Ένας λύγκας στον ουρανό! Ο αστερισμός Λυγξ + ΒΙΝΤΕΟ του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου, δασκάλου, συγγραφέα

 

Ένας λύγκας στον ουρανό! Ο αστερισμός Λυγξ

του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου, δασκάλου, συγγραφέα

Ο Λυγξ [Λατ. Lynx, συντ. Lyn], είναι ένας αστερισμός του Βορρά που καταγράφηκε πρώτη φορά το 1690, από τον Εβέλιο. Συνορεύει με τους αστερισμούς Καμηλοπάρδαλη, Ηνίοχο, Διδύμους, Καρκίνο, Μικρό Λέοντα και Μεγάλη Άρκτο. Έχει έκταση 545,4 τετ. μοίρες [28ος σε έκταση μεταξύ των 88 αναγνωρισμένων αστερισμών]. Βρίσκεται ολόκληρος στο βόρειο ημισφαίριο της ουράνιας σφαίρας και είναι πλήρως ορατός σε γεωγραφικά πλάτη από 90° Βόρεια έως 28° Νότια. Είναι ολόκληρος ορατός τις νύχτες του χειμώνα και της ανοίξεως από την Ελλάδα [αμφιφανής αστερισμός].

ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΑ: Ο Εβέλιος, που τον σχημάτισε με βάση 19 αστέρες, τον ονόμασε Λύγκα επειδή, όπως είπε, “όσοι τον μελετούν θα πρέπει να έχουν τα μάτια του Λύγκα”, υπονοώντας τη μικρή φωτεινότητα του αστερισμού. Η εναλλακτική ονομασία «Τίγρις», προήλθε από την ομοιότητα των αρκετά μικρών άστρων του Λύγκα με το δέρμα της τίγρης.

ΦΩΤΕΙΝΟΤΕΡΟΙ ΑΣΤΕΡΕΣ: Ο αστερισμός περιλαμβάνει 97 ορατούς [φ.μ.≤ 6,5] αστέρες. Ο α Λυγκός είναι ο φωτεινότερος του αστερισμού, με φαινόμενο μέγεθος 3,13. Ο 2 Λυγκός, έχει φαινόμενο μέγεθος 4,48 και ο 15 Λυγκός έχει φαιν. μέγεθος 4,35. Ο 31 Λυγκός [φ.μ. 4,25] ταξινομείτο από τον Πτολεμαίο στη Μεγάλη Άρκτο, ενώ κάποιοι αστρονόμοι τον ταύτιζαν με τον αραβικό Alsciaukat (από το al shaukah, αγκάθι) ή Mabsuthat(ο Διεσταλμένος). Τέλος οι 38 Λυγκός, που είναι διπλός αστέρας, και HR 3579, έχουν αντιστοίχως φαινόμενο μέγεθος 3,82 και 3,97. Ο Λυγξ διαθέτει αρκετούς όμορφους διπλούς αστέρες για παρατήρηση με τηλεσκόπιο, όπως ο 19 Λυγκός ή Σ1062, με φαιν. μεγέθη 5,45 και 6,53, και διαχωρισμό 15΄΄.

ΑΞΙΟΣΗΜΕΙΩΤΑ ΣΤΟΝ ΑΣΤΕΡΙΣΜΟ: Στον αστερισμό περιλαμβάνεται το σφαιρωτό σμήνος NGC 2419 [φ.μ. 10,4], με διάμετρο 6΄, που απέχει από τη Γη πάνω από 300.000 έτη φωτός και είναι μάλλον το μακρινότερο στο Γαλαξία μας. Ο Λύγξ περιλαμβάνει ακόμη το αμυδρό πλανητικό νεφέλωμα Jones-Emberson 1 (φαιν. μεγέθους μόλις 12,1), που έχει αρκετά μεγάλη φαινόμενη διάμετρο για πλανητικά νεφελώματα, 6΄39΄΄. Αρκετοί, αλλά αμυδροί, είναι κάποιο γαλαξίες στον αστερισμό, με φωτεινότερο τον NGC 2683 (φαιν. μέγεθος 9,8) κοντά στο σύνορο με τον Καρκίνο και με πυρήνα περιγραφόμενο ως νεφροειδούς σχήματος. Ακόμη ο Λυγξ περιλαμβάνει τον κβάζαρ APM 08279+5255 [φ.μ.15], ενώ στο Λύγκα ανακαλύφθηκε, τον Ιούλιο του 1893 ο κομήτης Rordame-Quenisset.

NGC 2683 Spiral galaxy

Το βίντεο εδώ: 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: http://www.constellation-guide.com

Konstantinosa.oikonomou@gmail.com