Αστρονομικά φαινόμενα του Μαρτίου 2025 Εκλείψεις, βροχές διαττόντων αστέρων και «εξαφανίσεις»[!] δακτυλίων πλανητών! Από τον Κων/νο Οικονόμου

Αστρονομικά φαινόμενα του Μαρτίου 2025

Εκλείψεις, βροχές διαττόντων αστέρων και «εξαφανίσεις»[!] δακτυλίων πλανητών!

Από τον Κων/νο Οικονόμου

Όλα αυτά θα συμβούν τις προσεχείς 4 εβδομάδες.

 

  Φαινόμενο πρώτο είναι η λεγόμενη ''Ματωμένη Σελήνη'': Τη νύχτα της 13ης προς 14η Μαρτίου, οι φίλοι της Αστρονομίας στη βόρεια και νότια Αμερική, καθώς και σε περιοχές της Ευρώπης, της Αφρικής και της Ωκεανίας, θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν μια ολική έκλειψη Σελήνης, γνωστή και ως «Ματωμένο Φεγγάρι», λόγω της κόκκινης απόχρωσης που θα έχει η Σελήνη. Πότε όμως παρατηρείται η έκλειψη Σελήνης; Αυτό συμβαίνει όταν η Σελήνη, η Γη και ο Ήλιος ευθυγραμμίζονται, με τη Γη να βρίσκεται μεταξύ των δύο άλλων ουράνιων σωμάτων και να ρίχνει τη σκιά της πάνω στον φυσικό της δορυφόρο. Πάντως και στη σκιά της Γης η Σελήνη δεν είναι παντελώς σκοτεινή! Το φεγγάρι παίρνει ένα κοκκινωπό χρώμα, καθώς το ηλιακό φως φιλτράρεται μέσα από τη γήινη ατμόσφαιρα με αποτέλεσμα το μπλε φως να απορροφάται, ενώ το κόκκινο φως να συνεχίζει την πορεία του μέχρι να φτάσει στην επιφάνεια της Σελήνης. Το πόσο κόκκινο εμφανίζεται το φεγγάρι μπορεί να εξαρτηθεί από το πόση ρύπανση ή σύννεφα υπάρχουν στην ατμόσφαιρα. Αυτή η έκλειψη είναι η πρώτη ολική έκλειψη Σελήνης από το 2022. Στην Ελλάδα, η ολική φάση της έκλειψης δεν θα είναι ορατή, παρά μόνο για λίγο όταν η Σελήνη θα μπει στην παρασκιά της Γης. Η μέγιστη φάση της θα συμβεί στις 6.33 το πρωί της 14ης Μαρτίου και η παρατήρηση ας γίνει από υψηλότερα σημεία. Η συγκεκριμένη έκλειψη Σελήνης είναι η πρώτη από τις δύο φετινές και τις δύο ακολουθούσες του 2026.

 

 Φαινόμενο δεύτερο: οι δακτύλιοι του Κρόνου, ένα εντυπωσιακό χαρακτηριστικό του ηλιακού μας συστήματος θα… εξαφανιστούν στις 23 Μαρτίου! Δεν πρόκειται για μια πραγματική ή έστω μόνιμη εικονική εξαφάνιση, κάτι που, θα συμβεί σε περίπου 100 εκατομμύρια χρόνια, καθώς οι δακτύλιοι έλκονται από τη βαρύτητα προς τον Κρόνο ως μια βροχή λασπωμένων σωματιδίων πάγου. Απλά στις 23.3.25 οι δακτύλιοι θα γίνουν αόρατοι από τη Γη για ένα μικρό χρονικό διάστημα, λόγω της γωνίας θέασης από τη Γη. Καθώς η Γη και ο Κρόνος θα αλλάζουν θέση, οι δακτύλιοι θα αρχίσουν να φαίνονται και πάλι από τον Νοέμβριο του 2025, με την πλήρη αποκατάσταση της ορατότητά τους το 2032.

 

  Φαινόμενο τρίτο: Το Σάββατο 29 Μαρτίου 2025 θα συμβεί μια μερική έκλειψη Ηλίου, που θα είναι ορατή από περιοχές της βόρειας Αμερικής, της Ευρώπης και της βορειοδυτικής Αφρικής. Κατά τη διάρκεια αυτής της έκλειψης, η Σελήνη θα καλύψει ένα μέρος του Ήλιου [γι΄ αυτό και λέγεται μερική]. Στην Ευρώπη, η έκλειψη θα είναι ορατή, με μεγαλύτερη κάλυψη στα βορειοδυτικά. Συγκεκριμένα, στη δυτική Γροιλανδία η κάλυψη θα φτάσει έως και το 86%, ενώ στο Σκωτία θα είναι 40%, στην Ιρλανδία 41%, στο Λονδίνο 30% και στο Παρίσι 23%. Αντίθετα, στην Ελλάδα η έκλειψη δεν θα είναι ορατή. Πάντως για να παρατηρήσουμε οποιαδήποτε έκλειψη Ηλίου χρειαζόμαστε ειδικά γυαλιά.

Φαινόμενο τέταρτο: Από τα τέλη Φεβρουαρίου είναι σε εξέλιξη μια μικρή βροχή διαττόντων αστέρων γ-Νορμίδες, που κορυφώνεται στις 14 και 15 Μαρτίου, οπότε και αναμένονται έως έξι μετέωρα ανά ώρα, που θα είναι ορατά στο νότιο Ημισφαίριο αλλά και σε περιοχές της Μεσογείου. Πηγή τους είναι ο κομήτης Crommelin. Αν και η βροχή αυτή δεν είναι εντυπωσιακή, τον Απρίλιο [15-30], με αποκορύφωμα στις 21 και 22 Απριλίου, αναμένεται μια άλλη βροχή, οι Λυρίδες, οπότε υπολογίζονται 15-20 μετέωρα ανά ώρα. Το ακτινοβόλο σημείο τους βρίσκεται φυσικά στον αστερισμό Λύρα [γι΄ αυτό και ονομάζονται λυρίδες], κοντά στον φωτεινότερο αστέρα αυτού του αστερισμού, τον α-Λύρας ή Βέγας. Η πηγή της βροχής διαττόντων είναι τα απομεινάρια που προέρχονται από τον C/1861 G1.