Η σμίλη του ουρανού: Ο αστερισμός Γλυφείον + ΒΙΝΤΕΟ του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου

 

Η σμίλη του ουρανού: 

Ο αστερισμός Γλυφείον + ΒΙΝΤΕΟ

του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου

   

   ΓΕΝΙΚΑ: Το Γλυφείον [Λατ. Caelum, συντ. Cae] είναι ένας αστερισμός που καταγράφηκε πρώτα από τον Lacaille [1763]. Μια άλλη του ονομασία είναι Scalptorium. Είναι ένας μικρός νότιος αστερισμός, με έκταση 124,9 τετ. μοίρες [81ος σε έκταση μεταξύ των 88 αναγνωρισμένων αστερισμών]. Συνορεύει με τους αστερισμούς: Ηριδανό, Ωρολόγιον, Δορά, Οκρίβα, Περιστερά και Λαγωό. Είναι ολόκληρος ορατός από την Ελλάδα, τα χειμωνιάτικα βράδια και στις αρχές της άνοιξης, παρότι βρίσκεται στο σύνολό του στο νότιο ημισφαίριο της ουράνιας σφαίρας [Πλήρως ορατός σε γεωγραφικά πλάτη μεταξύ 41° Βόρεια και 90° Νότια]. Η λέξη «γλυφείον» σημαίνει το εργαλείο του γλύπτη, τη σμίλη δηλαδή. Ο La Caille σχημάτισε το Γλυφείον με αστέρες που πρωτύτερα συμπεριλαμβάνονταν στην Περιστερά και τον Ηριδανό. Ο Αμερικανός αστρονόμος Elijah Burritt στις πρώτες εκδόσεις του βιβλίου του Geography of the Heavens, με τον σχετικό άτλαντά του [1883], άλλαξε αυθαίρετα το όνομα του αστερισμού σε Πραξιτέλης, ίσως πιστεύοντας ότι με τον τρόπο αυτό απέφευγε ακριβώς πιθανή σύγχυση με τον αστερισμό Γλύπτη.

   ΟΙ ΦΩΤΕΙΝΟΤΕΡΟΙ ΑΣΤΕΡΕΣ: Ο αστερισμός έχει 20 ορατούς [φ.μ. ≤ 6,5] αστέρες. Κανένας αστέρας του αστερισμού δεν είναι φωτεινότερος του τέταρτου μεγέθους και γι' αυτό κανένας τους δεν φέρει ιδιαίτερο όνομα. Ο α (άλφα) Γλυφείου, έχει φαινόμενο μέγεθος 4,45 και είναι ο φωτεινότερος όλων των αστέρων του Γλυφείου. Ο β Γλυφείου έχει φαινόμενο μέγεθος 5,05. Το ζεύγος αστέρων γ1 και γ2 βρίσκεται σχεδόν στο σύνορο με την Περιστερά, έχουν φαιν. μεγέθη 4,55 και 6,34, και υπολογίζεται ότι σε 400 περίπου χρόνια θα περάσουν στον αστερισμό Περιστερά εξαιτίας της ιδίας τους κινήσεως, οπότε θα φέρουν πλέον «λάθος» όνομα! Τέλος ο δ έχει φαιν. μέγεθος 5,07.

   ΑΞΙΟΣΗΜΕΙΩΤΑ ΣΤΟΝ ΑΣΤΕΡΙΣΜΟ: Ο αμυδρός γαλαξίας NGC 1679, με φαιν. μέγεθος 11,50, βρίσκεται στο βόρειο μέρος του αστερισμού. Ακόμη, στον αστερισμό, οι επίσης αμυδροί γαλαξίες NGC 1658 και NGC 1660 σχηματίζουν ένα ωραίο ζευγάρι, ορατό με μεγάλα τηλεσκόπια.

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ: 

Konstantinosa.oikonomou@gmail.com