οι Dick McCloskey and Annette Posen του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, ανακάλυψαν το 1959 μια μικρή και δυσδιάκριτη βροχή διαττόντων αστέρων μεταξύ 18 και 29 Οκτωβρίου. Η “βροχή” αυτή οφείλεται στο πέρασμα του κομήτη c/1739 K1 (Zaotti). Το φαινόμενο είναι ορατό μόνο από το βόρειο ημiσφαίριο.

konstantinosa.oikonomou@gmail.com

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ: 

Τα Θεοφάνια του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου + ΒΙΝΤΕΟ με ύμνους της εορτής

 

Τα Θεοφάνια

του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου

   Η ΕΟΡΤΗ: Τα Θεοφάνεια ή Θεοφάνια εορτάζονται στις 6 Ιανουαρίου και είναι η τρίτη και τελευταία εορτή του Δωδεκαημέρου (εορτών των Χριστουγέννων). Η Ιστορία αυτή της Βάπτισης αυτής είναι γνωστή απὸ το κατὰ Ματθαίον Ευαγγέλιο (γ΄ 13- 17), αλλά και από άλλους δύο Ευαγγελιστές (Μάρκ. α΄, Λουκ. γ΄). Το όνομα της εορτής προκύπτει από την φανέρωση των τριών προσώπων της Αγίας και αδιαίρετης Τριάδος. Η εορτή των Θεοφανίων λέγεται επίσης και Επιφάνεια και Φώτα (ή Εορτή των Φώτων). Κατά τον 3ο αιώνα η εορτή φαίνεται κοινότατη σε όλη την Χριστιανική Εκκλησία. Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος περιγράφει την εορτή ως αρχαία πανήγυρη της Αντιόχειας. Αρχαία φαίνεται και η συνήθεια της τέλεσης του Μεγάλου Αγιασμού την ημέρα των Θεοφανίων, όπου ψάλλονται τα τροπάρια του Πατριάρχη Ιεροσολύμων Σωφρονίου και το κοντάκιο του Ρωμανού του Μελωδού.

Η ΒΑΠΤΙΣΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ: Κατά τις ευαγγελικές περικοπές στις αρχές του 30ου έτους της ηλικίας του Ιησού, ο Ιωάννης (ο Πρόδρομος), γιος του Ζαχαρία και της Ελισάβετ, ο επιλεγόμενος στη συνέχεια Βαπτιστής, διέμενε στην έρημο, ασκητεύοντας και κηρύττοντας το βάπτισμα μετανοίας, βάπτισε με έκπληξη και τον Ιησού στον Ιορδάνη ποταμό. Έκπληκτοι και οι παρευρισκόμενοι είδαν τον αυστηρό ασκητὴ και διδάσκαλο να υποχωρεί με ανέκφραστη ευλάβεια καὶ ταπείνωση μπροστὰ στον άγνωστό τους. Στην αρχὴ αρνείται να Τον βαπτίσει και Του λέει ότι αυτὸς έχει ανάγκη να βαπτισθεί απὸ Εκείνον. Ο Ιησούς τον πείθει να Τον βαπτίσει, διότι έτσι έπρεπε. Τη στιγμή της Βάπτισης κατέβηκε από τον ουρανό το Άγιο Πνεύμα υπό μορφή περιστεράς στον Ιησού, ενώ ταυτόχρονα ανοίχθηκαν οι ουρανοί και ακούσθηκε φωνή από τον ουρανό, του Θεού Πατέρα, που έλεγε ότι: “Ούτος εστίν ο Υιός μου ο αγαπητός εν ω ευδόκισα". Γράφει σχετικά ο Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς: “"(...) ανοίχθηκαν οι ουρανοί. Για να δειχθεί φανερώτατα ότι αυτός είναι που και προ των ουρανών υπάρχει και πριν από όλα τα όντα και είναι Θεός και είναι Θεού Λόγος και Υιός, μόνο αυτός παρουσιαζόταν συνημμένος με τον Πατέρα και το Πνεύμα. Με την έκφραση ανοίχθηκαν, μας έδειξε ότι οι ουρανοί ήσαν κλειστοί προηγουμένως λόγω της αμαρτίας και της παρακοής μας προς το Θεό. Όχι μόνο του ανοίχθηκαν οι ουρανοί, αλλά ο ίδιος ο κόλπος του υψίστου Πατρός, διότι από εκεί ήλθε το Πνεύμα και η φωνή που μαρτυρούσε τη γνησιότητα της υιότητος. Οι ουρανοί είναι κήρυκες και προς τους αγγέλους, αλλά και προς τους ανθρώπους διατρανώνοντας την ομοτιμία του Υιού του Θεού προς τον ουράνιο Πατέρα και προς το Άγιο Πνεύμα, κατά την ουσία και δύναμη και δεσποτεία προς το σύμπαν. (...) Το άγιο βάπτισμα είναι η πύλη των ουρανών που εισάγει εκεί τους βαπτιζομένους.”

Η ΤΗΣ ΤΡΙΑΔΟΣ ΦΑΝΕΡΩΣΙΣ: Και είδε ο Ιωάννης το Πνεύμα του Θεού να κατεβαίνει σαν περιστερά και να έρχεται σε Αυτόν. Το περιστέρι μαρτυρεί την καθαρότητα Αυτού προς Τον οποίο κατέβηκε. Έτσι, μ΄ αυτὸν το μοναδικό τρόπο, στη βάπτιση του Κυρίου φανερώθηκε ο Θεὸς ο τρισυπόστατος, η Αγία Τριάδα, και γι᾿ αυτὸ η Εκκλησία μας ονόμασε την γιορτὴ αυτὴ Θεοφάνεια. Για την παρουσία του Αγίου Πνεύματος γράφει ο ίδιος πνευματοφόρος Πατέρας: “ Πραγματικά ο Πατέρας χρησιμοποιώντας σαν δάκτυλο το συναΐδιο και ομοούσιο και υπερουράνιο Πνεύμα του, φωνάζοντας και δακτυλοδεικτώντας μαζί, απέδειξε δημόσια και κήρυξε σε όλους ότι ο βαπτιζόμενος από τον Ιωάννη στον Ιορδάνη είναι ο αγαπητός του Υιός. Και έδειξε ότι όλα εκείνα που ελέχθηκαν πρωτύτερα δια των προφητών, οι νομοθεσίες, οι επαγγελίες, οι υιοθεσίες απέβλεπαν προς τον τωρινό σκοπό, προς την θεανδρική οικονομία. Ευδοκία είναι το κυριαρχικό και αγαθό και τέλειο θέλημα του Θεού. Αυτός δε είναι ο μόνος στον οποίο ευδοκεί και επαναπαύεται και αρέσκεται τελείως ο Πατέρας, ο θαυμαστός του σύμβουλος, ο άγγελος της μεγάλης βουλής του, αυτός που ακούει και ομιλεί από τον Πατέρα του και παρέχει στους ευπειθείς ζωή αιώνια.”

Απολυτίκιο:
«Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου σου Κύριε η της Τριάδος εφανερώθη προσκύνησις
του γαρ Γεννήτορος η φωνή προσεμαρτύρει Σοι αγαπητόν Σε Υιόν ονομάζουσα
και το Πνεύμα εν είδει περιστεράς εβεβαίου του λόγου το ασφαλές
Ο επιφανείς Χριστέ ο Θεός Και τον κόσμον φωτίσας δόξα Σοι»

Κοντάκιο:
«Επεφάνης σήμερον τη οικουμένη και το Φως Σου Κύριε εσημειώθη εφ΄ ημάς
εν επιγνώσει υμνούντας Σε Ήλθες εφάνης το Φως το απρόσιτον

konstantinosa.oikonomou@gmail.com 

ΥΜΝΟΙ ΕΟΡΤΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙ [ΒΙΝΤΕΟ]: 

Όσιος Νικηφόρος ο Λεπρός 4.1. 1964 + ΒΙΝΤΕΟ από τον Κων/νο Αθ. Οικονόμου

 

Όσιος Νικηφόρος ο Λεπρός 4.1. 1964

+ ΒΙΝΤΕΟ

από τον Κων/νο Αθ. Οικονόμου

   ΚΑΤΑΓΩΓΗ – ΟΡΦΑΝΙΑ: O πατήρ Νικηφόρος (κοσμ. όνομα Νικόλαος Τζανακάκης) γεννήθηκε το 1890 στο ορεινό χωριό Σηρικάρι των Χανίων, που έχει όμορφα δάση, πλούσια νερά, φαράγγια και σπήλαια. Το χωριό αυτό έχει μια ιδιομορφία: είναι χωρισμένο σε ένδεκα γειτονιές, οι οποίες πήραν και το όνομα τους από τις οικογένειες που πρωτοκατοίκησαν εκεί. Έτσι ο Άγιος μας γεννήθηκε στην γειτονιά των Κωστογιάννηδων. Οι γονείς του ήταν απλοί και ευλαβείς χωρικοί, οι οποίοι, ενώ ο Όσιος μας ακόμη ήταν μικρό παιδί, πέθαναν και τον άφησαν ορφανό. Έτσι, σε ηλικία 13 ετών, έφυγε από το σπίτι του.

   ΚΟΥΡΕΙΟ ΚΑΙ ΛΕΠΡΑ: Ο παππούς του που είχε αναλάβει να τον μεγαλώσει τον πήγε στα Χανιά να εργαστεί εκεί σ’ ένα κουρείο για να μάθει την δουλειά. Τότε εμφάνισε και τα πρώτα σημεία της νόσου του Χάνσεν [λέπρα]. Εκείνη την εποχή, τους λεπρούς τους απομόνωναν στο νησί Σπιναλόγκα, διότι η λέπρα ως μεταδοτική αρρώστια αντιμετωπίζονταν με φόβο και αποτροπιασμό. Ο Νικόλαος όταν έγινε 16 ετών και όταν τα σημάδια της νόσου άρχισαν να γίνονται πιο εμφανή, για να αποφύγει τον εγκλεισμό του στην Σπιναλόγκα έφυγε με κάποιο καράβι για την Αίγυπτο. Εκεί έμενε εργαζόμενος στην Αλεξάνδρεια, πάλι σ’ ένα κουρείο, όμως τα σημάδια της νόσου γίνονταν όλο και πιο εμφανή, ιδίως στα χέρια και στο πρόσωπο.

    ΣΤΗΣ ΧΙΟΥ ΤΟ ΛΕΠΡΟΚΟΜΕΙΟ: Έτσι με την μεσολάβηση ενός κληρικού κατέφυγε στην Χίο, όπου υπήρχε τότε ένα λεπροκομείο, στο όποιο ήταν ιερεύς ο πατήρ Άνθιμος Βαγιανός, ο μετέπειτα Άγιος Άνθιμος [γράψαμε παλιότερα για τον Άγιο αυτό [15.2] Ο Νικόλαος έφτασε στη Χίο το 1914 σε ηλικία 24 ετών. Στο λεπροκομείο της Χίου, που ήταν ένα συγκρότημα με πολλά ομοιόμορφα σπιτάκια, υπήρχε το εκκλησάκι του Άγιου Λαζάρου, όπου φυλάσσονταν η θαυματουργός εικόνα της Παναγίας της Υπακοής. Σ’ αυτόν τον χώρο άνοιξε το στάδιο των αρετών για τον Νικόλαο.

   ΤΟ ΑΓΓΕΛΙΚΟ ΣΧΗΜΑ: Μέσα σε 2 χρόνια ο Άγιος Άνθιμος τον έκρινε έτοιμο για το αγγελικό σχήμα και τον έκειρε μοναχό με το όνομα Νικηφόρο. Η νόσος προχωρούσε και εξελίσσονταν και ελλείψει καταλλήλων φαρμάκων, επέφερε πολλές και μεγάλες αλλοιώσεις [ο φάρμακο βρέθηκε τελικά στα 1947]. Ο π. Νικηφόρος ζούσε με γνήσια υπακοή, με νηστεία αυστηρή, εργαζόμενος στους κήπους. Μάλιστα κατέγραψε σε ένα κατάλογο και τα θαύματα του Άγιου Ανθίμου, τα όποια είχε δει «ιδίοις όμασιν» (συχνά θεραπείες δαιμονιζόμενων).

    ΑΓΙΟΣ ΑΝΘΙΜΟΣ ΚΑΙ ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ: Υπήρχε μια ιδιαίτερη πνευματική σχέση του Άγιου Άνθιμου με τον μοναχό Νικηφόρο, ο οποίος «ουδέ εν βήμα εμάκρυνεν απ’ αυτού», όπως αναφέρει ο πατήρ Θεόκλητος Διονυσιάτης στο βιβλίο του «Ο Άγιος Άνθιμος της Χίου». Ο π. Νικηφόρος προσευχόταν τη νύχτα ώρες ατελείωτες, κάνοντας μετάνοιες αμέτρητες, δεν είχε λογοφέρει με κανένα ούτε χάλασε την καρδιά κάποιου κι ήταν ο πρωτοψάλτης του ναού. Εξ αιτίας της ασθενείας του όμως, σιγά-σιγά έχασε το φως του κι έτσι έψαλλε τα περισσότερα τροπάρια και απήγγειλε τους Αποστόλους από στήθους.

   ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ: Το 1957 μ.Χ. έκλεισε το ''Λωβοκομείον'' Χίου και τους εναπομείναντες ασθενείς μαζί με τον πατέρα Νικηφόρο τους έστειλαν στον Αντιλεπρικό Σταθμό Αγίας Βαρβάρας Αθηνών, στο Αιγάλεω. Την εποχή εκείνη ο πατήρ Νικηφόρος ήταν περίπου 67 ετών. Τα μέλη του και τα μάτια του είχαν τελείως αλλοιωθεί και παραμορφωθεί από την νόσο. Εκεί, στον αντιλεπρικό σταθμό ζούσε και ο Άγιος Ευμένιος [Σαριδάκης] , ο οποίος είχε κι αυτός προσβληθεί από την νόσο του Χάνσεν, αλλά με την επιτυχή φαρμακευτική αγωγή θεραπεύτηκε τελείως. Αποφάσισε όμως να μείνει όλο το υπόλοιπο της ζωής του μέσα στον αντιλεπρικό σταθμό κοντά στους συνασθενείς του, τους οποίους φρόντιζε με πολλή αγάπη. Έτσι έγινε και υποτακτικός στον πατέρα Νικηφόρο, στον οποίο ως ανταμοιβή της υπομονής του ο Κύριος του είχε δώσει πολλά χαρίσματα. Πλήθος κόσμου συνέρρεε στο ταπεινό κελλάκι του λεπρού μοναχού Νικηφόρου, στην Αγία Βαρβάρα του Αιγάλεω, για να πάρει την ευχή του.

   ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ: «Ενώ ο ίδιος του ήταν κατάκοιτος, με πληγές και πόνους, δεν γόγγυζε αλλά έδειχνε μεγάλη καρτερία». «Είχε το χάρισμα της παρηγοριάς των θλιβομένων. Τα μάτια του ήταν μονίμως ερεθισμένα, η όραση του ελαχίστη, είχε αγκυλώσεις στα χέρια και παράλυση στα κάτω άκρα. Παρ’ όλα αυτά ήταν γλυκύτατος, μειλίχιος, χαμογελαστός, διηγείτο χαριτωμένα περιστατικά, ήταν ευχάριστος, αξιαγάπητος». «Το πρόσωπο του, που ήταν φαγωμένο από τα στίγματα της ασθένειας, και τις πληγές, έλαμπε κι έπαιρναν χαρά όσοι τον έβλεπαν αυτόν τον πάμπτωχο και φαινομενικά ασθενή άνθρωπο που έλεγε: Ας είναι δοξασμένο το άγιο Όνομα Του».
   ΟΣΙΑΚΗ ΚΟΙΜΗΣΗ-ΑΓΙΟ ΛΕΙΨΑΝΟ: Σε ηλικία 74 ετών, στις 4 Ιανουαρίου του 1964 μ.Χ., κοιμήθηκε ο πατήρ Νικηφόρος. Μετά την εκταφή, τα άγια του λείψανα ευωδίαζαν. Ο πατήρ Ευμένιος, και άλλοι πιστοί ανέφεραν πολλές περιπτώσεις, όπου έγιναν θαύματα με την επίκληση των πρεσβειών προς τον Θεό, του πατρός Νικηφόρου. Λαμπρό παράδειγμα και πρότυπο για όλους μας αποτελεί σίγουρα ο βίος του Οσίου Νικηφόρου, ο οποίος υπήρξε ευάρεστος στο Θεό διότι υπέμεινε πολλά. Ο Άγιος άλλωστε είχε δεχθεί από το Πανάγιο Πνεύμα το χάρισμα της διορατικότητας καθώς και πλήθος άλλων χαρισμάτων. Τα περισσότερα από τα θαύματά του είναι καταγραμμένα. Όμως, μέχρι και σήμερα ο άγιος δίδει απλόχερα βοήθεια σε όποιον έχει ανάγκη.

    Ας κλείσουμε με την προτροπή του Οσίου Νικηφόρου: «Παιδιά μου, προσεύχεσθε; και πώς προσεύχεσθε; ...με την ευχή του Ιησού να προσεύχεσθε, με το ΚΥΡΙΕ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΕ, ΕΛΕΗΣΟΝ ΜΕ. Έτσι να προσεύχεσθε. Έτσι είναι καλά»

Απολυτίκιον α΄ήχος : Νικηφόρου Ὁσίου, τοῦ λεπροῦ τὰ παλαίσματα, καὶ τὴν ἐν ἀσκήσει ἀνδρείαν, κατεπλάγησαν Ἄγγελοι ὡς ἄλλος γὰρ Ἰὼβ τὰ ἀλγεινά, ὑπέμεινε δοξάζων τὸν Θεόν, νῦν δὲ δόξῃ ἐστεφάνωται παρ᾽ Αὐτοῦ, θαυμάτων διακρίσεσιν. Χαίροις τῶν Μοναστῶν χειραγωγέ, χαίροις φωτὸς ὁ πρόβολος· χαίροις ὁ εὐωδίας χαρμονήν, προχέων ἐκ λειψάνων σου.

ΑΣ ΔΟΥΜΕ ΤΟ ΣΧΕΤΙΚΟ ΒΙΝΤΕΟ: