Η Αγία Χριστίνα η Μεγαλομάρτυς 24 Ιουλίου + ΒΙΝΤΕΟ από τον Κων/νο Οικονόμου

 

  Η Αγία Χριστίνα η Μεγαλομάρτυς 24 Ιουλίου + ΒΙΝΤΕΟ

από τον Κων/νο Οικονόμου

   

Η Αγία Χριστίνα έζησε στους χρόνους του βασιλέως Σεβήρου, περί το έτος 200 μ..Χ. στην Τύρο. Ο πατέρας της, Ουρβανός, ήταν στρατηγός του ρωμαϊκού στρατού. Βλέποντας την υπέροχη ομορφιά της κόρης του και φοβούμενος τους κακούς ανθρώπους έκτισε ψηλό πύργο όπως συνήθιζαν τότε. Σ’ αυτόν έκλεισε τη Χριστίνα με πολλές υπηρέτριες δια να την υπηρετούν και είδωλα για να προσεύχεται σ’ αυτά. Της είχε όλα όσα χρειαζόταν για να μη βγαίνει καθόλου και την βλέπουν άνθρωποι. Ο Χριστός όμως εκεί μέσα την φώτισε με την χάρη του Παναγίου Πνεύματος οδηγώντας την στη Θεογνωσία. Βλέποντας την ομορφιά της φύσης και τα δημιουργήματα του Θεού συλλογιζόταν, ποιος άραγε ήταν ο Δημιουργός και κυβερνήτης όλων. Και ο Θεός γνωρίζοντας την καλή της προαίρεση, της έστειλε άνθρωπο που της δίδαξε όσα λαχταρούσε να μάθει. Αφού φωτίσθηκε σεβόταν τον αληθινό Θεό και αφιερωνόταν σε προσευχές και νηστείες.

ΟΝΟΜΑΖΟΜΑΙ ΧΡΙΣΤΙΝΑ: Κάποια ημέρα, που ανεβήκαν οι ειδωλολάτρες γονείς της στον πύργο να την επισκεφθούν, την προσκαλέσαν να προσφέρει θυσία στα είδωλα. Η Χριστίνα όμως αρνήθηκε χωρίς φόβο για τις συνέπειες. Ο πατέρας της θυμωμένος έφυγε αναλογιζόμενος τις τιμωρίες, που θα της έκανε. Η μητέρα της στενοχωρημένη, προσπαθούσε με λόγια να την πείσει να προσφέρει θυσία στους θεούς. Η Αγία όμως της απάντησε: Μητέρα μου, προτιμώ το φως από το σκοτάδι. Οι θεοί σας είναι δαιμόνια, ενώ ο Κύριός μου δημιούργησε τους ουρανούς και όσα υπάρχουν στη γη. Είμαι δούλη του Χριστού και πήρα το όνομά του. Λέγομαι πια Χριστίνα. Μετά την αναχώρηση των γονέων της, η Αγία φόρεσε καθαρό φόρεμα, ένιψε χέρια και πρόσωπο και κλείστηκε στο δωμάτιό της. Έπειτα, θύμιασε τον αληθινό Θεό και προσευχήθηκε ζητώντας από τον Κύριο να σταθεί κοντά της στα μαρτύρια, που ανέμενε, και να την βοηθήσει στην ομολογία της. Την ώρα της προσευχής της, εμφανίστηκε ένας Άγγελος που της είπε: Ο Κύριος άκουσε την δέηση σου. Λοιπόν, πάρε δύναμη και ενίσχυση στην καρδιά σου, διότι θα παρουσιασθείς σε τρεις άρχοντες, για να δοξασθεί ο Θεός με σένα. Εκείνη ζήτησε την σφραγίδα του Σωτήρος για να μη φοβηθεί. Ο Άγγελος της έδωσε την εν Χριστώ σφραγίδα, δηλαδή την σταύρωσε, την ευλόγησε και της έδωκε να φάγει ουράνιο άρτο. Η Αγία έφαγε και ευχαρίστησε τον Κύριο.

Την ίδια νύκτα κατέστρεψε τα είδωλα, κατέβηκε από τον πύργο, και μοίρασε το χρυσάφι και το ασήμι του φτωχούς και πάλι ανέβηκε. Το πρωί ο πατέρας της δεν βρήκε τα είδωλα. Όταν ρώτησε τις υπηρέτριες τι είχε συμβεί κι εκείνες του εξήγησαν, εξεμάνη και πρόσταξε να τις αποκεφαλίσουν, ενώ την κόρη του να την δείρουν μέχρι να κουρασθούν. Πράγματι την έδειραν ανηλεώς. Η Αγία όμως, με τη χάρι του Θεού, δυνάμωνε και αποκαλούσε τον πατέρα της τυφλό που δεν βλέπει το πόσο ανίσχυρα είναι τα είδωλά του. Τότε ο Ουρβανός θύμωσε τόσο πολύ, ώστε την έδεσε με αλυσίδα από τον λαιμό και την φυλάκισε. Η γυναίκα του, που άκουσε τα βάσανα της Αγίας, πήγε στη φυλακή, και προσπαθώντας να τη συγκινήσει την παρακαλούσε να ξαναγυρίσει στην ειδωλολατρία. Όμως η Αγία έμενε ακλόνητη στην ομολογία της. Όταν ο πατέρας της έμαθε, ότι είναι σταθερή στην απόφαση της, έστειλε στρατιώτες το πρωί και φέρανε την Αγία στο πραιτώριο όπου της έδωσε μια τελευταία ευκαιρία να ξαναγυρίσει στην ειδωλολατρία. Εκείνη και πάλι γενναία αρνήθηκε κάνοντας τον πατέρα της αιμοβόρο θηρίο. Τότε εκείνος διέταξε να την κρεμάσουν και να ξεσχίζουν τις σάρκες της. Εκείνη όμως χαιρόταν με τα βασανιστήρια και έλεγε: “Σε ευχαριστώ, Θεέ μου επουράνιε, γιατί με αξίωσες να καθαρισθώ, με αυτά τα βασανιστήρια από τον ρύπο της ειδωλολατρίας.” Έπαιρνε κομμάτια από τις σάρκες της, το πετούσε στο πρόσωπο του πατέρα, της και έλεγε: “Επεθύμησες να φας τις σάρκες του παιδιού σου. Φάγε να χορτάσεις”. Τότε ο τύραννος πρόσταξε να τη δέσουν σε τροχό. Άναψαν κατόπιν από κάτω φωτιά, ενώ χύνανε λάδι καυτό για να την βασανίζουν χειρότερα. Μετά από προσευχή στο Χριστό η φωτιά σκορπίστηκε κατακαίοντας πολλούς από τους ειδωλολάτρες. Όταν η Αγία βγήκε από τον τροχό ο τύραννος τη ρώτησε: “ποιος σ’ έμαθε αυτές τις μαγείες και δεν σε καίει η φωτιά;” Η Μάρτυς του απάντησε πως απλώς δεν μπορούσε να δει την αλήθεια. Εν συνεχεία κλείστηκε και πάλι στη φυλακή χωρίς καμιά τροφή για να πεθάνει από την πείνα, όμως ο Κύριος της έστειλε τρεις Αγγέλους που της φέρανε τροφή ενώ ακόμη γιατρέψαν και το καταπληγιασμένο σώμα της. Μια νύχτα, ο πατέρας της έστειλε δούλους, που της δέσαν μια μεγάλη πέτρα στο λαιμό και την ρίξαν στο πέλαγος. Όμως εκείνη θαυμαστά λύθηκε και σώθηκε. Τότε, ενώ βρισκόταν ακόμη στη θάλασσα, παρακάλεσε τον Κύριο να δεχθεί το Άγιο Βάπτισμα. Μόλις τελείωσε την προσευχή της, ακούσθηκε η φωνή του Ιησού Χριστού που μέσα από φωτεινή νεφέλη της παρουσιάστηκε. Μόλις δε η Αγία αντίκρυσε τον Κύριο, φοβήθηκε αλλά ο Κύριος της είπε: “Εγώ είμαι ο Χριστός, Χριστίνα, που φωτίζω όλους που μ’ επικαλούνται και ήλθα να σε γλυτώσω απ’ την πλάνη των ειδώλων, όπως ζήτησες”. Τότε την κατέδυσε στην θάλασσα λέγοντας: “Σε βαπτίζω, Χριστίνα εις το όνομα του Πατρός και εις εμέ τον Υιόν Του και εις το Πνεύμα το Άγιον”. Όταν είπε αυτά ο Δεσπότης την παρέδωσε στον Αρχιστράτηγο Μιχαήλ, ο οποίος την οδήγησέ στην ξηρά. Έτσι η Αγία βρέθηκε στη πόλη της, κοντά στο πατρικό της. Όταν ξημέρωσε, την είδε να προσεύχεται ο τύραννος πατέρας της και νομίζοντας, ότι οι δούλοι του δεν την ρίξανε στη θάλασσα, θέλησε να τους θανατώσει. Εκείνοι, όμως, ομολογήσανε το θαύμα και ο πατέρας της την ρώτησε: “Με ποιες μαγείες νίκησες την θάλασσα;” “Δεν βλέπεις, δύστυχε”, αποκρίθηκε η Χριστίνα, “ότι πήρα χαρά από τον Χριστό μου και ξαναγεννήθηκα”. Τότε εκείνος διέταξε να την φυλακίσουν, για να την αποκεφαλίσει την επομένη. Ενώ ολονυχτίς η Αγία, προσευχόταν, ο αμετανόητος πατέρας της το ξημέρωμα πέθανε. Έτσι, η Χριστίνα έμεινε λίγο καιρό ήσυχη, ευχαριστώντας τον Κύριο. Σε λίγες ημέρες, ανέλαβε την θέση του πατέρα της, καινούργιος άρχοντας, ο Δίων. Αυτός διάβασε όλα τα έγγραφα της Χριστίνας και πρόσταξε να την φέρουν για απολογία. Βλέποντας την ομορφιά της, άρχισε τις κολακείες και ύστερα με φοβέρες προσπάθησε να πείσει την Αγία να γυρίσει στην πλάνη των ειδώλων. Αφού όμως ο τύραννος είδε ότι η Αγία δεν αλλάζει διέταξε να την δείρουν, αλύπητα. Υπέμενε όμως η Αγία με καρτερία τα βασανιστήρια. Εν συνεχεία διέταξε, και φέρανε μια μεταλλική σκάφη γεμάτη πίσσα, ρετσίνι και λάδι. Βάλανε δυνατή φωτιά από κάτω και βάλανε μέσα την Αγία. Τη βράζαν επί ώρες! Η Μάρτυς υπέμενε με γαλήνη και αυτό το φοβερό μαρτύριο, ευχαριστώντας τον Κύριο διότι τη διαφύλαξε αβλαβή. Το θαύμα ήταν ολοφάνερο. Τότε πάλι ο τύραννος τη συμβούλευσε να θυσιάσει στα είδωλα γιατί έλεγε, αυτά τη σώσαν. Κι εκείνη με παρρησία απάντησε: “Τη δύναμη του Χριστού μου αποδίδεις στους σιχαμερούς θεούς σου, αναίσθητε; Πως μπορούν να βοηθήσουν τους ζωντανούς οι τυφλοί και άλαλοι;” Τότε ο τύραννος οργίστηκε και διέταξε να ξυρίσουν το κεφάλι της και να την περιφέρουν γυμνή σ’ όλη την πόλη. Αφού γίναν όλα αυτά τη φυλακίσανε. Την επομένη την ξαναφέραν στο κριτήριο και ο τύραννος της είπε: “Πάμε στο ναό να προσκυνήσεις τον ουράνιο θεό Απόλλωνα”. - Τότε απάντησε η Αγία: “Ναι, θα προσκυνήσω το Θεό τον ουράνιο”. Ο άρχοντας χάρηκε, γιατί νόμισε, ότι θα προσκυνήσει το είδωλο. Την οδηγήσαν στο ναό με τιμή. Η Αγία απευθύνθηκε στο άγαλμα του Απόλλωνα περίπου έτσι:: “Σε διατάσσω, εν ονόματι του Κυρίου μου Ιησού Χριστού, να πέσεις και να γίνεις συντρίμμια”. Αμέσως το είδωλο έπεσε σε κομμάτια. Οι περισσότεροι παριστάμενοι δόξαζαν τον Θεό της Χριστίνας, ενώ πάμπολλοι πιστέψαν σ’ Αυτόν. Ο άρχοντας έμεινε άφωνος από την λύπη του και ξεψύχησε. Ο αντικαταστάτης του φυλάκισε την Αγία, έως ότου ψηφίσουν άλλον άρχοντα. Έπειτα από λίγες ημέρες, ο νέος άρχοντας, Ιουλιανός, διέταξε να την ρίξουν μέσα σε αναμένο καμίνι, όπου και παρέμεινε πέντε μέρες. Η Μάρτυς, από τη θέση αυτή, έψαλλε μαζί με Αγγέλους, δοξάζοντας κι ευχαριστώντας τον Θεό, με μεγάλη φωνή. Οι στρατιώτες, που την φρουρούσαν, ακούγοντας τις ψαλμωδίες, φοβήθηκαν κι αναφέρθηκαν στον τύραννο. Πρόσταξε τότε αυτός να την ανοίξουν την έκτη ημέρα και η Αγία βγήκε από αυτήν ολοζώντανη. Μια μέρα μετά ο Ιουλιανός διέταξε τον φροντιστή των θηρίων, πιο αναίσθητο και από τα θηρία, να φέρει δυο ασπίδες, δύο έχιδνες και δύο άλλα φοβερά φίδια Τα πιο φαρμακερά φίδια τα έφεραν και τα άφησαν δίπλα την Αγία. Λυτά, όχι μονάχα δεν την δάγκωσαν, αλλά έδειξαν προς αυτήν ευσπλαχνία! Ο τύραννος όμως, πιο θηριώδης και από τα θηρία, μάλωνε τον υπηρέτη των θηρίων και του έλεγε να τα ερεθίσει, εναντίον της Αγίας. Τα θηρία εξαγριώθηκαν και επετέθησαν εναντίον του φύλακα, που τον θανατώσαν. Τότε η Αγία προσευχήθηκε στον Κύριο: “Δέσποτα, ζωοδότη, Κύριε Ιησού Χριστέ, εσύ που ανέστησες το Λάζαρο, άκουσε και την δούλη σου και ανάστησε αυτόν τον άνθρωπο, για να δοξασθεί το Πανάγιο όνομά σου και να πιστέψουν αυτοί που παρακολουθούν, ότι συ είσαι ο μόνος, που κάνει θαυμάσια”. Έπειτα σφράγισε τον νεκρό η Αγία με το σημείο του σταυρού, λέγοντας: “Εις το όνομα του Δεσπότου Χριστού σήκω!”. Κι ο νεκρός αναστήθηκε δοξάζοντας τον Θεό και την Αγία. Ο τύραννος, νομίζοντας μαγεία το θαύμα, διέταξε να κόψουν τους μαστούς της. Η Χριστίνα υπέμενε καρτερικά και σήκωσε τα μάτια της στον ουρανό προσευχόμενη. Έπειτα τη φυλάκισαν αιμόφυρτη. Την επισκεφθήκαν όμως πολλές γυναίκες και την παρηγορούσαν με εκδηλώσεις συμπάθειας στους πόνους της. Η Αγία και σ’ αυτές τις δύσκολες στιγμές τις δίδασκε και πολλές πιστέψανε στο Χριστό. Το πρωί της άλλης ημέρας διέταξε ο τύραννος και τη φέρανε στο μέσον και της διέταξε να προσκυνήσει τους θεούς. Εκείνη και πάλι αρνήθηκε σθεναρά. Τότε διέταξε τύραννος να κόψουν την γλώσσα της. Όταν της κόψαν τη γλώσσα, την πήρε η Αγία στο δεξί της χέρι και την πέταξε στο πρόσωπο του άρχοντα, που τυφλώθηκε αμέσως. Αλλά και φωνή βγήκε από το στόμα της, που έλεγε στον τύραννο: “Ιουλιανέ άπιστε, επειδή έκοψες την γλώσσα μου, που ευλογεί τον Κύριον, έχασες και συ το φως σου δίκαια, άδικε”. Τότε ο τυφλός διέταξε δύο στρατιώτες να την θανατώσουν. Ο ένας την πλήγωσε στην καρδιά, με το τόξο του και ο άλλος στα πλευρά και έτσι τελείωσε η Αγία. Αλλά ο τύραννος, πηγαίνοντας τυφλός στο σπίτι του, δέχθηκε την οργή του Θεού και πέθανε με φριχτούς πόνους. Η Αγία, παρέδωσε το πνεύμα της την 24ην Ιουλίου, ημέρα Πέμπτη.

Ἀπολυτίκιον Ἦχος δ'.
Ἡ ἀμνάς σου Ἰησοῦ, κράζει μεγάλη τῇ φωνῇ. Σὲ Νυμφίε μου ποθῶ, καὶ σὲ ζητοῦσα ἀθλῶ, καὶ συσταυροῦμαι καὶ συνθάπτομαι τῷ βαπτισμῷ σου· καὶ πάσχω διὰ σέ, 
ὡς βασιλεύσω σὺν σοί, καὶ θνήσκω ὑπὲρ σοῦ, ἵνα καὶ ζήσω ἐν σοί· ἀλλ᾽ ὡς θυσίαν ἄμωμον προσδέχου τὴν μετὰ πόθου τυθεῖσάν σοι. Αὐτῆς πρεσβείαις, ὡς ἐλεήμων,
σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ: 

Ο Έρως του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου, δασκάλου - συγγραφέα

 

Ο Έρως

του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου, δασκάλου - συγγραφέα

   

Έρως: Τοιχογραφία από την Πομπηία

   “Έρως ανίκητε μάχαν”, διαβάζουμε στην Αντιγόνη του Σοφοκλή. Ο ανκατανίκητος, λοιπόν, Έρως, ήταν ο φτερωτός θεός της αγάπης, που συχνά συσχετιζόταν με την Αφροδίτη. Όταν, ο Έρωτας χτυπούσε με τα βέλη του δύο ανθρώπους, αυτοί ερωτεύονταν παράφορα!

   ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ: Ο Ησίοδος, στη “Θεογονια” του, αναφέρει πως ο Έρωτας προήλθε από το Χάος και τη Γαία, δυο στοιχεία-θεότητες που δεν είχαν γεννήτορες. Πολύ αργότερα, οι Ορφικοί “διασαφήνισαν” με τη διδασκαλία τους την προέλευση του Έρωτα, κάνοντας λόγο για ένα «κοσμικό αυγό» που άφησε η Νύχτα στην αγκαλιά του Ερέβους, απ' όπου και Ξεπήδησε ο Έρως. Κάτι ανάλογο έλεγε και ο Αριστοφάνης στις “Όρνιθές” του. Συνεπώς η θεότητα αυτή θεωρείτο κοσμογονικής καταγωγής. Στην εξέλιξη της Μυθολογίας, μετά τον 7ο π.Χ. αιώνα, αναφέρονται και άλλοι γεννήτορες του Έρωτα. Σύμφωνα με τη Σαπφώ, ο Έρως είναι γιος της Αφροδίτης και του Ουρανού, ενώ ένας άλλος λυρικός ποιητής, ο Σιμωνίδης ο Κείος ισχυρίζετια ότι είναι γιος της Αφροδίτης και του Άρη. Συχνά ο ρόλος του προσδιορίζεται συνοδευτικός της, νεότερης χρονολογικώς, ερωτικής θεότητας, της Αφροδίτης. Ο Αλκαίος, ένας άλλος ποιητής, αναφέρει ότι ο Έρωτας ήταν γιος της Ίριδας και του Ζέφυρου, ενώ αλλού διαβάζουμε ότι πατέρας του ήταν ο Ήφαιστος. Πάντως, θεωρούνταν πανέμορφος στην όψη, αλλά και “μπελαλής” ακόμη και για τους θεούς. Κάποιο μύθοι παρουσιάζουν τον Έρωτα να αρνείται τις παρακλήσεις της μητέρας του και άλλων θεών να επέμβει στις ζωές των θνητών.

Έρως και Ρέα. Ρούμπενς

   ΔΙΠΛΟ ΣΥΜΒΟΛΟ: Από τους τραγικούς ποιητές, ιδιαίτερη σημασία στον θεό Έρωτα αποδίδει ο Ευριπίδης. Μάλιστα αυτός διαχωρίζει τον έρωτα σε μια διττή και αμφίσημη δύναμη. Η πρώτη δύναμη του Έρωτα δυνητικά οδηγεί στην Αρετή, ενώ, στον αντίποδα, ή άλλη του μορφή μπορεί να οδηγήσει σε αθλιότητα [ακολασία, εμπάθεια, κ.ά.]. Κάτι ανάλογο διακρίνεται και στην Πλατωνική Διδασκαλία. Για παράδειγμα διαβάζουμε στο “Συμπόσιο” για τον τον καλό, ανώτερο, πνευματικό Έρωτα, εκείνον που είναι γιος της Αφροδίτης της “Ουρανίας”, όπως αποκαλείται, και τον κακό, γήινο, τυχάρπαστο Έρωτα που είναι γιος της Πανδήμου Αφροδίτης.

Έρως και Ψυχή 1.

   Ο ΕΡΩΣ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ: Μέχρι τις μέρες μας δεν έχουν αποκαλυφθεί αναπαραστάσεις του θεού που να χρονολογούνται πριν από τον 6ο αιώνα π.Χ. Οι πιο παλαιές παραστάσεις του Έρωτα βρίσκονται σήμερα στο Μουσείο της Ακροπόλεως, στην Αθήνα. Στην πρώτη απ' αυτές, η θεά Αφροδίτη φαίνεται να κρατά στο χέρι της ένα αγόρι [580 π.Χ.]. Πρόκειται για ζωγραφική πάνω σε μελανόμορφο αγγείο. Η δεύτερη (570 π.Χ.), είναι σε ένα μελανόμορφο πλακίδιο, όπου πάλι η Αφροδίτη κρατά δύο αγόρια, τον Έρωτα και τον Ίμερο¹. Από τις αρχές του 5ου π.Χ. αιώνα, ο Έρωτας εμφανίζεται “ανεξάρτητος” από άλλες θεότητες. Άλλοτε φαίνεται να πετάει, άλλοτε κοιμάται, άλλοτε ιππεύει ένα δελφίνι, κ.ά. Σε άλλες παραστάσεις ο Έρωτας εικονίζεται να βοηθά τη μητέρα του ή άλλες γυναίκες, μιας και θεωρείτο συνοδός της Αφροδίτης. Από τον επόμενο αιώνα [4ος π.Χ.], και για ολόκληρη την Ελληνιστική Εποχή, ο Έρωτας συμπεριλαμβάνεται και στον βακχικό κύκλο, ως ακόλουθος του Διονύσου. Η παράδοση αυτή συνεχίζεται σε όλη τη διάρκεια αυτής της Περιόδου. Πολλές απεικονίσεις του Έρωτα έχουν ανακαλυφθεί στη σκεπασμένη από τις τέφρες του Βεζούβιου, Πομπηία. Ανάμεσα στα έργα που ξεχωρίζουν είναι αυτά της «πώλησης Ερώτων», της τιμωρίας του Έρωτα και του Έρωτα ως μεταφορέα των όπλων του θεού Άρη.

Έρως και Ψυχή 2. Αντόνιο Κανόβα

Ο ΕΡΩΣ ΣΤΗ ΡΩΜΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ: Στα τελευταία ελληνιστικά, αλλά και στα ρωμαϊκά χρόνια, ο Έρωτας συχνά ταυτίζεται με το Πένθος ή τον Θάνατο(!). Εμφανίζεται να κρατάει δάδα, συνήθως στραμμένη προς το έδαφος. Πρόκειται για μία απεικόνιση που σχετίζεται με τη θέση του θεού στο βακχικό κύκλο. Την ίδια περίοδο ξεκινούν την εμφάνισή τους αναπαραστάσεις του Έρωτα, με τον Ηρακλή και την υποτιθέμενη επικράτηση του φτερωτού θεού. Στη ρωμαϊκή τέχνη, η εικόνα του Έρωτα χρησιμοποιείται τις περισσότερες φορές με τη μορφή μικρού παιδιού.

 

Έρως, Φαρνέζε-Νάπολι

   ΣΗΜΑΣΙΑ -ΥΠΟΣΤΑΣΕΙΣ ΕΡΩΤΟΣ: Για τους αρχαίους Έλληνες, ο Έρως ήταν ο θεός που ευθυνόταν για τον πόθο, την αγάπη και τη σεξουαλική δραστηριότητα, ενώ λατρευόταν και ως θεός της γονιμότητας. Μάλιστα, συχνά τον αναφέρουν ως «ελευθέριο», όπως και το Διόνυσο. Στην ελληνική Μυθολογία υπάρχουν δύο βασικές υποστάσεις του Έρωτα: η παλαιότερη θεότητα ήταν αυτή που ενσάρκωνε τη δύναμη της ερωτικής αγάπης αλλά και τη δημιουργική δύναμη της φύσης, που ευθύνεται για την ύπαρξη και την τάξη όλων των πραγμάτων στον Σύμπαν. Γι' αυτό και ο Ησίοδος παρουσιάζει τον Έρωτα να έχει γεννηθεί πριν από τους ολύμπιους θεούς. Έτσι, και στα Ελευσίνια Μυστήρια, ο Έρως λατρευόταν ως “Πρωτόγονος”, αυτός δηλαδή που γεννήθηκε πρώτος. Αργότερα ο Έρωτας προέκυψε ως γιος της Αφροδίτης και με αυτή τη μορφή του, δάμαζε την πρωταρχική δύναμη της αγάπης και την κατεύθυνε κατά τη θέλησή του προς τους θνητούς, ενώνοντας τα ανόμοια. Ένας ρόλος που συμβολίζεται από τους νέους γονείς του Έρωτα: την Αφροδίτη-Αγάπη και τον Άρη-Πόλεμο [είτε με τη «Φωτιά» Ήφαιστος].

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:Connolly David, «Τα φτερά του έρωτα ή ο έρως ως παρόρμηση για μάθηση», Εἰσηγήσεις σεμιναρίου Πλατωνικῆς Φιλοσοφίας, Έρωτας, Παιδεία καὶ Φιλοσοφία, Αθήνα, 1989, σσ. 67-82.

konstantnosa.oikonomou@gmail.com 

1.Ο Ίμερος είναι η προσωποποίηση της σφοδρής ερωτικής επιθυμίας, του ερωτικού πόθου. Θεωρείτο αδελφός του Έρωτα.

Η Πριγκίπισσα της Ρωσίας Αγία Ελισάβετ Θεοδώροβνα 18/7 + ΒΙΝΤΕΟ Κων/νος Οικονόμου

 

Η Πριγκίπισσα της Ρωσίας Αγία Ελισάβετ Θεοδώροβνα 18/7 + ΒΙΝΤΕΟ

Κων/νος Οικονόμου

   

   ΓΕΝΙΚΑ: Πριν από 20 περίπου χρόνια η Σύνοδος της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας ανακήρυξε Αγία και νεομάρτυρα την πριγκίπισσα Ελιζαβέτα Φιόντοροβνα Ρομανόβα. Οσο ζούσε, είχε κερδίσει την αγάπη των συμπολιτών της, ενώ τα χρόνια της Σοβιετικής Ένωσης, για πολλούς έγινε το σύμβολο της Ρωσίας που χάθηκε μετά την επανάσταση.

ΝΕΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ: Η Ελιζαβέτα γεννήθηκε στο Ντάρμσταντ το 1864. Ήταν η κόρη του Δούκα του Ντάρμσταντ Λουδοβίκου Δ΄ και εγγονή της βασίλισσας της Αγγλίας Βικτωρίας. Βαφτίστηκε με το όνομα: Ελιζαβέτα Αλεξάνδρα Λουίζα Αλίκη. Από το πρώτο όνομά της και το ρωσικό πατρώνυμο που της δόθηκε, όταν παντρεύθηκε με τον πρίγκιπα Σέργιο Ρομανόφ το 1884, σχηματίστηκε το όνομα, με το οποίο έμεινε γνωστή στην ιστορία. Ο σύζυγός της, αδελφός του τσάρου Αλέξανδρου Γ΄, διορίστηκε το 1891 κυβερνήτης της Μόσχας [κάτι σαν Δήμαρχος]. Τρία χρόνια αργότερα η μικρότερη αδελφή της, Αλεξάνδρα Φιόντοροβνα, έγινε σύζυγος του τελευταίου ρώσου αυτοκράτορα, Νικολάου Β΄. Τὸ 1888 μαζί με το σύζυγό της επισκέφθηκαν τους Αγίους Τόπους για να παρακολουθήσουν τα εγκαίνια του μεγαλοπρεπούς ναού της αγίας Μαρίας της Μαγδαληνής στον κήπο της Γεθσημανή, ο οποίος ανηγέρθη μὲ δαπάνες του τσάρου αλεξάνδρου Γ' καὶ των αδελφών του, εκ των οποίων ένας ήταν κι ο σύζυγος της ᾽Ελισάβετ, Δούκας Σέργιος. Οι εμπειρίες που έζησε βαθιά στην καρδία της η ᾽Ελισάβετ κατὰ την παραμονή της στη θεοβάδιστη γη, έδωσαν την τελικὴ ώθηση για να εισέλθη στην Ορθοδοξία.

ΔΙΑΚΟΝΙΑ: Το 1891 η Ελιζαβέτα Φιόντοροβνα εγκατέλειψε τη λουθηρανική θρησκεία προσχωρώντας στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Γι’ αυτό, έγραψε στον πατέρα της: “Συνεχώς σκεφτόμουν και διάβαζα και προσευχόμουν στο Θεό να μου υποδείξει το σωστό δρόμο, και κατέληξα στο συμπέρασμα ότι μόνο σε αυτή τη θρησκεία μπορώ να βρω την αληθινή και ισχυρή πίστη στο Θεό, την οποία πρέπει να διαθέτει ένας άνθρωπος ώστε να είναι καλός χριστιανός”. Από τη στιγμή που ο σύζυγός της ανέλαβε το υψηλό αξίωμα στη Μόσχα, αυτή αφιερώθηκε στη φιλανθρωπία, βοηθώντας τους φτωχούς και τους πάσχοντες μέσω ενός ταμείου που είχε δημιουργήσει. Το 1892 οργάνωσε μια φιλανθρωπική κοινότητα με την ονομασία Ελιζαβέτα, σκοπός της οποίας ήταν η περίθαλψη βρεφών απόρων μητέρων, τα οποία έως τότε στέλνονταν σε αναμορφωτήριο της Μόσχας. Επίσης συμμετείχε ενεργά στις δραστηριότητες της Παλαιστινιακής κοινότητας, η οποία εκπροσωπούσε τα συμφέροντα της Ρωσίας, αλλά και γενικότερα της Ορθοδοξίας, στους Αγίους Τόπους. Προέδρευε σε αυτή ο σύζυγός της. Ωστόσο, αφιέρωσε ολοκληρωτικά τον εαυτό της στη διακονία των πασχόντων ανθρώπων ύστερα από την τραγωδία της 4ης Φεβρουαρίου 1905, όταν ο αναρχικός Ιβάν Καλιάεφ πέταξε μια χειροβομβίδα στην άμαξα του συζύγου της, επιφέροντας στον κυβερνήτη ακαριαίο θάνατο. Η Ελιζαβέτα Φιόντοροβνα επισκέφτηκε τον Καλιάεφ στη φυλακή και τον συγχώρεσε, χαρίζοντάς του κατά τον αποχαιρετισμό ένα Ευαγγέλιο. Ζήτησε επίσης από τον αυτοκράτορα να δώσει χάρη στον Καλιάεφ, αλλά το αίτημά της δεν ικανοποιήθηκε. Η βασίλισσα Όλγα, εξαδέλφη του θανόντος Σεργκέι Αλεξάντροβιτς, έγραψε: “Πρόκειται για μια θαυμάσια, Αγία γυναίκα, που φαίνεται ότι είναι άξια να σηκώνει τον βαρύ σταυρό, ο οποίος την πηγαίνει όλο πιο ψηλά”.

ΜΟΝΑΧΗ: Λίγο καιρό μετά το θάνατο του συζύγου της, η Ελιζαβέτα Φιόντοροβνα πούλησε τα κοσμήματά της (δίνοντας στο δημόσιο ταμείο το τμήμα εκείνο που ανήκε στην οικογένεια των Ρομανόφ), και με τα χρήματα που έλαβε αγόρασε στην οδό Μπολσάγια Ορντίνκα ένα μεγάλο οικόπεδο με τέσσερα σπίτια και μεγάλο κήπο όπου εγκαταστάθηκε η Αδελφότητα της Αγίας Μάρθας και Μαρίας την οποία ίδρυσε το 1909 [μοναστήρι φιλανθρωπικής δραστηριότητας που παρείχε και ιατρική περίθαλψη]. Η ζωὴ της αγίας στο μοναστήρι ήταν άκρως ασκητική. Σε αντίθεση με τα πολυτελή κρεβάτια και τα πλούσια γεύματα που απολάμβανε στὰ βασιλικὰ ανάκτορα, τώρα ξεκουραζόταν σε ξύλινο κρεβάτι, χωρίς στρώμα, ενώ νήστευε με μεγάλη αὐστηρότητα. Παρ' όλα αυτά, δεν απαιτούσε απὸ τις αδελφὲς να ακολουθούν το παράδειγμά της σ' αυτὸ το σημείο, αλλὰ σαν μητέρα φρόντιζε να τους παρέχει ολα τα αναγκαία για τη διατροφὴ και την ανάπαυσή τους. Η ίδια δεν έδινε περισσότερο απὸ 3 ώρες ύπνο στο κουρασμένο της σώμα. Ξυπνούσε τα μεσάνυχτα και προσευχόταν για ώρες ενώ εν συνεχεία επισκεπτόταν τους θαλάμους του νοσοκομείου. Αν συναντούσε κάποιο ασθενή που υπέφερε, αγρυπνούσε στο πλευρό του σαν φύλακας άγγελος, προσπαθώντας να τον παρηγορήσει ανακουφίζοντας τους πόνους του. 

   Σύμφωνα με τα σχέδια της Ελιζαβέτας, η αδελφότητα θα έπρεπε να παρέχει ολοκληρωμένη πνευματική, εκπαιδευτική και ιατρική βοήθεια στους απόρους, στους οποίους συχνά δεν έδιναν μόνο τροφή και ενδυμασία, αλλά τους βοηθούσαν και στην εξεύρεση εργασίας. Συχνά οι αδελφές προσπαθούσαν να πείσουν τις οικογένειες που δεν μπορούσαν να προσφέρουν στα παιδιά τους μια φυσιολογική ανατροφή (για παράδειγμα, επαγγελματίες ζητιάνοι, μέθυσοι κλπ), να δώσουν τα παιδιά στην αδελφότητα όπου αυτά έβρισκαν φροντίδα,μάθαιναν γράμματα και κάποια τέχνη. Η κοινότητα απέκτησε νοσοκομείο, εξωτερικά ιατρεία, φαρμακείο, όπου μέρος των φαρμάκων χορηγούνταν δωρεάν, ξενώνα, δωρεάν σίτιση και πολλούς άλλους χώρους. Είχε μάλιστα ορίσει σε κάποιες αδελφὲς να τελούν συνεχείς ακολουθίες σε ένα ήσυχο παρεκκλήσι της μονής για τη στήριξη των ψυχών των αποθανόντων ασθενών. Τις νύχτες φρόντιζε τους βαριά άρρωστους ή διάβαζε το ψαλτήρι δίπλα στους νεκρούς, ενώ τη μέρα μαζί με άλλες μοναχές, τριγυρνούσε στις φτωχότερες συνοικίες. Επισκέπτονταν μόνη ακόμη και την αγορά Χιτρόφ, το μέρος με τη μεγαλύτερη εγκληματικότητα στη Μόσχα, βγάζοντας από εκεί μικρά παιδιά. Στο μέρος αυτό την σέβονταν πολύ για την αξιοπρέπεια που τη χαρακτήριζε και τη φιλική της στάση απέναντι στους ανθρώπους που έμεναν σε παράγκες. Στη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου βοηθούσε ενεργά το ρωσικό στρατό, συμπεριλαμβανομένων και των τραυματιών στρατιωτών. Προσπάθησε να βοηθήσει και τους αιχμαλώτους στα νοσοκομεία, αλλά την κατηγόρησαν για συνεργεία με τους Γερμανούς. Ήταν πολύ αρνητική απέναντι στο Ρασπούτιν, παρότι δεν τον είχε συναντήσει ποτέ. Τη δολοφονία του Ρασπούτιν τη θεώρησε ως «πατριωτική πράξη». Στο μεταξύ το μοναστήρι είχε φτάσει να έχει από 6 μοναχές που ήταν αρχικά τις εκατό στα 1914.

Η ΩΡΑ ΤΩΝ ΜΠΟΛΣΕΒΙΚΩΝ: Όταν ήρθαν στην εξουσία οι Μπολσεβίκοι, αρνήθηκε να εγκαταλείψει τη Ρωσία, υπογράφοντας έτσι τη θανατική της καταδίκη. Ο Λένιν, γνωρίζοντας τη μεγάλη αγάπη που έτρεφε ο λαὸς στην αγία, και φοβούμενος λαϊκὴ αντίδραση, φρόντισε να γίνει η σύλληψή της αθόρυβα, με κάθε μυστικότητα. Πράγματι, την τρίτη τού Πάσχα, μέσα στον πανικὸ που δημιούργησε στις αδελφὲς η παρουσία στρατιωτών του Κόκκινου Στρατού στη μονή, η ᾽Ελισάβετ συνελήφθη γρήγορα χωρίς να προλάβει να δώσει οδηγίες στις μοναχὲς που ξέσπασαν σε γοερὰ και τρομοκρατημένα κλάματα μπροστά στην απαγωγή της αγαπημένης τους πνευματικής μητέρας και προστάτιδος. Στα τριάντα λεπτὰ που της δόθηκαν για νὰ ετοιμαστεί, μάζεψε τις αδελφὲς στο Ναό καὶ προσπάθησε να τους δώσει την ελπίδα ότι θα επέστρεφε σύντομα, παρ' όλο που γνώριζε το τέλος που την περίμενε. Έτσι, την άνοιξη του 1918 φυλακίστηκε και εξορίστηκε από τη Μόσχα στο Περμ. Το Μάιο του 1918 μαζί με άλλους Ρομανόφ, τη μετέφεραν στο Αικατερινμπούργκ και μετά από δυο μήνες την έστειλαν στην πόλη Αλαπάεβσκ. Παρά τις απανωτές δυστυχίες δεν έχανε το ηθικό της και στα γράμματά της προς τις άλλες αδελφές, τις προέτρεπε να φυλάξουν την πίστη στο Θεό και στον συνάνθρωπό τους. Τη νύχτα προς τις 18 Ιουλίου 1918 η μεγάλη πριγκίπισσα Ελιζαβέτα Φιόντοροβνα βρήκε το θάνατο από τους Μπολσεβίκους, οι οποίοι την πέταξαν σε ένα ορυχείο κοντά το Αλαπάεβσκ.

Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΛΙΣΣΑΒΕΤ: Στο εγκαταλελειμμένο ορυχείο υπήρχε λάκκος βάθους 60 μέτρων. Σπρώχνοντας και χτυπώντας τους κρατουμένους οι στρατιώτες άρχισαν να ρίχνουν τα θύματα ένα ένα στο λάκκο πιστεύοντας οτι θα πνίγονταν στο νερὸ που υπήρχε μέσα. Πρώτη ρίχθηκε στο λάκκο η Ελισάβετ, η οποία σφραγιζόταν με το σημείο τύῦ Σταυρού, προσευχόμενη δυνατά λέγοντας “άφες αυτοις, Κύριε, ου γὰρ οίδασι τι ποιούσι”. Μετὰ ρίχθηκαν και οι υπόλοιποι. Ο Δούκας Σέργιος προσπάθησε να αντισταθεί κι έτσι, αφού τον πυροβόλησαν, τον έριξαν στο λάκκο νεκρό. Ένας χωρικὸς έτυχε να βρίσκεται κοντὰ στη σκηνὴ του μαρτυρίου παρακολουθώντας κρυφὰ όσα συνέβησαν τα ξημερώματα της 18ης Ιουλίου. Στὴ συνέχεια διηγήθηκε με λεπτομέρεια την εξέλιξη των γεγονότων στο μαρτυρικὸ ορυχείο. Κατὰ τη μαρτυρία του, όταν οι στρατιώτες αντιλήφθηκαν απὸ βογγητὰ των θυμάτων ότι δεν πνίγηκαν, έριξαν στο λάκκο μία χειροβομβίδα. ῾Ως απάντηση απὸ το βάθος άρχισε ν΄ακούγεται ο χερουβικὸς ύμνος! Κυρίως ξεχώριζε η φωνὴ της αγίας. Έριξαν τότε κι άλλες χειροβομβίδες, μα οι ψαλμωδίες συνεχίζονταν. Αυτὴ τὴ φορὰ έψελναν το “Σώσον Κύριε τον λαόν σου”. Τέλος οι στρατιώτες άναψαν φωτιὰ στο στόμιο του ορυχείου ελπίζοντας να αποτελειώσουν έτσι το έργο τους με τον καπνὸ που θα εισέρρεε στο λάκκο. Τελικὰ μόνο ενα απὸ τα θύματα βρήκε το θάνατο απὸ τις χειροβομβίδες. Οι υπόλοιποι πέθαναν αργὰ και οδυνηρὰ απὸ πείνα, δίψα, πόνους και τραύματα. ΗΕγία Ελισάβετ δὲν έφθασε στον πυθμένα του λάκκου γιατί η πτώση της διακόπηκε απὸ κορμοὺς ξύλων που προεξείχαν. Κοντά της έπεσε ο νεαρὸς δούκας Ιωάννης τραυματίζοντας το κεφάλι του. Η αγία παρ' όλο που υπέφερε απὸ τα τραύματά της, ακόμη και τὴν ύστατη αυτὴ στιγμή, προσπάθησε να προσφέρει βοήθεια στον τραυματισμένο. Χρησιμοποίησε το ύφασμα του μοναχικού καλύμματος της κεφαλής της για να επιδέση το τραύμα του ᾽Ιωάννη, ώστε να ανακουφίσει κάπως τους πόνους του. Ήταν το τελευταίο έργο ελέους που επιτέλεσε η αγία στοε ἐπίγειο βίο της.

ΕΥΡΕΣΗ ΤΟΥ ΛΕΙΨΑΝΟΥ ΚΑΙ ΤΑΦΗ: Στις 31 Οκτωβρίου ο Λευκός Στρατός, αντίπαλος των Μπολσεβίκων, κατέλαβε το Αλαπάεβσκ και βρήκε τα σώματα των μαρτύρων. Δίπλα οτὸ λείψανο της αγίας βρέθηκαν δύο χειροβομβίδες, οι οποίες παραδόξως δεν εξερράγησαν. Ο Θεὸς οικονόμησε ώστε το αγιασμένο σώμα της οσιομάρτυρος να μη διαμελισθεί, αλλὰ να μείνει ακέραιο για νὰ δοθεί ως ιερός θησαυρὸς στο πλήρωμα της Εκκλησίας. Τις σωρούς των νεκρών τις έβγαλαν από το ορυχείο και λόγω της επίθεσης του Κόκκινου Στρατού τις μετέφεραν συνεχώς όλο και πιο μακριά προς τα ανατολικά. Τον Απρίλιο του 1920 έφτασαν στο Πεκίνο, όπου τα δύο φέρετρα, της μεγάλης πριγκίπισσας και της μοναχής Βαρβάρας, μεταφέρθηκαν στη Σαγκάη και κατόπιν με πλοίο στο Πορτ Σάιντ. Τέλος, τα φέρετρα έφτασαν στην Ιερουσαλήμ. Την ταφή που έγινε τον Ιανουάριο του 1921 δίπλα από το ναό της Αγίας Μαρίας Μαγδαληνής στη Γεσθημανή, που είχε χτιστεί με χρήματα της Παλαιστινιακής κοινότητας, της οποίας αυτή ηγήθηκε, τέλεσε ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Δαμιανός. Κατ’ αυτό τον τρόπο εκπληρώθηκε η επιθυμία της πιο σπουδαίας πριγκίπισσας, της Ελιζαβέτας, να ταφεί στους Άγιους Τόπους, όπως είχε ζητήσει στη διάρκεια του πρώτου της προσκυνήματος εκεί το 1888.

ΑΝΑΚΟΜΙΔΗ - ΑΓΙΟΠΟΙΗΣΗ: ῾Η ανακομιδὴ των λειψάνων έγινε την Πρωτομαγιά του 1982. Όταν ανοίχθηκαν τα φέρετρα της αγίας και της μοναχής Βαρβάρας, εξήλθε μία άρρητη ευωδία σφραγίζοντας την αγιότητα των δύο νεομαρτύρων. Τα πόδια και τα πέλματα της αγίας ᾽Ελισάβετ ήταν άθικτα καθὼς και ο εγκέφαλός της μέσα στο κοίλωμα της τιμίας κάρας της. Το 1992, αμέσως μετά την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος, έγινε η ανακήρυξη της Ελιζαβέτας ως νεομάρτυρος και το διάστημα 2004-2005 τα λείψανά της μεταφέρθηκαν σε διάφορες περιοχές της Ρωσίας, στις Βαλτικές και σε άλλες χώρες της πρώην ΕΣΣΔ, όπου τα προσκύνησαν περισσότεροι από 7 εκατομμύρια πιστοί. Στη Μόσχα, η μνήμη της Αγίας τιμήθηκε στο μοναστήρι της Αγίας Μάρθας και Μαρίας που αυτή είχε ιδρύσει και το οποίο το 2006 επεστράφη εξ ολοκλήρου στη Ρωσική Εκκλησία. Στην αυλή του στήθηκε μνημείο στην Ελιζαβέτα Φιόντοροβνα. Το σημαντικότερο μνημείο όμως για τη μεγάλη Αγία είναι το γεγονός ότι στη Μονή λειτουργεί ακόμη σχολείο για ορφανά κορίτσια, φιλανθρωπικό συσσίτιο και υπηρεσία υποστήριξης, ενώ οι αδελφές της μονής εργάζονται σε στρατιωτικά νοσοκομεία. Κάτι που σημαίνει, ότι το άγιο έργο που αυτή είχε ξεκινήσει, θα συνεχιστεί και στο μέλλον.

Konstantinosa.oikonomou@gmail.com

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ: 

Οι Άγιοι Κήρυκος και Ιουλίτη [15 Ιουλίου] + ΒΙΝΤΕΟ του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου

 

Οι Άγιοι Κήρυκος και Ιουλίτη [15 Ιουλίου] + ΒΙΝΤΕΟ

του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου 

   

   ΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΟ: Η αγία Ιουλίττη έζησε την εποχή του αυτοκράτορα Διοκλητιανού. Καταγόταν από το Ικόνιο της Μικράς Ασίας. Επειδή όμως τότε κυριαρχούσε ο διωγμός κατά των χριστιανών, πήρε το γιο της τον Κήρυκο, μόλις τριών ετών, και πήγε στην Σελεύκεια και στην συνέχεια στην Ταρσό της Συρίας. Αλλά και εκεί συνάντησε την ίδια κατάσταση. Στην Ταρσό συνελήφθη από τον τοπικό ηγεμόνα Αλέξανδρο, ο οποίος την υπέβαλε σε φρικτά βασανιστήρια μπροστά στο παιδί της. Στην συνέχεια προσπάθησε να φέρει με το μέρος του τον μικρό. Το παιδάκι όμως δεν δεχόταν και μάλιστα αφού επικαλέστηκε το όνομα του Χριστού, έδωσε μία δυνατή κλωτσιά στην στον ηγεμόνα. Αυτός εξοργίστηκε τόσο πού πέταξε τον μικρό Κήρυκο από τα σκαλιά σπάζοντας το κρανίο του. Μ` αυτόν τον τρόπο έλαβε το στεφάνι του μαρτυρίου ο μικρός Κήρυκος. Η δέ μητέρα του μετά από λίγο, αφού υπεβλήθη σε πολλά και φρικτά βασανιστήρια, που τα υπέμεινε γεναία, παρέδωσε με τη σειρά της το πνεύμα της στον Χριστό.

AΠΟΛΥΤΙΚΙΟ: “Η λογική Χριστού αμνάς Ιουλίττα, συν τριετεί αμνω αυτής τω Κηρύκω, δικαστικού προ βήματος παρέστησαν, ευθαρσώς κηρύττοντες, την Χριστώνυμον κλήσιν· ουδόλως επτοήθησαν, απειλάς των τυράννων, και στεφηφόροι νυν εν ουρανοίς, αγαλλιώνται, Χριστώ παριστάμενοι.”

Απόδοση: Η αγία μάρτυς Ιουλίττα, που μοιάζει με λογική αμνάδα, μαζί με τον μόλις τριών ετών υιό της Κήρυκο, που μοιάζει με άκακο αμνό, στάθηκαν μπροστά στο δικαστικό βήμα του τυράννου, κηρύττοντας με θάρρος την πίστη του Χριστού. Δεν δείλιασαν καθόλου μπροστά στις απειλές των αρχόντων. Και τώρα στεφανωμένοι για το μαρτύριό τους στον ουρανό, χαίρονται καθώς βρίσκονται δίπλα στο Χριστό.

ΚΟΝΤΆΚΙΟ: “Εν αγκάλαις φέρουσα η χριστομάρτυς, Ιουλίττα Κήρυκον, εν τω σταδίω μητρικώς, αγαλλομένη εκραύγαζε· Συ των Μαρτύρων, Χριστέ το κραταίωμα.”

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ:

Τυφώνες [γενικά στοιχεία]+ ΒΙΝΤΕΟ του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου – συγγραφέα

 

Τυφώνες [γενικά στοιχεία]+ ΒΙΝΤΕΟ

του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου – συγγραφέα

   

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ: Ένα μετεωρολογικό φαινόμενο ιδιαίτερα φοβερό στις τροπικές ζώνες, ο τυφώνας, είναι ένας μηχανισμός της φύσης ασύλληπτης δύναμης. Οι άνεμοι πού τον συνοδεύουν μπορούν να ξεπερνούν τΑ 300 χιλιόμετρα την ώρα, οπότε κατανοούμε το μέγεθος των δυνάμεων πού ασκεί στο διάβα του και τα δυνητικά καταστροφικά αποτελέσματα. Άλλωστε και το όνομά του, «τυφών», δανεισμένο από την ελληνική μυθολογία αντικατοπτρίζει τις φοβερές ιδιότητές του. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, ο Τυφών, γιος της Γαίας και του Ταρτάρου και σύντροφος της Έχιδνας, ήταν τέρας με μορφή ανθρώπου και θηρίου μαζί. Είχε 100 κεφάλια και γλώσσες. Φωτιά εκτοξευόταν απ’ τα μάτια του ενώ φοβερές κραυγές βγαίναν απ' τα σωθικά του. Ο τυφών, για να επανέλθουμε στη Μετεωρολογία, είναι τύπος τροπικού κυκλώνα (χαμηλό βαρομετρικό), ειδικού δηλαδή καιρικού συστήματος με έντονες καταιγίδες και καθορισμένη επιφανειακή κυκλοφορία, με φορά σύμφωνη με την κίνηση των δεικτών του ρολογιού. Γεννιέται συνήθως στις τροπικές περιοχές του νοτίου ημισφαιρίου [Νότια του Ισημερινού και Βόρεια του τροπικού του Αιγόκερω].

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ: Οι τυφώνες ταξινομούνται σε 5 κατηγορίες, ανάλογα με τις ταχύτητες των ανέμων που τους συνοδεύουν, με την κατηγορία 1 να έχει τους ασθενέστερους ανέμους (74-95 μίλια την ώρα) και την κατηγορία 5 τους ισχυρότερους (πάνω από 155 μίλια την ώρα). Όταν η ταχύτητα των ανέμων ξεπερνά τα 39 μίλια την ώρα στον κυκλώνα αποδίδουν ένα όνομα πού περιλαμβάνεται σε 6 καταλόγους ονομάτων πού συντάσσει Διεθνές Συνέδριο Μετεωρολόγων. Παλαιότερα για την απόδοση ονόματος χρησιμοποιούσαν την ημέρα πού συνέβαινε. Π.χ. ο τυφών που κτύπησε το Πουέρτο Ρίκο στις 13/9/1876 πήρε το όνομα του εορτάζοντος αγίου της μέρας, Σαν Φελίπε. Αργότερα, στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, καθιερώθηκαν μόνο γυναικεία ονόματα. Από το 1978 όμως καθιερώθηκαν νέοι κατάλογοι πού περιλαμβάνουν και αρσενικά ονόματα.

  ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ: Συνήθως οι τυφώνες δημιουργούνται καλοκαίρι – φθινόπωρο για τις τροπικές περιοχές του Ατλαντικού ωκεανού, με κορύφωση τα μέσα Αυγούστου έως τέλη Οκτωβρίου. Προηγούνται των τυφώνων πάντα ατμοσφαιρικές διαταραχές πάνω από θερμά νερά, πού οφείλονται σε τροπικά κύματα πού έρχονται από τις ακτές της Αφρικής και στην σύγκρουση ανέμων πού πνέουν από αντίθετες κατευθύνσεις προσδίδοντας περιστροφική και ανοδική κίνηση στον αέρα. Αλλά και ψυχρά μέτωπα υπό ορισμένες προϋποθέσεις μπορούν να προκαλέσουν τυφώνα. Ας δώσουμε ένα παράδειγμα: Τα θερμά επιφανειακά νερά του ωκεανού [τουλάχιστον 26 βαθμοί Κελσίου μέχρι βάθους 50 μέτρων] τροφοδοτούν με θερμότητα και υγρασία τον αέρα της περιοχής που έχει συνήθως χαμηλές πιέσεις και γενικότερη αστάθεια. Ο αέρας με τη σειρά του αρχίζει να ανεβαίνει. Καθώς η υγρασία συμπυκνώνεται σε σταγόνες, πρόσθετη ενέργεια εκλύεται, πού ενισχύει την ανάπτυξη κατακόρυφης ανάπτυξης νεφών. Οι κορυφές των καταιγιδοφόρων αυτών νεφών ανυψώνονται περισσότερο στην ατμόσφαιρα με αυξανόμενη ταχύτητα.

 Η ανοδική αυτή κίνηση του αέρα μοιάζει με καμινάδα πού «ρουφά» τον αέρα στο εσωτερικό της και τον σπρώχνει προς τα πάνω. Οι ασθενείς άνεμοι που επικρατούν ψηλά δεν διαλύουν τις καταιγίδες αλλά διευκολύνουν την ενίσχυσή τους. Οι άνεμοι κοντά στην επιφάνεια, υποβοηθούμενοι από την περιστροφή της Γης, παίρνουν μορφή έλικας και, όπως στις τουρμπίνες η στροβίλωση του αέρα επιταχύνει την κίνησή του, έτσι και στο εσωτερικό της «καμινάδας», επιταχύνεται η ανοδική κίνηση. Τότε περισσότεροι υδρατμοί προσροφούνται και ωθούνται προς τα πάνω με νέα έκλυση θερμικής ενέργειας και περαιτέρω ενίσχυση της βιαιότητας των ανέμων. Έτσι, καθώς εξελίσσεται το φαινόμενο, η δύναμή του αυξάνει ραγδαία, καθώς τροφοδοτείται συνεχώς με υδρατμούς ενώ η εξασθένησή του αρχίζει, όταν σταματήσει αυτή η τροφοδοσία. Αυτό θα συμβεί όταν ο τυφώνας μετακινηθεί σε ψυχρά νερά ή εγκαταλείψει την θάλασσα και διασχίσει ηπειρωτικές περιοχές. Η ξηρά, εκτός του ότι στερεί τον τυφώνα από τά “καύσιμά” του δηλαδή τους υδρατμούς, επί πλέον του περιορίζει την επιφανειακή κυκλοφορία με το φαινόμενο της τριβής. Τα στάδια του τυφώνα κατά σειρά είναι: α΄το χαμηλό βαρομετρικό (tropical depression), β΄ η τροπική θύελλα (tropical Storm Fran) και γ΄ ο τυφώνας (Hurricane). Η θύελλα γίνεται τυφώνας όταν οι συνοδοί άνεμοι ξεπεράσουν τά 74 μίλια την ώρα [119 χλμ/ώ]. Σ’ αυτή τη φάση σχηματίζεται και το περίφημο «μάτι του κυκλώνα». Επειδή στο κέντρο του συστήματος ο αέρας βυθίζεται γρήγορα, στεγνώνει από τους συμπυκνωμένους υδρατμούς, ξηραίνεται και θερμαίνει την περιοχή. Έτσι, έχουμε το εξής παράδοξο: ενώ η ευρύτερη περιοχή μαίνεται από λυσσώδεις ανέμους που μπορούν να ξεπερνούν τα 360 χιλιόμετρα την ώρα, ξεσηκώνοντας γιγαντιαία κύματα, ενώ σφοδρότατη βροχόπτωση μαστιγώνει ανελέητα την αγριεμένη θάλασσα, στο κέντρο αυτής της «κόλασης», μια μικρή ζώνη απολαμβάνει ανέφελη ηρεμία, υπό το φύσημα μιας μικρής αύρας! Αυτό είναι το «μάτι του κυκλώνα» διαμέτρου 35 – 75 χιλιόμετρων!

  ΑΛΛΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΤΥΦΩΝΑ: Επεκτείνοντας την ανατομία ενός τυφώνα, εκτός από το μάτι, διακρίνουμε τις ζώνες βροχόπτωσης (rainbands) και την περιοχή-τοίχο (eyewall) μεταξύ ματιού και ζωνών βροχόπτωσης. Ο αέρας κινείται ελικοειδώς, χαμηλά αριστερόστροφα ενώ στις πάνω περιοχές δεξιόστροφα. Στο καθαυτό κέντρο, όπως αναφέραμε, ο αέρας βυθίζεται σχηματίζοντας το μάτι. Η περιοχή πού περιβάλλει το μάτι μοιάζει με πυκνό στερεό τοίχο (Eyewall) και απαρτίζεται από πυκνά νέφη. Στα σημεία αυτά του τοίχου εμφανίζονται οι ισχυρότεροι άνεμοι του συστήματος. Οι ζώνες βροχόπτωσης εκτείνονται σε εκατοντάδες χιλιόμετρα από το κέντρο. Στον τυφώνα Andrew's, για παράδειγμα, [1992], έφτασε μόνο τα 185 χιλιόμετρα ενώ στον τυφώνα Gilbert [1988] ξεπέρασε τα 900 χιλιόμετρα! Δηλαδή ένας τυφώνας μπορεί να εκτείνεται σε περιοχή πού φτάνει ή ξεπερνά τα 1000 χιλιόμετρα. Η ζωή του μπορεί να διαρκεί περισσότερο από δύο εβδομάδες πάνω απ’ τον ωκεανό, ενώ μπορεί να “ταξιδέψει” σε ολόκληρη την ακτή του Ατλαντικού. Όμως, η έκταση πού καταλαμβάνει δεν είναι ασφαλές κριτήριο για την ένταση ενός τυφώνα. Έτσι ο τυφώνας Andrew, πού ήταν ο καταστρεπτικότερος τυφώνας του 20ου αιώνα, καταλάμβανε μικρή σχετικά έκταση. Η ταχύτητα και η διαδρομή πού ακολουθεί ο τυφώνας εξαρτάται από τις περίπλοκες αλληλεπιδράσεις του ωκεανού με την ατμόσφαιρα καθώς και τις αλληλεπιδράσεις με άλλα καιρικά συστήματα πού υπάρχουν στην περιοχή καθιστώντας δύσκολη κάθε πρόβλεψη. Η ταχύτητα μετακίνησής του πάντως είναι τάξης πολλών δεκάδων χιλιομέτρων την ώρα. Σημαντικό είναι να γνωρίζουμε ακόμη ότι η δεξιά πλευρά του τυφώνα, καθώς αυτός κινείται, είναι η πλέον επικίνδυνη λόγω της ενίσχυσης των ανέμων από την ατμοσφαιρική κυκλοφορία. Έτσι, στη δεξιά πλευρά του τυφώνα καθώς αυτός κινείται, οι άνεμοι έχουν σχεδόν διπλάσια ταχύτητα.

  ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ-ΜΕΛΕΤΗ: Οι τυφώνες παρακολουθούνται με διάφορα μέσα, όπως δορυφόρους, πλοία, αεροπλάνα, ραδιοβολίδες, ραντάρ και επίγειους σταθμούς παρατήρησης. Όλες οι συλλεγόμενες πληροφορίες, οδηγούνται σε μεγάλους υπολογιστές όπου διαμορφώνονται μαθηματικά μοντέλα εξομοίωσης του τυφώνα, για περαιτέρω μελέτη αυτών με σκοπό την αύξηση των επιστημονικών γνώσεων, αλλά και για την πρόβλεψη της γέννησης και της πορείας τυφώνων. Με τις μελέτες αυτές δεν έχει διαπιστωθεί περιοδικότητα των τυφώνων, ούτε έχουν επινοηθεί τρόποι μακροχρόνιας πρόβλεψης, δηλαδή πού και πότε θα κτυπήσει τυφώνας. Επομένως οι περιοχές πού συνήθως πλήττονται θα εξακολουθούν να υφίστανται τις συνέπειες που εκδηλώνονται με θύελλες, ισχυρούς ανέμους, κατακλυσμιαίες βροχοπτώσεις, πλημμύρες και ανεμοστροβίλους. Τά συνήθη αποτελέσματα, βέβαια, είναι εκτεταμένες καταστροφές σε περιουσιακά στοιχεία αλλά και ανθρώπινες απώλειες, ανάλογα με την κατηγορία του τυφώνα αλλά και με την περιοχή πού τον υφίσταται, αφού ελευθερώνεται ενέργεια ισοδύναμη έκρηξης πολλών ατομικών βομβών. Οι περισσότερες ανθρώπινες απώλειες οφείλονται στην τεράστια ποσότητα υδάτων που πέφτουν στις παράκτιες περιοχές ωθούμενες από τους ανέμους. Ο φονικότερος τυφώνας ήταν του 1970 στο δέλτα του Γάγγη στο Μπαγκλαντές, όπου 1.000.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Η ίδια περιοχή επλήγη ξανά το 1991 με 138.000 νεκρούς. Ακολουθεί πίνακας με την ταξινόμηση των τυφώνων σύμφωνα με την κλίμακα Saffir/Simpson.

Κατηγορία 1: Άνεμοι: 74-95 μίλια/ώρα [119-152 χλμ/ώ.]. Καμμιά ζημιά στις οικοδομές. Μικροζημιές σε μη στερεωμένα κινητά σπίτια, θάμνους και δέντρα, μικροπλημμύρες σε παράκτιες περιοχές με μικρές ζημιές.

Κατηγορία 2: Άνεμοι: 96-110 μίλ./ώ [153-176 χλμ/ώ]. Ζημιές σε υλικά οροφών, πόρτες και παράθυρα. Σημαντικές ζημιές σε βλάστηση, κινητά σπίτια, κλπ. Ζημιές από πλημμύρες σε αποβάθρες.

Κατηγορία 3: Άνεμοι: 111-130 μίλ./ώ [177-210 χλμ/ω.]. Μερικές ζημιές στη δομή μικρών κατοικιών και βοηθητικές εγκαταστάσεις. Η παράκτια πλημμύρα καταστρέφει μικρές κατασκευές και τα επιπλέοντα συντρίμμια καταστρέφουν μεγαλύτερες. Μπορεί να υπάρξουν εκτεταμένες ζημίες και στην ενδοχώρα.

Κατηγορία 4: Άνεμοι: 131-155 μίλ./ώ [211-243 χλμ/ώ.]. Περισσότερες ζημιές με πιθανές καταρρεύσεις μικρών κατοικιών. Μεγαλύτερες καταστροφές στις παραλίες. Πλημμύρες εκτεταμένες.

Κατηγορία 5: Άνεμοι: από 155 μίλ./ώ και πάνω [πάνω από 244 χλμ/ώ]. Πλήρεις καταστροφές σε κατοικίες και βιομηχανικά κτίρια. Μεγάλες καταστροφές από πλημμύρες κυρίως σε χαμηλά σπίτια. Η εκκένωση περιοχών είναι πολύ πιθανή.

Konstantinosa.oikonomou@gmail.com

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ: 

Γράφει ο Γιάννης Φρύδας ΣΤΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ ΤΟΥ ΓΙΑνΗ 2 Ντομάτες και γιαούρτια

 Γλώσσα, καυτερή μου γλώσσα, άνοιξε πες μας καμπόσα…

Και προσοχή, μη ρίξετε στη γλώσσα μου πιπέρι!

Θα γίνει καυτερότερη, κανέναν δε συμφέρει…

(καφετζής)

Γράφει ο Γιάννης Φρύδας

ΣΤΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ ΤΟΥ ΓΙΑνΗ 2

Ντομάτες και γιαούρτια

Η υποδοχή την οποία έτυχε το πρώτο μακροσκελές και κουραστικό κείμενο, που
φιλοξενήθηκε στο Katafylli.gr, ήταν κάτι που δεν περίμενα. Με συγκίνησε, αλλά και
με φόβισε. Γιατί με φόβισε; Γιατί έφταναν αυθορμήτως οι θιγόμενοι κι άλλος πέταγε
ντομάτες, άλλος γιαούρτι, κιότεψα… Είκοσι εφτά κιλά σάλτσα έβγαλα κι από
γιαούρτι ούτε στη στάνη του Μαλαμούλη δεν είχαν τόσο. Πέταγαν και λεμόνια αλλά
στυμμένα. Το πετάει ο άλλος το λεμόνι άστιφτο; Δυόμισι ευρώ κάνει το κιλό. Είναι
απ’ την Αργεντινή, σου λέει ο μανάβης. (Ε, καλά, με τόσα λεφτά αγοράζω και παίχτη
απ’ την Αργεντινή, φτηνότερα θα μου έρθει.
Άλλοι με έπαιρναν τηλέφωνο και με απειλούσαν: «Δε θα σε τρακάρουμε πουθενά;»
μου έλεγαν, «θα σε ξεμεσιάζουμε…». Παραιτήθηκε και ο Τόσκας τώρα, ποιος θα με
προστατέψει;
Άρχισα κι εγώ τα γνωστά… Δεν ήθελα να πω αυτό. Δεν το καταλάβατε καλά. Ο
δαίμων του Καταφυλλίου φταίει. Και κάτι γενόσημα χάπια που παίρνω με πείραξαν,
γιατί ήταν ληγμένα. Να τα μπαλώσω όπως όπως, καταλαβαίνετε…
Επαναφέρω την πρότασή μου: Πόσα δίνετε να μην ξαναγράψω; Το χρέος της
πατρίδας δεν πληρώνεται, μην κρατάτε τα λεφτά σας γι’ αυτό, δώστε τίποτε
τουλάχιστον να πληρώσετε το δικό μου χρέος και… σαουριάζω, δε σας ξαναενοχλώ.
Ένα ν μικρό και πολύ σου πέφτει…
Όσοι διαβάσατε το προηγούμενο Καφενείο, θυμάστε που βρήκα και κράτησα το Ν
του Βαρουφάκη. Την άλλη μέρα, είδα έναν φάκελο κάτω απ’ την πόρτα. Αμάν, λέω,
κι άλλος λογαριασμός… Ανοίγω, βρίσκω ένα σημείωμα μέσα. Έγραφε: «Ο δικός σου
εγκέφαλος είναι τόσο λίγος που δεν χρειάζεται τρία Ν για να οξυγονώνεται. Ένα ν
μικρό και πολύ σου πέφτει» και αντί για υπογραφή ένα ΟΜΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ και
τίποτε άλλο…
Ου ένφιας κι ου φιπιάς
Ο Οδυσσέας πέρασε, λέει, τη Σκύλλα και τη Χάρυβδη. Σιγά το κατόρθωμα!... Δεν
είδε θηρία σαν τον ΕΝΦΙΑ και τον ΦιΠιΑ. Και να τα περνάς κάθε μέρα!... Αυτός νια
βουλά πέρασε και το ’κανε θέμα. Κι αν δεν ήταν Αύγουστος, που είχε ξεμείνει ο
Όμηρος από ειδήσεις, ούτε στα ψιλά της εφημερίδας του δε θα το έβαζε.
Λωτοφάγοι…

Ο Όμηρος, άνθρωπος του συστήματος, μενουμευρωπαίος και εθνίκι (κατά πώς λέει
ο Καρανίκας τουλάχιστον), έγραφε αυτά και μόνον αυτά που εξυπηρετούσαν το
σύστημα. Έτσι, ενώ περιγράφει με κάθε λεπτομέρεια την επιστροφή του Οδυσσέα
(πού πήγε, σε ποια ξενοδοχεία έμενε, τις μουσικές του προτιμήσεις, το αγαπημένο
του πρωινό), κουβέντα για το τι απέγιναν οι λωτοφάγοι σύντροφοί του. Σήμερα το
Καφενείο, μετά από ενδελεχή και εμπεριστατωμένη (προσέξτε τις λέξεις, αλλά μη με
ρωτήσετε τι σημαίνουν, γιατί δεν ξέρω) και με βάση την εξελικτική θεωρία του
Δαρβίνου (σαρακατσάνος που γεννήθηκε στο Μεσοβούνι) αποκαλύπτει:
Οι λωτοφάγοι εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα. Απόγονοί τους οι σημερινοί Έλληνες.
Γι’ αυτό: ξεχνάμε τι ψηφίζουμε και ξαναψηφίζουμε αυτούς που καταψηφίζουμε
ξεχνάμε να υποβάλουμε δηλώσεις και να πληρώσουμε εφορία
ξεχνάμε να πληρώσουμε τέλη κυκλοφορίας, λογαριασμούς, δάνεια και
ξεχνάμε ότι ξεχνάμε (κι άλλα ήθελα να γράψω, αλλά τα ξέχασα)…
Γι’ αυτό κάποιοι μας δουλεύουν λέγοντας: «οι Έλληνες έχουν και μνήμη και κρίση».
Λάθος!... Οι Έλληνες έχουν κρίση (αξιών, οικονομική), γιατί δεν έχουν μνήμη…
Αλλά τι φταίμε; Η κληρονομικότητα… Τα γονίδια… Απόγονοι λωτοφάγων!
Και μια απορία: Οι σύντροφοι, λέει, του Οδυσσέα… Γιατί να τ’ς έλιγι έτσι,
κουμμουνιστής ήταν; Κι πώς γένιτι, κουμμουνιστής μι ατράνταχτη πιριουσία σ’ν
Ιθάκη; Τέτιου Ε9 ούτε ου Κυριάκους δεν έχει…
Πηνελόπη
Στον Δήμο Αργιθέας μαζεύτηκαν πολλοί μνηστήρες. Ούτε Πηνελόπη να ήταν!...
Περιφέρονται, λοιπόν, καιρό τώρα και περιμένουν την απόφασή της, για το ποιον θα
πάρει. Ένα τραγούδι έχουν στο στόμα τους: «αυτά τα μάτια, Δήμο μ’, τα ’μορφα, τα
φρύδια σ’ τα γραμμένα…». Άμα ακούσετε κανέναν να το τραγουδάει να ξέρετε,
μνηστήρας… Πολλή Οδύσσεια παίζει σήμερα!
Θα σας δώσω τώρα τα ονόματα κάποιων μνηστήρων της Ιθάκης κι εσείς κολλάτε τα
σε όποιον μνηστήρα της Αργιθέας θέλετε. Να σας βάλω στον ντορό θέλω μόνο…
ΑΝΤΙ-ΝΟΟΣ: Είναι η αντι-νόηση, η οποία θολώνει την πραγματικότητα, για να μη
σκεφτόμαστε καθαρά. Έτσι, οδηγούμαστε στην υποταγή και κάθε είδους δουλεία.
ΕΥΡΥ-ΜΑΧΟΣ: Αυτός που μάχεται με κάθε τρόπο, με κάθε μέσον, ο αδίστακτος
μαχητής.
ΑΜΦΙ-ΝΟΜΟΣ: Αυτός που διαστρεβλώνει τον νόμο και την τάξη των πραγμάτων.
ΑΓΕ-ΛΑΟΣ: Αυτός που άγει τον λαό, που τον παρασύρει με τη βοήθεια του
Αντίνοου.
Άντε τώρα ο Τσιβόλας, που έχει τον ρόλο του Οδυσσέα, να τα βγάλει πέρα, όταν
δεν έχει τσακώσει ποτέ τόξο στα χέρια του. Ένα ριχτάρι ήξερε να ρίχνει, απ’ τον
μύλο τ’ Παληαντώνη ως το Μεζήλο. Πιάνονται οι μνηστήρες με το ριχτάρι; Τι είναι,
ασπρίτσες; Για τρανύτερα ψάρια, όμως, φκιάνει σιλπί, απ’ ό,τι μαθαίνω.
Δικαιοσύνην μάθετε οι ενοικούντες επί της γης…
Βάρεσα παράνομα ένα αγριογούρουνο, πήγα αυτόφωρο και το μισό μού το πήρε ο
δικαστής, για να κάνει δεκτή την απολογία μου και να με αθωώσει (αθιώσι είναι
κανονικά).
Απόσπασμα από τα πρακτικά της δίκης:
ΔΙΚΑΣΤΗΣ: Γιατί το βάρεσες το αγριογούρουνο;
ΚΑΦΕΤΖΗΣ: Ήμουν εν βρασμώ ψυχής… Και του δείχνω με τρόπο ότι θα του δώσω
δυο βρασιές.
ΔΙΚΑΣΤΗΣ: Αποκλείεται! Στη φύση ο άνθρωπος ηρεμεί, δε βράζει, μου λέει.
ΚΑΦΕΤΖΗΣ: Βρισκόμουν σε νόμιμη άμυνα... Ταυτοχρόνως, διπλασιάζω τις βρασιές,
πάει το μπροστινό κομμάτι…
ΔΙΚΑΣΤΗΣ: Αλλού αυτά! Τα αγριογούρουνα είναι άκακα ζώα. Πιο πολύ θα με
έπειθες, αν μου έλεγες ότι σου επιτέθηκε ένα αρνί, μου απαντάει.
ΚΑΦΕΤΖΗΣ: Τόσου ξέρ’ς, τόσου λες, είπα μέσα μ’. Κόταγα να του που δυνατά; Μι
πρόσβαλι του γ’ρούνι, λέω σε μια απέλπιδα προσπάθεια να γλυτώσω κι αβγατίζω τις
βρασιές, πάει και το ψαρονέφρι…
ΔΙΚΑΣΤΗΣ: Τι σου είπε;
ΚΑΦΕΤΖΗΣ: Μου είπε: «Εσείς οι άνθρωποι είστε πιο γ’ρούνια απ’ τα γ’ρούνια. Όθε
περνάτε, το κάνετε σκουπιδαριό». Με τρόπο πάλι του δίνω να καταλάβει ότι θα του
δώσω και το μπούτι. Πάει το μισό! Αν συνεχίσει κι άλλες ερωτήσεις, σκέφτομαι, θα
περάσουμε απέναντι στο άλλο μισό.
ΔΙΚΑΣΤΗΣ: Έχ’ς δίκιου! Αθώος! Αθώος!
ΚΑΦΕΤΖΗΣ: Ευχαριστώ πουλύ, κυρ’ δικαστή μ’!... Η δικιουσύνη έλαμψι!... Έτσι
και δεν έλαμπε, το τομάρι θα μου έμενε στο τέλος. Τι να το κάνει το τομάρι ο
δικαστής, γουρ’νουτσάρ’χα; Αρέ, αυτοίνοι έχουν λιφτά, αγουράζουν ό,τι παπούτσι
θέλουν. Μην τ’ράτι ιμείς πο’ ’χουμε τα καβουτσούκια για του παν’γύρι.
ΔΙΚΑΣΤΗΣ: Πρόσεξε μόνο μη γίνεις υπότροπος και ξανανταμώσουμε!
ΚΑΦΕΤΖΗΣ: Δε γένουμι, δε μι ματαγλέπ’ς ιδώ!... Τώρα, τι είναι αυτός ο υπότροπος,
θα ρωτήσω τον Μπάμπη και θα σας πω.
«Από όλα τα επίγεια αγαθά προτιμήσαμε τη δικαιοσύνη. Μόνο αν φέρουμε αυτή
κοντά στο λαό θα μπορέσει η αυτοκρατορία να αποκρούσει τους εχθρούς της».
Λέων Γ΄ ο Ίσαυρος
Ποιος ξέρει κι αυτός για να παινάει τ’ δικιουσύνη, μι κάνα γ’ρούνι τουν τσάκουσαν.
Γαμπροί και σώγαμπροι
Αν πεις το πράσο για φαΐ και το γομάρι για πράμα κι το γαμπρό για συγγενή…
(παροιμία)
Στη Στεφανιάδα τους γαμπρούς δεν τους έχουν σε υπόληψη. Οι περισσότεροι
έρχονταν για να γίνουν σώγαμπροι, γιατί είχε καλόν τόπο για κτηνοτροφία (για τ’ς
Στεφαννιώτ’σις νομίζετε έρχονταν;)… Αυτό γράφει στο βιβλίο του «Από τ’ Άγραφα»
και ο αείμνηστος παπα-Γιώργης Στάθης. Κι αν λέω εγώ ψέματα, ο παπάς δε λέει.
Λένε οι παπάδες ψέματα; Ποτέ! Εκτός και τους πειράζει η αλήθεια. Ελπίζω να μη
φτάσει αυτό ως τον Αμβρόσιο και φάω κανέναν αφορισμό, πάνω που άρχισα να
πηγαίνω για ψ’χή... (Άμα του πω ότι δεν ψήφισα Τσίπρα, θα τη γλυτώσω, αλλά απ’
τον Τσίπρα δε γλυτώνεις, ψήφισες δεν ψήφισες…).
Γαμπρός να γέν’ς στ’ Λιουντίτ’!... Και καλά κορίτσια οι Λεοντίτ’σσις και... θυσία οι
Λεοντίτις. Αν ήξεραν οι γαμπροί τη δύναμή τους, θα έβαζαν τους ντόπιους να κάνουν
κουλουτούμπις απ’ κάτ’ στουν πλάτανου... (αμ, γιατί την έφκιασε την πλατεία ο
Τσιβόλας;)...
Κάποτε μου έταζαν μία εκεί, καλό κορίτσι (απροίκιωτο, βέβαια), αλλά δίστασα.
Ζιρβό τ’ Μαρκιλέσι, ζιρβό κι τ’ Λιουντίτ’ πού να πας!... Κιο άμα είνι να μη γλέπ’ς
ήλιου πουτέ, πας κι στα Ραγάζια απ’ κάτ’ στα Σπ’τάκια, που θα ’χ’ς κι γείτουνα
χρυσόν άνθρωπου, τουν Κώστα Καζιακούρα.
Η προξενήτρα επέμενε: «Θα πιρά’εις καλά στ’ Λιουντίτ’. Θα βουσκάς στου Μέγα
Στανό, Νιάλις, Βρυσούλις, Μπαλτινήσι κι να γείρουν πίσου κα’ τη Μπλια, δε σ’
κραίνουν ισένα οι Στιφανιώτις. Κι του λιβάδι σ’ ισένα θα του δίνουν, δε του
ματαβαρούν θιρμουκρασία». (Δημουπρασία ήθελι να πει, του κατάλαβα ιγώ.
Πιάνουμι π’λια στουν αέρα ιμείς οι Μαρκιλισιώτις).
Έλεγα κι μι του νου μ’, είχα κι τ’ς ανθιβουλίις μ’. Είνι τόσου απιλπισμένου, π’ δέχιτι
να πάρει ιμένα; Χάλασι η δ’λειά. Καλύτιρα, είχι τυχερό του κουρίτσι…
Αργότιρα μο’ ’ταζαν μία στ’ Τριζόλ, αλλά τότι μο’ ’κοβι πιρ’σσότιρου του κιφάλι κι
αρνήθ’κα. Πάεινα ιγώ στ’ Τριζόλ να γκριμ’στού; Προυσήλιου του χουριό, αλλά
πουλύ κακουτρέπιλους τόπους, τσακ’στό ντιπ… Για να φκιά’εις ένα μέτρου ίσιουμα
θέλ’ς τρία μέτρα τοίχου απ’ κάτ’…
Πήδ’σαν απάν’, έβαλαν κι πουλιτικό μέσου του Θόδωρου Κατσίκη (Θεός
σχωρέσ’ τον!), τότι έστρουσαν κι του δρόμου άσφαλτου για να μι καταφέρουν, βάρ’
του, χάλασ’ του, ξιχούρδισα κι απού κει… Πού να ’ξιραν οι υπόλοιποι Τριζουλιώτις,
γιατί έπισι άσφαλτους στου χουριό τ’ς κι ότι του χρουστάν σ’ ιμένα…
Η τρίτη περίπτωση ήταν στα Βραγκιανά... Κι οι Βραγκιανίτ’σσις καλές κι έξυπνες,
γι’ αυτό οι περισσότερες παντρεύονταν Στεφανιώτες. Γάλατα, τυριά, τσιαλαφούτια
και βούτυρα είχαμε μπόλικα, το κρέας δε μας έλειπε ποτέ (έκλιβαμαν εμείς) και καλό
κρέας (ήξιραμαν, τι έκλιβαμαν). Έτσι, έρχουνταν απάν’ κι αλλαξουφάιζαν. Απ’ του
φασούλι κι τουν πλαστό, στου σπληνάντιρου κι στα χουχλίγκια…
Όμως, ούτε αυτή η περίπτωση προχώρησε, γιατί άμα ήθελε το κορίτσι να πνιγεί
πήδαγε στον Μπρίτσιο όταν ήταν κατεβασμένος ή σ’ έναν βίραγκα στον Άσπρο, δεν
ήταν ανάγκη να παντρευτεί… Βέβαια, είχε πλεονεκτήματα να πας σώγαμπρος εκεί.
Κεφαλοχώρι τα Βραγκιανά, τα χωριά και οι μαχαλάδες γύρω δορυφόροι ουσιαστικά
(είναι πόλος, καλά λέει ο Μήτσιος), άνοιγαν πολλές προοπτικές. Ν’ ανοίξεις μαγαζί
με κλιματιστικά (πώληση – συντήρηση – επισκευή), να βγάζεις τσίπουρο, να πουλάς
μιλίστα, μέχρι και για δήμαρχος μπορούσες να πας, με τόσον λαό που έχουν αυτές οι
πατωσιές (θυμηθείτε του χρόνου ποιοι θα βγάλουν δήμαρχο…).
Το αρνητικό είναι πως το καλοκαίρι καλά είναι ν’ αναμεράς από τα Βραγκιανά για
δυο τρεις μήνες, για να αποφεύγεις τη ζέστη. Καλύτερα να ξεκαλοκαιριάζεις στη
Λάρισα.
Γαμπρός ή σώγαμπρος, εκτός απ’ τ’ Λιουντίτ’, καλά είναι και στη Νέα Δημοκρατία.
Πήγε ο Μητσοτάκης και μέχρι πρωθυπουργό τον έκαναν. Εκεί έχουν και καπιτάλια,
καημένε!… Τι νομίζετε, τ’φικαλεύριδις κι αλουγουσύρτις είνι οι αλουγουσκούφ’δις;
Στον Σύριζα, τι να πας… Αυτοί έκαναν σώγαμπρο μέχρι και τον Κουρουμπλή.
Ποιος να κάτσει μ’ αυτούς; Γι’ αυτό έφκιασαν αυτά τα σύμφωνα συμβίωσης. Σε λίγο
δε θα παντρεύεσαι. Θα ρογιάζεσαι με το ’ξάμηνο. Από καβαλάρη σε καβαλάρη. Απ’
τ’ Αϊ-Δημητριού ως τ’ Αϊ-Γιωργιού. Θα παίρν’ς τ’ ρόγα σ’ κι θα φεύγ’ς…
Να σου ’διναν εκείνη την Τασία, μάλιστα! Να την πάρεις!... Θα γλύτωνες και τον
Δρίτσα.
Παντρεύτηκε η Ζωή, την είχαν και Πρόεδρο Βουλής τότε (καλή θεσούλα είχε το
κορίτσι) και μόλις τελείωσε ο γάμος (ποιος γάμος, οι υπογραφές να λες) μπάρκαρε ο
άνθρωπος και δε ματαζύγωσε στη στεριά. Ναυάγησε μετά από καιρό (εδώ ναυάγησε
στη στεριά!), βγήκε σε ένα ξερονήσι και κάθεται εκεί. Κοντά του ο Ντάνιελ Ντεφόε,
ξαναγράφει νέο μυθιστόρημα: «Ροβινσώνας Κρούσος, ο Έλλην, ο ΖΩΗρός».
Στο Κίνημα Αλλαγής (τι πρωτότυπο!) δε συζητάμε για γάμους. Αυτοί είναι μόνιμα
στα βαφτίσια. Αλλάζουν ονόματα συνέχεια. Αν ξαναλλάξουν, τους προτείνω να το
πουν «Κίνησαν τα Τζαμόπουλα», αφού όλο φεύγουν, φεύγουν και δεν ξέρουν που
πηγαίνουν…
Στο ΚΚε (με τη δύναμη που έχουν, δεν τα δικαιούνται όλα κεφαλαία) παντρευτούν
δεν παντρευτούν, δε σώνονται. Εκεί, ξεχάστηκες και είπες τη γυναίκα σου με τ’
όνομά της και δεν την είπες συντρόφισσα, σε τραβάει καταγγελία στην κόβα και σου
κόβουν εισιτήριο για Σιβηρία. Ποιος πάει να τσακώσει μπελά στα καλά καθούμενα…
Άνεργοι κι ανύπαντροι…
Είπαμε για γαμπρούς στ’ Λιουντίτ’, αλλά πόσοι να χωρέσουν εκεί; Γι’ αυτό οι
περισσότεροι νέοι είναι σήμερα ανύπαντροι. Και άνεργοι. Τώρα και να εργάζεται
κάποιος, άμα είναι παντρεμένος, δεν έχει διάφορο. Τα μισά λεφτά τα παίρνει ο
Τσακαλώτος και τα άλλα μισά η γυναίκα του, οπότε, σου λέει, καλύτερα άνεργος να
’μαι και ξιαπόστατος.
Η νέα σκέφτεται ανάλογα: Είναι ο πατέρας μου φτωχός, ε, έτυχε τι να κάνουμε…
Αν είναι κι ο πεθερός μου φτωχός, έ, όχι δεν είμαι και κορόιδο να ζαρώσουν τα χέρια
μου πλένοντας σκάλες.
Πριν μέρες, εκεί που περπατούσα και σκέφτομαν σε ποια τράπεζα συμφέρει να
καταθέσω τα λεφτά μου, βλέπω έναν νέο, πέρασε τρέχοντας απέναντι που ήταν ένας
παπάς, έσκυψε, του φίλησε το χέρι κι ακούστε διάλογο:
─ Πάτερ, την ευχή σας! Θαυμάζω το κοινωνικό σας έργο! Τι φαγητό έχετε σήμερα
στα συσσίτια της ενορίας σας;
─ Κάμνομεν ό,τι δυνάμεθα, τέκνον μου… Νομίζω, φακάς έχομεν. Να έλθεις
ευχαρίστως στην τράπεζά μας.
Καλά, έχουν και οι παπάδες τράπεζα; Και πώς δεν την ξέρω εγώ; Μετά κατάλαβα το
μπέρδεμά μου. Στην καθαρεύουσα το τραπέζι λέγεται τράπεζα. Όπως: Πετρίλον στην
καθαρεύουσα, Πετρίλια στη δημοτική, Σχηματάρι στην καθομιλουμένηνννννννν, με
τόσα ν όσοι κι οι μαχαλάδες (ζερβό, προσήλιο) και για να οξυγονώνεται ο εγκέφαλος,
μην το ξεχνάμε
─ Πάτερ, θα ρωτήσω σε κάνα δυο ακόμη ενορίες και θα αποφασίσω.
─ Τέκνον μου, λάβε υπ’ όψιν ότι ο ιδικός μας μάγειρος (να, γιατί μου ήρθαν στο
μυαλό τα Πετρίλια…) ήτο μαθητής του Μαμαλάκη (ένας Μάμαλης από το Βλάσι,
παντρεύτηκε στην Κρήτη και γράφτηκε Μαμαλάκης), ο βοηθός του έφθασεν έως τον
τελικόν του μάστερ σεφ, εκάστην δε Τετάρτην που έχομεν γεμιστά και ελαίας,
μαγειρεύει η ερίτιμος κυρία Θεανώ Φωτίου.
Καλύτερα να γνωρίζεις παπά σήμερα παρά υπουργό. Πεινάς; Θα σου βρει φαγητό ο
παπάς. Πέθανες απ’ την πείνα; Κανένα πρόβλημα. Θα σε θάψει ο παπάς. Σιγά μην
κάτσει υπουργός να θάβει. Μόνο ο Πολάκης θάβει, αλλά σε βάνει βαθιά. Τρία μέτρα
κάτ’. Πού να ξαναβγείς…
Στις εκκλησίες πια δε χρειάζονται μόνο ψάλτη και νεωκόρο αλλά και μάγειρα,
τραπεζοκόμο, οινοχόον και αρχιτρίκλινον (φτύστε με, ρε, μη με ματιάσετε, τι λέξεις
σας κέρασα σήμερα!). Ανάμεσα δε στα ιερά βιβλία η συλλογή της Βέφας Αλεξιάδου,
η μαγειρική Σκούρα (μάλλον απ’ του Κνίσιβου ήταν αυτός), Χρύσας Παραδείση και
ο Τσελεμεντές οπωσδήποτεν. Αυτή η λέξη δε θέλει ν, αλλά ξέμεινα από οξυγόνο.
Ανεμομαζώματα, ανεμοσκορπίσματα, ανεμογεννήτριες κι ανιμουστρόφ’λας
Ο Αίολος έδωσε το βουβαλοτόμαρο με κλεισμένους μέσα τους ανέμους, πλην του
ζέφυρου, γιατί με βάση το ντζι πι ες αυτός θα πήγαινε το καράβι του Οδυσσέα στην
Ιθάκη. Όμως, φαίνεται έχανε η βαλβίδα κι οι αέρηδες πετάχτηκαν έξω και έγινε... της
κακομοίρας (όπως γίνεται στον Τύμπανο τον χειμώνα). Ο Οδυσσεύς προσπαθούσε με
ανάποδα τιμόνια και χειρόφρενο να κουμαντάρει το καράβι, ικέτευε τους θεούς να
βοηθήσουν, αλλά τίποτε... Το καράβι πήγαινε σαν την Ελλάδα, στα βράχια... Άρχισε,
λοιπόν, να βλαστημάει (δε σας λέω τις βρισιές, γιατί ο Κώστας Τσιάκαλος είναι
σοβαρός άνθρωπος και θα με κόψει). Τότε, οι θεοί σταμάτησαν τη μπιρίμπα και
συνεδρίασαν, για να δουν τι θα κάνουν. Οι θεές (εκτός της Αφροδίτης, ξέρετε εσείς)
διαμαρτύρονταν έντονα (κι αυτό το ξέρετε, όσοι είστε παντρεμένοι τουλάχιστον, πώς
διαμαρτύρονται οι γυναίκες) λέγοντας: «Δεν μπορεί ο πάσα ένας να βρίζει και να λέει
όσα σέρνει η σκούπα, μας προσβάλλει να ακούμε αυτές τις σάχλες».
Παλιά και μέχρι πριν λίγα χρόνια, ήταν ανεπίτρεπτο να χυδαιολογεί κάποιος
μπροστά σε παιδιά και γυναίκες. Μην κοιτάτε σήμερα που έχει εκτροχιαστεί το
σύστημα αξιών το οποίο καθοδηγούσε την κοινωνία.
Οι θεοί, λοιπόν, έστυβαν το μυαλό τους να βρουν λύση (όπως κάνει για παράδειγμα
το δημοτικό μας συμβούλιο), ρώτησαν τον Ήφαιστο, τους είπε: «Τεχνίτης είμαι, αλλά
δεν έχω και βουλκανιζατέρ να διορθώσω τη βλάβη».
«Κάποιος πρέπει να πάει» είπε ο Απόλλων. Για την ακρίβεια δεν το είπε, στη λύρα
το ’παιξε, αλλά το κατάλαβαν, όπως εμείς όταν ακούμε την εισαγωγή «θέλω ν’ ανέβω
στ’ Άγραφα» κι άλλος λέει είναι «η στρομπούλω», άλλος «η μαυριδερούλα» κι
άλλος «Γρίβα μ’, σε θέλει ο βασιλιάς»…
Να πάει, αλλά ποιος να πάει; Κάποιοι θεοί είχαν λερωμένη τη φωλιά τους, γιατί
πήγαν με τον συνδυασμό των Τρώων στον πόλεμο. Κι ο Οδυσσέας δεν ήταν κάνα
παιδάκι εύκολο, ούτε κουτορνίθι να το ξεγελάσει όποιος κι όποιος, όπως προσπαθούν
να ξεγελάσουν εμάς κάποιοι υποψήφιοι που λένε: «θα πνεύσει νέος άνεμος».
Τελικά πήγε η Αθηνά. Τα παρακάτω τα ξέρετε, όσοι δεν τα ξέρετε, ρωτάτε να σας
τα πουν αυτοί που τα ξέρουν (να γίνει και κάνα κουτσομπολιό χρήσιμο) ή ψάξτε για
την Οδύσσεια. Όλο και θα βρίσκεται καμία σε κάνα χατίλι.
Από τότε οι αέρηδες κυκλοφορούν ελεύθεροι. Φυσάνε πότε προς τα εδώ, πότε προς
τα εκεί, μέχρι και ανθρώπους εν-έπνευσαν και δημιούργησαν το γνωστό κόμμα ΟΦΑ
(Όπου Φυσάει ο Άνεμος).
Έγιναν τραγούδια: «…φύσα αεράκι, φύσα με!», «Δεληβοριάς εφύσηξε και λέει των
καραβιώνε…», «…άσ’ τα ν’ ανεμίζουνε στην τρελή νοτιά!» (ημών των φαλακρών
ουδέποτε ανεμίζουν, ανεξαρτήτως ποίος αήρ πνέει). Κι ένα ακόμη θα σας θυμίσω:
Απόψε η μάνα του γαμπρού κι η πεθερά της νύφης,
με τους αέρες μάλωνε… (να το ακούς απ’ τον αθάνατο Στέργιο Βλαχογιάννη!).
Τόσα είπαμε για τους γαμπρούς, να μη βάλουμε κι ένα τραγούδι; Κι η πεθερά που
μάλωνε με τον Βοριά, για να φέρουν τη νύφη της γρηγορότερα; Συγκλονιστικό! Σου
λέει η γριά: Άμα έρθει η νύφη μ’, θα’ χου να τσακώνουμι, δε θα υπουχριόνουμι στουν
αέρα.
Τέλος, ο αέρας μάς ξανάγινε μπελάς. Ακούστηκε μια λέξη «ανεμογεννήτριες» και
σηκώθηκε ανιμουστρόφ’λας (ανεμοστρόβιλος είναι, άντε, να σας μαρτυρήσω κι ένα,
μη σας βάνω να π’λαλείτε συνέχεια στα λεξικά). Όλα τα ’χαμε οι Αργιθεάτες, οι
αερομαχίες μας έλειπαν…
Ο Λάμπρος είπε ΟΧΙ. Ο Μήτσιος είπε ΝΑΙ. Εγώ συμφωνώ και με τους δυο κι ο
κόσμος είπε ότι είμαι διχασμένη προσωπικότητα, αφού δε γίνεται να ’χουν κι οι δυο
δίκιο. Δίκιο έχετε κι εσείς απάντησα στον κόσμο… Δεν είναι καιρός τώρα να
δυσαρεστείς πελάτες.
Όμως, πατριώτες, πρέπει κάποτε να καθόμαστε και να συζητάμε. Ας ενημερωθούμε,
ας λάβουμε υπ’ όψιν όλα τα δεδομένα που έχουμε κι όσα μπορούμε να προβλέψουμε.
Μετά ας διαφωνήσουμε ή ας συμφωνήσουμε. Δε με νοιάζει με ποια θέση είστε.
Αρκεί αυτή να είναι αποτέλεσμα σκέψης και γνώσης, όσης τουλάχιστον μπορούμε να
έχουμε, γιατί είναι πολύπλοκα τα θέματα.
Κι εμένα δε μου αρέσουν οι ανεμογεννήτριες. Αλλά δε θα σταθώ έτσι αβασάνιστα
στο ΟΧΙ ή στο ΝΑΙ. Κάποια στιγμή θα ήθελα να θέσω και διάφορα ερωτήματα, να
κοινοποιήσω τους προβληματισμούς μου… Όσα μου κόβει το κεφάλι…
Αργιθεάτικα βουνά
Ευχαριστώ τον Θεό που γεννήθηκα στα «αετόμορφα» βουνά των Αγράφων.
Ευχαριστώ τον Έκτορα που μου ’δειξε τις στράτες και τα μονοπάτια τους. Που τα
περπατήσαμε όλα πολλές φορές και δε χορτάσαμε ποτέ το ανέβασμα προς τις κορφές
τους.
Στον Έκτορα αφιερώνω και το παρακάτω κείμενο, το οποίο έβαλα ως συνοδευτικό
σε βίντεο αναρτημένο στο you tube, στο κανάλι Γιάννης Φρύδας.
Αμ, τι νομίσατε, μόνο το Καφενείο έχω;
Τα βουνά της Αργιθέας είναι πανέμορφα. Είναι τα δικά μας βουνά, τα βουνά της
γενέθλιας γης των Αγράφων. Όταν ανεβαίνεις προς τις κορφές τους, περνώντας σε
λόγγους κι ελατιάδες, σε λάκκες κι ορθοπλαγιές, καταλαβαίνεις το νοσταλγικό
παρακάλι του Κώστα Κρυστάλλη στον σταυραετό: «πάρε με απάνου στα βουνά, τι θα
με φάει ο κάμπος!». Ερημωμένα πια, όπως και τα χωριά της μικρής μας πατρίδας,
στέκουν περήφανα κι ασάλευτα να διηγούνται ιστορίες σ’ όσους ακόμη τα περπατούν
και μπορούν να διαβάζουν τους παλιούς καιρούς στις ρημαγμένες στρουγκοκαλύβες,
στους πέτρινους οβολιούς, στα ανάραχα και στα καραούλια, στα ρέματα και τις
κρυφόβρυσες. Σ’ όσους ακόμη μπορούν να ακούνε τους εναρμόνιους ήχους της
σιωπής και του αέρα, τα κυπροκούδουνα των κοπαδιών που δεν υπάρχουν πια. Σ’
όσους ακόμη σηκώνουν το κεφάλι για του φεγγαριού τη γιόμιση και τη χάση, για τις
ελπιδοφόρες ανατολές και τα γαλήνια ηλιοβασιλέματα… Τα βουνά της Αργιθέας
είναι εδώ και σε περιμένουν. Θα τα χαρούν όσοι τα αναζητούν και πιστεύουν πως
υπάρχει και κούραση που σε ξεκουράζει…
Καλές διαδρομές!
21/8/2018