Η Απιστία [+ΒΙΝΤΕΟ]
του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου
ΑΙΤΙΑ: Σε κάποιους το συναίσθημα εξάρτησης από κάποια ανώτερη δύναμη είναι χαλαρό και έτσι ρέπουν στην απιστία. Σε άλλους αιτία της απιστίας μπορεί να είναι χαλαρότητα των συναισθημάτων ενοχής ή αμαρτωλότητας, έλλειψη ηθικής συνείδησης και ροπή στην αμαρτία. Για πολλoύς θρησκειολόγους το συναίσθημα αμαρτωλότητας αποτελεί βάση της θρησκευτικότητας. Κατά τη Βίβλο, η απιστία μπορεί να οφείλεται σε: ασεβή καρδιά (Εβρ. γ΄12), σκληροκαρδία (Μάρκ. ιστ΄ 14), απομάκρυνση από την αλήθεια (Ιωάν. η΄ 44-46), σκοτισμό (Ιωάν. ιβ΄ 39-40), ή εξ αιτίας της ανθρωπινής δόξης (Ιωάν. ε΄14). Η απιστία είναι ένα ελεύθερο έργο του ανθρώπου που δε θέλει να πιστέψει στον Θεό (Ιωάν. ιθ΄ 9-10), στις υποσχέσεις Του και στα θαύματα Του (Ιωάν. ιβ΄37, Ψαλμ. οζ΄36).
ΑΠΙΣΤΙΑ ΚΑΙ “ΠΤΩΣΗ”: Ο Θεός, κατά τη δημιουργία, δεν έδωσε την απόλυτη ευτυχία, στο κατ' εικόναν Του πλάσμα, για να μην υπερηφανευθεί για τα πολλά χαρίσματά του και για να παρακινηθεί από την επιθυμία του τελειοτάτου αγαθού, επιδιώκοντας όλο και περισσότερο να το αποκτήσει. Επομένως αιτία της Πτώσης υπήρξε η ατέλεια πίστης και αγάπης προς το Δημιουργό. Ο διάβολος, υποτάσσοντας την ανθρωπότητα “κατάφερε, αντί να λατρεύουμε τον μόνο άκτιστο και άναρχο Θεό, να καθιερώσει λατρεία πλήθους ψεύτικων θεών. Βρήκε τρόπους να διαφθείρει όσους τον ακούν: προσπαθεί να παρουσιάσει ως υπαίτιο κάθε κακού το δημιουργό” (Μάξιμος Γραικός). Έτσι, συνεχίζει ο ίδιος Πατέρας, “ο άνθρωπος ξέχασε την Χάρη, την ιερή αγάπη, την αλήθεια, (...) τη σωφροσύνη και την ταπεινοφροσύνη. Έχουν τυφλωθεί τα μάτια της ψυχής του”. Ακόμη, “η απιστία, προέρχεται από την ελεύθερη προαίρεση του ανθρώπου που αιχμαλωτίζεται ματαιοδοξώντας στα εφήμερα πράγματα του παρόντος αιώνος” (Εφραίμ Σύρος).
ΑΠΙΣΤΙΑ ΤΩΝ ΝΕΩΝ: Συχνά η απιστία εμφανίζεται στην εφηβία. Οφείλεται στο οικογενειακό περιβάλλον, όταν, δηλαδή, οι γονείς, κυρίως η μητέρα, είναι αδιάφοροι ή τυπικοί στην θρησκευτική ανατροφή των παιδιών τους. Γράφει ο γέρων Σοφρώνιος του Έσσεξ: “Αν οι γονείς φέρονται προς την πράξη της γεννήσεως με τη συνείδηση ότι το γεννώμενο είναι αληθινά «υιός άνθρωπου» κατ’ εικόνα του Υιού του Ανθρώπου, τότε προετοιμάζονται για την πράξη αυτή όχι όπως συνήθως γίνεται αυτό. Οι γυναίκες της εποχής μας έχασαν την υψηλή αυτή συνείδηση, άρχισαν να γεννούν προπαντός κατά σάρκα. Τα παιδιά μας έγιναν ανίκανα για την πίστη, αδυνατώντας να πιστέψουν ότι είναι εικόνα του Αιωνίου Θεού. Αν οι γονείς γεννούν παιδιά συναισθανόμενοι την άκρα σπουδαιότητα του έργου αυτού, τότε αυτά θα γεμίζουν από Πνεύμα Άγιο, από “κοιλίας μητρός” και η πίστη στον Θεό, θα γίνει γι’ αυτά φυσική, και καμία επιστήμη δεν θα μπορέσει να κλονίσει την πίστη αυτή, γιατί το γεννώμενον εκ Πνεύματος πνεύμα έστιν.” Στην ίδια ηλικία η εμφανιζόμενη απιστία μπορεί να οφείλεται στο κοινωνικό περιβάλλον, συχνότερα όμως από την ανάγνωση αντιθρησκευτικών ή άλλων επιβλαβών βιβλίων, την παρακολούθηση ασέμνων θεαμάτων, διάφορους ιστότοπους, κ.ά.
ΤΟ “ΤΥΧΑΙΟ”: Η απιστία μπορεί να εμφανισθεί από τυχαία γεγονότα της ζωής μας, όπως απώλεια περιουσίας ή θάνατος, ιδιαίτερα άωρος, προσφιλούς προσώπου. Συχνά όμως τέτοια γεγονότα έχουν και θετικό αντίκτυπο στην πίστη. Ιδιαίτερα θέματα υγείας ή απειλούμενος θάνατος προσφιλούς, φέρνουν πλησιέστερα στο Θεό άτομα μέχρι τότε θρησκευτικά αδιάφορα.
Η “ΛΟΓΙΚΗ”: Υπάρχει και η απιστία που οφείλεται σε ορθολογισμό ή ψυχρή λογική. Αυτό αποτελεί φαινόμενο των τελευταίων αιώνων και παρατηρείται συνηθέστερα μεταξύ επιστημόνων και κάποιων “διανοουμένων”. Καλύτερος όρος περιγραφής της κατάστασή τους, όμως, είναι η “αθεϊα”. Αυτοί, υπερτιμώντας της δυνατότητες του ανθρώπινου ορθού λόγου, επιζητούν να υποβληθούν όλα στον έλεγχο των αισθήσεων ή της νόησης. Πρωτοπαρουσιάστηκε από ανθρώπους των γραμμάτων και των επιστημών την περίοδο του λεγόμενου “Διαφωτισμού”. Επειδή οι χριστιανικές αλήθειες, που πηγάζουν από τη θεία αποκάλυψη, υπερβαίνουν το επιστητό, απορρίπτονται apriori απ' αυτούς. Σήμερα ο άπιστος αρνείται οτιδήποτε υπερβαίνει την ανθρώπινη κατανόηση, αποδεχόμενος μόνο την παρατήρηση και τον ορθό λόγο. Αυτή η άρνηση είναι μια μορφή οξύμωρου στουθοκαμηλισμού, διότι η περιορισμένων δυνατοτήτων ανθρώπινη διάνοια δεν μπορεί μέσω της “θεοποιημένης” πια επιστήμης, να κατασκευάσει αποδείξεις που να στρέφονται κατά των δογμάτων της χριστιανικής πίστης. Η μεγαλύτερη όμως αστοχία στις ήμερες μας έγκειται στο ότι οι άνθρωποι βυθίστηκαν στην απόγνωση και δεν πιστεύουν στην Ανάσταση. Ο θάνατος εκλαμβάνεται ως εκμηδένιση, ενώ είναι στιγμή αλλαγής της μορφής της υπάρξεώς μας, ως ημέρα γεννήσεώς μας στην ανώτερη ζωή, στο πλήρωμα της ζωής που ανήκει στο Θεό. Το Ευαγγέλιο λέει: «Ο πιστεύων εις τον Υιόν έχει ζωήν αιώνιον ο δε απειθών τω Υιώ ουκ όψεται ζωήν» (Ιωάν. γ΄36). Δεν είναι άραγε η νέα απιστία συνέπεια της ευρύτερης μορφώσεως, όταν τα λεγόμενα της Γραφής εκλαμβάνονται στο νου του “μορφωμένου” μύθος, και όνειρο;
ΑΠΙΣΤΙΑ ΚΑΙ ΑΙΡΕΣΕΙΣ: Η πίστη ελαττώθηκε σήμερα λόγω αποξένωσης των Χριστιανών από την Εκκλησία. Οι άνθρωποι εγκαταλείπουν την Εκκλησία πέφτοντας στις αιρέσεις από την έλλειψη γνώσεως του θείου λόγου, της Ιεράς Παραδόσεως και της διδασκαλίας των Πατέρων, από την απάτη του διαβόλου, που ξεγελά με πάθη, όπως υπερηφάνεια (αυτή δημιούργησε τις περισσότερες αιρέσεις στην ιστορία), μέθη, ακολασία, οίηση, διαζύγια, εκτρώσεις, κ.λ.π. Η πίστη ψυχραίνεται ακόμη από την έλλειψη πολλών αφοσιωμένων λειτουργών με υποδειγματική ζωή, από την έλλειψη πνευματικής εμπειρίας, πραότητας, επιμονής, κ.λ.π. Ο πολλαπλασιασμός αιρέσεων και ψευδοπροφητών, ιδιαίτερα σήμερα, προδηλώνει τα έσχατα. Αυτήν την αλήθεια την φανερώνει ο ίδιος ο Κύριος, που για την Δευτέρα Παρουσία Του στην γη, λέει: "πολλοί ψευδοπροφήται εγερθήσονται και πλανήσουσι πολλούς...".
ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ: Η απιστία αποτελεί πραγματική κακοδαιμονία, διότι ο άνθρωπος, στερούμενος ελπίδας και εμπιστοσύνης στον Θεό, είναι σαν ακυβέρνητο πλοίο που παρασύρεται από τα κύματα της ζωής, τις θλίψεις και τις συμφορές του βίου. Δεν βρίσκει πουθενά παρηγορία, χάνει το θάρρος του, βιώνει την κατάθλιψη, άγχεται ή οδηγείται στην αυτοκτονία. Έτσι η απιστία έχει πάντα θλιβερά αποτελέσματα στην ατομική, οικογενειακή και κοινωνική ζωή.
ΕΠΑΝΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ: Ο ρόλος της Εκκλησίας, στους δύσκολους καιρούς που βιώνουμε ως έθνος και ποίμνιο, είναι το πώς να πείσει τους ανθρώπους ότι είναι αληθινά τέκνα του αιωνίου Πατρός, πώς να δείξει στον κόσμο τη δυνατότητα μιας άλλης ζωής, όμοιας προς τη ζωή του ιδίου του Χριστού. “Η Εκκλησία οφείλει να φέρει στον κόσμο πίστη και βεβαιότητα στην ανάσταση. Τότε περιττεύουν άλλες ηθικιστικές διδασκαλίες.” (Σοφρώνιος Έσσεξ). Αυστηρός είναι ο λόγος του Θεού στους “χλιαρούς” ποιμένες, όπως στον επίσκοπο Λαοδικείας: “Οίδα σου τα έργα, ότι ούτε ψυχρός ει ούτε ζεστός. (...) μέλλω σε εμέσαι εκ του στόματός μου” (!) και στον επίσκοπο Σάρδεων: “εάν ουν μη γρηγορήσης, ήξω επί σε ως κλέπτης” (Αποκ. γ΄16,3). Ο λόγος της Εκκλησίας, που οφείλει να επανευαγγελίσει το λαό πρέπει να οδηγεί στην ενδυνάμωση της πίστης ως δώρο Θεού (Β' Πέτρου α΄1), έργο Θεού (Πράξ. ια΄21), δώρο Αγίου Πνεύματος (Γαλ. ε΄22) και ότι εξαρτάται από την θέληση του ανθρώπου (Μάρκ. ε΄34). Κατά τον Πατερικό Λόγο, τα μέσα που θα βοηθηθήσουν τον άπιστο στην προσέγγιση του Θεό είναι το κήρυγμα, η ανάγνωση της Βίβλου, τα θαύματα του Θεού και η θεωρία των κτισμάτων του Θεού, διότι « Από τα ορώμενα και αισθητά αναγόμεθα με τον νου μας στην θεωρία των αοράτων» (Μ. Βασίλειος). Κυριότερο όμως μέσο με το οποίο κάποιος πιστέυει στον Θεό είναι το κήρυγμα της υποδειγματικής ζωής, το προσωπικό παράδειγμα, δηλαδή η κατά Χριστόν ζωή, που θα είναι απόδειξη έργω αυτών τα όποια θα διδάξει η Εκκλησία. Τότε δικαίως οι Ποιμένες θα ακούσουν: “ιδού δέδωκα ενώπιόν σουθύραν ανεωγμένην ην ουδείς δύναται κλείσαι αυτήν (...) ότι ετήρησάς μου τον λόγον και ουκ ηρνήσω το όνομά μου” (Αποκ. γ΄8)..
Konstantinosa.oikonomou@gmail.com
ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ:
.jpg)
