Αποχωρώ κι αναχωρώ, κανέναν δε στεναχωρώ Γράφει ο Γιάννης Φρύδας ΣΤΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ 12

 Αποχωρώ κι αναχωρώ, κανέναν δε στεναχωρώ     

Μετάνιωσα, δεν  κατεβαίνω,

δεν  κάνω για πολιτική εγώ,

μ’ αρέσει μόνο ν’ ανεβαίνω

στ’ αγαπημένο  μου  βουνό!

(καφετζής)

                                       

                                 Γράφει ο Γιάννης Φρύδας

ΣΤΟ  ΚΑΦΕΝΕΙΟ  ΤΟΥ  ΓΙΑΝΝΗ 12

Δε θα είμαι υποψήφιος             

    Προς όλους τους Αργιθεάτες

  Ανακοινώνω σήμερα ότι δε θα είμαι υποψήφιος στις επόμενες δημοτικές εκλογές. Γνωστοποιώ την απόφασή μου αυτή, που είναι αποτέλεσμα αλλοπρόσαλλης και επιπόλαιης σκέψης αλλά και ανύπαρκτου προβληματισμού, στην ίδια θέση και με τα ίδια τυπογραφικά στοιχεία, όπως επιτάσσει η δημοσιογραφική δεοντολογία. (Χειροκροτήστε με, γιατί, αν δε σας το ’λεγα, ούτε που θα γνωρίζατε πως υπάρχει και τέτοια δεοντολογία, όπως δε γνωρίζετε κι αν είχαν φέτος οι κρανιές κράνια κι οι κράταιγοι τσάπουρνα).  

  Η σημερινή ανακοίνωση είναι το τέλος μιας πορείας που δεν ξεκίνησε ποτέ. (Τουλάχιστον γλυτώσαμε τις σόλες απ’ τα παπούτσια. Κάτι είναι κι αυτό!).

Μην κλαίτε που φεύγω, μη λυπάστε, ως αύριο θα με ξεχάστε…

  Γνωρίζω πόσο σας συγκλονίζει αυτή η εξέλιξη. Γκρεμίζονται οι ελπίδες και τα όνειρα  που εναποθέσατε στην υποψηφιότητά μου και κατανοώ το γοερό κλάμα σας. Όμως, μη στεναχωριέστε! Ο Μενέλαος αναστηλώνει κι απ’ αυτά. Ήδη περιφέρεται μαζί με τον Αντώνη Κοσσυβάκη και τον Χρήστο Καπερώνη στα χωριά των Τζουμέρκων και κάνει αναγκαστική επιστράτευση στους φημισμένους Τζουμερκιώτες μαστόρους, καλφούδια και τσιράκια τους. Σε λίγο θα γίνεται στη Γέφυρα Κοράκου συναυλία  από τσιόκια, σκεπάρνια και μυστριά. Η επίσκεψη Σπίρτζη άνοιξε τον δρόμο για το μεγάλο έργο. Οι  υποσχέσεις που έδωσε, παραλίγο να φράξουν τον Αχελώο και να γίνει το φράγμα σε μια μέρα. Δικαίως θα του γράψει κι ο Μήτσιος τον σπιρτζοΰμνιον ύμνον. Και μετά θα του τον ψάλλει…

  Τέλος τα κλάματα! Το Καφενείο το ’χουμε για να γελάμε, όχι να κλαίμε…

Γιατί αποχωρώ…

  Για να φτάσω στην ανάκληση της υποψηφιότητας, μόλις μια βδομάδα μετά την αναγγελία της, πολλοί ήταν οι λόγοι που με ανάγκασαν και συνέβησαν πολλά. Ο λαός δικαιούται να γνωρίζει και πρέπει να μάθει, κυρίως αυτά που δεν τον ενδιαφέρουν, ενώ αυτά που τον ενδιαφέρουν, καλά είναι να μην τα γνωρίζει. 

  Πρώτον. Όταν έγινε γνωστή η υποψηφιότητά μου, δημιουργήθηκε μια πρωτοφανής αναστάτωση στη χώρα. Εκατομμύρια πολίτες έσπευσαν στα ΚΕΠ και ζητούσαν επίμονα μεταδημότευση για Αργιθέα, για να με ψηφίσουν. Στο ΚΕΠ Ανατολικής Αργιθέας για παράδειγμα, η ουρά ξεκινούσε απ’ τα Πετρίλια και έφτανε στα Στουρνέα. Ο Βασιλός στις Γούρνες έκανε τον μεγαλύτερο τζίρο από τότε που άνοιξε.

  Ρωτάτε και τη Βάσω στο ΚΕΠ να σας πει. Την πόνεσε το χέρι να πρωτοκολλάει αιτήσεις. Τον Βασιλό μην τον ρωτάτε, μπορεί να θέλει να κρύψει και τίποτε απ’ την εφορία. Κατεπειγόντως άνοιξε πάλι για τον ίδιο λόγο και το ΚΕΠ Αργυρίου.

  Η κυβέρνηση και τα κόμματα δεν ήξεραν τι να κάνουν. Το θέμα ήρθε σε προ ημερησίας διάταξης συζήτηση. Ο Αλέξης είπε πως τα σκυλιά προχωρούν κι ας ουρλιάζει το καραβάνι. Ο Κυριάκος ότι θα ακυρώσει τον νόμο Κατρούγκαλου. Η Φώφη μίλησε επ’ ευκαιρία για τον τυφώνα Ξενοφώντα και ζήτησε την απομάκρυνση του Ξενοφώντα Κουτή απ’ την Αθήνα. Ο Κουτσούμπας είπε να αντισταθούμε στα ξένα και ντόπια κεφάλαια  και να καταργήσουμε τα κεφαλαία γράμματα.

  Οι άλλοι αρχηγοί κομμάτων, των μπαίνω δεν μπαίνω στη Βουλή, δεν ξέρω τι είπαν. Πετάχτηκε κάποια στιγμή ο Κουβέλης (νόμιζε ότι είναι ακόμη αρχηγός) και είπε πως δεν τον πειράζει αν γίνει όλη η Ελλάδα ένας δήμος (δήμος Αργιθέας), αρκεί να διοικείται από ένα δημοτικό συμβούλιο σε προοδευτική κατεύθυνση.

  Τους άκουγε ο Παυλόπουλος που ήταν όλοι εκτός θέματος, μαύρισαν τα μαλλιά του απ’ την οργή και κοκκίνισε σαν τον Ομπράντοβιτς, όταν τρώει καλάθι απ’ τον Σπανούλη. Με πήρε τηλέφωνο… 

─ Σε παρακαλώ, Γιάννη, μου είπε, ανακάλεσε την υποψηφιότητά σου. Είναι η χώρα ένα απέραντο φρενοκομείο, ας μη γίνει και ένα απέραντο δημαρχείο.  

─ Πρόεδρε, θα το σκεφτώ, θα ρωτήσω και τον Αχιλλέα και θα σου απαντήσω. 

  Σκέφτηκα τότε διάφορα… Αν χαλάσει, λέω, το νερό στην Κoρνοφωλιά Έβρου, πρέπει να στείλω τον Κώστα Πέτσα και τον Βαγγέλη Μόσκοβο, για να το φκιάσουν. Ο Κώστας θα φύγει ξυρισμένος και θα γυρίσει μετά από έναν μήνα με μια πιθαμή μούσι, ο Βαγγέλης δεν πετυχαίνει να ξαναγυρίσει, το πιθανότερο είναι να περάσει στην Τουρκία, θα τον πιάσουν και θα μας εκβιάζουν πάλι τα μεμέτια: «Δώστε μας τους οχτώ, να πάρετε τον Βαγγέλη». Τι τους απαντάς; Πάρτε τους πέντε, κρατάτε και τον Βαγγέλη, θα κρατήσουμε κι εμείς τους τρεις κι αχρείαστοι να ’ναι; Και ποιον θα στέλνω μετά να φκιάνει το νερό στο Αετοχώρι, που είναι μόνιμα χαλασμένο;

  Δεύτερον. Επειδή ξεκίνησα με ζήλο την υποψηφιότητα, θέλησα για συμβολικούς λόγους να ξεκινήσω με προεκλογική ομιλία στο Μεζήλο. Βλέπετε, οι περισσότεροι στην πολιτική μένουν στους συμβολισμούς και στην επικοινωνία και καθόλου στην ουσία. Είναι πολυπληθές χωριό, έχω και τον Χρυσούλη Λαμπέρη φίλο (σκεφτόμουν να τον συμπεριλάβω και στον συνδυασμό και την αρχηγία του έδινα, γιατί θα τον ήθελα τον Χρυσούλη δήμαρχο, άλλο που δεν τον ψηφίζετε εσείς), ας πάω είπα.  

  Περνάω τον Τυρολόγο, στρίβω αριστερά (σ’ αυτό το χωριό μόνο από αριστερά πας. Κι απ’ το Σπυρέλο να ξεκινήσεις, πάλι αριστερά μέσω Τσιοξέρα θα πας, αν δεν γκρεμ’στείς), φτάνω στο γεφύρι, βλέπω ένα πανό τεράστιο με κατακόκκινα γράμματα (είπαμε αριστερά και στα γράμματα) που έγραφε:

ΓΙΑΝΝΗ  ΘΑ  ΨΗΦΙΣΟΥΜΕ  ΑΝ  ΤΟ  ΤΣΙΑΚΑΤΙΣΟΥΜΕ

  Μπήκα σε σκέψεις. Ποιος να το ’γραψε; Στο Μεζήλο μόνο η Γιώτα Φώτου γράφει, αλλά γράφει βιβλία, όχι πανό. Ούτε θα ’γραφε αυτό για εμένα, ξέρω ότι θα με στήριζε. Τόσα χρόνια συνυπηρετήσαμε! (Πού; Στον πόλεμο του σαράντα. Εγώ πολέμαγα κι η Γιώτα έφερνε ζαλικωμένη πυρομαχικά και κουραμάνες με τις γυναίκες της Πίνδου). Οι άλλοι οι Μιζ’λιώτις δε γράφουν ούτε σημείωμα για τα ψώνια. Ξέρετε πώς ψωνίζουν; Πάνε στην υπεραγορά (στο σούπερ μάρκετ δηλαδή, ξέχασα ότι με διαβάζουν Έλληνες) και λένε: «Θέλω ν’ αγοράσω δγιαουρτουπ’τιά». Παίρνουν τους διαδρόμους με τη σειρά ψάχνοντας, πού να βρεις δγιαουρτουπ’τιά… Βρίσκουν, όμως, όλα αυτά που χρειάζονται και τα παίρνουν.

  Πιθανόν να το έβαλαν κάποιοι που πήγαν να σκάψουν στη βάση του γεφυριού, για να βρουν τον θησαυρό του Αλή Πασά. Για να μη δίνουν στόχο, έκαναν πως έβαζαν το πανό κι ένας έσκαβε αποκάτω.    

Αλί, αλί και τρις αλί!... Ψάχνουνε τα λεφτά τ’ Αλή.

Δε θα μείνει γιουφύρι  π’θινά. Θα τα σκάψουν με κασμά…

  Εσείς ποιος λέτε να το ’γραψε; Ξέρω που πάει ο νους σας. Στον Μήτσιο! Ε, πάλι δεν το βρήκατε. Δεν είναι ο Μήτσιος. Τα γραπτά του Μήτσιου τα καταλαβαίνω, ακόμη κι όταν δε γράφει τ’ όνομά του. Όπως καταλαβαίνω κι αν ένα ποίημα είναι του Καβάφη. Το διαβάζω κι αν δεν το καταλαβαίνω, καταλαβαίνω ότι είναι του Καβάφη. Καταλάβατε; 

  Τρίτον. Ήρθαν οι αρχηγοί των άλλων παρατάξεων και μου είπαν: «Κινδυνεύει η ισορροπία της πολιτικής ζωής του τόπου. Δεν αντέχει η περιοχή μας τέτοιες αναταράξεις. Εμείς τι θα κάνουμε; Θα καλ’γώνουμι τσιουντζιούρια; Καταστρέφεις την καριέρα μας. Κάνε πίσω κι έχουμε ρόλο και για εσένα».

  Ξέρω, τους απάντησα. Ως τώρα, μου είχατε τον ρόλο του Χατζηαβάτη και θα μου κάνετε προαγωγή. Θα μου δώσετε τον ρόλο του Καραγκιόζη, για να κρατάτε εσείς τον ρόλο του Πασά.

  «Έλα με την παράταξή μας και σου υπόσχομαι δύο χρόνια αντιδημαρχία» είπε ο ένας.

  «Έλα μ’ εμάς και σου δίνω τρία χρόνια αντιδημαρχία» είπε ο άλλος.

  «Τέσσερα χρόνια αντιδημαρχία κι άλογο σελάτο μέιντ ιν Λαζαρίνα, για να σεργιανάς καβάλα και να ’ρχεσαι στα συμβούλια, γιατί εσείς στο Αετοχώρι πότε έχετε δρόμο και πότε δεν έχετε» ξανάπε ο πρώτος.

  Καλά, τους είπα… Έχω αντιληφθεί ποιο είναι το σωστό… Οι παρατάξεις πρώτα κανονίζουν και μοιράζουν τους ρόλους και μετά φκιάνουν κι ένα δήθεν πρόγραμμα. Να βρείτε άλλα παιδιά, που να δέχονται αυτού του είδους τις Δημο-πρασίες!… 

  Τέταρτον. Δεν είχα κάτι για τέταρτον, αλλά χτύπησε το τηλέφωνο και ήταν ο Αχιλλέας. «Γιάννη, δε γίνεται τίποτε» μου είπε. «Έκανα λάθος! Τα καινούρια σημεία των καιρών είναι εναντίον μας. Έπρεπε στη χάση του φεγγαριού να ανακοινώσεις την υποψηφιότητα. Τώρα, έχεις χάσει.  Παραιτήσου απ’ την ιδέα να γίνεις δήμαρχος!».

  Παραιτήθηκα… Για να το λέει ο Αχιλλέας…

Παρά ταύτα παραθέτω μέρος του προγράμματός μου…

  Μπορεί να απέσυρα την υποψηφιότητά μου, αλλά το πρόγραμμά μου θέλω να γίνει γνωστό. Είναι ένα πρόγραμμα εφαρμόσιμο και απολύτως κοστολογημένο. Μέρος αυτού του προγράμματος παραθέτω, για να ξέρετε τι χάσατε. Ολόκληρο θα το δώσω σε όλους τους υποψήφιους δημάρχους, ώστε να εμπλουτίσουν με τις προτάσεις του το ανάλογο δικό τους πρόγραμμα.  

• Θα έκανα ανταλλαγή πληθυσμών.  Οι Ανθηριώτες  θα πήγαιναν  στα Πετρίλια 

και οι Πετριλιώτες στο Ανθηρό. Όσοι διαμαρτύρονταν, θα πήγαιναν Βραγκιανά. Οι Βραγκιανίτες καλά τιμωρούνται κι εκεί που είναι, δε θα τους μετακινούσα. 

• Θα βούλωνα τη σήραγγα Τυμπάνου, για να μην έρχεται ζεστός αέρας από τον

κάμπο, μας φτάνει η ζέστα η Βραγκιανίτικη.

• Θα  άνοιγα  υποποτάμια  (όχι ιπποποτάμια)  σήραγγα  από  τα  Γρυμπιανά  ως 

απέναντι στην Πέρδικα, για  να μην κρεμαντζουλιόμαστι ολοένα στις περαταριές και να πηγαίνουμε να αγοράζουμε ή να κλέβουμε μήλα. 

• Θα  άνοιγα  καζίνο  και  χαρτοπαικτικές  λέσχες  στο  Αργύρι,  χωριό  που δεν 

πατιέται εύκολα από αστυνομίες.  Θα ήταν το Μονακό της περιοχής.

• Θα έριχνα 1300 φορτηγά (130 πραγματικά) αλάτι στη λίμνη Στεφανιάδας και 

θα δημιουργούσα θάλασσα στην Αργιθέα. Θα την ονόμαζα λιμνοθάλασσα, για να μη μας κουνιότι κι του Μισουλόγγι.

• Θα πέταγα ψάρια στη λίμνη  ή  θα τα πέταγα κατευθείαν στο τηγάνι,  γιατί να 

τ’ ανακατώσω πρώτα με το νερό; Δε χρειάζιτι να βάλ’ς τα ψάρια στου μούσκιου, τι είνι φασούλια γίγαντες; 

• Θα  προυμήθευα  ουλ’νούς  τ’ς  κτηνουτρόφοι  απ’ αυτά  τα ντρον  (πώς κατά 

διμόν’ τα λέν’…). Μι ειδικό τηλιχειριστήριου θα τα ’στελναν να ορμώνουν τα πράματα, να τα μιτράν’, να τα σκαρίζουν κι να ρίχνουν αλάτι στ’ς αλαταριές. 

• Θα παραχωρούσα ολόκληρο το Τριζόλ’ στον στρατό, για να εκπαιδεύονται οι 

λοκατζήδες κι άλλες επίλεκτες δυνάμεις.

• Θα  έβαζα στον  Ντρασκό  και  σε  άλλα  σημεία του δρόμου ταμπέλες που θα 

έγραφαν: ΠΡΟΥΣΟΥΧΗ  ΚΥΛΙΟΝΤΙ  ΣΤΟΥΡΝΙΣ

• Θα δημιουργούσα  δημοτική αστυνομία να αφοπλίζει  σε κάθε  πανηγύρι τους 

Στεφανιώτες από τις κλίτσες.

• Θα  έφκιανα  κυλιόμενες  ηλεκτρικές  σκάλες  απ’ τον  Όχτο  στο  Μαρκελέσι 

μέχρι Κοζιοκάρι, για να μπορούν να πάν’ οι Κοζιοκαριώτες να ιδούν πού ήταν τα σπίτια τους κι να φέρνουμι απάν’ κάνα γ’ρούνι ξιαπόστατα. 

• Θα  έφκιανα ένα τελεφερίκ  απ’ τα Ραγάζια  ως από πέρα στον Γληγόρη Δήμο 

να πααίνουν οι Ραγαζιώτες να ηλιάζονται τον χειμώνα.

• Θα έκοβα του  Κουπλισιότ’κου  και  τ’ς γύρα τσιούκες μέχρι  το Μπαλτηνήσι,

για να έχει και το Λεοντίτο ήλιο τον χειμώνα ή θα έβαζα έναν τεράστιο καθρέφτη απέναντι στον Κούρλιακα, για το ίδιο εξ αντανακλάσεως αποτέλεσμα.

• Θα κάρφωνα  καμιά  δεκαριά  περόνια  στον  Πλάτανο  του Λεοντίτου,  για να 

κρεμάν’ οι γύφτοι τα νταούλια, εκεί  που κρεμούσαν οι κλέφτες κι ο Καραϊσκάκης τ’ άρματα.

• Θα  ανέβαζα τους υποψήφιους δημάρχους απάνω στον πλάτανο  και μετά θα  

έπαιρνα τη σκάλα να μην μπορούν να κατέβουν, για να μη κατέβουν και στις εκλογές. Θα ανέβαζα και τον Γρίβα μαζί τους που τους πρότεινε (κάθε φορά κι άλλον)…

Δήμαρχος της εκτός δρόμου Αργιθέας

  Πέμπτον και σπουδαιότερον που δικαιούται τίτλο ξεχωριστό μόνο του. Ο λόγος που παραιτήθηκα είναι γιατί εδώ και χρόνια είμαι ήδη δήμαρχος της εκτός δρόμου Αργιθέας, της Αργιθέας που ως ιδέα και χώρος δε με πληγώνει ποτέ. Η θέση αυτή κανονικά και δικαιωματικά ανήκει στον Έκτορα, αλλά μου την παραχώρησε, ξέροντας πόσο φιλόδοξο άτομο είμαι και προπαντός επειδή τον απειλούσα να αρχίσω το κάπνισμα. Έκτωρ και κάπνισμα είναι έννοιες αντίθετες. Θυμάστε, ολόκληρο νόμο κατέβασε, για να μας καταργήσει τ’ς καπνουσάκ’λις. Τι να ’κανε; Μ’ έφκιασε δήμαρχο και ησύχασε…       

  Προς Αργιθεάτες

                              Ντόπιους (ντόπιος είσαι ή από δω;)

                                               Απόδημους (κι αποδημήσαντες εις Κύριον)

                                                                    Νέους (ντόπιους κι απόδημους υποθέτω) 

  Η δική μας γενιά, η μεταπολεμική γενιά της δεκαετίας του 60, του 70, του 80, γεννήθηκε εδώ και έζησε την παρακμιακή πορεία της Αργιθέας. Προλάβαμε, όμως, να ζήσουμε και στοιχεία του μεγαλείου της (την ομορφιά της φύσης και της απλότητας, τον πολιτισμό της, εκδηλώσεις διάφορες του κοινωνικού της βίου). 

  Είναι αυτά τα στοιχεία που μας κάνουν να μη χορταίνουμε ποτέ τον δρόμο του γυρισμού στη γενέθλια γη, είναι αυτά που μας κάνουν όταν φεύγουμε να σταματάμε σε κάθε βρύση της να πιούμε νερό, ακόμη κι αν δε διψάμε.

  Όσο ο τόπος μας ποτιζόταν απ’ τον άφθονο ιδρώτα των ανθρώπων του, αντιπάλευε κάθε δυσκολία και πορευόταν στον χρόνο, αποτυπώνοντας τον καθημερινό μόχθο και αγώνα τους. Με τις επίμονες προσπάθειες, έγιναν και στην Αργιθέα έργα που επέτρεψαν να απολαμβάνουν οι πολίτες της υποδομές και να  συμμετέχουν στα επιτεύγματα του τεχνικού πολιτισμού. Δεν έγιναν όλα, αλλά δεν μπορούμε και να μηδενίζουμε αυτά που έγιναν. Ταυτόχρονα, χάθηκαν άλλα… Κυρίως οι σταθερές κοινωνικής συνοχής. Έχουμε σήμερα περισσότερο ανάγκη να ανακτήσουμε αυτά που χάσαμε από αυτά που μας λείπουν. 

  Αυτά που έγιναν, δεν μπόρεσαν να ανακόψουν την παρακμή. Είναι αυτή ακριβώς η παρακμή που διαπερνά όλη την ύπαιθρο χώρα, που τη μετατρέπει από ζωτικό χώρο σε τόπο ερημίας και εγκατάλειψης. 

  Πορευόμαστε έτσι και σε μια αντίφαση, με μια επίπλαστη εικόνα που μας ξεγελά και μπερδεύει τους στόχους και τα αποτελέσματα. Ανατρέπουμε τα στοιχεία που συντηρούσαν μια ζώσα κοινωνία αυτογνωσίας και συντηρούμε αυτά που την αποσυνθέτουν. Η περιοχή μας δε θα αναβαθμιστεί και θα πάρει αξία από το πόσο ασφαλτοστρωμένους δρόμους έχει, αλλά κι από το αν κρατά  την υπόσταση που είχε, με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του πνευματικού και υλικού πολιτισμού της.

  Μέρος της πραγματικής εικόνας της Αργιθέας είναι  και τα ερειπωμένα σχολεία της, οι ρημαγμένες εκκλησιές της, οι γκρεμισμένες βρύσες της, τα εξαφανισμένα αλώνια της (αλήθεια, με τι κονδύλια τα έφτιαχναν αυτά οι παλιοί;), οι ερημωμένοι τόποι της, η παράδοση που παραμελήθηκε, η μουσική της που  βάναυσα κακοποιείται, οι αξίες της που υποχωρούν… 

  Εύχομαι κι αυτή την Αργιθέα να αναζητάτε και προπαντός να βρίσκετε. Αυτή είναι η εκτός δρόμου Αργιθέα. Σ’ αυτή την Αργιθέα μπορείτε να είστε με την ίδια χαρά από δήμαρχοι μέχρι κλητήρες…

Ο

δήμαρχος

της

εκτός

δρόμου

Αργιθέας

στο

γραφείο

του

επιθεωρεί

τον

νέο

αεροδιάδρομο

Αφορισμένης

Μιρμιτζάλας

27/10/2018

                                                                                                                                                            

Η Ομοφυλοφιλία + ΒΙΝΤΕΟ του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου- συγγραφέα

 

Η Ομοφυλοφιλία + ΒΙΝΤΕΟ

του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου- συγγραφέα

  

  Ομοφυλοφιλία ορίζεται η ερωτική έλξη προς άτομο του ιδίου φύλου. Ο όρος ομοφυλοφιλία είναι Ελληνικό αντιδάνειο του όρου Homosexualität, που είχε πλάσει ο Αυστριακός νευρολόγος-ψυχίατρος Krafft-Ebing. Η αρνητική αντιμετώπιση της ομοφυλοφιλίας οφειλόμενη στην υπέρβαση του καθιερωμένου: το αρσενικό ζευγαρώνει με θηλυκό, χαρακτηρίζεται "αφύσικη έλξη". Έτσι, η αντίληψη της “ανατομικής μαρτυρίας” αντιτίθεται στην υποχρέωση για σεβασμό του δικαιώματος επιλογής συντρόφου. Ακόμη θεωρείται ότι η φύση προίκισε τον άνθρωπο με ένστικτο αυτοσυντήρησης, που περιέχει και την αναπαραγωγή. Η σεξουαλική ηδονή είναι έκφραση-παρότρυνση αυτού του ενστίκτου. Μια ένωση ομοφύλων καταχρώμενη τη σεξουαλική ηδονή, δεν παράγει καρπούς Τα αντεπιχειρήματα είναι δύο: Ότι η ομοφυλοφιλία συναντάται και σε ζώα και ότι το σεξ με προφυλάξεις (που στοχεύει μόνο στην ηδονή) ή τα εκουσίως άτεκνα ετερόφυλα ζευγάρια, δεν αντιμετωπίζουν ανάλογη εχθρότητα, παρ' όλο που δεν αναπαράγονται.

   ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ Στην Αρχαία Ελλάδα η λέξη που χρησιμοποιούνταν ήταν “κίναιδος”: ["καταπύγων”]. Ο Σόλων αναφέρει ότι όποιος είχε ομοφυλοφιλική σχέση έχανε τα πολιτικά δικαιώματα και αν δεν υπάκουε καταδικαζόταν σε θάνατο (Νόμοι 332). Αυτό βεβαιώνει και ο Δημοσθένης (345 π.Χ.) στην υπόθεση Αισχίνη κατά Τιμάρχου, όταν ο πρώτος κατηγόρησε τον δεύτερο ως ομοφυλόφιλο, που δεν επιτρεπόταν «ομιλείν δημοσίως» (Τιμάρχου 46). Ο Αίσωπος υπερασπιζόταν με σχετικό μύθο ότι η ερωτική πράξη μεταξύ ανδρών αντιτίθεται στην αιδώ. Ο Πλάτων χαρακτηρίζει: την "επαφή αρσενικών με αρσενικά και θηλυκών με θηλυκά παρά φύσιν" (Νόμοι 636c), προσθέτοντας: "τέτοιες επαφές να απαγορευθούν εντελώς". Ο Σωκράτης χαρακτήριζε τέτοιες σχέσεις“ανάξιο και ανάρμοστο, (...) κάτι που κάθε άλλο παρά αγαθό είναι” (Ξενοφών: Απομνημονεύματα Α II30). Ο Αιλιανός, λέει για τους Σπαρτιάτες: “Ο Σπαρτιατικός έρωτας δεν είχε σχέση με αισχρότητες. Εάν ποτέ έφηβος επεχείρησε να ασελγήσει σε βάρος άλλου, δεν τους συνέφερε να καταντροπιάσουν την Σπάρτη. Τότε, ή εξορίζονταν ή έχασαν την ζωή τους”. Ακόμη: "ο ψυχικός δεσμός μεταξύ των νέων (Σπαρτιατών) δεν είχε καμία σχέση με τις σωματικές επαφές” (Πλούταρχος).

   ΕΠΙΣΤΗΜΗ: Η έρευνα για την ομοφυλοφιλίας εστιάζεται σε δομικές μετρήσεις εγκεφάλου, γενετικά δεδομένα, οικογενειακές τάσεις και ανατομικές ομοιότητες. Κάποιοι προτείνουν ότι περιοχή του χρωμοσώματος Χ μπορεί να διαδραματίσει ρόλο στο σεξουαλικό προσανατολισμό. Σε πολλούς δημιουργήθηκε η υπόθεση ότι η μητρική επιρροή είναι σημαντική, ως πιθανός φορέας κάποιου “ειδικού” γονιδίου. Το σύνολό των ερευνών δείχνει ότι, ενώ η γενετική είναι πιθανό να διαδραματίσει ρόλο, περιβαλλοντικοί παράγοντες συμβάλλουν επίσης στο σεξουαλικό προσανατολισμό. Στο ερώτημα: «Γεννιόμαστε ομοφυλόφιλοι ή γινόμαστε;» η επιστήμη δεν απαντά, συνοψίζοντας: Αυτό που καθορίζει το φύλο, επηρεάζεται από γονίδια, εγκέφαλο, ορμόνες, εσωτερικά γεννητικά όργανα και περιβάλλον.

  ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ: Ο Φρόιντ πίστευε ότι η ομοφυλοφιλία αποτελεί αποτέλεσμα ψυχολογικών ενεργειών της παιδικής ηλικίας: Η “φάση πολύ ισχυρής αλλά σύντομης συσχέτισης του παιδιού με κάποια γυναίκα”, έντονα παρούσας στην παιδική ηλικία του ατόμου παίζει βαρύνουσα σημασία. Όταν η φιγούρα χάνεται, το Εγώ αντικειμενικοποιεί τον ίδιο του τον εαυτό, μετατρέποντάς τον στην φιγούρα αυτή. Καθοριστικός παράγοντας είναι η πατρική απουσία που “πιθανόν οδηγεί στην ίδια ψυχολογική αποτύπωση”. Ο Γιούνκ πιθανολογεί ότι οι ομοφυλόφιλοι έχουν συγκεκριμένα αρνητικά χαρακτηριστικά λόγω ακριβώς της προτίμησης τους. Η ομοφυλοφιλία είχε καταχωρηθεί ως διαταραχή στο εγχειρίδιο του Αμερικανικού Συνδέσμου Ψυχιατρικής (APA). Το 1970, ο APA άλλαξε τακτική λόγω κοινωνικών ζυμώσεων που είχαν ξεκινήσει. Έτσι, στο επόμενο εγχειρίδιο, μπήκε μια γενικότερη διαταραχή, του “Διαταραγμένου Σεξουαλικού Προσανατολισμού”. Αργότερα (1980), η τρίτη έκδοση περιείχε νέα σχετική διαταραχή, την “Εγω-δυστονική ομοφυλοφιλία” [Έλλειψη ετεροφυλοφιλικής διέγερσης, άγχος από ανεπιθύμητη ομοφυλοφιλική διέγερση]. Εξαιτίας των κινημάτων υπέρ των ομοφυλοφίλων, ο σύλλογος υπαναχώρησε. Σήμερα, οι περισσότεροι ψυχιάτροι δεν θεωρούν την ομοφυλοφιλία διαταραχή, τουλάχιστον στη Δύση, καθώς είναι δύσκολο να υπάρξουν στοιχεία για χώρες όπου η ομοφυλοφιλία θεωρείται αδίκημα, επισύρον και θανατική ποινή!

   ΒΙΒΛΟΣ: Στην Παλαιά Διαθήκη διαβάζουμε: «ος αν κοιμηθή μετά άρσενος κοίτην γυναικός, βδέλυγμα εποίησαν αμφότεροι». (Λευιτ. ιη΄22). Στην Καινή Διαθήκη η ομοφυλοφιλία χαρακτηρίζεται αφύσικη: «άρσενες αφέντες την φυσικὴν χρήσιν της θηλείας εξεκαύθησαν εν τη ορέξει αυτών εις αλλήλους, άρσενες εν άρσεσι την ασχημοσύνην κατεργαζόμενοι» (Ρωμ. α΄ 27). Οι Πατέρες της Εκκλησίας αντιμετώπισαν την αρσενοκοιτία ως αμαρτία, ενώ απαγορεύεται και από το Κοράνι. Μολαταύτα, αυτό δεν εμπόδισε τους πιστούς Μωαμεθανούς, Οθωμανούς Τούρκους αγάδες να έχουν και χαρέμια νεαρών!

   ΕΚΚΛΗΣΙΑ: Η Ορθοδοξία βλέπει τον ομοφυλοφιλικό προσανατολισμό ως διαταραχή και ασθένεια, θεωρώντας τέτοιες πράξεις αμαρτωλές και καταστροφικές: “Ούτε πόρνοι, (...) ούτε μοιχοί, ούτοι εκθηλυμένοι, ούτε αρσενοκοίτες, ούτε (...) πρόκειται να κληρονομήσουν τη βασιλεία του Θεού.” (Α΄ Κορ. στ΄ 9-10). Κατά την Εκκλησία, υπάρχουν και αμαρτίες προκαλούμενες από άγνοια ή πάθη, (ακούσιες, αθέλητες), που υπερνικούν τους ανθρώπους αναγκάζοντάς τους μέσα από παρορμήσεις και άκριτες επιθυμίες σε ενέργειες που οι ίδιοι δε θέλουν, συχνά περιφρονούν, ακόμα και όταν επιδίδονται σε αυτές. Όμως, αμαρτάνω σημαίνει αστοχώ, παραβιάζω, ηθελημένα ή όχι. Ο ομοφυλόφιλος Χριστιανός καλείται σε μια ιδιαίτερα σκληρή μάχη. Ο αγώνας δυσκολεύει με την δαιμονική εχθρότητα εκείνων που τον περιφρονούν και από την δαιμονική αποδοχή από πλανημένους “προοδευτικούς” συνηγόρους, εφαρμοστές της, που “καινοτομούν” προτείνοντας και καθιερώνοντας τελικά καρικατούρα “γάμο”, μεταξύ ομοφυλοφίλων! Όταν οι ομοφυλόφιλοι Χριστιανοί είναι πρόθυμοι να αγωνιστούν, αναγνωρίζοντας την κατάστασή τους και πάρουν βοήθεια από οικογένεια και φίλους, ο Κύριος εγγυάται νίκη και θεραπεία. Απόψεις ποιμένων, όπως: «Ηθικά απονευρωμένοι, με ψυχοπαθολογικές εκτροπές και ψυχασθένειες, με μανία (...), που έκαναν αξία ζωής τον σωλήνα αποβολής περιττωμάτων» (Μητρ. Πειραιώς, Σεραφείμ), δεν βοηθούν τους εμπαθείς πιστούς να αλλάξουν. Αντίθετα παρήγορα, ομιλεί ο γέρων Παϊσιος: “(Η ομοφυλοφιλία) είναι πάθος όπως και άλλα πάθη. Αν θέλει και προσπαθήσει μπορεί να κόψει την κακιά συνήθεια.”. Από την άλλη, μορφωμένοι ιερείς λένε: “Οταν ακούω ψυχίατρο παπά να λέει ότι έχει θεραπεύσει ομοφυλοφίλους, ξέρω ότι αποπειράθηκε να τους κάνει ψυχολογική λοβοτομή(!), παραδίδοντάς τους σε τρομερά βασανιστήρια και ενοχικά σύνδρομα. Όποιος προσπαθεί να θεραπεύσει ομοφυλόφιλο είναι ο ίδιος άρρωστος(!) που χρησιμοποιεί ταλαίπωρους για να δώσει τη δική του νευρωτική μάχη.” (!!!) (π. Φιλόθεος Φάρος, στην “Καθημερινή”). Φαίνεται πως ο ιερέας αυτός διαφωνεί με τον Άγιο Ιωάννη Χρυσόστομο, που χαρακτηρίζει το πάθος: «αποκορύφωμα κακών, (...) ασθένεια βαρεία” Συγκρίνει, μάλιστα, την εποχή του, με την εποχή των Σοδόμων, προσθέττοντας: “Ποίους βαρβάρους δεν εξεπέρασαν, ποίον γένος θηρίων, δια της μιαράς αυτής σαρκικής μίξεως;” Όμως, ο ομοφυλόφιλος είναι απόλυτα αποδεκτός από την Εκκλησία, όσο οιοσδήποτε. Αν ένας δολοφόνος ή ο υποκριτικά πιστός, όπως οι περισσότεροι, γίνεται αποδεκτός, γιατί όχι ένας ομοφυλόφιλος; Από την άλλη, η ομοφυλοφιλία δε μπορεί να γίνει αποδεκτή ως δρόμος που οδηγεί στο Θεό. Από αγάπη και ανησυχία προς τον πάσχοντα, η Εκκλησία δεν κρύβει ότι ο γάμος άντρα και γυναίκας είναι δρόμος που οδηγεί στο Θεό, ενώ η ομοφυλοφιλία δεν είναι. Η Εκκλησία, δεν “αναπαύει” λέγοντάς ότι μπορούμε να κάνουμε ό,τι μας υπαγορεύουν τα πάθη μας. Ο Κύριος, όποτε μιλάει για γάμο, αναφέρεται σε ζεύγος άντρα και γυναίκας. Ο Θεός δημιούργησε πρωταρχικό ζεύγος άντρα και γυναίκα, δίνοντάς τους την ευλογία του γάμου, ενώ δεν υπάρχει άλλος γάμος. Ο άνθρωπος που στράφηκε στην ομοφυλοφιλία, όταν προοδεύει στην αγιότητα καθαρίζοντας την καρδιά του από τα πάθη, απομακρύνει την ομοφυλοφιλία. Αν υπήρχαν άγιοι ομοφυλόφιλοι που αγίασαν μέσω της ομοφυλοφιλίας, οι Πατέρες θα το έγραφαν, γιατί η Εκκλησία δεν συντηρεί κοινωνικούς ηθικισμούς, αλλά γκρεμίζει στερεότυπα για να θεραπεύσει. Ασφαλώς έχουμε αγίους που υπήρξαν ομοφυλόφιλοι (όπως και αγίους που υπήρξαν δέσμιοι άλλων παθών), αλλά αγωνίστηκαν και με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος νίκησαν και αγίασαν. Οι άγιοι Πρωτάς και Υάκινθος, ευνούχοι της αγίας Ευγενίας, ο άγιος Αζάτ, ευνούχος του Πέρση βασιλιά Σαπώρ, είναι μερικά παραδείγματα. Ακόμη, ξέρουμε τον άγιο Αμερικανό ιερομόναχο Σεραφείμ Ρόουζ, που πριν βαπτισθεί ήταν ομοφυλόφιλος, απέρριψε όμως το πάθος όταν έγινε ορθόδοξος. Ανάλογη η περίπτωση του μοναχού Κοσμά στο Ρέθυμνο, που εγκατέλειψε την ομοφυλοφιλία και ασκήτεψε κοντά σ’ ένα εκκλησάκι, όπου και κοιμήθηκε (1990). Υπάρχουν πολλές παρόμοιες περιπτώσεις.

 

   ΕΠΙΜΥΘΙΟ: Αμαρτωλός δεν είναι ο «κακός», αλλά ο παγιδευμένος σε πάθη ανελεύθερος άνθρωπος. Ο χριστιανός καλείται να πολεμήσει τα πάθη του. Στον αγώνα, έχει βοηθό τις πρεσβείες των αγίων, τον πνευματικό του πατέρα και την εκκλησιαστική ζωή. Μ' αυτά θα ελκύσει τη θεία χάρη και θα θεραπευθεί. Αυτό ισχύει για όλα τα πάθη, και την ομοφυλοφιλία. Όλοι ελπίζουμε στη σωτηρία μας, αν και είμαστε δέσμιοι διαφόρων παθών. Ελπίζουμε να σωθούμε, όχι λόγω «αρετής», αλλά λόγω του αγαπητικού ελέους του Θεού, που αποζητάμε, μετανοώντας αγωνιζόμενοι. Αν όμως, προσπαθούμε να πείσουμε εαυτούς και άλλους, ότι τα πάθη μας είναι “εντάξει» και όχι αμαρτωλά πάθη, τότε είμαστε υποκριτές.

konstantinosa.oikonomou@gmail.com 

βιβλιογραφία: http://thesecretrealtruth.blogspot.com/2012/01/blog-

«Απαντα Χρυσοστόμου», 13ος τόμος, έκδοση «Ωφελίμου βιβλίου»

Δημήτρης Αγοραστός Ψυχολογείν

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ: 

Ο Πάν από τον Κωνσταντίνο Αθ. Οικονόμου, δάσκαλο, συγγραφέα

 

Ο Πάν

από τον Κωνσταντίνο Αθ. Οικονόμου, δάσκαλο, συγγραφέα

Παν και Σύριγξ [Πουσέν]

  ΓΕΝΙΚΑ – ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Ο Πάνας (αρχ. Παν), στην αρχαία Ελληνική Μυθολογία ήταν μια ανθρωπόμορφη δευτερεύουσα θεότητα, στενά συνδεδεμένη με τη Φύση, τα ζώα και τους ανθρώπους, Για πολλούς μελετητές ο Παν θεωρείται προσωποποίηση της γενετικής δύναμης της ζωής. Συνδυάζοντας τον άνθρωπο και ζωικό παράγοντα, ο Πάνας εικονιζόταν έχοντας κάτω άκρα ζώου, συγκεκριμένα τράγου. Θεωρείτο προστάτης κτηνοτρόφων, κυνηγών και των αλιέων. Ζούσε σε σε χώρους της φύσης (όρη, δάση, σπήλαια, κοιλάδες, ρεματιές, κορυφές). Η λατρεία του, με την πάροδο του χρόνου, αναπτύχθηκε, παράλληλα με το δωδεκάθεο, σε όλο τον ελληνικό χώρο, αλλά και πέρα απ΄ αυτόν.

ΓΕΝΕΑΛΟΓΙΚΑ: Δεν υπάρχει, ίσως, καμιά άλλη θεότητα για την οποία να υπάρχουν τόσες, και τόσο διαφορετικές μεταξύ τους, εκδοχές περί της καταγωγής του. Έτσι, πολλοί πίστευαν πως ο Πάνας γεννήθηκε στο όρος Κυλλήνη της Πελοποννήσου και ήταν γιος του Ερμή και της Πηνελόπης, η οποία για πολλούς ταυτίστηκε μη τη σύζυγο του Οδυσσέα. Η Πηνελόπη, κατ΄αυτή την εκδοχή, μετέστη αργότερα στον ουρανό ως υφάντρια του ουράνιου πέπλου. Άλλοι [κυρίως στην Αρκαδία] πίστευαν ότι ο Ερμής είχε γιο τον Πάνα από τη Νύμφη Καλλιστώ¹, που ήταν μία συνοδός της Αρτέμιδος. Την κλασική εποχή καταγράφεται η άποψη πως ο Παν ήταν γιος του Δία και της Καλλιστούς ή του Διός και της νύμφης Θύμβριδος. Τέλος άλλες απόψεις εμφανίζουν γεννήτορες του “τραγοπόδη” τον Ουρανό και τη Γαία, τον Αιθέρα και μια Νύμφη ή, τέλος τον Απόλλωνα και την Οινόη.

Αφροδίτη, Έρως & Πάν

ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΑ: Πιθανότατα το ονόμα της θεότητας αυτής ετυμολογείται από τη από τη ρίζα “Πα” [= περιποιούμαι, φυλάσσω] και τα παραγόμενα “πάομαι” ή “pasco” [λατ.] =βόσκω. Κάποιοι άλλοι μελετητές, όπως ο Μαξ Μύλλερ, δίνουν ερμηνεία από τη σανσκριτική λέξη «Παβάνα» (= άνεμος). Ίσως για αυτό ο Πάνας φέρεται να συμβολίζει το ελαφρύ άνεμο κατά τις πρωινές και απογευματινές ώρες [αύρα].

Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ: Η εμφάνιση του Πάνα στον ελληνικό πανθεϊστικό Μύθο ανάγεται στον 7ο αιώνα π.Χ. Σύμφωνα με τις επικρατέστερη των παραδόσεων, γεννήθηκε στο όρος Λύκαιον της Αρκαδίας από μια Νύμφη. Μόλις τον αντίκρισε η μητέρα του ... τον εγκατέλειψε. Τρομαγμένη από τη μορφή που είδε να΄ χει το “παιδί” της, δηλαδή δύο κέρατα κατσικιού στο κεφάλι, μυτερά αυτιά, γένια(!) και τραγίσια πόδια, έσπευσε να απομακρυνθεί απελπισμένη. Ο Ερμής που αντιλήφθηκε τη σκηνή έσπευσε και προστάτευσε τον έκθετο Πάνα μετέφεροντάς τον στον Όλυμπο όπου και τον παρουσίασε στον Δία και τους άλλους Ολυμπίους, οι οποίοι και τον καλοδέχθηκαν. Στη συνέχεια ο Παν επέστρεψε και ανατράφηκε από τις αρκαδικές Νύμφες, οπότε και έγινε φίλος του Διονύσου.

“ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ”: Έκτοτε ο Παν εμφανίζεται πλέον ως προστάτης γεωργών, κτηνοτρόφων και των προϊόντων τους, φίλος του κρασιού και του γλεντιού. Ο Πάνας ήταν ο σύντροφος των Νυμφών και ακούραστος εραστής οιουδήποτε(;) πλησίαζε το χώρο του, δηλαδή τη φύση. Προστάτης του πολλαπλασιασμού των αιγοπροβάτων δεν άργησε να θεωρείται και ο ίδιος επιβήτορας² ακόμη και αυτών. Αγαπούσε τη φυσική υπαίθρια ζωή, ενώ περνούσε ώρες ατέλειωτες παίζοντας με το ποιμενικό του αυλό, τη λεγόμενη σύριγγα. Λέγεται μάλιστα ότι η “Σύριγξ” αυτή ήταν μια Νύμφη η οποία προκειμένου να τον αποφύγει μεταμορφώθηκε σε καλαμιά. Τότε ο Πάνας έκοψε απ΄ αυτή ανόμοια τεμάχια καλαμιού τα οποία και ένωσε σε σειρά και δημιούργησε τον αυλό του. Οι ερωτικές του περιπέτειες που είχε με τις διάφορες Νύμφες είναι πολλές, σημαντικότερη των οποίων θεωρείται εκείνη της αποπλάνησης της Σελήνης, (που από πολλούς ερμηνευτές θεωρήθηκε ως μια ιδεατή ερμηνεία της Νέας Σελήνης και της εξαφάνισης του δίσκου της από το νυχτερινό ουρανό!).

  ΠΑΝ, ΜΑΧΗ ΜΑΡΑΘΩΝΑ ΚΑΙ ΠΑΝΙΚΟΣ: Ο πιο χαρακτηριστικός μύθος που αφορά στον Πάνα είναι ο θρύλος ότι στη μάχη του Μαραθώνα βοήθησε τους Έλληνες εναντίον των Περσών. Συγκεκριμένα, οι Έλληνες στρατιώτες επιτίθονταν στους Πέρσες με δυνατές και τρομακτικές φωνές, επαναλαμβάνοντας ρυθμικά το όνομά του "παν - παν - παν]. Οι αντίπαλοι ακούγοντάς αυτόν το φοβερό ήχο από χιλιάδες στόματα, κατελήφθησαν από πανικό [μια λέξη που προέρχεται από το όνομα Παν] και υποχώρησαν!

Η ΛΑΤΡΕΙΑ ΤΟΥ: Αρχικά, ως τοπική θεότητα, ο Πάνας λατρευόταν στην Αρκαδία, στο όρος που γεννήθηκε, ως ποιμενικός, δευτερεύων θεός, Εδώ αξίζει να σημειωθεί πως η Αρκαδία λεγόταν και Πανία [γη]. Στο Λύκαιο υπήρχε ο αρχαιότερος ναός αφιερωμένος στον Πάνα και τη Σελήνη. Στα κλασικά χρόνια, στη Λυκόσουρα δημιουργήθηκε σημαντικός ναός του Πανός στον οποίο ασκούσαν, όπως αναφέρει ο Παυσανίας, και τη μαντική τέχνη. Στη θέση Μέλπεια³, εκτός από τον ναό του Πανός βρέθηκαν πολυάριθμα πήλινα και χάλκινα ειδώλια [5ος και 6ος π.Χ. αι.] τα οποία πιθανόν υπήρξαν τάματα. Αργότερα η λατρεία του θεού μεταδόθηκε και στους αλιείς, οπότε και του δόθηκε το προσωνύμιο "Πάν Άκτιος", ενώ δημιουργήθηκαν παράλια ιερά σε αλιευτικούς λιμένες της Αρχαιότητας. Μετά τη μάχη του Μαραθώνα, ο Πάνας απέκτησε στην Αθήνα και τον χαρακτήρα πολεμικής θεότητας, οπότε πολλά σπήλαια της Αττικής και λόφοι πήραν το όνομά του. Μεταξύ αυτών το σπήλαιο της βορειοδυτικής πλευράς του βράχου της Ακρόπολης της Αθήνας, ένα άλλο στη Πάρνηθα, άλλο στο Μαραθώνα, τη Βάρη [το λεγόμενο "Σπήλαιο του Νυμφολήπτου ή Αρχεδήμου"], κ.ά. Σε όλα αυτά βρέθηκαν ανάγλυφα που παρουσιάζουν τον Πάνα, τον Ερμή και τις Νύμφες καθώς και πολλά αναθήματα. Επίσης το Πάνειο ή Πανείο όρος, βορειοανατολικά της Βάρης, καθώς και ο λόφος ο λεγόμενος σήμερα "Πανί" στη περιοχή Αλίμου ήταν αφιερωμένοι στον Πάνα. Ακόμη, ο Πάνας λατρευόταν στην Αίγινα, το Άργος, την Ψυττάλεια, τη Σικυώνα, την Τροιζήνα, ττον Ωρωπό, τη Μεγαλόπολη στο Κωρύκειο Άντρο⁴ και ιδίως στην Πιάνα⁵ της Αρκαδίας, όπου το χωριό πήρε την ονομασία του από το θεό. Εκεί υπάρχει και η σπηλιά του Πάνα, την οποία μπορεί κανείς να επισκεφτεί μόνο με τα πόδια ακολουθώντας ένα μονοπάτι. Τα ιερά δένδρα του Πανός ήταν η δρυς και η πίτυς (πεύκο). Σύμβολά του η σύριγγα και η σφενδόνη. Στις θυσίες που του πρόσφεραν περιλαμβάνονταν αγελάδες, κριάρια και πρόβατα καθώς γάλα και μέλι. Η λατρεία όμως του Πάνα αποδεικνύεται και εκτός ελλαδικού χώρου. Συγκεκριμένα στην Χέμμιν της Αιγύπτου, που οι Έλληνες ονόμαζαν "Πανόπολη", ο Πάν ταυτιζόταν με τον θεό Μιν. Στη Ρώμη, αργότερα συνδυάστηκε με τον Λούπερκο, προς τιμή του οποίου γίνονταν η εορτή των Λουπερκάλιων.

 

Παν και Νύμφες.

  Ο ΠΑΝ ΣΤΟΥΣ ΟΡΦΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΣΤΩΙΚΟΥΣ: Κατά την Ελληνιστική Περίοδο, οι Στωικοί φιλόσοφοι και κυρίως οι Ορφικοί φιλόσοφοι, ανήγαγαν τον Πάνα ως θεό του "σύμπαντος κόσμου" (εκ του παν = όλος, σύμπαν) και ιδεατή προσωποποίηση της Φύσης και των δυνάμεών της. Στους δε ύστερους χρόνους ο Παν θεωρήθηκε μια θνητή, πιθανώς άυλη ή πνευματική μορφή. Με την έλευση μάλιστα του Χριστιανισμού, η μορφή του Πανός, αντί της ιδεατής μέχρι τότε μορφής της υπαίθριας ζωής, υιοθετήθηκε ως μορφή του διαβόλου ή Σατανά.

ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ: Ο θεός Πάν κατέχει σημαντική θέση στην αρχαία τέχνη που απεικόνισε τις διάφορες ασχολίες του και τις ερωτικές σκηνές με τους Σατύρους, τον Ερμή και τον Διόνυσο. Σε αττικά αγγεία των κλασικών χρόνων, σε ανάγλυφα εδώλια, νομίσματα, τοιχογραφίες, ψηφιδωτά, και σε σαρκοφάγους των ρωμαϊκών χρόνων, ο Παν κατέχει περίοπτη θέση. Σημαντικοί γλύπτες της αρχαιότητας άντλησαν θέματά τους από τον Πάνα, πως ο Πραξιτέλης και ο Ζεύξις. Χαρακτηριστικό είναι το σύμπλεγμα του Πάνα που εκτίθεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών, όπου η Αφροδίτη απειλεί τον Πάνα με το σανδάλι της [ρωμαϊκό αντίγραφο]. Στους νεότερους χρόνους ο Πάνας συνέχισε ν΄ αποτελεί έμπνευση διαφόρων καλλιτεχνών όπως των: Ρούμπενς, Πικάσο, Πουσέν, Ρομάνο, Ροντέν, κ.ά.

Konstantinosa.oikonomou@gmail.com

1. Αυτή που τελικά μεταμορφώθηκε σε αρκούδα και μετέστη στον ουρανό με τη μορφή της Μεγ. Άρκτου.

2. Ο μύθος του Πανός ουσιαστικά δείχνει να θεωρεί πράξεις, όπως τον αχαλίνωτο συνουσιασμό οιασδήποτε μορφής, ακόμη και την κτηνοβασία, ως κάτι το ...επιτρεπτό! Γι΄αυτό και ορισμένες πτυχές του αρχαίου πανθέου και της ειδωλολατρίας φαίνεται να επιβραβεύουν ακόμη και παθολογικές εκτροπές! Έτσι, ο αρχαίος πρόγονός μας, μη έχοντας γνωρίσει τα σπουδαία πνεύματα της ελληνικής φιλοσοφίας, ούτε την ορθή πίστη, ειδικότερα ο ημιμαθής ή αμαθής “επαρχιώτης”, θα μπορούσε συχνά χωρίς ενδοιασμό να “παρακολουθεί” τις πράξεις των “θεών” ... μιμούμενος αυτούς!

3. Η Μέλπεια, ήταν μικρή πόλη στην Αρκαδία, αλλά σήμερα η σύγχρονη Μέλπεια διοικητικά ανήκει στον νομό Μεσσηνίας. Βρισκόταν κοντά στη Λυκοσούρα. Στην περιοχή της πολίχνης υπήρχε ιερό του Πανός. Το όνομα της προέρχεται από την νύμφη Μέλπεια, ακόλουθο του τραγοπόδαρου θεού. Η θέση της αρχαίας πολίχνης δεν έχει πιστοποιηθεί αρχαιολογικά. Διαβάζουμε σχετικά με την πόλη στα “Αρκαδικά” του Παυσανία: “τῆς Λυκοσούρας δέ ἐστιν ἐν δεξιᾷ Νόμια ὄρη καλούμενα, καὶ Πανός τε ἱερὸν ἐν αὐτοῖς ἐστι Νομίου καὶ τὸ χωρίον ὀνομάζουσι Μέλπειαν, τὸ ἀπὸ τῆς σύριγγος μέλος ἐνταῦθα Πανὸς εὑρεθῆναι λέγοντες. κληθῆναι δὲ τὰ ὄρη Νόμια προχειρότατον μέν ἐστιν εἰκάζειν ἐπὶ τοῦ Πανὸς ταῖς νομαῖς, αὐτοὶ δὲ οἱ Ἀρκάδες νύμφης εἶναί φασιν ὄνομα”.

4. Eντυπωσιακό σπήλαιο παγκοσμίου φήμης στη ΝΔ πλευρά του Παρνασσού. Ονομάζεται και Σαρανταύλι ή σπήλαιο του Πανός.

5. Η Πιάνα είναι ένα ιστορικό χωριό, παραδοσιακός οικισμός, της Αρκαδίας. Βρίσκεται κοντά στα ερείπια της αρχαίας πόλης Διπαίας. Υπάγεται στην επαρχία Μαντινείας, ενώ σήμερα αποτελεί Δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Τριπόλεως.

Ο Άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης, πολιούχος Αθηνών (3.10) από τον Κων/νο Αθ. Οικονόμου

 

Ο Άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης, πολιούχος Αθηνών (3.10)

από τον Κων/νο Αθ. Οικονόμου

   

  ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ: Ο Άγιος Διονύσιος ήταν πασίγνωστος φιλόσοφος της Αθήνας και μέλος του ανωτάτου δικαστηρίου της πόλης, του Αρείου Πάγου. Ήταν ο πρώτος (ή τουλάχιστον από τους πρώτους) μεταξύ των λιγοστών Αθηναίων που ασπάστηκε το Χριστιανισμό, έπειτα από το κήρυγμα του αποστόλου Παύλου κάτω από τον βράχο της Ακροπόλεως: “Τινές δε άνδρες κολληθέντες αυτώ επίστευσαν, εν οις και Διόνυσος ο Αρεοπαγίτης” (Πράξ. ιζ΄, 34). Υπήρξε πρώτος επίσκοπος της Αθήνας κατά την αποστολική εποχή (μεταγενέστερες πηγές αναφέρουν ως πρώτο επίσκοπο Αθηνών τον επίσης Αρεοπαγίτη, Ιερόθεο, και δεύτερο το Διονύσιο). Ο Άγιος Διονύσιος μαρτύρησε δια ξίφους επί Δομιτιανού (96 μ.Χ.), ενώ υπάρχουν πηγές που τοποθετούν το μαρτύριό του επί Τραϊανού (98 μ.Χ.).

ΙΕΡΑ ΠΑΡΑΔΟΣΗ: Αυτά είναι τα ελάχιστα ιστορικά στοιχεία που διαθέτουμε σχετικά με τον άγιο Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη. Πολλοί συναξαριστές δίνουν πλήθος πληροφοριών για τη σημαντικότατη αυτή προσωπικότητα, οι οποίες όμως εντάσσονται αποκλειστικά και μόνο στον κύκλο της παράδοσης. Έτσι, μία παράδοση (3ος αιώνας) τοποθετεί τον άγιο Διονύσιο την ημέρα που σταυρώθηκε ο Χριστός στην Ηλιούπολη της Αιγύπτου με το φιλόσοφο Απολλοφάνη. Όταν σκοτείνιασε ο ήλιος, ο Διονύσιος αναφώνησε: «Ή η φύσις αλλοιούται ή θεός πάσχει». Σύμφωνα με ακόμη μεταγενέστερες παραδόσεις, που όμως δεν είναι ευρύτερα αποδεκτές, ο Διονύσιος υπήρξε ο ιδρυτής της Εκκλησίας των Παρισίων κατά την αποστολική εποχή. Μία ακόμη παράδοση, ιδιαίτερα αγαπητή που έχει εγκολπωθεί η Εκκλησία και εκφράζεται τόσο στην αγιογραφία όσο και στην υμνογραφία, θέλει τον άγιο Διονύσιο να παρίσταται στην Κοίμηση της Θεοτόκου, μαζί με τους άλλους δύο ιερομάρτυρες Ιερόθεο και Τιμόθεο και τους Αποστόλους. Στις αγιογραφίες της Κοιμήσεως απεικονίζεται με τους δύο ιεράρχες να στέκεται πίσω από το χορό των Αποστόλων, ενώ στο «θεοτόκιο» κατά την ημέρα της γιορτής του ακούμε μεταξύ άλλων: “Εν τή σεπτή κοιμήσει σου, Παναγία Παρθένε, παρήν ό Διονύσιος, σύv τώ Ιεροθέω, καί Τιμοθέω τώ θείω, Άμα τοίς, Αποστόλοις,...”

“ΨΕΥΔΟΔΙΟΝΥΣΙΑ”: Στον άγιο Διονύσιο Αρεοπαγίτη αποδόθηκαν διάφορα συγγράμματα, τα οποία η σύγχρονη έρευνα δε θεωρεί γνήσια, είναι δηλαδή ψευδεπίγραφα (έργα των οποίων ο συγγραφέας υπογράφει με το όνομα κάποιου αναγνωρισμένου προσώπου, προκειμένου να αποδώσει κύρος στα γραπτά του). Πρόκειται για τα περίφημα Μυστικά έργα: α) Περί της ουρανίου ιεραρχίας, β) Περί της εκκλησιαστικής ιεραρχίας, γ) Περί θείων ονομάτων και δ) Περί μυστικής θεολογίας, καθώς και διάφορες επιστολές. Τα Μυστικά έργα, γνωστά και ως Ψευδο-διονύσια, γράφτηκαν στο τέλος του 5ου αιώνα και επηρέασαν βαθύτατα την πορεία της θεολογίας των μέσων χρόνων σε Ανατολή και Δύση. Μαζί με τα έργα του ιερού Αυγουστίνου και του αγίου Γρηγορίου του Ναζιανζηνού υπήρξαν η βάση της ανανέωσης της θεολογικής σκέψης.

ΜΝΗΜΗ ΑΓΙΟΥ: Η Ορθόδοξη Εκκλησία μας γιορτάζει τη μνήμη του αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου, ο οποίος τιμάται ως ο πολιούχος άγιος της Αθήνας, στις 3 Οκτωβρίου.

Εξαποστειλάριο: Τω Παύλω Διονύσιε, τω κλεινώ κορυφαίω, μαθητευθείς πανόλβιε, υπ’ αυτού εμυήθης, των αποκρύφων την γvώσιν, όθεv σε και λαμπτήρα, τη Εκκλησία τίθησιν, Αθηνών προχειρίσας, της ευσεβούς, Ιεράρχηv πόλεως, ην φυλάττοις, ορθοδοξούσαν πάνσοφε, σαις ευχαίς θεοκήρυξ.

Οι Άγιοι Κυπριανός και Ιουστίνη 2.10 + ΒΙΝΤΕΟ από τον Κων/νο Οικονόμου

 

Οι Άγιοι Κυπριανός και Ιουστίνη 2.10 + ΒΙΝΤΕΟ

από τον Κων/νο Οικονόμου

   Τον 3ον αιώνα μ.Χ. στην Αντιόχεια της Συρίας ζούσε ένας Καρχηδόνιος στην καταγωγή, πλούσιος, ευγενής, μορφωμένος και πολύ ικανός στη μαγεία, ο Κυπριανός. Διέθετε τέτοια ικανότητα, ώστε καλούσε τους δαίμονες και τους έστελνε να εξυπηρετήσουν όποια εντολή τους έδινε σε βάρος των θυμάτων του.

Στην ίδια πόλη κατοικούσε μία ευσεβής παρθένος, πιστή χριστιανή, η Ιουστίνα. Η Ιουστίνη ήταν κόρη ενός ιερέα των ειδώλων ονόματι Αιδέσιου και αρχικά ασπαζόταν τις δοξασίες του πατέρα της. Κάποια όμως μέρα η Ιούστα, όπως ήταν το αρχικό της όνομα, άκουσε το κήρυγμα ενός χριστιανού και άφησε την πλανεμένη διδασκαλία των ειδώλων ασπαζόμενη τον Χριστιανισμό¹.

   

Αυτή την κόρη ένας νεαρός πλούσιος ειδωλολάτρης με άσωτη ζωή, ο Αγλαϊδας, θέλησε να την μπλέξει στα δίχτυα του. Επειδή όμως όλες του οι προσπάθειες δεν έφεραν αποτέλεσμα, έτρεξε για βοήθεια στη μαγική δύναμη του Κυπριανού.

Πραγματικά, ο Κυπριανός άρχισε να στέλνει διάφορους δαίμονες, για να ξελογιάσει την Ιουστίνα και να την υποδουλώσει στα αμαρτωλά σχέδια του Αγλαίδα. Οι δαίμονες γύριζαν άπρακτοι στον Κυπριανό χωρίς να καταφέρνουν καν να πλησιάσουν στην κόρη, διότι, όπως έλεγαν στον μάγο, με το σημείο του Σταυρού τους έκαιγε και δεν μπορούσαν να σταθούν κοντά της. Όμοια άπρακτος γύρισε και ο άρχοντας των δαιμόνων, τον οποίο χρησιμοποίησε στο τέλος ο Κυπριανός ως έσχατο όπλο του.

Η πραγματική αυτή ήττα των δαιμονικών δυνάμεων άνοιξε τα μάτια της ψυχής του Κυπριανού. Κατανόησε την πλάνη του και την ακαταμάχητη δύναμη του Ιησού Χριστού. Έτσι, αληθινά μετανοημένος προσπίπτει στον επίσκοπο Αντιοχείας Άνθιμο, καίει μπροστά του όλα τα μαγικά βιβλία και ζητάει να γίνει χριστιανός.

   

   Μετά την βάπτισή του ο Κυπριανός, ως πρόβατο της ποίμνης του Κυρίου, αξιώνεται να χειροτονηθεί βαθμηδὸν διάκονος, πρεσβύτερος και, τέλος, ἐπίσκοπος, σὲ διαδοχὴ τοῦ ἐπισκόπου Ἀνθίμου, ενώ χειροτόνησε τὴν Ἰοῦστα διακόνισσα τῆς Ἐκκλησίας, δίνοντάς της τὸ ὄνομα Ἰουστίνη.

Το έτος 304, στον διωγμό του αυτοκράτορα Διοκλητιανού, μαζί με την Ιουστίνα υφίστανται μαρτυρικό δι' αποκεφαλισμού θάνατο. Συγκεκριμένα, τοὺς μετέφεραν στὴ Νικομήδεια τῆς Βιθυνίας, ὅπου, μὲ διαταγὴ τοῦ αὐτοκράτορος αποκεφαλίσθηκαν έξω απὸ την πόλη, κοντὰ στον παραρρέοντα ποταμὸ Γάλλο. Τα τίμιά τους λείψανα, σύμφωνα με αρχαία συναξάριά τους, μεταφέρθηκαν στην πρωτεύουσα Ρώμη απὸ παρατυχόντες Ρωμαίους ταξιδιώτες. Αργότερα όμως, όπως έγινε και σε άλλες περιπτώσεις, φαίνεται ότι τα άγια αυτὰ λείψανα επαναπατρίζονται στη Μεγάλη Ἀντιόχεια τῆς Συρίας.

Η ιδιαίτερη τιμὴ των αγίων Κυπριανού και Ιουστίνης στην Κύπρο έχει τις απαρχές της πιθανότατα στον 13ο αἰῶνα: Τα ιερά τους λείψανα, που βρίσκονταν τότε στην Αντιόχεια της Συρίας, εξαιτίας της προέλασης των μωαμεθανών Μαμελούκων και πριν την τελικὴ πτώση της Αντιόχειας, μεταφέρθηκαν για ασφάλεια στην Κύπρο από πρόσφυγες Αντιοχείς, και κατατετέθησαν σὲ προϋπάρχοντα βυζαντινὸ ναὸ στο χωριὸ Μένικο τῆς Μητροπόλεως Μόρφου, σύμφωνα με μαρτυρία του γνωστού τοπικού μεσαιωνικού χρονογράφου Λεοντίου Μαχαιρά (15ος αι.). Ο ίδιος συγγραφέας αναφέρεται περαιτέρω και στα πολλὰ θαύματα, ιδίως σε θεραπείες οφθαλμικών παθήσεων και ''πυρέξεων'' (εμπύρετης ελονοσίας), που ενεργούσαν οι άγιοι, ενώ τονίζει ότι ο Φράγκος βασιλιὰς Πέτρος Α´ Λουζινιάν (1359-1369), επειδὴ είχε θεραπευθεί απὸ τους ἁγίους, πίνοντας απὸ το θαυματουργό τους αγίασμα, γκρέμισε τον προγενέστερο μικρότερο βυζαντινὸ ναὸ και έκτισε μεγάλη ἐκκλησία στον ίδιο χώρο προς τιμήν τους, επαργυρώνοντας μάλιστα τις κάρες των θαυματουργών Αγίων.

   Η μνήμη του αγίου ιερομάρτυρος Κυπριανού και της αγίας παρθενομάρτυρος Ιουστίνης εορτάζεται στις 2 Οκτωβρίου.

 

ΠΑΡΑΘΕΜΑ: Η μαρτυρία του Λεοντίου Μαχαιρά όπως καταγράφεται στο περίφημό του Χρονικὸν (εκδ. R. M. Dawkins, Recital concerning the Sweet Land of Cyprus entitled ‘Chronicle’, Oxford 1932, Vol. I, § 39, σελ. 38):

«Ἀκόμη εὑρίσκουνται εἰς τὴν Κύπρον οἱ δύο κεφαλάδες τοῦ ἁγίου Κυπριανοῦ καὶ Ἰουστίνης, οἱ (ὁ)ποῖοι ἐμαρτυρῆσαν εἰς τὴν Ἀντιόχειαν, καὶ εἰς τὴν κάκωσιν τῆς Συρίας ἐφέραν τες εἰς τὴν Κύπρον καὶ ἐβάλαν τες εἰς ἕναν ἐκκλησούδιν εἰς τὸ Μένικον. Καὶ εἰς τὸ πλευρὸν τοῦ Βημάτου (Ἱεροῦ Βήματος) πρὸς τὸν νότον ἔχει λάκκον, ὅπου πολομᾷ (ἐνεργεῖ) μεγάλες ἴασες εἰς γαρισούραν καὶ εἰς τὰς πύρεξες. Καὶ εἰς τὸν καιρὸν τοῦ ρὲ Πιὲρ τοῦ μεγάλου εἶχεν τὴν καρτάναν (ἑλώδης πυρετὸς) καὶ δὲν ἠμπόρεσεν ναὔρῃ ὑγείαν· τινὲς εἶπάν του διὰ τὸν ἅγιον Κυπριανὸν καὶ Ἰουστίναν ὅπου εἶνε εἰς τὸ Μένικον κοντὰ τοῦ Ἀκακίου (κοντὰ στὸ χωριὸ Ἀκάκι)· ὁ (ὁ)ποῖος ἦρτεν καὶ ᾽προποτίστην (ἤπιε ἀπὸ τὸ ἁγίασμα)καὶ παραῦθα (ἀμέσως) ἐγίανεν· εἶνε ἀλήθεια ὅτι τὸ νερὸν εἶνε πολλὰ γλυφὸν καὶ κακόποτον, ἀμμὲ θαυμαστὸν εἰς ἰατρείαν· καὶ ὥρισεν καὶ ἐποῖκαν (κατασκεύασαν) ἐκκλησίαν ἀποὺ γῆς καὶ ἀργύρωσεν τὰς β´κεφαλάς, καὶ εἰς τὴν κορυφὴν ἀφῆκεν τόπον μὲ πόρτες νὰ προσκυνοῦν τὰ λείψανα.»

1.Ἡ πίστη και η αγάπη της προς τὸν Θεὸ τη μεταμόρφωσαν σὲ τέτοιο βαθμό, ώστε οδήγησε στὸν Χριστὸ τη μητέρα της, η οποία με τη σειρά της έπεισε τὸν σύζυγό της να πιστεύσει στον αληθινὸ Θεό· Έτσι πῆγαν και οι τρεις στον επίσκοπο Όπτατο και ζήτησαν να βαπτισθοῦν. Στη συνέχεια, ἡ Ιουστίνη αποφάσισε να αφιερωθεί πλήρως στον Κύριο και να περάσει τον υπόλοιπό της βίο με παρθενία, νηστεία και προσευχή.

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ: 

Ο αστερισμός Δοράς +ΒΙΝΤΕΟ του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου, δασκάλου, συγγραφέα

 

Ο αστερισμός Δοράς +ΒΙΝΤΕΟ

του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου, δασκάλου, συγγραφέα

   

  ΓΕΝΙΚΑ: Η Δοράς [Λατ. Dorado, συντ. Dor] είναι ένας αστερισμός που σημειώθηκε πρώτη φορά στην “Ουρανομετρία” των Keyser και Houtman [1603]. Είναι νότιος αστερισμός, έκτασης 179,2 τετ. μοιρών [72ος σε έκταση μεταξύ των 88 αναγνωρισμένων αστερισμών], που συνορεύει με τους αστερισμούς: Ωρολόγιον, Δίκτυον, Ύδρο, Τράπεζα, Ιπτάμενο Ιχθύ, Οκρίβαντα και Γλυφείον. Είναι πλήρως ορατός σε γεωγραφικά πλάτη μεταξύ 20° Βόρεια και 90° Νότια. Μόνο ένα πολύ μικρό τμήμα της Δοράδος είναι ορατό από τη Νότια Ελλάδα, το οποίο περιλαμβάνει και τον αστέρα γ Δοράδος.

ΙΣΤΟΡΙΚΑ – ΟΝΟΜΑΣΙΑ: Η διεθνής ονομασία Dorado είναι ισπανική και όχι λατινική. Σημαίνει το τροπικό ψάρι Coryphaena hippurus, ή αλλιώς δελφινόψαρο, που αλλάζει χρώμα όταν πεθαίνει. Το εναλλακτικό όνομα Ξιφίας για τον αστερισμό εμφανίστηκε στους Ροδόλφειους πίνακες [1627]. Η λέξη «ξιφίας» ωστόσο είχε άλλη έννοια στην Αστρονομία από την αρχαιότητα: ο Αριστοτέλης και ο Πλίνιος ονόμαζαν ξιφίες όσους κομήτες είχαν τη μορφή ξίφους. Ο Καίσιος συνδύαζε τους αστέρες της Δοράδος με εκείνους του Ιπταμένου Ιχθύος και “σχημάτιζε” τη μορφή του Άβελ της Παλαιάς Διαθήκης. Στην κεφαλή της Δοράδος βρίσκεται ο νότιος πόλος της εκλειπτικής και, κατά τον Καίσιο, ο αστερισμός τού έδωσε το όνομα Polus Doradinalis. Έτσι, ποτέ δε θα δούμε από τη Γη να περνά κάποιος πλανήτης από αυτό τον αστερισμό, ούτε άλλο σώμα του Ηλιακού Συστήματος, παρά μόνο σπανιότατα κάποιος αστεροειδής απ΄ αυτούς που περνάν κοντά από τη Γη, ή κάποιος κομήτης μακράς περιόδου.

ΟΙ ΦΩΤΕΙΝΟΤΕΡΟΙ ΑΣΤΕΡΕΣ: Δεν υπάρχει στον αστερισμό αστέρας φωτεινότερος του τρίτου μεγέθους, και κανένας δεν έχει ιδιαίτερο όνομα. Η Δοράς έχει συνολικά 29 ορατούς [φ.μ. ≤ 6,5] αστέρες. Ο α Δοράδος έχει φαινόμενο μέγεθος 3,27, ενώ ο β Δοράδος είναι κηφείδης μεταβλητός αστέρας με φαινόμενο μέγεθος από 3,5 ως 4,1 (κιτρινόλευκος υπεργίγαντας). Ο γ Δοράδος είναι επίσης μεταβλητός, και μάλιστα έδωσε το όνομά του στους λεγόμενους «μεταβλητούς γ Doradus». Πρόκειται για μια ειδική κατηγορία ενδογενών παλλόμενων μεταβλητών αστέρων. Οι δ, ζ και θ Δοράδος έχουν αντιστοίχως φαινόμενο μέγεθος 4,35, 4,72 και 4,83.

   

Το νεφέλωμα Μαγγελάνου

  ΑΞΙΟΣΗΜΕΙΩΤΑ ΣΤΟΝ ΑΣΤΕΡΙΣΜΟ: Το σημαντικότερο για τη Δοράδα είναι ότι σε αυτή ανήκει το βόρειο (και σημαντικότερο) ήμισυ του Μεγάλου Νέφους του Μαγγελάνου (LMC), του ενός από τα δύο Νέφη Μαγγελάνου. Μάλιστα το μεγαλύτερο αστρονομικό ενδιαφέρον κρύβεται σε αυτόν το γαλαξία και στα αντικείμενά του. Το υπόλοιπο μισό του LMC βρίσκεται στον αστερισμό Τράπεζα. Σπουδαιότερα αντικείμενα μέσα στο LMC είναι: Το τεράστιο νεφέλωμα και αστρικό σμήνος 30 Δοράδος ή NGC 2070, που είναι σήμερα γνωστό με το δημοφιλές όνομα Νεφέλωμα Ταραντούλα. 

   

Το νεφέλωμα Ταραντούλα

Στο Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου παρατηρήθηκε το 1987 η πρώτη έκρηξη υπερκαινοφανούς, ορατή με γυμνό μάτι μετά από 380 χρόνια, γνωστή σήμερα ως SN 1987 Α. Το ανοικτό σμήνος αστέρων και νεφέλωμα NGC 1816, εντός του LMC, έχει φαινόμενο μέγεθος 9,0, ενώ το πολύ μικρότερο NGC 1818 έχει φαινόμενο μέγεθος 9,8. Μέσα στο Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου διακρίνουμε ακόμη: Το μεγάλο σφαιρωτό σμήνος NGC 1978, που έχει έντονα ελλειπτικό σχήμα και φαιν.μέγεθος 9,9, τους γαλαξίες NGC 1672 και NGC 1566 με φαιν.μέγεθος 9,7, αλλά και τον αστέρα S Δοράδος, που είναι ένας υπεργίγαντας [φ.μ. 9,27] και που αποτελεί το πρωτότυπο των λεγόμενων αστέρων τύπου S Δοράδος. Τέλος εκτός του LMC υπάρχει ο μεταβλητός αστέρας R Δοράδος [φ.μ. 5,73], που ανακαλύφθηκε ότι διαθέτει τη μεγαλύτερη φαινόμενη διάμετρο από όλα τα αστέρια εκτός του Ήλιου.

Konstantinosa.oikonomu@gmail.com

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ: