Επενδύσεις, αναδύσεις, καταδύσεις… Γράφει ο Γιάννης Φρύδας ΣΤΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ 13 Πολυμετοχικό και με στρατηγικό επενδυτή

 

Επενδύσεις, αναδύσεις, καταδύσεις…

Να ξέρετε πως ξέρουμε

και κάνουμε πως δεν ξέρουμε.

Όμως κι αυτοί που ξέρουμε,

ξέρουν ότι τους ξέρουμε.

(καφετζής)

Γράφει ο Γιάννης Φρύδας

ΣΤΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ 13

Πολυμετοχικό και με στρατηγικό επενδυτή

Το Καφενείο γίνεται πολυμετοχικό! Σαν τον Παναθηναϊκό! Ελπίζω, όχι με τα ίδια αποτελέσματα. Μέτοχοι όλοι εσείς που το εμπλουτίζετε με τις ιδέες σας, τις παρατηρήσεις και τις προτάσεις σας. Ευγνωμοσύνη χρωστάμε και σε αρκετούς πολιτικούς οι οποίοι παράγουν περισσότερες χαζαμάρες απ’ αυτές που μπορούμε να καταναλώσουμε, αν και κινδυνεύουμε να χάσουμε τη δουλειά μας, γιατί προκαλούν περισσότερο γέλιο απ’ αυτό που μπορεί να σας προσφέρει αυτή εδώ η επιχείρηση.

Επειδή, όμως, είναι υγιής επιχείρηση, όλοι θέλουν να μπουν ως επενδυτές. Έτσι, με χαρά σας πληροφορώ ότι έχουμε πια στο Καφενείο στρατηγικό επενδυτή. Είναι ο Πάνος Στάθης. Ο Πάνος ασχολείται με φροντιστήρια. Σου λέει: Το πρωί τυραγνάνε τα παιδιά στο Λύκειο, το απόγευμα κάποιος πρέπει να τα τυραγνάει πάλι κι οργανώνει την παραπαιδεία, μιας και η παιδεία είναι «τρεις λαμπαδούλες στο χορό».

Κι επειδή γνωρίζει ότι «τα μεγάλα παιδία παίζει» και μετέτρεψαν την παιδεία και το σχολείο σε καφενείο, αποφάσισε να συνεργαστούμε και στο δικό μου καφενείο. Η επιχείρηση θα απογειωθεί!

Στην Αργιθέα αυτό θα γίνεται πια. Άλλες επιχειρήσεις θα απογειώνονται και άλλες θα προσγειώνονται με ελικόπτερα. Η ανάπτυξη ήρθε (καλώς ήρθες, ανάπτυξη! Ας τη χαιρετίσω κι εγώ με την ευκαιρία…) και ένας άνεμος δημιουργίας θα μας πάρει… και θα μας σηκώσει…

Λίγα λόγια παραΠΑΝΩ για τον ΠΑΝΟ

Αν σας πούνε «Βραγκιανίτης ορειβάτης» μη γελάσετε και προπαντός μη βάλετε στοίχημα ότι δεν υπάρχει, γιατί θα χάσετε και δεν είναι καιρός τώρα να πληρώνετε χαμένα στοιχήματα την ώρα που… απολαμβάνετε την πληρωμή του ΕΝΦΙΑ.

Είναι ο Πάνος!... Είναι ο τρίτος στη σειρά στη φωτογραφία, γιατί στην ορειβασία έχουμε ιεραρχία και τη σεβόμαστε. Εδώ ο αρχηγός είναι αρχηγός. Άλλα να λέει ο δήμαρχος κι άλλα να κάνει ο αντιδήμαρχος, δεν το συναντάς στα δικά μας γήπεδα των βουνών ούτε σε άλλα γήπεδα άλλων ανθρώπων που έμαθαν να δρουν ομαδικά.

Ο Πάνος από μικρός, ανήσυχο και ερευνητικό πνεύμα, ανέβαινε στα δέντρα και όταν σπατάλωσε λίγο, έκανε και την πρώτη του ορειβατική αποστολή με επιτυχία, στη Φσιόκα Βραγκιανών… Η Φσιόκα είναι το ψηλότερο όρος της περιοχής, μόλις 8.798 μέτρα, δυο απ’θαμές κι ένα δίμερο χαμηλότερο απ’ το Έβερεστ των Ιμαλαΐων. Από εκεί ατένισε την κοιλάδα Αχελώου, αλλά τότε δεν την έλεγαν κοιλάδα. Εδώ και πεντέξι χρόνια την κελαηδάνε κοιλάδα και καλά θα κάνετε οι Βραγκιανίτες να αφήσετε όρους (καμιά σχέση με το όρος) περί ορεινότητας, γιατί κοιλάδα είστε και φαίνεστε!... Βέβαια, αλλιώς ορίζεται η κοιλάδα εις την Πατριδογνωσίαν, αλλά εδώ ορίζονταν και το Πασόκ ως σοσιαλιστικό, στην κοιλάδα θα κολλήσουμε;

Απ’ τη Φσιόκα ατένισε και τον Κόκκινο Στανό κατά τους Βραγκιανίτες, το Γαλάτσι

κατά τους Στεφανιώτες, το Ασημί όρος κατά τους γεωγράφους. Η επιθυμία του να γνωρίσει αυτό το βουνό, τον ανάγκασε να μπλέξει με κακές παρέες, δηλαδή με εμάς. Η αλήθεια είναι ότι κάθε φορά που κάνουμε αυτή τη διαδρομή και δεν είναι μαζί μας ο Πάνος, μας λείπει πολύ. Πώς να βγάλεις αυτή την ανηφόρα, χωρίς να έχεις κάποιον να πειράζεις; Και μη νομίσετε ότι είναι εύκολος αντίπαλος… Ο αγώνας μαζί του είναι πάντα αμφίβολης έκβασης.

Η πρώτη ανάβαση του Πάνου δεν ήταν αθώα, αλλά το έμαθα πολύ αργότερα. Ήταν σε μυστική αποστολή που του ανέθεσε το Κοινοτικό Συμβούλιο Βραγκιανών. Τον έστειλαν να διερευνήσει, αν μπορεί τεχνικά να εγκατασταθεί ένας τεράστιος ανεμιστήρας, πακτωμένος στον Κόκκινο Στανό (λίγο πάνω από το Σπαρτήσι), ώστε να τον βάζουν σε λειτουργία και να φέρνει αέρα στο χωριό, όταν η θερμοκρασία ξεπερνούσε τους 45^ο Κελσίου (μέχρι 45^ο το είχαν συνηθίσει). Κατά την αυτοψία αυτή ο Πάνος στην αναφορά του έγραφε: «Σύμφωνα με τους νόμους της Φυσικής, του Χαμουραμπί και του Δράκοντα, προσαρμοσμένων στο καθ’ ημάς βραγκιανίτικο δίκαιο ένα το ’χουμε δυο το γράφουμε, είναι δυνατή η εγκατάστασις του ανεμιστήρος. Προτείνω, ωστόσο, να μην προχωρήσουμε σε αυτή τη λύση. Ποιος αντέχει μετά το δούλεμα απ’ τους Μαρκελεσιώτες; Τη ζέστη κάπως θα την παλέψουμε. Έχουμε δυο ρέματα: τον Μπρίτσιον και τον Μότσιον (σαν την Μεσοποταμία είμαστε). Θα τα αξιοποιήσομεν. Ίσως η ανάπτυξη καμιά πενηνταριά ανεμογεννητριών πέριξ του χωριού, από Κοτρώνα ως Αμπέλια, να απέδιδε διπλό όφελος. Αφ’ ενός την παραγωγή ρεύματος και αφέ δύο… ας μην το πούμε, καταλάβατε!».

Αέρααααα…

Όσα παίρνει ο άνεμος…

Φύσηξε βοριάς κι αέρας…

Μη μας πάρουν τον αέρα ούτε τον Αέρα…

Όποιος έχει ανέμους, θερίζει ανεμογεννήτριες…

Για πάρε με, για πάρε με, στο Χοντροσπάνι βγάλε με…

Αέρας τα φυσάει τα πλατανόφυλλα, Θεός να τα φυλάει τ’ αγραφιοτόβουνα…

   Παρακαλώ επιλέξτε τον τίτλο που σας αρέσει. Άντε, σας χαρίζω και την τρισταυρία! Επιλέξτε τρεις τίτλους, έτσι για άσκηση προσομοίωσης, ώστε να προπονηθείτε και για τις εκλογές… Δε φτάνει ένας σταυρός να κάνουμε τουλάχιστον μία χαζαμάρα, μας δίνουν το δικαίωμα να κάνουμε τρεις…

Στο δεύτερο Καφενείο έγραψα: «Κι εμένα δε μου αρέσουν οι ανεμογεννήτριες. Αλλά δε θα σταθώ έτσι αβασάνιστα στο ΟΧΙ ή στο ΝΑΙ. Κάποια στιγμή θα ήθελα να θέσω και διάφορα ερωτήματα, να κοινοποιήσω τους προβληματισμούς μου… Όσα μου κόβει το κεφάλι…

Επανέρχομαι λοιπόν! Ίσως πιο μπερδεμένος από πριν. Προσπάθησα να ενημερωθώ. Έχασα τον χρόνο μου. Θα μπορούσα να μάθω σ’ αυτόν τον χρόνο γκάιντα. Τι νομίζετε είναι η γκάιντα, ένα τομάρι αέρας! Ο υπόλοιπος αέρας ξέρετε πόσα τομάρια είναι; Πάρα πολλά, πού να τα μάθ’ς ούλα!... ΄Εβαζα στη σειρά τα δεδομένα, φύσαγε αέρας και τα γκρέμιζε. Ζήτησα ενημέρωση. Θα μας ενημερώσει η εταιρεία είπαν…

Τώρα μάλιστα!... Όπως μας ενημέρωνε η εταιρεία με τα τσιγάρα: «Καπνίζεις και το πρωί καταλαβαίνεις τη διαφορά»… Κάπνιζες και έβηχες και σε πήγαιναν από κοντά οι νεκροθάφτες να σου δώσουν την κάρτα τους… «Πάρ’ τε, κύριε, την κάρτα του γραφείου μας, όταν πεθάνετε να μην τρέχετε τελευταία στιγμή και να ψάχνετε…». Έκοβες το τσιγάρο και τότε καταλάβαινες πραγματικά το πρωί τη διαφορά. Γέμιζες τα πνευμόνια σου αέρα κι έπαιζες μ’ ένα φύσημα ολόκληρη την «καραγκούνα» στα χοντρά κι ας μην ήξερες κλαρίνο. Κι αν δεν την έπαιζες (Καρακώστας ή Αρκαδόπουλος είσαι;) τη χόρευες χουρίς να κουντανασαίν’ς.

Τι να πει η εταιρεία; Ξέρετε καμιά εταιρεία να πει: γράψτε αλίμονο με δεκαπέντε λάμδα, άμα σας στήσω τ’ς φτιρουτές κατάραχα; Θα πει: δε θα σας ματαπουνέσει κιφάλι, άφ’σι που ’νι καλά κι για τα πράματα, γιατί δε θα ζ’γώνουν κι οι λύκοι!

Για τη σύγχυση που υπάρχει σχετικά με τις ανεμογεννήτριες, ευθύνη έχει το κράτος

και οι υπηρεσίες του. Αδιαφάνεια, άγνοια, κρυψίνοια, μισόλογα και διάφορες φήμες που γιγαντώνουν το άγνωστο… Και το άγνωστο φοβίζει…

Κάποτε πρέπει να υπάρξει ένας επίσημος χωροταξικός σχεδιασμός σ’ αυτή τη χώρα, επεξεργασμένος με επιστημονικά κριτήρια και πολύπλευρες μελέτες, οι οποίες να λαμβάνουν υπ’ όψιν πολλές παραμέτρους. Το κράτος πρέπει να αποφασίσει για τις χρήσεις κάθε τόπου. Θέλει τα Άγραφα ως περιοχή απόθεμα φυσικού περιβάλλοντος ιδιαίτερης καθαρότητας ή να γίνει χώρος οποιωνδήποτε εκμεταλλεύσεων με γνώμονα το κέρδος; Η προχειρότητα των διάφορων έργων είναι εμφανής παντού στη χώρα μας και έχει τις επιπτώσεις της. Πότε θα σταματήσει;

Πρέπει να ενημερώνει επισήμως τους πολίτες του κι όχι να αναλαμβάνουν το έργο αυτό διάφοροι επιτήδειοι, οι οποίοι πολλές φορές με υπεροπτικό ύφος και συμπεριφορά κατακτητή αδιαφορούν προκλητικά για τη γνώμη των κατοίκων και των εκπροσώπων τους κι άλλες φορές προσπαθούν να τους προσεταιριστούν. Ποιος τους δίνει αυτόν τον αέρα; (να τος πάλι ο αέρας, αλλά αυτός είναι άλλος αέρας).

Θα μας δώσουν, λέει, αντισταθμιστικά (άρα δεν μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν και να μας παρακάμψουν). Ποια; Πότε; Πώς; Θέλουμε καθαρές κουβέντες!

Εδώ ακούς ό,τι κατεβάζει καθενός το κεφάλι.

Διαβάστε παραδείγματα:

• Θα έχετε τζάμπα ρεύμα και θα μετατρέψουμε δωρεάν τα σίδερα με κάρβουνα

σε ηλεκτρικά, για να σιδερώνετε εύκολα τα σκ’τιά σας. Όχι άλλο κάρβουνοοοοο!

• Θα απλώνετε τα ρούχα σας στις ανεμογεννήτριες και όπως θα φέρνουν γύρα

γύρα στρουφλιόρις, θα στεγνώνουν γληγουρότιρα!

• Θα φέρνιτι του στιάρι απ’ τ’ αλώνι κι θα του λιχνάτι νια χαρά! Ιπίσης, θα του

αλέθιτι αδ’ ικεί, γιατί έναν ανιμόμυλο, ας πάει κατ’ ανέμ’, θα σας τουν στήσουμι. Πιριλαμβάνιτι κι αυτοίνου στ’ αντισταθμιστικά.

• Θα προυσανατουλίζιστι, γιατί τώρα είστι μπαλατσαρ’σμένοι κι δεν ξέριτι

κατί πού να κάνιτι. Ου ήλιους μιτακινείτι συνέχεια κι σας μπιρδεύει. Ειδικά ισάς π’ ξ’πνάτι του μισ’μέρι. Οι φτιρουτές θα τ’ς είνι πάντουτι σταθιρές κι θα φαίνουντι απ’ αλάργα.

• Θα πιάσουν δ’λειά πουλλοί άνθρωποι… (Κιο άμα είνι να δ’λεύουμι πααίνουμι

κι στ’ Γιουρμανία…).

Εδώ, μας δουλεύουν κανονικά… Ξέρετε πόσοι δικοί μας δούλευαν στα έργα Συκιάς και στη γαλαρία Αγορασιάς; Ελάχιστοι!... Ρωτάτε, για να μαθαίνετε…

Ακούς δ’λειά!... Η ταμπέλα στου Μάραθου λέει: Ο ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΣΑΣ ΕΥΧΕΤΑΙ ΚΑΛΗ ΞΕΚΟΥΡΑΣΗ. Ίφχαριστούμι πουλύ κι δε θα σας απουγουϊτέψουμι. Να βρούν’ αλλ’νούς για δ’λειά!...

• Ισείς θα π’λείτι αέρα κι ιμείς θα σας π’λειούμι αέρα κουπαν’στό.

• Μι ένα κιλό ρεύμα π’ θα παράγιτι, θ’ αγουράζιτι ιφτά λ’τσέκια καλαμπόκι…

Εκείνο το πρόγραμμα περιβαλλοντικής προστασίας ΝΑΤΟΥΡΑ τι έγινε; Υπάρχει;

Και τι προστατεύει στον τόπο μας; Μην κόψουμε καμιά βάντα κλαρί στα μανάρια, μην κόψουμε καμιά τέμπλα να φκιάσουμε φανό τ’ Λαμπρή ή μην κόψουμε καμιά κρανιά για κλιτσόξυλο; Πώς θα παρακαμφθεί το ΝΑΤΟΥΡΑ και πώς οι τοπικές κοινωνίες; Τι νόημα ύπαρξης έχει τότε η Τοπική Αυτοδιοίκηση;

ΝΑΤΟΥΡΑ 2000 – ΚΑΡΙΚΑΤΟΥΡΑ 2020 (κόψ’ τι κι του ΚΑΡΙ, μη σας πιδικλώνει).

Ναι, να συμβάλουμε κι εμείς στην παραγωγή ενέργειας, αν είναι τόσο απαραίτητο να θυσιαστούν γι’ αυτό και περιβάλλοντα σαν το δικό μας. Ήδη το κάναμε. Ας διαθέσουν χρήματα για τη συνέχιση των έργων Συκιάς (φράγμα και υδροηλεκτρικό εργοστάσιο). Η σπατάλη όσων χρημάτων διατέθηκαν ως τώρα, πήγε στον βρόντο; Κρανίου τόπος έγινε η περιοχή. Να προτείνουμε, να βρούμε κι άλλες λύσεις. Να επιλέξουμε τις καλύτερες. Εν κρυπτώ και παραβύστω δεν μπορεί να γίνει τίποτε αποδεκτό.

Κανένα Δημοτικό Συμβούλιο δεν μπορεί να πάει κόντρα στη θέληση της τοπικής κοινωνίας (η οποία θα ενημερωθεί επαρκώς και επισήμως) και να αποφασίσει ερήμην της. Ας το έχουν υπ’ όψιν αυτό όλοι οι επίδοξοι υποψήφιοι δήμαρχοι και δημοτικοί σύμβουλοι ή τοπικοί κοινοτήτων και προεκλογικά να πάρουν καθαρή θέση.

Σε μια χρεοκοπημένη χώρα δεν μπορεί κανείς σοβαρός να αντιστρατεύεται υγιείς επενδύσεις. Σε μια χώρα σαν τη δική μας με ασταθές οικονομικό περιβάλλον, φορολογικό, ασφαλιστικό σύστημα και επικρατούσα νοοτροπία, δύσκολα θα συμβεί αυτό. Είναι, όμως, ιδανικό περιβάλλον να εμφανιστούν επενδυτές αεριτζήδες που θα αρπάξουν ό,τι μπορούν και θα ξαναφύγουν κι αυτές οι επενδύσεις του αέρα μπορούν να φέρουν μεταφορικά και κυριολεκτικά αεριτζήδες αεριτζήδες (καρέτα – καρέτα, μονάχους – μονάχους) και μετά να κλαίμε και να λέμε:

την πατήσαμε – την πατήσαμε…

Προσοχή – Προσοχή

Άλλο ζ’λάπι υπό εξαφάνιση είναι αυτό; Όχι, είναι η επισήμανση για ιδιαίτερη προσοχή, για το θέμα που έχουμε σήμερα.

Δύτης, δύτης, υποδύτης, επενδύτης, λωποδύτης…

Τύμπανο και Χοντροσπάνι ελικόπτερα φλιντ’ράν’…

Το κακό είναι ότι κατεβαίνουν κιόλας. Καλά, στον πύργο ελέγχου ποιος ήταν;

─ Τι χαλέβιτι ιδώ στουν τόπου μας τουν γραμμένου;

─ Να βάλουμε ανεμομετρητή, για να δούμε τι αέρα έχετε…

─ Τι σας νοιάζει ισάς; Δεν τουν δίνουμι τουν αέρα… Πάρ’ τι του δήμαρχου κι φιβγάστι!

─ Δεν τον σηκώνει τον δήμαρχο αυτό το ελικόπτερο. Και να τον σήκωνε, δεν έχουμε θέση. Πρέπει ν’ αφήσουμε τον πιλότο και χωρίς πιλότο πώς να πετάξει;

Προς εταιρείαν, έστω κι αν δεν πρόκειται για την Φιλικήν Εταιρείαν

Παρακαλώ να διαθέσετε ελικόπτερον την εικοστήν εβδόμην, μηνός Χαμένου, του 2018, για να κάνω από αέρος ένα κυνήγι φάσας, διότι θα κρυώσει ο καιρός καταπώς λένε τα ημερομήνια και θα περάσουν πολλές φάσες… Αντισταθμιστικά, θα σας υποδείξω που φυσάει περισσότερο, γιατί έχει και πολλή φάση αυτή η ιστορία.

Φυσάμε περί ανέμων και ξεφυσάμε περί υδάτων…

Δρων αποδραμών δραγάτης… Η εξήγηση

Θυμάστε το κομμάτι αυτό στο όγδοο Καφενείο, όπου σας καλούσα να φκιάσετε μια δική σας ιστορία; Σήμερα σας δίνω τη δική μου εξήγηση, όπως σας υποσχέθηκα. Όσο ήμουν εν δυνάμει πολιτικός, ξεχνούσα την υπόσχεσή μου (πρωτοφανές για πολιτικό θα πείτε…). Τώρα, ως πολίτης, την εκπληρώνω. Ξεχρεώστε με!

─ Όξου απ’ τ’ αμπέλια βρεεεεε! Όξου, λέου!

Είναι ένας που διαβλέπει ή προβλέπει τον κίνδυνο και προειδοποιεί. Φωνάζει, για να προκαλεί τη συνετή εγρήγορση όλων. Πολλοί δεν τον πιστεύουν, τον θεωρούν τρελό,

γραφικό, ονειροπαρμένο και σύγχρονη Κασσάνδρα. Φωνάζει, για να γνωρίζουν και οι

επίδοξοι άρπαγες ότι υπάρχουν φύλακες που τους παρακολουθούν…

─ Πάντα ο δραγάτης πρέπει να φωνάζει, υπάρχουσι δεν υπάρχουσι κλέπται οίτινες κλέπτουν οπώρας… (πώς λέμε προληπτική ιατρική).

Αυτός είναι ο ξένος που έρχεται ως επισκέπτης στην περιοχή. Ακούγοντας τον δραγάτη να φωνάζει, αντιλαμβάνεται ότι ήρθε σε ένα μέρος καλά οργανωμένο, που δεν επιτρέπει την αυθαιρεσία και προληπτικά την αποτρέπει. Συμφωνεί και επικροτεί

αυτή την τακτική της πρόληψης η οποία υπηρετεί τη νομιμότητα και την ασφάλεια.

─ Τι διάτανου να χουϊάζει, ουρέ, αυτό του μπστόβλιακου, αφού δεν έχουμι αμπέλια ιμείς… Τι του ’ρθι κι δε βάνει γλώσσα μέσα τ’ σήμιρα;

Είναι ο ένας ντόπιος. Είναι παραιτημένος, δεν έχει τίποτε να χάσει πια (δεν έχουμι αμπέλια ιμείς), δεν ελπίζει σε τίποτε πλέον… Οι φωνές απλώς του διαταράσσουν τη γαλήνια σιωπή και τον αποσπούν από την ευεργετική σύμμαχό του, τη λήθη…

─ Άσ’ τον να φωνάζει! Έτσι κι αλλιώς ούτε δραγάτη έχουμε πια, όμως οι άλλοι δεν το ξέρουν…

Είναι ο άλλος ντόπιος. Γνωρίζει κι αυτός την κατάσταση (ούτε δραγάτη έχουμε πια), αλλά δεν παραιτείται. Αποκρύπτει την αδυναμία, για να μην καταλάβουν όσοι δεν την ξέρουν. Θέλει να περισώσει, ό,τι μπορεί. Αυτός που φωνάζει, τον εξυπηρετεί αυτή τη στιγμή. Θέλει έτσι να κερδίζει χρόνο και ελπίζει μελλοντικά στο καλύτερο.

Ας πούμε ότι εγώ σκέφτηκα αυτό... Εσείς, βέβαια, δεν πρέπει να ακυρώσετε το δικό

σας, αν σκεφτήκατε κάτι άλλο. Γιατί δραγάτης; Έτσι έλεγαν τον αγροφύλακα και ήταν το πιο ιδιότυπο επάγγελμα της υπαίθρου παλιότερα. Δεν είχε ωράριο. Ήταν 24 ώρες υπηρεσία, όποτε χρειαζόταν. Παντός καιρού, ημέρας και ώρας. Αεί παρών…

Επίλογο θα κάνω με τον Μήτσιο…

Οι περατιανοί κάλεσαν τον Σπίρτζη στη γέφυρα Κοράκου, απ’ τον Μήτσιο το ’φαγε το στενό μαρκάρισμα. Δεν έκρουσι μπάλα ου Χρήστους (ου άχρηστους), π’ λέμι κι ιμείς οι διανουούμινοι περί του πουδόσφιρου. Τελικά, τον κάλεσε στο υπουργείο του. Σκέφτηκε πως ου Μήτσιους μόνο εντός έδρας αντιμιτουπίζιτι. Έφυγε ο υπουργός και μόλις έφτασε στην Αθήνα βρήκε πεντέξι υπομνήματα τ’ Μήτσιου. Φράκαρε η πόρτα απ’ το γραφείο του, δεν μπορούσε να την ανοίξει. Άμα απαρατ’θεί ου Σπίρτζης να ξέριτι, παρατόρ’σι απ’ του Μήτσιου!

Μήτσιο, τώρα που θα πας στον Σπίρτζη, πες του μεταξύ των άλλων κάτι που μας έρχεται από έναν Γάλλο. Δεν πρόκειται περί Μπουκουβ’τσιάνου Γάλλου, αλλά του Μισέλ ντε Μονταίν (τι το θέλουν αυτό το ντε οι Γάλλοι; Έλα, ντε…).

«Δεν υπάρχει ευνοϊκός άνεμος γι’ αυτόν που δεν ξέρει πού πηγαίνει».

Λιζάντα αουπάν’: Αργιθεάτες… πανηγυρίζουν κάτω από έναν ανεμολογικό ιστό

Λιζάντα απ’ κάτ’: Πόση ομορφιά χάνουν αυτά τα βουνά χωρίς ανεμογεννήτριες!

3/10/2018

Ο αστερισμός Κασσιόπη + ΒΙΝΤΕΟ Του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου - συγγραφέα

 

Ο αστερισμός Κασσιόπη + ΒΙΝΤΕΟ

Του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου - συγγραφέα

   

Το Νεφέλωμα της Φυσαλίδας στην Κασσιόπη

ΓΕΝΙΚΑ: Η Κασσιόπη [Λατινικά: Cassiopeia, συντομογραφία: Cas] είναι ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση. Η Κασσιόπη βρίσκεται ολόκληρη στο βόρειο ημισφαίριο της ουράνιας σφαίρας, είναι μάλιστα τόσο βόρειος αστερισμός ώστε στα χρόνια μας είναι σχεδόν αειφανής από την Ελλάδα. Είναι γενικά ορατός σε γεωγραφικά πλάτη μεταξύ 90°Β – 12°Ν. Συνορεύει με τους εξής 5 αστερισμούς: Κηφέα, Σαύρα, Ανδρομέδα, Περσέα και Καμηλοπάρδαλη. Αναγνωρίζεται εύκολα στον ουρανό από το χαρακτηριστικό «ζιγκ-ζαγκ», που σχηματίζουν τα 5 φωτεινότερα άστρα της (τα β,α,γ,δ, και ε κατά σειρά) και μοιάζει με ανοικτό Μ ή W. Η έκτασή του αστερισμού στον ουράνιο θόλο είναι 598,4 τετ. Μοίρες [25ος σε μέγεθος αστερισμός].

   ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΟΝΟΜΑΣΙΑ: Το όνομα βρίσκεται σε χρήση για σχεδόν 2.500 χρόνια. Οι τραγικοί Σοφοκλής και Ευριπίδης το αναφέρουν, ενώ γενικά στην αρχαία Ελλάδα το βασικό σχήμα στον αστερισμό αντιστοιχούσε σε μία γυναίκα καθισμένη πάνω σε ένα θρόνο, («Η του θρόνου»), συγκεκριμένα στη βασίλισσα της Αιθιοπίας Κασσιόπη, γνωστή από τον μύθο του Περσέως και της Ανδρομέδας. Ωστόσο παλαιότερα ο αστερισμός ήταν γνωστός ως Λακωνική Κλεις. Ο Άρατος τον παρομοιάζει ως πόρτα με κλειδί. Ο Γάλλος επίσκοπος Huet, έλεγε εμφατικά ότι ήταν το κλειδί που περιγράφεται στην Οδύσσεια να το κρατά η Πηνελόπη. Οι Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν και τη σημερινή διεθνή ονομασία (αμετάφραστη μεταγραφή του ελληνικού) όσο και αποδόσεις όπως Mulier Sedis (Γυναίκα του καθίσματος), ή απλώς Sedes, Sella και Solium. Οι Άραβες αποκαλούσαν την Κασσιόπη Αλ Ντατ αλ Κουρσίγ [η Κυρία στην Καρέκλα], καθώς το ελληνικό κύριο όνομα δεν σήμαινε τίποτα γι' αυτούς, ενώ παλαιότερα την ονόμαζαν Kaff al Hadib, [Χέρι βαμμένο με χέννα], του οποίου τα ακροδάχτυλα ήταν οι φωτεινότεροι αστέρες, μολονότι εδώ περιελάμβαναν και το αριστερό χέρι του Περσέως. Ο Bayer αποκαλεί την Κασσιόπη και Cerva, ζαρκάδι δηλαδή. Ακόμη, ως αστρική μορφή στην αρχαία Αίγυπτο, έχει ταυτισθεί κατά καιρούς και με το Πόδι της Αιγυπτιακής Βίβλου των Νεκρών. Άλλοι φαντάσθηκαν ότι κάποιοι από τους φωτεινότερους αστέρες της Κασσιόπης έδειχναν μια Καμήλα που γονατίζει, άλλωστε και το όνομα του ζώου στην Περσία, Shuter, αποδινόταν και στον αστερισμό. Στην Ινδία αναφέρεται η ονομασία Harnacaff από τις Μεταμορφώσεις του Βισνού, αλλά αργότερα οι Ινδοί υιοθέτησαν το Casyapi, προφανώς από την ελληνική ονομασία. Από τη θέση της Κασσιόπης στο Γαλαξία, οι Κέλτες την ονόμαζαν Llys Don, «Οίκο του Ντον», του βασιλιά των νεράιδων και πατέρα του μυθικού Gwydyon, που είχε δώσει στον Γαλαξία το όνομά του. Στην Κίνα η Κασσιόπη ήταν το Ko Taou, το Πρόπυλο, αλλά αργότερα οι φωτεινότεροι αστέρες της πήραν το όνομα ενός ιστορικού προσώπου, του Wang Liang, διάσημου αρματηλάτη της δυναστείας των Tsin [470 π.Χ.]. Κατά τις χριστιανικές αναπαραστάσεις των ουράνιων μορφών (17ος αι. μ.Χ.) η Κασσιόπη μετατράπηκε σε Μαρία Μαγδαληνή ή Δεββώρα κάτω από τη φοινικιά της στο Ορος Εφραίμ, και τη Βηρσαβεέ, τη μητέρα του Σολομώντα.

ΦΩΤΕΙΝΟΤΕΡΟΙ ΑΣΤΕΡΕΣ: Ο αστερισμός έχει 157 ορατούς αστέρες [φαινόμενο μέγεθος≤ 6,5]. Ο αστέρας α Κασσιόπης που είναι και ο φωτεινότερος του αστερισμού, με φαινόμενο μέγεθος 2,23, είναι γνωστός με το όνομα Σεντίρ (Shedir). Ο β Κασσιόπης, είναι γνωστός με το όνομα Καφ (Caph). Ο γ [φ.μ. 2,47] ήταν γνωστός ως Tsih [μαστίγιο] στην αρχαία Κίνα. Δίπλα του υπάρχει αμυδρός συνοδός αστέρας (φ.μ. 11,2) σε γωνιακή απόσταση (διαχωρισμό) μόλις 2,2 δευτερόλεπτα του τόξου. Ο δ ονομάζεται και Ρουχμπά (Ruchbah). Οι ε και ζ έχουν αντίστοιχα φ.μ. 3,38 και 3,66. Ο η, είναι διπλό σύστημα με το ιδιαίτερο όνομα Αχίρντ. Οι θ [φ.μ. 4,33] και μ [φ.μ. 5,17] ήταν γνωστοί στους Άραβες ως Al Marfik, ο “αγκώνας” , από τη θέση τους στη μορφή του αστερισμού. Ο ι (γιώτα) είναι ένας τριπλός αστέρας που απέχει από τη Γη περί τα 140 έτη φωτός. Ο κ [φ.μ. 4,16] είναι ένας κυανός λαμπρός υπεργίγαντας.

  ΑΞΙΟΣΗΜΕΙΩΤΑ ΤΟΥ ΑΣΤΕΡΙΣΜΟΥ: Η Κασσιόπη, ευρισκόμενη μέσα στο γαλαξιακό επίπεδο, είναι πλούσια σε ανοιχτά σμήνη αστέρων, από τα οποία ξεχωρίζουν τα εξής: Το Μ52 [NGC 7654] με πάνω από 200 αστέρες, διάμετρο 15 έτη φωτός και απόσταση από τη Γη περί τα 5.400 έτη φωτός. Το Μ103 [NGC 58] με 25 λαμπρούς αστέρες, διάμετρο 15 έτη φωτός και απόσταση από τη Γη 8.500 έτη φωτός. Το NGC 129, με φαιν. μέγεθος 6,5. Το NGC 281, που συνοδεύεται από νεφέλωμα εκπομπής/ανακλάσεως. Το NGC 457 με περισσότερους από 80 αστέρες, διάμετρο πάνω από 30 έτη φωτός και απόσταση από τη Γη περίπου 9.000 έτη φωτός. Στο όριό του προβάλλεται ο αστέρας φ Κασσιόπης [φ.μ. 4,98], ο οποίος δεν αποτελεί μέλος του σμήνους. Μέλος αυτού του σμήνους είναι ο ανώμαλος μεταβλητός ερυθρός γίγαντας V466 Κασσιόπης [V466 Cas]. Επίσης στον αστερισμό εντοπίζονται και τα αστρικά σμήνη: NGC 654 [απόσταση από τη Γη 8.000 έτη φωτός] NGC 663 [με ίδια περίπου απόσταση], NGC 1027, NGC 7789 [300 αστέρες, απόσταση 6.000 έ.φ.], κ.ά.. Ο μεταβλητός αστέρας R Κασσιόπης, είναι ένα κολοσσιαίο πύρινο ελλειψοειδές σώμα με διάμετρο πάνω από 300 εκατομμύρια χιλιόμετρα, που απέχει περί τα 500 έτη φωτός από εμάς. Δύο άλλοι φωτεινοί μεταβλητοί αστέρες (ορατοί και με κιάλια) στην Κασσιόπη είναι οι RZ Κασσιόπης [μεταβλητός δι' εκλείψεων] και SU Κασσιόπης. Αξίζει να αναφέρουμε πως ο Ιάπωνας ερασιτέχνης αστρονόμος Minoru Yamamoto ανακάλυψε έναν καινοφανή αστέρα [1995] με το όνομα "Nova Cassiopeiae". To νεφέλωμα NGC 7635, γνωστό [Νεφέλωμα της Φυσαλίδας, Bubble Nebula] είναι ένα περιαστρικό κέλυφος διαστάσεων 10 επί 6 ε.φ.(!), που περιβάλλει τον αστέρα SAO 20575, σε απόσταση 2.300 έτη φωτός από τη Γη. Υπολείμματα υπερκαινοφανών στον αστερισμό είναι οι ισχυρές ραδιοπηγές Cas A και 3C 10. Η πρώτη βρίσκεται σε απόσταση 10.000 ετών φωτός από τη Γη, έχει διαστάσεις περί τα 10 έτη φωτός, άρα είναι μικρής ηλικίας, και ίσως αντιστοιχεί σε υπερκαινοφανή που ανακαλύφθηκε το 1680. Ανιχνεύεται και ως πηγή ακτίνων Χ θερμοκρασίας 50 εκατομμυρίων βαθμών(!), ενώ υπήρξε από τους πρώτους στόχους του τηλεσκοπίου ακτίνων Χ "Chandra", που ανακάλυψε στο κέντρο της έναν αστέρα νετρονίων. Η δεύτερη ραδιοπηγή έχει ταυτισθεί με τη θέση του ενός υπερκαινοφανούς που ανακαλύφθηκε το 1572, αλλά η απόστασή της είναι αβέβαιη [8-15 έ.φ.].

konstantinosa.oikonomou@gmail.com

ΤΟ Β ΙΝΤΕΟ ΕΔΩ:

Ο Άγιος Μάρτυς Λογγίνος ο εκατόνταρχος (16/10) σταυρωτής του Κυρίου, μα κήρυκας της Αναστάσεως + ΒΙΝΤΕΟ Από τον Κωνσταντίνο Οικονόμου

 

Ο Άγιος Μάρτυς Λογγίνος ο εκατόνταρχος (16/10)

σταυρωτής του Κυρίου, μα κήρυκας της Αναστάσεως

+ ΒΙΝΤΕΟ

Από τον Κωνσταντίνο Οικονόμου

  Η “ΣΤΑΥΡΙΚΗ” ΓΝΩΡΙΜΙΑ: Στη Σταύρωση του Κυρίου, επιβλέπων αξιωματικός ήταν ο Εκατόνταρχος Λογγίνος. Μέχρι εκείνη τη στιγμή ο Λογγίνος δεν είχε γνωρίσει τον Κύριο. Όμως τότε τα μάτια του είδαν τα αγκάθια, τη καταφρόνια στο πρόσωπο του Ιησού, το ανηφορικό κουβάλημα του Σταυρού, τα καρφιά και την ταπεινωτική ύψωσή Του ανάμεσα στους ληστές. Κι όταν ο Κύριος ξεψύχησε, η γη σείστηκε κι ο ήλιος σκοτείνιασε, τότε ο εκατόνταρχος Λογγίνος ψιθύρισε περιδεής: «Αληθινά ο γιός του Θεού ήταν αυτός». Όταν ενταφιάστηκε το σώμα του Κυρίου, ο Λογγίνος διατάχθηκε να φρουρήσει με τους στρατιώτες του τον πανάγιο Τάφο. Κι όταν Άγγελος Κυρίου σήκωσε την πέτρα από τον Τάφο, οι στρατιώτες τυφλώθηκαν κι έπεσαν στη γη, ο εκατόνταρχος πίστεψε στον Κύριο. Μαζί πίστεψαν και δυο στρατιώτες του και έγιναν κήρυκες της Ανάστασης Του. Όταν έμαθαν τα καθέκαστα οι Αρχιερείς, τους φώναξαν ανακρίνοντάς τους. Τότε ο Λογγίνος είπε: “Τα μάτια μου είδαν το θαύμα και η ψυχή μου την αλήθεια”. Όμως εκείνοι εκούσια τυφλοί ανταπάντησαν: “Αυτό που λες, είναι φαντασία σου. Οι μαθητές του Ναζωραίου Τον έκλεψαν από τον τάφο.” Τότε ο εκατόνταρχος και οι στρατιώτες δήλωσαν με παρρησία πως δεν κοιμήθηκαν στιγμή και δεν μπορούν να κρύψουν την αλήθεια της Ανάστασης. Οι Αρχιερείς τότε προσπάθησαν να τους δωροδοκήσουν. Κι ο Λογγίνος έδωσε ξεκάθαρη απάντηση: “Η αλήθεια είναι πιο δυνατή από τ’ ασήμι σας. Μάταιο κόπο κάνετε να σκοτεινιάσετε αυτό που λάμπει περισσότερο από τον ήλιο. Εγώ θα εξακολουθώ να ομολογώ, την Ανάσταση του Χριστού.” Τότε οι Ιουδαίοι σύνεδροι πήγαν στον Πιλάτο και συκοφάντησαν το γενναίο αξιωματικό, ενώ παραμόνευαν τον κατάλληλο καιρό να εκδικηθούν. Ύστερα από καιρό, ο Λογγίνος νιώθοντας γύρω του μόνο μίσος, αποφάσισε ν’ αφήσει το ρωμαϊκό στρατό και να φύγει μακριά από το εχθρικό περιβάλλον.

  Η ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ: Αρχίζοντας καινούργια ζωή, ο Λογγίνος και οι άλλοι δυο στρατιώτες που τον ακολούθησαν, γνώρισαν τους Αποστόλους, βαπτίστηκαν και αργότερα κατευθύνθηκαν στην Καππαδοκία. Εκεί, ο Λογγίνος έγινε κήρυκας και απόστολος του Χριστού, φανερώνοντας το αναστάσιμο φως σε πολλούς. Αργότερα κατευθύνθηκε στο χωριό όπου είχε γεννηθεί. Και κει ζούσε ήσυχα, με νηστεία και προσευχή, έχοντας στην καρδιά του το Σταυρό. Στο μεταξύ οι Φαρισαίοι, μαθαίνοντας για το έργο του Λογγίνου στην Καππαδοκία, πήγαν στον Πιλάτο και τον παρακάλεσαν, δωροδοκώντας τον, να στείλει μήνυμα στον Καίσαρα καταγγέλοντας το Λογγίνο, πως εγκατέλειψε το αξίωμά του κι έφυγε ταράσσοντας το λαό στη Καππαδοκία, κηρύττοντας άλλο βασιλιά. Κι ο Πιλάτος έστειλε στον Τιβέριο γράμμα γεμάτο συκοφαντία για το Λογγίνο. Και μαζί, έστειλαν οι Ιουδαίοι χρυσάφι στον Καίσαρα, εξαγοράζοντας έτσι το θάνατο του Εκατόνταρχου. Η απάντηση από τη Ρώμη δεν άργησε. Ο Καίσαρ διέταζε το θάνατο του “αποστατήσαντος” Λογγίνου. Ο Πιλάτος αμέσως όρίσε στρατιώτες του να βρουν το Λογγίνο και τους άλλους δυο κήρυκες της Ανάστασης, και να επιστρέψουν στα Ιεροσόλυμα με τα κεφάλια τους! Οι απεσταλμένοι, μαθαίνοντας πως βρισκόταν στο πατρικό χωριό του, πήραν το δρόμο του χωριού εκείνου. Και πορεύονταν αναζητώντας το Λογγίνο, ρωτώντας γι’ αυτόν σα να του φέρνανε τάχα μήνυμα χαρμόσυνο.

  ΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΟ: Οι στρατιώτες συνάντησαν το Λογγίνο στην άκρη του χωριού. Και κείνος, γεμάτος από Άγιο Πνεύμα, τους γνώρισε και κατάλαβε τι ήθελαν. Τους καλωσόρισε με αγάπη και προσφέρθηκε να τους υπηρετήσει, ρωτώντας τους τι ζητάνε. Και 'κείνοι του είπαν: “Μπορείς να μας πεις μήπως ζει εδώ κάποιος Λογγίνος, που ήταν Εκατόνταρχος του ρωμαϊκού στρατού;” Κι εκείνος τους απάντησε ότι εκεί ζούσε, ρωτώντας τους τι τον θέλουν. Οι απεσταλμένοι απάντησαν πονηρά: “Έχουμε ακουστά πως είναι αγαθός άνθρωπος και επιθυμούμε να τον γνωρίσουμε, γιατί είμαστε στρατιώτες και αυτός ήταν Εκατόνταρχος.” Τότε ο Λογγίνος θαρραλέα τους είπε: “Παρακαλώ, περάστε από το σπίτι μου. Ξέρω που ζει, θα τον ειδοποιήσω κι αυτός θάρθει γιατί δεν είναι μακριά.” Οι στρατιώτες ακολούθησαν το Λογγίνο σπίτι του, όπου τους παρέθεσε πλούσιο γεύμα. Οι στρατιώτες έφαγαν και ήπιαν ώσπου ήρθε η νύχτα. Τότε, πάνω στην ευθυμία, εμπιστεύτηκαν στο Λογγίνο το μυστικό τους. “Μας στείλανε εδώ”, είπε ο ένας, “για να πάρουμε το κεφάλι του Λογγίνου και των συντρόφων του. Έτσι αποφάσισε ο Καίσαρας, κι ο Πιλάτος έστειλε εμάς, να εκτελέσουμε το πρόσταγμα. Κοίταξε μη το μάθει και φύγει.” Κι ο Λογγίνος ψύχραιμα πρόσθεσε: “Έννοια σας. Ο Λογγίνος θα παρουσιασθεί μόνος του, και μαζί και οι δυο σύντροφοί του.” Όταν οι λεγεωνάριοι αποκοιμήθηκαν, ο εκατόνταρχος έστειλε μήνυμα στους φίλους του να έρθουν στο σπίτι. Έπειτα γονατίζοντας προσευχήθηκε ολονυχτίς. Πράος ετοιμαζόταν για το μαρτύριο. Με το ξημέρωμα σηκώθηκαν οι στρατιώτες και καθώς ετοιμάζονταν, παρακάλεσαν το Λογγίνο να τους συνοδέψει στον άνθρωπό τους. Όμως εκείνος τους συνέστησε υπομονή και τους είπε να μην φύγουν γιατί σε λίγο θα εμφανιζόταν. Όταν φάνηκαν να πλησιάζουν οι δυο άλλοι “καταζητούμενοι”, ο Λογγίνος βγήκε και τους καλωσόρισε αγκαλιάζοντάς τους. Τότε τους είπε τα καθέκαστα, προσθέτοντας: “Χαρείτε, αδελφοί μου μαζί μου, γιατί πλησιάζει η ώρα που θα λευτερωθούμε από τα γήινα δεσμά μας. Σε λίγο θα βρεθούμε μπροστά στον Κύριο, που είδαμε να τον σταυρώνουν και ν’ ανασταίνεται. Αυτοί που ήρθαν να μας σκοτώσουν είναι εδώ, ελάτε.” Ακούγοντας αυτά οι φίλοι του, χάρηκαν γιατί έφθασε γι' αυτούς η ώρα του μαρτυρικού στεφάνου. Ακολούθησαν τον Λογγίνο στο σπίτι, όπου εκείνος είπε στους δημίους του: “Μπροστά σας βρίσκεται αυτός που ζητάτε με τους δυο συντρόφους του. Εγώ είμαι ο Λογγίνος και αυτοί είναι οι σύντροφοί μου”. Τότε ο ένας από τους απεσταλμένους είπε: “Αυτό το αστείο δεν το πιστεύουμε. Οδήγησέ μας στον καταδικασμένο γιατί πρέπει να εκτελέσουμε τις εντολές.” Τότε ο Λογγίνος πρόσθεσε αποφασιστικά αλλά ήρεμα: “Εμείς είμαστε αυτοί που ζητάτε. Κάνετε όπως σας προστάξανε αυτοί που σας στείλαν.” Τους κοίταζαν οι στρατιώτες μη μπορώντας να πιστέψουν, ενώ ένιωθαν ντροπή διστάζοντας να θανατώσουν αυτόν που τους είχε αδελφικά φιλοξενήσει. “Αγαπητοί μου”, επέμεινε ο εκατόνταρχος, “μην καθυστερείτε. Μονάχα έτσι μπορείτε να ανταποδώσετε την αγάπη που σας έδειξα. Άλλωστε, γπάει καιρός που θέλω ν’ αντικρύσω τον Κύριό μου!” Λέγοντας αυτά, ντύθηκε με άσπρα ρούχα της ταφής, φώναξε τους συγγενείς του, και, δείχνοντας ένα βουναλάκι με φοινικιές, είπε: “Εκεί, αγαπημένοι μου, να θάψετε το σώμα μου, πλάι στους εν Χριστώ συντρόφους μου. Σας χαιρετώ, κρατάτε στην ορθή πίστη και δώστε μου το στερνό ασπασμό.” Κι αφού αγκάλιασε όλους, γονάτισε πλάι στους φίλους του και έσκυψε το κεφάλι κάτω από το σπαθί. Με βαριά καρδιά οι στρατιώτες τον χτύπησαν. Έπειτα πήραν μαζί τους την κεφαλή του Αγίου Λογγίνου και των άλλων και τις έφεραν στην Ιερουσαλήμ. Κι οι σπιτικοί, κλαίγοντας, έθαψαν τα λείψανα των μαρτύρων κάτω από τα φοινικόδεντρα. Στην Ιερουσαλήμ ο Πιλάτος έστειλε την τίμια κεφαλή του μάρτυρα στους Ιουδαίους κι εκείνοι την πετάξαν έξω από την πόλη στα σκουπίδια.

   Η ΕΥΡΕΣΗ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΗΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ: Εκείνα τα χρόνια, κάποια Άννα, χήρα από την Καππαδοκία, έτυχε να τυφλωθεί. Επισκέφθηκε γιατρούς, χωρίς να δει όφελος. Τότε σκέφτηκε να προσκυνήσει στα Ιεροσόλυμα και στον τάφο εκείνο, που γι’ αυτόν ο Λογγίνος, είχε μιλήσει κάποτε στα πλήθη της Καππαδοκίας, διδάσκοντας τους συμπατριώτες της, και να ζητήσει θείο έλεος. Πήρε λοιπόν το μοναχογιό της και ξεκίνησε κρατώντας τον από το χέρι. Όμως, φτάνοντας εκεί, ο γιος της χήρας έπεσε άρρωστος και σε λίγες μέρες πέθανε. Έκλαιγε η τυφλή γυναίκα, από τη μεγάλη της θλίψη, γιατί έχασε δεύτερη φορά το φως της. Κι έτσι, απαρηγόρητη, θρηνούσε ολομόναχη ανάμεσα στα τείχη της Ιερουσαλήμ. Κι όμως, στο σκοτάδι της δυστυχίας της, φανερώθηκε ο Άγιος Λογγίνος παρηγορώντας την: “Χαροκαμένη μητέρα, μην κλαις, θα ξαναβρείς το φως σου. Θυμήσου όσα είπα κάποτε για τα Πάθη και την Ανάστασή του Σωτήρα μας, που είδα με τα μάτια μου. Μάθε, πως ο γιος σου βρίσκεται κοντά στον Ιησού. Μάθε ακόμα, πως οι εχθροί της αλήθειας με αφάνισαν μαζί με τους συντρόφους μου, και η κεφαλή μου είναι πεταμένη στα σκουπίδια, έξω από τα τείχη. Πήγαινε να τη βρεις. Κι όταν τη βρεις, τα μάτια σου θα δουν”. Η γυναίκα σηκώθηκε και, ταραγμένη μα με ελπίδα, ξεκίνησε κατά εκεί που έρχονταν η μυρουδιά των σκουπιδιών, παρακαλώντας τους περαστικούς να τη βοηθήσουν. Φτάνοντας εκεί, ψηλάφησε το μέρος αναγνωρίζοντάς το, κι άρχισε τυφλά να ψάχνει. Όταν ένιωσε στα δάχτυλα της εκείνο που ζητούσε, αμέσως σκόρπισε η καταχνιά, και στου ήλιου το φώς είδε την κεφαλή του απόστολου της Καππαδοκίας. Δακρυσμένη, δόξασε το Θεό και παίρνοντας την κεφαλή του Εκατόνταρχου, την ασπάστηκε και την έφερε στο σπίτι της. Εκεί την έπλυνε, τη μύρωσε, κι ένιωθε μέσα της ουράνια χαρά. 

  Την επομένη, η χήρα είδε πάλι τον Άγιο λουσμένο στο φως, με ιμάτια λαμπρά να κρατά το γιό της, ντυμένο με γιορτινά. Ο Άγιος τον αγκάλιασε και το παιδί χαμογέλασε ευτυχισμένο. «Βλέπεις, γυναίκα, πού βρίσκεται ο γιος σου; Χαίρε, γιατί εδώ είναι η αιώνια βασιλεία. Σήκω. Πάρε τήν κεφαλή και το λείψανο του γιου σου και πήγαινε τα στο τόπο όπου κήρυξα το λόγο του Κυρίου». Βιαστικά σηκώθηκε η γυναίκα κι έκανε όπως της είπε ο Άγιος. Παίρνοντας το κορμί του παιδιού και την κεφαλή του Εκατόνταρχου, κατευθύνθηκε στην Καππαδοκία, και κει έθαψε τα λείψανα σε τόπο γαλήνης κι ανάπαυσης, κοντά στο φτωχικό της.

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ: 

Οι Σάτυροι & οι Σειληνοί από τον Κωνσταντίνο Αθ. Οικονόμου, δάσκαλο, συγγραφέα

 

Οι Σάτυροι & οι Σειληνοί

από τον Κωνσταντίνο Αθ. Οικονόμου, δάσκαλο, συγγραφέα

 

   ΓΕΝΙΚΑ – ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Οι Σάτυροι ήταν κατώτεροι δαίμονες της Ελληνικής Μυθολογίας, μυθικά όντα, που θεωρούνταν πνεύματα των βουνών και των δασών. Η ποίηση και η τέχνη τους παρίστανε από τη μέση και πάνω ανθρωπόμορφους, φαλακρούς όμως με σουβλερά αυτιά. Στο κάτω μέρος όμως του σώματός τους διακρίνονταν πόδια και ουρά τράγου, σε αντίθεση με τους συγγενικούς δαίμονες Σειληνούς, των οποίων το κάτω μισό του σώματος έμοιαζε με αυτό του αλόγου.

Σάτυροι και Μαινάδες

ΔΙΟΝΥΣΙΑΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ: Οι Σάτυροι, όπως και οι Σειληνοί, θεωρούνταν ακόλουθοι και σύντροφοι του θεού Διόνυσου, τον οποίον, κατά την παράδοση, είχαν μεγαλώσει από παιδί. Αγαπημένη τους ασχολία ήταν το παίξιμο αυλού και κιθάρας, ο τρύγος και η ... μέθη, που συνοδευόταν με το κυνήγι των κοριτσιών ή των Νυμφών. Όλα αυτά μαζί συναποτελούσαν την προσωποποίηση της γονιμότητας της Φύσης. Στα διάφορα δραματικά έργα αλλά κα στην τέχνη, παρουσιάζονται θρασείς, πότες, ερωτομανείς αλλά και ιδιαίτερα φιλόμουσοι και χορευτές. Την ομηρική εποχή δεν γνωρίζουμε αν οι Σάτυροι είχαν εμφανιστεί με τα χαρακτηριστικά αυτά, πάντως ο μεγάλος επικός ποιητής, ο Όμηρος, δεν κάνει μνεία σ΄ αυτούς! Αντιθέτως, ο Ησίοδος τους μνημονεύει με τον όχι και τόσο κολακευτικό τίτλο "γένος των κηφήνων", μάλλον δίκαια, ενώ τους Σειληνούς τους αποκαλεί "ουτιδανούς αμηχανοέργους" (ανίκανους, τεμπέληδες). Κάποιοι ποιητές τους αποδίδουν και τους χαρακτηρισμούς, "σκιρτόποδες", επειδή χόρευαν με σκιρτήματα, "γλευκόποτες" (κρασοπότες), ή "κεραστές" (από τα κέρατα που έφεραν), ή “αιγίποδες” (=ραγοπόδαροι).

ΣΤΗ ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: Στη δραματική ποίηση οι Σάτυροι αποτελούν τα κύρια πρόσωπα του λεγόμενου σατυρικού δράματος, από τους οποίους άλλωστε πήρε και την ονομασία του. Στο ποιητικό αυτό είδος οι Σάτυροι εμφανίζονται ντυμένοι με δέρματα τράγων και ονομάζονται "τράγοι". Στις περισσότερες αρχαίες παραστάσεις εμφανίζονται μαζί με τον Διόνυσο και τις Νύμφες, που όμως πολύ συχνά συγχέονται με τους Σειληνούς. Άλλωστε, μετά τον 4ο αιώνα π.Χ., στους Σάτυρους προστέθηκαν αυτιά, ουρά, οπλές αλόγου και παρέμειναν μόνο τα πόδια του τράγου.

Σάτυροι και Νύμφες

  ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΣΑΤΥΡΩΝ ΣΕΙΛΗΝΩΝ: Στην αρχαία ελληνική τέχνη επικράτησε οι μεν Σάτυροι να απεικονίζονται ως τραγόμορφοι νέοι, σε αντίθεση με τους Σειληνούς που απεικονίζονταν γέροι με αυτιά αλόγου. Το πιθανότερο είναι ότι Σάτυροι και Σειληνοί δεν έχουν κοινή προέλευση. Φαίνεται όμως ότι από τον θεό Πάνα, κοντά στο χώρο του οποίου βρίσκονται εγκατεστημένοι οι πρώτοι, πήραν την τραγοπόδαρη μορφή των κάτω άκρων τους. Στην αγγειογραφία, όπου και οι διαφορές είναι εμφανέστερες, οι ώριμοι Σειληνοί φέρονται φαλακροί, γενειοφόροι, γέροντες και προγάστορες (με μεγάλη κοιλιά), σε αντίθεση με τους Σάτυρους που φέρονται ως αγένειοι νέοι. Ο Πραξιτέλης τους παριστάνει περισσότερο εξευγενισμένους με πολύ μικρά, διακριτικά, κέρατα που προδίδουν όμως την ιδιότητά τους.

Ο ΟΡΟΣ ΣΗΜΕΡΑ: Στη σύγχρονη ελληνική λαϊκή έκφραση, η αναφορά σε Σάτυρο χαρακτηρίζει πρόσωπο που επιδιώκει ανήθικες ερωτικές συνευρέσεις, ή προβαίνει σε ασελγείς πράξεις.

Konstantinosa.oikonomou@gmail.com

Απληστία +ΒΙΝΤΕΟ “Οράτε καὶ φυλάσσεσθε απὸ πάσης πλεονεξίας” του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου – συγγραφέα

 

Ο λύκος σκοτώνει δέκα πρόβατα και τρώει ένα!   Απληστία   +ΒΙΝΤΕΟ

“Οράτε καὶ φυλάσσεσθε απὸ πάσης πλεονεξίας”

του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου – συγγραφέα

 

  ΓΕΝΙΚΑ: Η λέξη παράγεται από το στερητικό «α» και το «πληστός» (πλήρης). Άπληστος σημαίνει πλεονέκτης, ακόρεστος, ανεκπλήρωτος επιθυμιών. «Επιθυμώ», σημαίνει αναδύω εκ του θυμικού της ψυχής μια θερμή ανάγκη. Ακολουθεί η «βούληση» που οδηγεί στο «θέλω και μπορώ». Η απληστία είναι παράλογη επιθυμία απόκτησης περισσότερων υλικών αγαθών από τα αναγκαία ή δικαιούμενα. Πηγάζει από υπέρμετρο εγωισμό, ανικανοποίητη τάση συσσώρευσης πλούτου, ή από ανασφάλεια και φοβίες. Η απληστία είναι «αμαρτία όταν κανείς θυσιάζει αιώνιες αξίες για ν’ αποκτήσει εφήμερα αγαθά.» (Ακινάτης). Μερικοί, αντίθετα, ισχυρίζονται πως η απληστία είναι κινητήρια δύναμη της έρευνας, των νέων εφευρέσεων, της προόδου. Αναμφισβήτητα, εντός λογικών πλαισίων, η υγιής φιλοδοξία είναι απαραίτητη για μια επιτυχημένη ζωή και για την εξέλιξη της ανθρωπότητας. Η ιστορία όμως διδάσκει πως η απληστία γίνεται πηγή κακού όταν πυροδοτείται από υπέρμετρο εγωισμό, αχαλίνωτη φιλοδοξία και επιθυμίες απόκτησης υλικών αγαθών ή εξασφάλισης υψηλής κοινωνικής θέσης με οποιοδήποτε κόστος.

Ο ΜΥΘΟΣ: Η επιθυμία και η βούληση μυθολογικά συμβολίζονται με τις Δαναΐδες και το Σίσυφο. Οι πρώτες με την τιμωρία του άπατου πιθαριού, ο δεύτερος με την ποινή του αέναου ανεβάσματος της πέτρας. Ο Μίδας, γνωστός από την απληστία του στο χρυσό και την τιμωρία του, “αναδείχθηκε” δικαιωματικά εσαεί μνημονευόμενος. Αλλά και ο Κροίσος, για να επιτεθεί στον Κύρο και να αυξήσει κι άλλο την αμύθητη περιουσία του, τιμωρήθηκε ανάλογα.

ΣΤΗΝ Α. ΓΡΑΦΗ: Στην Π. Διαθήκη πρώτο φαινόμενο απληστίας είναι η πράξη της Εύας, η επιθυμία που πήγαζε από την απληστία, ως προϊόν εγωισμού “του γίνεσθαι ίσα Θεώ”, και η αποδοχή του απαγορευμένου καρπού. Απληστία είναι το πάθος του “άφρονος πλουσίου” της Παραβολής του Κυρίου, όπου ο πρωταγωνιστής μεριμνά μόνο για την ευφορία της γης του και την ανοικοδόμηση νέων μεγάλων αποθηκών για τους πολλαπλάσιους καρπούς του.

 

   Η ΠΑΡΑ ΦΥΣΗ ΑΠΛΗΣΤΙΑ ΚΑΙ ΤΟ “ΛΟΓΙΚΟ” ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΤΗΣ: «Τρεις δυνάμεις κινούν τον κόσμο, η ανοησία, ο φόβος και η απληστία» (Αϊνστάιν). Η απληστία εμφανίζεται από την αρχή της ανθρώπινης Ιστορίας. Όμως το πάθος της απληστίας συγκρούεται με τους νόμους της φύσης. Η φύση ενέχει την ιδιότητα της οικονομίας (οίκος + νόμος < νέμομαι), την αρχή, δήλαδή, της διανομής του πλούτου της σ' όλα τα έμβια και φυσικά στον άνθρωπο. Όταν, όμως, κατά την κρίση κάποιων και “παρά την φύσιν”, το μερίδιο του φυσικού πλούτου δεν επαρκεί, αρχίζει η αναζήτηση συσσώρευσης πιότερων αγαθών, συχνά έναντι παντοίου τιμήματος. Η ανθρώπινη κοινωνία δεν έχει δομή και οργάνωση άλλων κοινωνιών, όπως των μηρμυγκιών ή των μελισσών που είναι κατ' εξοχήν κοινωνίες. Είναι, αντίθετα, κοινωνία χαλαρή, που προσφέρεται για αλληλοβοήθεια μόνο μεταξύ λίγων, συγγενών ή φίλων, με συνήθη σκοπό το αμοιβαίο όφελος. Παρ' όλα αυτά, η ανθρώπινη «κοινωνία» είναι συναγωνιστική και ανταγωνιστική μαζί, οπότε η απληστία βρίσκει τη βάση εκκόλαψης και θεριέματος. Η παγκόσμια ανοικτή οικονομικά κοινωνία είναι άπληστη, στηριζόμενη σε δύο δόγματα: στην ελευθερία παραγωγής (Άνταμ Σμιθ) και στην ανάγκη αυξημένης κατανάλωσης (Κέυνς). Οπότε, διαμορφώνεται μια κοινωνία κανιβαλική, που καταβροχθίζει τα παιδιά της. Η ιστορία διδάσκει ότι εν καιρώ, οι αδύναμες ομάδες παραδίδονται βορά στις δυνατές, γενόμενες μέρος του συστήματος. Αντίθετος του άπληστου είναι ο «πληστός», που σημαίνει «πλήρης - ολοκληρωμένος». Ο πληστός είναι εκούσια ολιγαρκής, επομένως ευχαριστημένος με αυτά που έχει, οπότε καθιερώνεται σαν πρότυπο συμπεριφοράς, από τους ακούσια ολιγαρκείς αλλά και τους πλεονέκτες. Διότι οι ολιγαρκείς τον έχουν πρότυπο στη δυστυχία τους, πράγμα που βολεύει παράλληλα τους πλεονέκτες, που δεν τον βλέπουν ως ανταγωνιστή.

  Η “ΦΥΣΙΚΗ” ΑΠΛΗΣΤΙΑ: Η Ψυχολογία εξηγεί την απληστία «ως άγχος επιβίωσης από το άχθος του θανάτου», άρα ως εκεί «φυσιολογική». Η απληστία απαντάται σε παιδιά και μεγάλους, ασχέτως φύλου, σε μεγαλύτερο βαθμό στο θηλυκό, αλλά και στα ζώα: Ο λύκος σφαγιάζει πολλά αρνιά και τρώει μόνο ένα, η αλεπού πνίγει πλήθος κότες ενώ τρώει μία, πράγμα που χαρακτηρίζεται «αμόκ ζωτικής ανησυχίας». Το γεγονός αυτό συνδέεται στη φροϋδική ψυχολογία με τη «λίμπιντο», που ταιριάζει εδώ με το πάθος για ζωή. Για πολλούς φιλοσόφους το αίτιο απληστίας, ο φόβος του θανάτου, λειτουργεί αποπροσανατολιστικά στην ίδια την ουσία του πάθους, διότι μετά θάνατον τίποτε εκ των συσσωρευμένων δεν μεθίσταται, ακολουθώντας τον κάτοχό του! Ο κίνδυνος για την ανθρώπινη επιβίωση δεν εξαρτάται πια από το άγριο ζωικό βασίλειο, αλλά από τον ίδιο, που σημαίνει ότι ο φόβος του είναι «από και προς τον εαυτό του». Η απληστία προβάλλεται τότε ως αρχή επιβίωσης. Πώς όμως καταλήξαμε να θεωρείται για το δυτικό κόσμο η απληστία κάτι το υγιές;

Ο ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ: Η εδραίωση του καπιταλισμού φέρνει, ιστορικά, αλλαγή στην αντιμετώπιση του φαινομένου. Με τον καπιταλισμό, ως μέσο χαλιναγώγησης των παθών, ή αλλιώς ως “φάρμακο”, προβάλλει η επιδίωξη του συμφέροντος. “Κυρίαρχος λόγος καθίσταται η αντιπαραβολή των θετικών συνεπειών που προκύπτουν όταν οι άνθρωποι καθοδηγούνται από τα συμφέροντά τους, με την καταστροφική κατάσταση που επικρατεί όταν αφήνουν αχαλιναγώγητα τα πάθη τους” (Ελ. Γέλινεκ). Έτσι, ο πλουτισμός αποκτά μια “θεραπευτική” σημασία για ιδιωτική και δημόσια ζωή, κυρίως στον προτεσταντικό κόσμο. Έτσι η απληστία νομιμοποιήθηκε, ερχόμενη στο προσκήνιο, και αναγνωρίζεται ως θεμέλιο πια ενός ολόκληρου πολιτισμού. Όμως, διακόσιες οικογένειες σήμερα συγκέντρωσαν το 60% του πλούτου της γης, ενώ αφρικανικές χώρες ζουν στην πλήρη εξαθλίωση. Αυτό οφείλεται στην απληστία. Για τις ΗΠΑ, τη “θεματοφύλακα” της απληστίας, διαβάζουμε: «Το σοβαρότερο πρόβλημα είναι η ασύστολα ανεξέλεγκτη απληστία. Ευθύνεται για τη διαφθορά, προκάλεσε τα σκάνδαλα των πολυεθνικών με την πληρωμή εξωφρενικών μισθών και επιδομάτων στους υψηλά ιστάμενους, ακόμη κι΄ όταν η εταιρία ήταν υπό διάλυση, είναι υπεύθυνη του διεθνούς εμπορίου ναρκωτικών και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης γυναικών και παιδιών.” (And. Greeley, Ch.Times, 2004).

 

   ΑΠΛΗΣΤΙΑ ΚΑΙ ΗΔΟΝΗ: Η καταξίωση της απληστίας επισημοποιείται με το πέρασμα στην καταναλωτική κοινωνία. Ο καταναλωτισμός επέφερε αλλαγή στην κοινωνική οργάνωση: το πέρασμα από την «κοινωνία της απαγόρευσης» σ' αυτή της “απόλαυσης”. Τώρα πλέον, στην καταναλωτική κοινωνία, κύριο “καθήκον” είναι η όλο και μεγαλύτερη απόλαυση. Τέτοια κελεύσματα απευθύνονται πανταχόθεν, από τηλεόραση, διαφημίσεις, από τους ίδιους τους φίλους που δεν ξεχνούν να μας υπενθυμίζουν: “δεν υπάρχει μεγαλύτερο αμάρτημα από τα να μην περνάμε καλά!». Η φαντασίωση μιας απόλυτης απόλαυσης κινητοποιεί επιθυμία αγορών, αλλά μόλις αποκτήσουμε το ποθούμενο “φετίχ” της φαντασίωσης μας (αυτοκίνητο, σπίτι), την προσδοκία διαδέχεται η δυσαρέσκεια. Oσο για την ικανοποίηση της επιθυμίας, αυτή αναβάλλεται αέναα, από φαντασίωση σε φαντασίωση, από προϊόν σε προϊόν. Αυτή η συνεχής, ακορέστως άπληστη, μετάθεση της απόλυτης ικανοποίησης, είναι η ουσία του καταναλωτισμού. Έτσι: “μόλις οι άνθρωποι κατακτήσουν ένα πράγμα που κυνηγούν, αποσβολώνονται, η ευτυχία τους διαρκεί πολύ λίγο, μεταβαλόμενη, σχεδόν την επομένη, σε ανία, που βρίσκεται κοντά στην αηδία.” (Πασκάλ)

   Η ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ: Η Καινή Διαθήκη ονομάζει ειδωλολατρία την απληστία: “πλεονεξία εστὶν ειδωλολατρία” (Κολασ. γ΄5). Ο Ιωάννης Σιναϊτης γράφει: “Αφορμὴ της επικρατήσεως του πάθους είναι η συνήθεια, η ψυχική αναισθησία και η λησμοσύνη του θανάτου.” (Κλιμαξ 32). Ο άνθρωπος γίνεται έρμαιο μιας ακόρεστης επιθυμίας που περνάει από λέξη σε λέξη, από αντικείμενο σε αντικείμενο, από το καλό στο κακό. Φάρμακο η ελεημοσύνη: “Αλλ᾿ όπερ διά πλεονεξίας καθ᾿ ημών και εις ἀπώλειαν ημών εποίησεν ο διάβολος, τούτο διά τῆς ἐλεημοσύνης ὑπέρ ἡμῶν κατεσκεύασε και εις σωτηρίαν ημών εποίησε γίνεσθαι ο Χριστό.” (Συμεών Νέος Θεολόγος). Για τον Απ. Παύλο η απληστία είναι πρόβλημα σχετιζόμενο με το επιθυμείν: «οι βουλόμενοι πλουτείν εμπίπτουσιν εις πειρασμὸν και παγίδα και επιθυμίας πολλὰς ανοήτους και βλαβεράς, αίτινες βυθίζουσι τους ανθρώπους εις όλεθρον και απώλειαν.” (Α΄Τιμ. στ΄9).

   ΕΠΙΜΥΘΙΟ: Οι νομικές απαγορεύσεις δεν βοηθούν να λύσουμε το πρόβλημα της απληστίας, το ακόρεστο της επιθυμίας. Προδοσία, κλοπή, ψέμα, φθόνος, βία, εγκλήματα, είναι χαρακτηριστικά της ανθρώπινης απληστίας. Οι συνέπειες συχνά τραγικές: καταστροφή του άπληστου και της οικογένειάς του. Η απληστία κατέστη ολέθρια κοινωνική μάστιγα. Ο ζοφερός αυτός κόσμος δεν είναι επιστημονικής φαντασίας, αλλά η σημερινή κοινωνία, “η τροφός” της ασύστολης εξάπλωση της απληστίας, ενός αμαρτήματος που αν δεν χαλιναγωγηθεί, απειλεί να εξαφανίσει την ήδη “μεταλλαγμένη” ανθρωπότητα. Δυο χιλιάδες χρόνια με τη Διδασκαλία του Ιησού η γενιά μας, αντί να θεραπευτεί ηθικά (ως μετά Χριστού), βρίσκεται σε χειρότερη ηθική κατάσταση από εκείνη των χρόνων του Ιησού (ως μετά Χριστόν). Ας αναλογιστούμε: Πότε η ανθρώπινη απληστία απειλούσε όλη τη γη; Τότε ή σήμερα με την παγκοσμιοποίηση;

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Ελ. Γέλινεκ, Απληστία μτφρ.: Γ. Δεπάστας εκδ. Εκκρεμές.

http://www.nikites.eu/synergates/45-mariamolioti/523-aplhstia

www.filosofia.gr/item.php?id=1061

“Απληστία”, Επτά Ημέρες, εφημ. Καθημερινή.

Ιω. Σταυρακάκης, (Eπ. Eρευνητής Πανεπ. Essex) Απληστία, ατέρμονη αναζήτηση.

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ: 

Ο αστερισμός Ηρακλής + Βιντεο του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου – συγγραφέα

 

Ο αστερισμός Ηρακλής + Βίντεο

του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου – συγγραφέα

  ΓΕΝΙΚΑ: Ο Ηρακλής [Λατινικά: Hercules, συντ.: Her) είναι ένας αστερισμός που βρίσκεται νότια του αστερισμού Δράκων και βόρεια του Οφιούχου. Ο αστερισμός συνορεύει ακόμη με τους αστερισμούς: Λύρα, Αλώπηξ, Βέλος, Αετό, Βόρειο Στέφανο, Βοώτη και Όφι. Καταλαμβάνει μεγάλη έκταση στο βόρειο ημισφαίριο του ουρανού [1225,1 τετ. μοίρες, που τον κατατάσσουν στην πέμπτη θέση μεταξύ των 88 αναγνωρισμένων αστερισμών]. Είναι αμφιφανής στην Ελλάδα. Ο Ηρακλής διέρχεται από το γήινο μεσημβρινό τα μεσάνυκτα της 20ης Απριλίου, ή γύρω στις 22.00 της 20ής Μαΐου ή ακόμα στις 20.00 της 20ης Ιουνίου, οπότε μπορεί να αναγνωριστεί εύκολα από τους γύρω του, άλλους αστερισμούς. Γενικά είναι ορατός στα γεωγραφικά πλάτη: 90°Βόρεια – 38°Νότια.

ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ, ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ: Οι αρχαίοι σχημάτιζαν τον ήρωα Ηρακλή «γονυκλινή» κάτω από το γειτονικό Δράκοντα και πάνω στη Λερναία Ύδρα, γι' αυτό και αποκαλούσαν τον αστερισμό «Ηρακλής ο εν γόνασι» [Ίππαρχος, Εύδοξος, Άρατος]. Φαίνεται ότι η μορφή αυτού του αστερισμού λατρευόταν στη Φοινίκη ως προσωποποίηση του μεγάλου θαλάσσιου θεού Melkarth, γεγονός που σχετίζεται με μια ελληνορωμαϊκή ταύτιση με τον ομόηχο Μελικέρτη ή Παλαίμονα. 

 

Στα Λατινικά το όνομα «γονατιστός» αποδόθηκε ως Genuflexus, Ingenicla Imago, κ.ά, καθώς και με τα περιγραφικά Incurvatus in genu, Prociduus, Incumbens in genibus, Defectum sidus, κ.ά. Ακόμη, άλλη μια ονομασία ήταν ο Saltator (ο άλτης). Σε άλλες ελληνικές μυθικές συλλογές ο αστερισμός ταυτιζόταν και με τους: Ιξίωνα, [μυθικός Λαρισαίος βασιλιάς], Προμηθέα, Λυκάονα, Θάμυρι ή Θησέα. Η σύνδεση με τον ήρωα Ηρακλή πρωτοσυναντάται στους «Καταστερισμούς» του Ερατοσθένη. Η σύνδεση αυτή δίνει και τις ονομασίες Κορυνήτης, κορυνηφόρος [από την κορύνη=ρόπαλο], Αμφιτρυωνιάδης (από τον κατά κόσμο πατέρα του Ηρακλέους), Οιταίος (από τον τόπο θανάτου του), καθώς και τις λατινικές: Alcides [από το αλκή=σθένος], Clavator, Claviger (=ροπαλοφόρος), Cernuator (παλαιστής) και Aper [από τον ερυμάνθιο κάπρο που φόνευσε]. Τα ονόματα Pataecus, και Epipataecus προέρχονται από την Αίγυπτο, το Maceris χρησιμοποιούνταν για τον αστερισμό στην Κυρηναϊκή της Λιβύης και τα Desanaus, Desanes, στην Ινδία. Οι Άραβες απέδωσαν το λατινικό Saltator με το Al Rakis, ο Χορευτής, και το «εν γόνασι» με το Alcheti hale rechabatih, που κατέληξε στο Algieth. Ωστόσο στην αρχική αραβική Αστρονομία ένας ουράνιος χώρος που ταυτίζεται με τμήματα του Ηρακλή, του Οφιούχου και του Όφι ονομαζόταν Raudah, το Λιβάδι, το βόρειο όριο του οποίου ήταν οι αστέρες β και γ Ηρακλέους, η «Σειρά μαργαριταριών» κατά τους Σύρους. Η ομάδα των άστρων που αναγνωρίζεται στη σημερινή μορφή ως το ρόπαλο του ήρωα ήταν τα «πρόβατα στο Λιβάδι». Οι απεικονίσεις της μορφής στους ιστορικούς άτλαντες των ουρανών είναι συνήθως ενός ροπαλοφόρου με λεοντή, με το δεξί του πόδι κοντά στο Βοώτη και το αριστερό πάνω στο Δράκοντα.

  ΟΙ ΦΩΤΕΙΝΟΤΕΡΟΙ ΑΣΤΕΡΕΣ: Δια γυμνού οφθαλμού είναι ορατοί 144 αστέρες αυτού του αστερισμού [οι αστέρες που είναι ≤ 6,5 φτάνουν τους 245]. Ο διπλός αστέρας α Ηρακλέους δεν είναι ο φωτεινότερος του αστερισμού [φ.μ.3,48], όμως έχει το δικό του όνομα: Ρας Αλγκέθι. Ο αστέρας β Ηρακλέους είναι ο φωτεινότερος και ονομάζεται Κορυνηφόρος [ροπαλοφόρος]. Ο αστέρας δ ονομάζεται Σαρίν. Οι γ, ε και ζ έχουν αντίστοιχα φαινόμενο μέγεθος: 3,75, 3,92 και 2,81 [ο ζ είναι διπλός αστέρας]. Ο η [φ.μ. 3,53], απέχει από τη Γη 112 έτη φωτός. Ο κ ονομάζεται Μαρφίκ και ο λ Μασύμ. Ο μ με φ.μ. 3,42 είναι γνωστός στην Κίνα ως Kew Ho [οι Εννέα Ποταμοί].Οι θ, ι, ν, και ξ, έχουν αντίστοιχα φαινόμενο μέγεθος 3,86, 3,80, 4,41 και 3,70. Ο o (όμικρον) έχει φ.μ. 3,84 και απέχει 347 έτη φωτός από τη Γη, αλλά πλησιάζει, και σε 3,05 εκατομμύρια χρόνια θα γίνει ο αστέρας με το μικρότερο φαινόμενο μέγεθος (έως -0,6) περνώντας σε ελάχιστη απόσταση 44 ετών φωτός (σε 3,47 εκατομ. χρόνια!) και θα παραμείνει ο φωτεινότερος επί 820 χιλιάδες χρόνια! Οι αστέρες π, σ, τ και φ έχουν αντίστοιχα φ.μ.: 3,16, 4,20, 3,89 και 4,26. Τέλος ο ω Ηρακλέους έχει το ιδιαίτερο όνομα Καγιάμ.

  ΣΦΑΙΡΩΤΟ ΣΜΗΝΟΣ ΗΡΑΚΛΕΟΥΣ: Το πιο γνωστό παρατηρήσιμο για τους ερασιτέχνες αστρονόμους «αξιοθέατο» του αστερισμού είναι το Σφαιρωτό Σμήνος Ηρακλέους, δηλαδή το M13 ή NGC 6205, ορατό με κιάλια (φ.μ. 5,7), που περιέχει περίπου 1 εκατομμύριο αστέρες! Η απόστασή του από τη Γη υπολογίζεται σε 23.500 έτη φωτός και η διάμετρός του σε 150 έτη φωτός. Το Μεσιέ 13 [M13] ή Μεγάλο Σφαιρωτό Σμήνος Ηρακλή είναι σφαιρωτό σμήνος αστέρων, ένα από τα πιο αξιοσημείωτα στο βόρειο ουράνιο ημισφαίριο. Ανακαλύφθηκε από τον Εντ. Χάλλεϋ το 1714, που ανέφερε ότι είναι ορατό με γυμνό μάτι σε μία καθαρή, ασέληνη νύκτα. Το 1974 στάλθηκε από το ραδιοτηλεσκόπιο Αρεσίμπο ένα μήνυμα προς το Μ13 με σκοπό να επικοινωνήσει με πιθανή εξωγήινη ζωή (!) Ο λόγος που στάλθηκε εκεί ήταν ότι εξαιτίας της μεγάλης αστρικής πυκνότητας, οι πιθανότητες να εντοπιστεί πλανήτης με ζωή υψηλής νοημοσύνης θα ήταν μεγαλύτερες. Αν και το μήνυμα στάλθηκε, το Μ13 δεν θα είναι σε εκείνη τη θέση όταν φτάσει(;;;!) Η αποστολή του μηνύματος ήταν μία επίδειξη της τεχνολογίας και όχι μία πραγματική προσπάθεια να επικοινωνήσουμε. Το Μεσιέ 13 έχει ηλικία περίπου 14 εκατομμύρια έτη.

Το πλανητικό νεφέλωμα NGC 6210

    ΑΛΛΑ ΑΞΙΟΣΗΜΕΙΩΤΑ: Ο Ηρακλής διαθέτει και άλλο φωτεινό σφαιρωτό σμήνος, το Μ92 [NGC 6341], διαμέτρου 80 ε.φ., που απέχει από τη Γη 25.000 έτη φωτός. Ο αστέρας 14 Ηρακλέους [Gliese 614], με φ.μ. 6,67 και απόσταση από τη Γη 59,21 έτη φωτός, έχει έναν τουλάχιστο πλανήτη που περιφέρεται γύρω του μία φορά κάθε 1619 ημέρες σε μέση απόσταση 2,5 ΑU, μάζας υπερτριπλάσιας εκείνης του Δία, ή χιλιαπλάσιας της Γης! Αστέρας και πλανήτης πλησιάζουν το Ηλιακό Σύστημα με ιλιγγιώδη ταχύτητα [20.000 χλμ/ω!]. Ακόμη, ο σουπερνόβα Nova Herculis σημείωσε την ταχύτερη αρχική πτώση λαμπρότητας που καταγράφηκε ποτέ για καινοφανή! Το πλανητικό νεφέλωμα NGC 6210, σε απόσταση 6.500 ε.φ. από τη Γη, είναι γνωστό στους ερασιτέχνες αστρονόμους ως «Χελώνα στο Διάστημα» ("Turtle in Space"). Ο πιο ορατός γαλαξίας του Ηρακλή είναι ο σπειροειδής NGC 6207, πολύ κοντά στο Μ13 όπως φαίνεται από τη Γη. αλλά στην πραγματικότητα 2.000 φορές πιο μακριά από εμάς (46,3 εκατομμύρια έτη φωτός). Ο 3C336, ένας από τους πρώτους κβάζαρς που ανακαλύφθηκαν βρίσκεται επίσης εντός του αστερισμού.

Konstantinosa.oikonomou@gmail.com

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ: