Ο Τυδέας και η φρίκη των τελευταίων στιγμών του από τον Κωνσταντίνο Αθ. Οικονόμου, δάσκαλο, συγγραφέα

 

Θ η β α ϊ κ ό ς    Κ ύ κ λ ο ς    8.

Ο Τυδέας

και η φρίκη των τελευταίων στιγμών του

από τον Κωνσταντίνο Αθ. Οικονόμου, δάσκαλο, συγγραφέα

ΓΕΝΙΚΑ: Ο Τυδέας είναι γιος από δεύτερο γάμο του βασιλιά Οινέα της Αιτωλικής Καλυδώνας. Εκδιώχθηκε από τον θείο του Άγριο όταν αυτός σφετερίσθηκε το θρόνο από τον Οινέα και κατέφυγε στον βασιλιά του Άργους Άδραστο.

ΣΤΟ ΠΑΛΑΤΙ ΤΟΥ ΑΔΡΑΣΤΟΥ: Σύμφωνα με μία εκδοχή είχε σκοτώσει άθελά του στο κυνήγι τον θείο του Αλκάθοο ή σύμφωνα με μερίδα αρχαίων συγγραφέων, τους γιούς του Μέλανος. Στο Άργος ο Άδραστος άκουσε φασαρία στον προθάλαμο του ανακτόρου του και βγήκε ανήσυχος να δει τι συνέβαινε. Βρέθηκε μπροστά σε δύο άνδρες που μάλωναν για το ποιος θα ζητήσει πρώτος τη φιλοξενία του. Ο ένας ήταν ο Θηβαίος Πολυνείκης και ο άλλος ο Τυδέας, διωγμένος κι αυτός από τη δική του πατρίδα, την Καλυδώνα, για το φόνο που είχε διαπράξει κατά λάθος. Ο Άδραστος τους χώρισε και δέχθηκε να φιλοξενήσει και τους δύο στο παλάτι του. Ο Πολυνείκης είχε μια ασπίδα με παράσταση λιονταριού, ενώ ο Τυδέας ασπίδα με παράσταση αγριόχοιρου. Τότε ο Άδραστος θυμήθηκε πως κάποτε του είχε δοθεί ένας περίεργος χρησμός: να παντρέψει τις κόρες του με ένα λιοντάρι και με ένα αγριόχοιρο. Αμέσως κατάλαβε ότι αυτούς θα εννοούσε ο χρησμός. Πάντρεψε λοιπόν τις δύο κόρες του, τη Διηπύλη με τον Τυδέα και την Αργεία με τον Πολυνείκη. Από αυτό το γάμο ο Τυδέας απέκτησε τον ονομαστό από τον Τρωικό Πόλεμο Διομήδη.

ΕΠΤΑ ΕΠΙ ΘΗΒΑΣ – ΩΜΟΤΗΤΕΣ: Κατά την εκστρατεία του Αδράστου εναντίον των Θηβών, ο Τυδέας διακρίθηκε για το θάρρος του ως ένας από τους «Επτά επί Θήβας», αλλά τελικά σε κάποια μάχη τραυματίσθηκε θανάσιμα από τον Θηβαίο Μελάνιππο. Σύμφωνα με μία εκδοχή, η θεά Αθηνά θέλησε να καταστήσει τον Τυδέα αθάνατο, και το ζήτησε ως χάρη από τον Δία. Όμως, μια ωμότητα του Τυδέα έφερε την αντιπάθεια τελικά της θεάς προς τον ήρωα. Συγκεκριμένα, όταν ο Αμφιάραος έκοψε το κεφάλι του Μελανίππου και το έδωσε στον Τυδέα, εκείνος έφαγε τον εγκέφαλο!! Από αυτό το γεγονός, η Αθηνά έπαψε να τον συμπαθεί και δεν τον έκανε αθάνατο. Ο Τυδέας χρεώνεται ακόμη και με το φόνο μιας γυναίκας, της Ισμήνης, αδελφής της Αντιγόνης.

Ο ΤΥΔΕΑΣ ΣΤΗ “ΘΗΒΑΪΔΑ”: Η “Θηβαϊδα”, του Πούμπλιου Παπίνιου Στάτιου¹ (Publius Papinius Statius) δεν είναι και τόσο γνωστή, αν και είναι ένα σπουδαίο έργο, όχι βέβαια της εμβέλειας της Αινειάδας του Βιργίλιου, ούτε ασφαλώς των έργων του Ομήρου. Η Θηβαϊδα είναι ένα κλασσικό έπος με ήρωες, βασιλείς, μάντεις και θεούς. Με ύφος ποιητικό και περίτεχνο, είναι ένα σημαντικό έργο. Αγαπήθηκε πολύ στον Μεσαίωνα, ο δε κορυφαίος Ιταλός ποιητής Δάντης Αλιγκιέρι της περίφημης Θείας Κωμωδίας, υποτίθεται πως συναντά στο δεύτερο μέρος του έργου του, το Καθαρτήριο, τον Ρωμαίο ποιητή του αργυρού αιώνα της Ρωμαϊκής ποίησης. Η “Θηβαϊδα” είναι ένα αξιόλογο λοιπόν έπος στο οποίο διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο ο Αιτωλός Τυδέας. Ο ήρωας υπήρξε το δεξί χέρι του θηβαίου Πολυνείκη, σύμβουλος, συμπαραστάτης και αδερφικός του φίλος. Τα γεγονότα αυτά συνέβησαν έπειτα από την τραγική ιστορία του Οιδίποδα και την εκούσια αυτοτύφλωσή του, όταν ανέλαβαν το θρόνο στη Θήβα τα δύο παιδιά του ανόσιου γάμου, ο Ετεοκλής και ο Πολυνείκης, εκ περιτροπής, για ένα χρόνο ο καθένας. Ο πρώτος, όμως, με το πέρας του συμπεφωνημένου χρόνου αρνήθηκε να παραδώσει το θρόνο και ο Πολυνείκης, εξόριστος και εξοργισμένος καταφεύγει στο Άργος, όπου συνάνησε τον επίσης φυγάδα Τυδέα. Πολυνείκης και Τυδέας υπό τη σκέπη του βασιλιά του Άργους Αδράστου, αποφάσισαν την από κοινού εκστράτευση για την κατάληψη των θρόνων που δικαιωματικά τους ανήκουν, πρώτα της Θήβας και μετά της Καλυδώνας. Για την επίτευξη του πρώτου στόχου συμμάχησαν με άλλους 4 βασιλείς και άρχοντες (ανάμεσα στους οποίους ο πασίγνωστος μάντης Αμφιάραος), σχηματίζοντας τους Επτά που θα επιτεθούν στη Θήβα με τραγική κατάληξη το θάνατο των έξι πλην του Αδράστου, ενώ θα χάσει τη ζωή του και ο Ετεοκλής. Όσον αφορά τον Τυδέα, ο θάνατός του στιγματίστηκε από το ανοσιούργημα που προαναφέραμε. Πολλοί εξηγούν τη φρικτή πράξη του ως τρόπο για να γλιτώσει το θάνατο, απόηχος, ίσως, πανάρχαιων βάρβαρων δοξασιών.

ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΜΑΧΗΣ: Ο Στάτιος περιγράφει το τελευταίο “κεφάλαιο” της ζωής του Τυδέα κάτω από τα τείχη της Θήβας: “Και να που τώρα ο Ετεοκλής, θολωμένος και θρασύδειλος, στέλνει πενήντα άνδρες ενέδρα στο δάσος για να σκοτώσουν τον Τυδέα που είχε έρθει ειρηνικά, σε πρεσβεία. Αντιλαμβανόμενος την ενέδρα κι αφού απόκριση κανένας δεν του δίνει, παρά τού ρίχνουν κι ένα ακόντιο που παραλίγο να τον σκοτώσει, ο Τυδέας άφοβος τους προκαλεί: τι φόβος σας κατέχει, τι έλλειψη ανδρείας είν’ αυτή; Ελάτε, μόνος είμαι. Μόνος²!” Κι αφού ο Αιτωλός αρχίζει να σκοτώνει τους άνδρες, ένας από αυτούς παροτρύνει τους υπόλοιπους: “ένας είναι σύντροφοι, ένας και θα μας σφαγιάσει θριαμβευτικά στο Άργος επιστρέφοντας³; Ούτε η Φήμη θα μπορεί καλά καλά να τον πιστέψει!. Αφήνει, όμως, μόνο ζωντανό τον Μαίωνα για να αναγγείλει στον Ετεοκλή: …οχύρωσε τις πύλες σας, τα όπλα τρόχισε, τα τείχη που τα έφθειρε ο χρόνος επισκεύασε… δες τη γη εκείνη που το σπαθί μου έζωσε με του θανάτου τη φωτιά⁴.” Ο Τυδέας, που συχνά χαρακτηρίζεται από τον Στάτιο, magnus (μεγάλος, σπουδαίος, θαυμαστός, έξοχος) και fulmineus (κεραύνιος), αναφέρεται και από τον Θηβαίο μάντη Τειρεσία: “για μας η φρίκη του πολέμου κι ο Τυδέας πάλι⁵”! Αλλού, στο ίδιο έπος, όταν ο Πολυνείκης ακούει τις ικεσίες της μητέρας του Ιοκάστης, παρεμβαίνει ο Τυδέας, θυμίζοντας της την ενέδρα του γιου της Ετεοκλή. Σ’ έναν μονόλογο, ο Αιτωλός δηλώνει: “πρώτα το μέταλλο του το δόρυ θ’ αποβάλλει και θ’ ανθίσει, πρώτα ο Ίναχος κι ο Αχελώος μας θα στρέψουν τα νερά τους προς τα πίσω και μετά θα αφήσει τον Πολυνείκη λεύτερο ο αδερφός του αν ο πρώτος μπει μέσα στη Θήβα να συζητήσει μαζί του⁶”. Κι ενώ ο ήρωάς μας σημειώνει αριστεία στη μάχη, “εκείνη η μέρα του Τυδέα είναι. Σε κείνον μπρος το βάζουνε στα πόδια και εκείνον τρέμουν”, ξάφνου, με δόρυ τον πληγώνει ο Μελάνιππος θανάσιμα, κι ενώ ψυχορραγεί αρνείται να πεθάνει⁷ και σκοτώνει αυτόν που τον πλήγωσε. Και εκεί τελειώνει οριστικά η σύντομη ζωή του Αιτωλού ήρωα, τέλος που κηλιδώνεται ανεπανόρθωτα, δυστυχώς, από την ανόσια πράξη και φρικώδη πράξη την οποία αναφέραμε στην αρχή. Ο Στάτιος, δεν περιγράφει την πράξη, αλλά βάζει τον Τυδέα να ζητά το κεφάλι του αντιπάλου του. Ας δούμε και τα τελευταία λόγια που εκστόμισε ο γιος του Οινέα: “τα κόκκαλά μου, δεν παρακαλώ στο Άργος να τα πάτε ή την Αιτωλία. Και πώς θα με κηδέψετε διόλου δε με νοιάζει. Μισώ τα μέλη τώρα και το σώμα μου αδύναμο που έγινε και τώρα ξεψυχάει. Το κεφάλι σου, ω κάποιος, να μου φέρει το κεφάλι σου, Μελάνιππε⁸”. Εν τω μεταξύ, η προστάτιδά του Αθηνά είχε πάει να παρακαλέσει τον πατέρα της Δία να τού χαρίσει την αθανασία, αλλά βλέποντας, σαν επιστρέφει, τον Τυδέα να πράττει το ανοσιούργημα, τον εγκαταλείπει γεμάτη αποτροπιασμό.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Statius Thebaid, D.R. Shackleton Bailey επιμ./μτφρ., Loeb Classical Library, Harvard University Press, Λονδίνο 2003, http://www.theoi.com/Text/StatiusThebaid1.html. Λεξικόν Λατινο-Ελληνικόν, Ευστράτιου Τσακαλώτου, εκδ. Επικαιρότητα, Αθήνα.

Konstantinosa.oikonomou@gmail.com 

1. Ο Π. Π. Στάτιος (περ. 50 – περ. 96 μ.Χ.) γεννήθηκε στη Νεάπολη της Ιταλίας, πόλη κέντρο του Ελληνικού πολιτισμού. Κέρδισε βραβεία σε ποιητικούς διαγωνισμούς σαν τον πατέρα του. Έργα του το Silvae, η Αχιλληίς (ανολοκλήρωτο) και το magnus corpus του, η Θηβαϊδα, σε 12 βιβλία, κατά το πρότυπο της Αινειάδας του αγαπημένου μέντορά του Βιργιλίου.

2. Θηβαϊδα, 2:548-9.

3. Θηβ. 2:620,1.

4. Θηβ. 2:699-703.

5. Θηβ. 4: 601-2.

6. Θηβ. 7:552-53.

7. Θηβ. 8:728-30.

8. Θηβαϊδα, 8:736-40.

Σαν σήμερα: Για να μην ξεχνάμε! Το χρονικό των Ιμίων 30-31/1/1996 +ΒΙΝΤΕΟ του Κων/νου Αθ. Οικονόμου δασκάλου - συγγραφέα

 

Σαν σήμερα: Για να μην ξεχνάμε! Το χρονικό των Ιμίων 30-31/1/1996 +ΒΙΝΤΕΟ

του Κων/νου Αθ. Οικονόμου δασκάλου - συγγραφέα

Οι Έλληνες ίσως ξεχνάμε εύκολα, μα η λήθη δεν βοηθά στην αποφυγή αντίστοιχων καταστάσεων στο μέλλον. Ας δούμε τα γεγονότα που οδήγησαν, πριν σχεδόν 30 χρόνια, Ελλάδα και Τουρκία στα πρόθυρα πολέμου.

ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ: 26/12/1995: Το τουρκικό φορτηγό πλοίο «Φιγκεν Ακάντ» προσαράζει τυχαία (;) στις βραχονησίδες Ίμια. Ο Τούρκος πλοίαρχος ισχυρίζεται ότι βρίσκεται σε τουρκικά χωρικά ύδατα αρνούμενος αποδοχής βοήθειας από ελληνικά μέσα έρευνας και διάσωσης.

28/12: ελληνικά ρυμουλκά απεγκλωβίζουν το τούρκικο πλοίο .

29/12: ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ χαρακτηρίζει τα Ίμια τουρκικό έδαφος, ενώ η Ελλάδα απορρίπτει τους ισχυρισμούς των Τούρκων (10/1/96!) αναφέροντας τη συνθήκη των Παρισίων του 1947, με την οποία τα Ίμια παραχωρήθηκαν από την Ιταλία στην Ελλάδα, κατά την ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων.

14/1: Ο Αμερικάνος πρόεδρος Κλίντον, σε επιστολή του προς Ελληνοαμερικανό γερουσιαστή, αναφέρει: “Φοβάμαι θερμό επεισόδιο”.

19/1: Στην Ελλάδα πρωθυπουργός γίνεται ο Σημίτης.

25/1: Ο δήμαρχος Καλύμνου, Δ. Διακομιχάλης, συνοδευόμενος από Αστυνομικούς, υψώνει στα Ίμια την ελληνική σημαία.

28/1: Μία ομάδα Τούρκων δημοσιογράφων της «Χουριέτ» προσεγγίζει τα Ίμια με ελικόπτερο, υποστέλλει την ελληνική σημαία και υψώνει την τουρκική. Άνδρες του περιπολικού «Παναγόπουλος» στις 08:00 αντιλαμβάνονται την τουρκική σημαία.Τις επόμενες ώρες ο αρχηγός Γ.Ε.Ν. δίνει εντολή στον πλοίαρχο του περιπολικού «Αντωνίου» να σπεύσει στα Ίμια, να αφαιρέσει την τουρκική σημαία και να υψώσει ξανά την ελληνική. Ο Αρχηγός Γ.Ε.Ν. επικοινωνεί με τον Α.Γ.Ε.ΕΘ.Α., ναύαρχο Λυμπέρη, τον οποίο ενημερώνει για τα γεγονότα. Ο Λυμπέρης επιδοκιμάζει τις κινήσεις του Α/Γ.Ε.Ν. και παράλληλα ενημερώνει τον υπουργό Εθνικής Αμύνης, Αρσένη, ενώ επικοινωνεί με το Ναυτικό Διοικητή Αιγαίου, αρχιπλοίαρχο Ι. Καλλιγιάννη, συμβουλεύοντάς τον να υψωθεί η σημαία από το δήμαρχο Καλύμνου και όχι απευθείας από το πολεμικό πλοίο (λόγω αποστρατικοποιημένης ζώνης). Η επικοινωνία, όμως, δεν κατέστη δυνατή και η σημαία υψώθηκε από το πλήρωμα του «Αντωνίου» .

30/1: Δημοσιεύεται σχέδιο, σύμφωνα με το οποίο οι Τούρκοι διεκδικούν το σύνολο των βραχονησίδων, πλησίον των Τουρκικών ακτών. Από το πρωί στην περιοχή επικρατεί ένταση. Το απόγευμα, ελληνικά και τουρκικά πολεμικά έχουν σπεύσει στην περιοχή των Ιμίων προωθούμενα σε διάταξη μάχης. Συγχρόνως, άνδρες των Ο.Υ.Κ. αποβιβάζονται στα Ανατολικά Ίμια και Ειδικές Δυνάμεις στην γειτονική Καλόλιμνο. Στις 23:00 διατάσσεται επιστράτευση στις στρατιωτικές δυνάμεις Έβρου και νήσων του Αιγαίου.

ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ: 30/31/1/1996: Τη νύχτα, οι καιρικές συνθήκες είναι εξαιρετικά κακές: Βρέχει συνεχώς, ορατότητα μηδενική. Στη 01:15 Τούρκοι κομάντος διαφεύγουν της προσοχής των στελεχών του Πολεμικού Ναυτικού και αποβιβάζονται στη μικρή Ίμια, όπου δε βρίσκονται ελληνικές στρατιωτικές δυνάμεις. Υψώνουν την τουρκική σημαία. Παραμένουν επτά ώρες. Το γεγονός διαπιστώνεται από το «Αντωνίου» και επιβεβαιώνεται από ελικόπτερο της Φρεγάτας «Ναυαρίνο». Στις 05:30 το ελικόπτερο επιστρέφοντας καταπέφτει στη θάλασσα. Σκοτώνονται οι αξιωματικοί που επέβαιναν, Χ. Καραθανάσης, Ε. Γιαλοψός, Π. Βλαχάκος, οι οποίοι μαζί με τους Κυπρίους φονευθέντες αγωνιστές Τάσο Ισαάκ και Σολ. Σολωμού συναπαρτίζουν την ομάδα των τελευταίων αθανάτων ηρώων του Ελληνισμού στον 20ο αιώνα. Το ΚΥΣΕΑ, που κατευθυνόταν από τις γραμμές των πολιτικών προϊσταμένων (Σημίτη και ΥΠΕΘΑ Αρσένη) ύστερα από σύσκεψη, απορρίπτει το ενδεχόμενο ανακατάληψης των Ιμίων, για αποφυγή σύρραξης! Στις 06:10, οι υπουργοί Αμύνης και Εξωτερικών, Αρσένης και Πάγκαλος, στη θητεία του οποίου σημειώθηκε το εξίσου ατιμωτικό περιστατικό της υπόθεσης Οτσαλάν, ανακοινώνουν τη συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας με παρέμβαση του Προέδρου Κλίντον και του Χόλμπρουκ. Οι ελληνικές δυνάμεις αποχωρούν από τα Ίμια παίρνοντας μαζί την ελληνική σημαία. Το ίδιο πράττουν και οι Τούρκοι καταδρομείς. Τέλος ο Έλληνας πρωθυπουργός εκφράζει τις ... θερμές του ευχαριστίες στον πρόεδρο Κλίντον για τη μεσολάβησή του στην προσπάθεια αποφυγής περαιτέρω κλιμάκωσης. Ο ΥΕΘΑ, Γ. Αρσένης, απέδωσε την πτώση του ελικοπτέρου στο φαινόμενο vertigo, (απώλεια προσανατολισμού του πιλότου, όπου πολύ συχνά συγχέεται θάλασσα και ουρανός κατά τους ελιγμούς των σκαφών), λόγω του σκότους και των καιρικών συνθηκών! Σημειώνεται ότι τα ελικόπτερα αυτά δεν τηρούν προδιαγραφές νυκτερινών πτήσεων. Η πτώση του ελικοπτέρου, οι καταγγελίες συγγενών των νεκρών αξιωματικών, σε συνδυασμό με την επιμονή του ΥΠΕΘΑ να μην παρουσιάσει τα συντρίμμια του σκάφους, ερέθισε τη δυσπιστία της κοινής γνώμης πυροδοτώντας σειρά σεναρίων: Την 1/2/1996 η «Απογευματινή» αποκαλύπτει εμπιστευτικό σήμα του πιλότου του ελικοπτέρου (ώρα 04.49 της 31ης Ιανουαρίου). Ο πιλότος ανέφερε κατά λέξη προς τη φρεγάτα «Ναυαρίνο»: «Έχω ένδειξη master caution (γενική ηλεκτρονική βλάβη), emergency (κίνδυνος)». Σύμφωνα με τους ειδικούς, η ένδειξη αυτή σημαίνει ότι είτε το ελικόπτερο δέχεται ηλεκτρονική παρεμβολή, είτε ότι υπάρχει μηχανική βλάβη, οπότε και ανάβει το αντίστοιχο λαμπάκι. Αμέσως μετά, όμως, ο πιλότος προσθέτει: «αλλά το λαμπάκι δε δείχνει τίποτε». Και η υπόθεση της ηλεκτρονικής παρεμβολής φαίνεται άστοχη διότι οι συσκευές ηλεκτρονικού πολέμου των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων δεν κατέγραψαν τίποτε, ούτε και υπήρξαν στοιχεία που να συνηγορούν σε αυτήν την εκδοχή. Κυρίαρχο σενάριο παραμένει αυτό της κατάρριψης του ελικοπτέρου από τους Τούρκους καταδρομείς που βρίσκονταν στο νησί. Την άποψη αυτή ενίσχυσαν εικόνες που μεταδόθηκαν μετά την ανάσυρση τμήματος του ελικοπτέρου, που έδειχναν σειρά οπών στο κυρίως σώμα του σκάφους. Σύμφωνα με την εξήγηση που δόθηκε, επρόκειτο για υποδοχείς μπουλονιών τα οποία έσπασαν κατά την πρόσκρουση του ελικοπτέρου στο νερό. Πάντως τα ανασυρθέντα τμήματα του ελικοπτέρου δε στάλθηκαν ουδέποτε στο εργοστάσιο της κατασκευάστριας Augusta, για έλεγχο, αλλά φυλάσσονται αμπαρωμένα σε υπόστεγο της βάσης ελικοπτέρων.

Ο ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΩΝ: Η νύχτα αυτή απετέλεσε σημείο καμπής για την ελληνική πολιτική στο Αιγαίο. Όσοι χειρίστηκαν την κρίση, ειδικά ο τότε πρωθυπουργός Σημίτης, που ευχαρίστησε την αμερικανική πλευρά μέσα στο Κοινοβούλιο και ο ΥΠΕΞ, Πάγκαλος, δέχθηκαν σφοδρές επικρίσεις, ενώ πολλοί μίλησαν για εθνική μειοδοσία. Σύμφωνα με πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας, το απόγευμα της 31/1/1996, στη διάρκεια δεξίωσης στη Γερουσία των Η.Π.Α., Αμερικανοί επίσημοι διοχέτευαν την πληροφορία ότι τις προσεχείς ώρες οι Τούρκοι θα καταλάμβαναν ελληνική βραχονησίδα στην περιοχή των Ιμίων. Το γεγονός κατεγράφη από παριστάμενους Έλληνες διπλωμάτες και στρατιωτικούς, που ενημέρωσαν την Αθήνα τηλεγραφικά και τηλεφωνικά και συγκεκριμένα από τον τότε Επιτετραμένο της πρεσβείας στην Ουάσιγκτον, Κ. Κοκώση. Η πληροφορία διοχετευόταν, αφού είχε προηγηθεί η προσωπική διαμεσολάβηση του προέδρου Μπιλ Κλίντον, η οποία είχε θεωρηθεί «επιτυχής». Πώς η πρωθυπουργός της Τουρκίας, Τανσού Τσιλέρ, βρήκε το σθένος να προχωρήσει στην κατάληψη των μικρών Ιμίων, παραμένει ακόμη αναπάντητο. Την 1/2/1996, (λήξη της κρίσης), ο Νίκολας Μπερνς (Σταίητ Ντηπάρτμεντ), κατά την τακτική ενημέρωση Τύπου, δήλωσε ορθά-κοφτά πως: «Οι Ηνωμένες Πολιτείες από σήμερα δεν αναγνωρίζουν ελληνική κυριαρχία στη βραχονησίδα Ίμια καθώς και σε μία σειρά νησάκια κατά μήκος των ακτών του Ανατολικού Αιγαίου, τα οποία έχουν το ίδιο καθεστώς με τα ΄Ιμια και δεν είναι μεγαλύτερα από το κτήριο του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών(!)». Πρέπει να σημειωθεί ότι ο Ν. Μπερνς δήλωσε ότι οι Η.Π.Α. δεν αναγνωρίζουν στα Ίμια ούτε τουρκική κυριαρχία, αποκαλώντας τα τουρκιστί, δηλαδή ‘Καρντάκ’. Η κυβέρνηση Σημίτη ουδέποτε διαμαρτυρήθηκε για τη δήλωση Μπερνς, παρά το ότι, μέχρι εκείνην τη στιγμή, σταθερή θέση των Αμερικανών για την κρίση ήταν ότι «οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν παίρνουν θέση. Ελλάδα και Τουρκία είναι σύμμαχοί μας και οφείλουν να παρακαθίσουν σε συνομιλίες για επίλυση των διαφορών τους». Αξίζει να σημειωθεί η παντελής “αφωνία” των συμμάχων και εταίρων μας στην Ε. Ένωση.

ΟΙ ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΘΡΙΑΜΒΟΛΟΓΙΕΣ: Θριαμβολογίες και λεονταρισμοί ακολούθησαν στην Τουρκία μετά την αποχώρηση των ελληνικών στρατευμάτων από τις βραχονησίδες. Ο τουρκικός φανατισμός και η έξαρση εθνικισμού ενισχύθηκαν από εμπρηστικές δηλώσεις Τούρκων πολιτικών, που εμφανίστηκαν ως οι «νικητές» της κρίσης. Τα τουρκικά κανάλια έδωσαν ρεσιτάλ φανατισμού στα δελτία ειδήσεων και έφτασαν στο σημείο να δείξουν νίκες της εθνικής ποδοσφαιρικής τους ομάδας, νικηφόρους αγώνες πάλης μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων, ενώ έκαναν αναφορές ακόμα και στο 1922 και στον θύτη του πρώτου ολοκαυτώματος (Ελλήνων και Αρμενίων) του 20ου αιώνα, Κεμάλ Ατατούρκ. Η πρωθυπουργός της Τουρκίας εμφανίστηκε χαμογελώντας να δηλώνει: «Η σημαία αυτή κατέβηκε και οι στρατιώτες εκείνοι έφυγαν». Ο υπουργός Εξωτερικών Μπαϊκάλ σε δηλώσεις του είπε ότι «δεν παίζουν με την Τουρκία. Αποβιβαστήκαμε στο Καρντάκ. Δείξαμε ότι η Τουρκία έχει σαφή πολιτική βούληση στον τομέα υλοποίησης των στόχων της».

Η ΕΛΛΗΝΟΪΤΑΛΙΚΗ ΣΥΝΘΗΚΗ: Η συνθήκη του 1932 καθόριζε τα θαλάσσια σύνορα μεταξύ Ιταλίας, που κατείχε τα Δωδεκάνησα, και Τουρκίας. Σ' αυτήν βασίστηκαν οι παραχωρήσεις του 1947 (μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου) προς την ελληνική πλευρά. Τα Ίμια παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα από την Ιταλία με αυτή τη συνθήκη, ενώ επακολούθησε η επίσημη ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα (1948). Στην πρώτη συνθήκη ανάμεσα σε Ιταλία και Τουρκία συμπεριλαμβάνονταν σε χάρτη και ορίζονται με σαφήνεια ποιες βραχονησίδες ανήκαν στην Ιταλία. Αργότερα, καθώς όλες οι ιταλικές κτήσεις πέρασαν στην ελληνική κυριότητα, και τα Ίμια ενσωματώθηκαν στο ελληνικό κράτος. Η Τουρκία είχε αποδεχτεί το καθεστώς επικυριαρχίας της Ελλάδας στα νησιά αυτά.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: 1. “Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΤΗΣ ΧΙΟΥ” (συνέντευξη με το δημοσιογράφο που ανήρτησε την τουρκική σημαία) 30/1/2009

2. www.citypress-gr.blogspot.com

3. Εφημερίδα «Δημοκρατία», 29/1/2011 “15 χρόνια από την Εθνική ταπείνωση στα Ίμια” (Λ.. Μπλαβερης)

4. www.strategyreport.gr/,

5. Αθεατος κοσμος , alter tv

Σημείωση: ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ “ΗΡΩΕΣ”: Αξίζει να σημειώσουμε τι απέγιναν οι παρασημοφορημένοι άνδρες της τουρκικής ομάδας “Καρτάκ”. Σε άσκηση στη Μαρμαρίδα το ελικόπτερο που επέβαιναν εξερράγη και φονεύθηκαν όλοι οι άνδρες της “Καρντάκ”, πλην τριών που απουσίαζαν. Ένας απ' αυτούς ήταν κι ο αδειούχος Τούρκος Ταγματάρχη Ζεκί Σεν. Ο Ζεκί Σεν, ήταν καταδρομέας, μέλος της γνωστής μονάδος SAT (αντίστοιχη της ΟΥΚ). Τούρκοι δημοσιογράφοι ανέφεραν ότι υπήρξε ελληνικό σαμποτάζ, εκδίκησης για τα Ίμια. Αργότερα ο Αρχηγός τους Ζεκί Σεν, αποσπάστηκε μυστικά στην Γεωργία. Δύο μήνες μετά, με διαφορά 3 ημερών, φεύγουν από την ζωή και οι δύο επιζώντες Τούρκοι κομάντος, σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα. Μέσα στο ίδιο έτος δηλαδή και οι 12 Τούρκοι κομάντος των Ιμίων, δεν ήταν πλέον στην ζωή εξαιρουμένου τον Αρχηγού τους. Τα ίχνη του Ζεκί Σεν χάθηκαν για ένα διάστημα, ώσπου το 2003 επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη. Στις 6/5/2003, ο Ζεκί Σεν γιόρτασε τα γενέθλια του με την κοπέλα του και φίλους σε κλαμπ της Κων/πόλης (LAILA) στο Ορτάκιοϊ. Την νύχτα των γενεθλίων την πέρασε στο κοντινό ξενοδοχείο “CIRAGAN PALACE”. Το επόμενο μεσημέρι, στις 3.30 μ.μ., ο Ζεκί Σεν δέχθηκε στην πλατεία Ταξίμ επίθεση τριών νεαρών, οι οποίοι τον σκότωσαν με μαχαίρια και διέφυγαν στα στενοσόκακα της Πόλης.

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ: 

Ο Άγιος Χρήστος ο Νεομάρτυρας ο Κηπουρός (12.2.1748) από τον Κωνσταντίνο Οικονόμου

 

Ο Άγιος Χρήστος ο Νεομάρτυρας ο Κηπουρός (12.2.1748)

από τον Κωνσταντίνο Οικονόμου

“Tμηθείς ο Xρήστος δι’ αγάπην Kυρίου,
Kηπουρός ώφθη της Eδέμ του χωρίου.”

ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΒΑΝΙΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ: Ο Άγιος Χρήστος γεννήθηκε στην Αλβανία, αλλά εργαζόταν, από την ηλικία των 40 ετών, το επάγγελμα του κηπουρού και του πωλητή αγροτικών προϊόντων ζώντας στην Κωνσταντινούπολη.

ΣΥΚΟΦΑΝΤΗΣΗ: Μια μέρα, ενώ πουλούσε τα μήλα του στην αγορά της Κωνσταντινούπολης, ήλθε ένα Τούρκος που απαιτούσε να αγοράσει τα μήλα του σε εξευτελιστική τιμή. Ο Άγιος αντιστάθηκε σ’ αυτή την αδικία και τελικά κατέληξαν σε φιλονικία. Ο Τούρκος θύμωσε και θέλοντας να τον εκδικηθεί πήγε σε έναν δικαστή και του είπε ψευδώς ότι άκουσε τον Άγιο να λέει ότι επιθυμεί να γίνει Μωαμεθανός.

ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗ ΣΤΗ ΦΥΛΑΚΗ: Ο κριτής κάλεσε τον Άγιο και τον ρώτησε αν η κατηγορία αυτή ήταν αληθινή. “Για τ’ όνομα του Θεού” απάντησε ο φτωχός κηπουρός, “ποτέ δεν είπα τέτοιο λόγο. Εγώ είμαι Χριστιανός και δεν είναι δυνατόν ν’ αλλάξω την πίστη μου ακόμη και αν πάθω χίλια βάσανα”. Τότε ο κριτής, που δεν πίστεψε ότι ο Άγιος συκοφαντήθηκε, διέταξε και τον χτύπησαν δυνατά με ραβδιά. Του κατάφεραν μάλιστα ένα τόσο δυνατό χτύπημα στο κεφάλι, ώστε ο Άγιος αιμορραγούσε για πολλή ώρα. Μετά τον έδεσαν, τον έβαλαν στη φυλακή και του έσφιξαν τα πόδια στο τιμωρητικό ξύλο, το λεγόμενο τομπρούκι, (ειδικό ξύλο που ήταν καρφωμένο στο πάτωμα της φυλακής με τρύπες για τα πόδια), για να μην μπορεί καθόλου να κινηθεί.

Η ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΟΥ ΑΥΤΟΠΤΗ ΚΑΙΣΑΡΙΟΥ ΔΑΠΟΝΤΕ: Στη φυλακή έτυχε να βρίσκεται και ο λόγιος συγγραφέας Καισάριος Δαπόντες (1713-1784) από τη Σκόπελο, ο οποίος αργότερα έγινε μοναχός στην Ιερά Μονή Ξηροποτάμου του Αγίου Όρους. Τον λυπήθηκε και κατάφερε να πείσει τους δεσμοφύλακες να τον ελευθερώσουν από το ξύλο, για να μπορεί να κινηθεί λίγο. Κατόρθωσε να του βρει και λίγο φαγητό και του το πρόσφερε. “Ευχαριστώ”, του είπε ο Άγιος, “αλλά γιατί να φάω; Μήπως πρόκειται να ζήσω; Ας αποθάνω, λοιπόν, για τον Χριστό μου πεινασμένος και διψασμένος”. Έπειτα έβγαλε και έδωσε ένα κέρμα που είχε στη ζώνη του στον Καισάριο και του είπε: “να το δώσεις αυτό να μου κάνουν μερικές λειτουργίες και μνημόσυνα για την ψυχή μου”.

ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΚΥΡΙΟ: Την ίδια μέρα ήλθαν και πήραν τον Μάρτυρα από τη φυλακή και τον οδήγησαν έξω από τα τείχη της Πόλης. Αυτός ήρεμα έκλινε τον αυχένα και παρέδωσε τον εαυτό του στον Ιησού Χριστό δεχόμενος τη σπάθα του δημίου. Με αυτό τον τρόπο ο κηπουρός της Πόλης, ο Μάρτυς Χρήστος, στις 12 Φεβρουαρίου του 1748, “άφησε τα περιβόλια του Βοσπόρου για να γίνει κηπουρός του ουρανίου Παραδείσου¹”. Βίο του αγίου Μάρτυρα Χρήστου συνέγραψε ο αυτόπτης Καισάριος Δαπόντες.

1. Αναστάσιος Νικολάου, φιλόλογος,”Ο Χρήστος Νεομάρτυς ο Κηπουρός”.

Άγιος Νεομάρτυς Γεώργιος ο Σέρβος [Σόφια 11.2.1515] από τον Κων/νο Οικονόμου

 

Άγιος Νεομάρτυς Γεώργιος ο Σέρβος [Σόφια 11.2.1515]

από τον Κων/νο Οικονόμου

“Γεωργιος δὲ μὴ τὸ πῦρ δειλιάσας,
ἀπυρπόλητος ἐν πυρὶ διαμένει”.

ΚΑΤΑΓΩΓΗ: Ο Άγιος ήταν Σέρβος από την πόλη Κράτοβα. Οι γονείς του, Δημήτριος και Σάρρα, ήσαν ευσεβείς Χριστιανοί και φρόντισαν ο γιος τους από μικρός να μορφωθεί και να μάθει να εξασκεί την τέχνη του χρυσοχόου.

ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΡΒΙΑ ΣΤΗ ΣΟΦΙΑ: Όταν έμεινε ορφανός από πατέρα οι συγγενείς του φοβήθηκαν μήπως τον αρπάξουν οι Τούρκοι για το παλάτι του σουλτάνου, μιας και ο Γεώργιος ήταν εξαιρετικής ομορφιάς, και τον έστειλαν στη Σόφια. Εκεί έμεινε στο σπίτι ενός καλού ιερέα, του παπα-Πέτρου, και εργαζόταν την τέχνη του χρυσοχόου. Ο ιερέας βλέποντας ότι ο Γεώργιος ήταν έξυπνος, φιλομαθής και προπάντων ευλαβής, του δίδασκε την Αγία Γραφή και του μάθαινε τα μυστήρια της ορθοδόξου πίστης. Και ό,τι μάθαινε ο Γεώργιος προσπαθούσε πάντοτε να το κάνει πράξη.

Ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΤΟ ΣΤΟΧΑΣΤΟ ΤΩΝ ΜΩΑΜΕΘΑΝΩΝ: Δεν ήταν δυνατόν η παρουσία του Γεώργιου να μη γίνει αντιληπτή από τους Τούρκους της Σόφιας, οι οποίοι, θαυμάζοντας την ενάρετη ζωή του, θέλησαν να τον οδηγήσουν στην πίστη τους. Διάλεξαν, λοιπόν, ένα ομόθρησκό τους βαθύ γνώστη του Ισλάμ να πάει υποκρινόμενος πως θέλει να του κατασκευάσει κάποιο χρυσό αντικείμενο και να τον καταφέρει να γίνει μουσουλμάνος. Ο Άγιος όμως, ως μυημένος στην ορθόδοξο πίστη και ενάρετος Χριστιανός που ήταν, αντέκρουσε με επιτυχία τα επιχειρήματα του Τούρκου. Αυτός, επέστρεψε στους ομοθρήσκους του αλλά και στον κριτή και διηγήθηκε τα πάντα, πιέζοντας να συλληφθεί ο νέος, διότι από την παρουσία του, δήθεν, κινδύνευε η πίστη των Τούρκων! Ο δικαστής έστειλε τον ίδιο Τούρκο να του φέρει τον Άγιο με τρόπο, ώστε να μην υποψιαστεί ούτε ο ίδιος ούτε οι άλλοι Χριστιανοί. Με το πονηρό επιχείρημα ότι τον θέλουν να φτιάξει κάποια χρυσά στολίδια, απονήρευτος ο Άγιος ήρθε στον δικαστή.

ΣΤΟΝ ΔΙΚΑΣΤΗ: Μόλις τον είδε ο δικαστής εξεπλάγη από την ομορφιά του νέου και με ήρεμο τρόπο. Τον κάλεσε κοντά του και επιχείρησε να τον φέρει στην πίστη του Ισλάμ. Ο Άγιος κατάλαβε τότε ότι εκεί είχε έρθει να αγωνιστεί για την πίστη του και όχι για την τέχνη του. Ζητώντας μυστικά την σοφία του Θεού, άρχισε με παρρησία να αποδεικνύει με επιχειρήματα την πλάνη των Μωαμεθανών και την αλήθεια του Χριστού. Προσπάθησε να κλονίσει την πίστη τους στη θεοπνευστία του Κορανίου και το προφητικό αξίωμα του Μωάμεθ, αφού άλλωστε κανένας δεν είχε δει να του μιλάει ο Θεός ούτε να του παραδίδει το Κοράνιο. Ενώ, τόνισε ο Γεώργιος, την παρουσία του Θεού στο Σινά και την παράδοση του νόμου στον Μωυσή βίωσε ολόκληρος ο Ισραηλιτικός λαός. Ακόμη, είπε, τα θαύματα του Χριστού από την γέννησή Του ως την Ανάληψή Του τα έζησαν πολλοί άνθρωποι και μαρτυρούν γι’ αυτά. Τόνισε επίσης ότι το Ισλάμ είναι μια εύκολη θρησκεία για σαρκικούς ανθρώπους. Όταν τ’ άκουσαν αυτά οι παριστάμενοι Τούρκοι φώναζαν να θανατωθεί. Ο δικαστής διέταξε να φυλακιστεί. Δέρνοντας, κλωτσώντας και φτύνοντας τον δεμένο μάρτυρα, τον έκλεισαν στη φυλακή. Εκεί τον επισκέφτηκε ο ιερέας Πέτρος, δήθεν για να τον συμβουλέψει κι αυτός για το καλό του. Επειδή γνώριζε τον δεσμοφύλακα η συνάντηση έγινε στο σπίτι του δεσμοφύλακα. Ο ιερέας τον στήριξε στην πίστη και τον ενθάρρυνε να υπομείνει τους πρόσκαιρους πόνους από τα βασανιστήρια ώστε να χαίρεται και να απολαμβάνει την αιώνια ζωή, όπου και ο Κύριος θα τον ομολογήσει ενώπιον του Πατρός του. Στους φόβους του νεαρού μάρτυρα, μήπως δεν αντέξει τη φωτιά, του απάντησε πως ο Χριστός είναι Εκείνος που θα τον ενισχύσει με την χάρη Του, όπως και τους παλαιούς μάρτυρες και τον ομώνυμό του Άγιο Γεώργιο. Την άλλη μέρα οδήγησαν τον Άγιο μπροστά στον δικαστή, ο οποίος με κολακείες και υποσχέσεις αγωνίστηκε και πάλι να τον τουρκέψει αλλά μάταια. Ο ιερέας Πέτρος προσπάθησε με παρακλήσεις και δώρα στον δικαστή να τον ελευθερώσει αλλά χωρίς αποτέλεσμα.

“ΔΙΚΗ” ΚΑΙ ΚΑΤΑΔΙΚΗ: Μετά από οκτώ ημέρες φυλάκισης παρουσιάστηκε πάλι μπροστά στον δικαστή. Πάλι ταξίματα και υποσχέσεις, μάλιστα ο δικαστής υποσχέθηκε να τον κάνει συγκληρονόμο του με τον γιό του και να του δώσει τέτοιο αξίωμα ώστε να τον προσκυνούν όλοι. Με πολύ θάρρος και γενναιότητα ο Άγιος απάντησε: “Αν με αγαπάς, όπως λες, άφησέ με να ζω ως Χριστιανός, ειδεμή μάθε ότι από την πίστη μου και την αγάπη του Χριστού δεν είναι δυνατόν να με χωρίσει τίποτα, ούτε πλούτος, ούτε δόξα πρόσκαιρη, ούτε φωτιά, ούτε άλλη βάσανος, όσα κακά κι αν μου κάνεις. Ελπίζω στον Χριστό μου ότι αντί γι` αυτά θα απολαύσω εκατονταπλάσια στην ουράνια Βασιλεία. Γιατί λοιπόν αργοπορείς; Κάμε ένα από τα τρία. Ή απόλυσέ με να ζω ως Χριστιανός ή στείλε με στον Χριστό μου μια ώρα αρχύτερα ή γίνετε κι εσείς Χριστιανοί για να γλυτώσετε από την αιώνια κόλαση”. Ο δικαστής τότε έκανε μια πονηρή ενέργεια. Έκανε μια ομολογία πίστεως για τον Χριστό, σύμφωνα όμως με το Ισλάμ [το Ισλάμ αποδέχεται τον Κύριο ως απλό προφήτη]. Ο Άγιος, με τη χάρη του Θεού, δεν έπεσε στην παγίδα αλλά ομολόγησε τον Χριστό ως τον προφητευόμενο Μεσσία αλλά και Θεό αληθινό. Τότε το πλήθος εξαγριώθηκε και θα τον σκότωνε λιντσάροντάς τον την ώρα εκείνη αν δε το εμπόδιζε ο δικαστής με τους στρατιώτες του. Τελικά ο δικαστής γυρνώντας στο πλήθος τους είπε: “Η αμαρτία του ας είναι στις ψυχές σας και όπως θέλετε κάντε με αυτόν”.

Ο ΜΑΡΤΥΡΙΚΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΣΤΗΝ ΠΥΡΑ: Με τα χέρια δεμένα πίσω και με βαριά αλυσίδα στο λαιμό, τον οδήγησαν, φτύνοντάς τον και ραπίζοντάς τον, μέσα από την αγορά, για να τον κάψουν, με την κατηγορία ότι βλασφήμησε τον νόμο του Ισλάμ και δεν δέχθηκε να αρνηθεί τον Χριστό. Κοντά στον ναό της Αγίας Σοφίας συγκέντρωναν ξύλα για την πυρά. Ο ιερέας Πέτρος κατόρθωσε να τον πλησιάσει και να τον ενισχύσει με λόγια πνευματικά. Ο Άγιος του ζήτησε να προσεύχεται στον Χριστό να τον στερεώσει. Ο ιερέας μαζί με άλλους ιερείς και πιστούς Χριστιανούς μαζεύτηκαν και προσεύχονταν με δάκρυα στον Κύριο να στηρίξει τον μάρτυρα. Δίπλα στη στοίβα των ξύλων προσπαθούσαν ακόμη, για μια τελευταία φορά, οι αγαρηνοί να μεταστρέψουν τον Άγιο με νέα ταξίματα. Εκείνος όμως τους είπε: “Εγώ την πίστη μου δεν την αρνούμαι, ακόμα και χίλια βασανιστήρια να μου κάνετε”. Έτρεξαν τότε να φέρουν από τα γύρω σπίτια κάρβουνα και δαδί για να ανάψει γρηγορότερα η φωτιά, θεωρώντας ότι κάνουν έργο θεάρεστο! Έγδυσαν τον Άγιο και τον άφησαν μόνο με το πουκάμισο. Τον έριξαν στη φωτιά και τον τράβηξαν αμέσως πίσω μήπως και αλλάξει γνώμη. Ο Άγιος αντίθετα με περισσότερη πίστη ομολογούσε τον Χριστό. Το έκαναν και δεύτερη φορά, χωρίς αποτέλεσμα, οπότε τον έριξαν μέσα στη φωτιά οριστικά. Εκεί, πεσμένος ανάσκελα, κοιτούσε προς την ανατολή. Όταν κάηκαν τα δεσμά των χεριών του, σήκωσε το δεξί του χέρι, έκανε το σημείο του σταυρού και είπε: “Κύριε Ιησού Χριστέ, εις χείρας Σου παραδίδω το πνεύμα μου”. Τότε ένας Τούρκος πήρε ένα μεγάλο ξύλο, τον χτύπησε στο κεφάλι και τον θανάτωσε. Συγχρόνως, ένα σύννεφο εμφανίστηκε θαυμαστά στον ουρανό και έβρεξε, πάνω στην πυρά! Οι Χριστιανοί δόξασαν τον Θεό ενώ οι Τούρκοι ντροπιάστηκαν, ωστόσο κάποιοι κι από αυτούς τους τελευταίους ακόμη, δάκρυσαν.

ΤΟ ΑΓΙΟ ΛΕΙΨΑΝΟ: Έπειτα οι Χριστιανοί με τόλμη πήγαν στον δικαστή και ζήτησαν το λείψανο του Αγίου. Οι Τούρκοι όμως φώναζαν και απειλούσαν πως θα έκαιγαν το λείψανο και τη στάχτη του θα τη σκόρπιζαν. “Πηγαίνετε”, τους είπε ο δικαστής, “να τον θάψετε αλλά προσπαθήστε με δώρα να πείσετε εκείνους που τον φυλάνε για να μη σας εμποδίσουν”. Όμως, παρά τις παρακλήσεις και τα δώρα, αντί να μαλακώσουν εκείνοι γίνονταν σκληρότεροι. Και αγρίευαν περισσότερο. Άναψαν τη φωτιά πάλι και έριχναν μέσα πτώματα ζώων, ώστε να μην αναγνωρίζονται τα λείψανα του Αγίου μάρτυρος. Κι ενώ όλα τα κουφάρια των ζώων καίγονταν, το Άγιο λείψανο έμενε σώο και ακέραιο. Πεισματωμένος ο οθωμανικός όχλος απειλούσε πως την επόμενη μέρα θα προσπαθούσαν πάλι, διότι στο μεταξύ νύχτωνε. Προσέθεταν δε πως αν ούτε τότε το λείψανο καεί θα το έριχναν σ’ ένα λάκκο γεμάτο λάσπη. Τη νύχτα ωστόσο, κάποιος Χριστιανός, με τη βοήθεια του Θεού, χωρίς να τον δουν, πήρε το Άγιο λείψανο και το πήγε στην κεντρική εκκλησία. Έτσι την άλλη μέρα. με την άδεια του δικαστή, έθαψαν τον πολύαθλο και θαυμαστό ομολογητή του Χριστού, με μεγάλη συμμετοχή κλήρου και λαού, με τιμές, με ύμνους μαρτυρικούς και δοξολογίες στον Ι. Ναό της Αγίας Μαρίνης της Σόφιας.

Ἀπολυτίκιο [Ἦχος γ’.]: “Θείω Πνεύματι, ἀνακηρύξας, τὴν τοῦ Κτίσαντος, οἰκονομίαν, ἀθλητικῶς ἠγωνίσω Γεώργιε καὶ τοῦ πυρὸς ἐνεγκῶν τὴν κατάφλεξιν, καταδροσίζεις ἠμᾶς θείαις χάρισι. Μάρτυς ἔνδοξε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἠμὶν τὸ μέγα ἔλεος”.

Όταν ο Άγιος Χαράλαμπος έσωσε με θαύμα τα Φιλιατρά από τους ναζί! +ΒΙΝΤΕΟ Ο Άγιος Χαράλαμπος (10.2) και ένα σπουδαίο θαύμα του Κων/νος Οικονόμου

 

Όταν ο Άγιος Χαράλαμπος έσωσε με θαύμα τα Φιλιατρά από τους ναζί! Ο Άγιος Χαράλαμπος (10.2) και ένα σπουδαίο θαύμα του +ΒΙΝΤΕΟ

Κων/νος Οικονόμου

Ο Άγιος Χαράλαμπος, ιερέας στη Μαγνησία της Μ. Ασίας, μαρτύρησε υπέργηρος το 198, στο διωγμὸ του Σεβήρου κατὰ των Χριστιανών.

ΚΑΠΟΤΕ ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ: Το 1943, το Γερμανικό Στρατηγείο Τρίπολης διέταξε το Διοικητή Φιλιατρών, Κοντάου, εξαιτίας κάποιου σαμποτάζ των ανταρτών, να κάψουν τα Φιλιατρά φονεύοντας τους προκρίτους και να συλλάβουν 1.500 κατοίκους της, στέλνοντάς τους στη Γερμανία σε στρατόπεδα. Ο Κοντάου έδωσε διαταγή στους στρατιώτες του να προχωρήσουν την επομένη στις 6.00 π.μ. στην εκτέλεσή της. Μαθαίνοντάς το ο ιερέας Θεόδωρος Κωτσάκης, προσπάθησε να μεσολαβήσει στους κατακτητές. Αποχωρώντας άπρακτος ο ιερέας από τη γερμανική διοίκηση, ειδοποίησε τους Φιλιατρινούς της Τρίπολης να προσευχηθούν στον Άγιο Χαράλαμπο, πολιούχο Φιλιατρών, για βοήθεια.

ΤΟ ΟΡΑΜΑ: Ο Άγιος, πραγματικά, παρουσιάστηκε την νύχτα στον Κοντάου. Ήταν ένας γέροντας σεβάσμιος, ιεροφορεμένος, που δεν τον είχε ξαναδει ο Γερμανός. Ο γέροντας του ζήτησε ήπια να μην εκτελέσει τη φρικτή εντολή. Εκείνος ξύπνησε, μα ξανακοιμήθηκε, χωρίς να επηρεαστεί. Όμως ο Άγιος επανεμφανίστηκε. Ξαναξύπνησε και στο μυαλό του στριφογύριζαν τα λόγια που άκουσε. Αλλά ήταν αδύνατο να μην εκτελέσει την διαταγή, διότι θα τιμωρούνταν. Ξανακοιμήθηκε. Τότε, τρίτη φορά, ο Άγιος του είπε: “Μη φοβηθείς. Θα φυλάξω εσένα και όλους τους άνδρες σου και θα γυρίσετε στα σπίτια σας σώοι.” Εν συνεχεία τη νύχτα εκείνη, ο Γερμανός αξιωματικός, κατά τα λεγόμενά του, άκουσε κλάματα, από βασανιζόμενους ανθρώπους στην αυλή του. Ύστερα πλησίαζαν μορφές, γυναικών, που κτυπούσαν τα στήθη, θρηνούσαν και καταριόντουσαν για την σφαγή των παιδιών τους. Αυτές οι φωνές γίναν μαύρα σύννεφα που ανέβαιναν στον ουρανό και σκίαζαν τον ήλιο σκοτεινιάζοντας τα πρόσωπα των στρατιωτών του, που τρόμαζαν ζητώντας βοήθεια σταυροκοπούμενοι. Ξύπνησε έντρομος. Πήγε να μιλήσει, αλλά έμενε ενεός βλέποντας, ξύπνιος πια, το γέροντα που είχε μορφή Ορθοδόξου Αγίου. Όταν συνήλθε, άρχισε να σκέφτεται το κακό, που επρόκειτο να γίνει. Αλλά το “καθήκον” του ως αξιωματικού του Χίτλερ τον καλούσε να κάνει την αποτρόπαια πράξη. Ξανάκλεισε τα μάτια. Και ο Άγιος Χαράλαμπος, εμφανίσθηκε απειλητικός λέγοντας επιτακτικά: “Πρόσεξε! Η πόλη δεν θα καεί. Οι κάτοικοι δεν θα συλληφθούν. Είναι αθώοι. Το ακούς;” Τότε σηκώθηκε και χαράματα τηλεφώνησε στον προϊστάμενό του. Άρχισε να μιλάει τρέμοντας, αλλά και ο διοικητής Πελοποννήσου δεν πήγαινε πίσω. Άνοιγε το στόμα του και έβγαιναν άναρθρες κραυγές. Ήθελε να αγριέψει για να εκτελεστεί η διαταγή, αλλά δεν μπορούσε. Αιτία η ίδια: Και αυτός είχε δει τον Άγιο όπως του τον περιέγραψε στο τηλέφωνο ο αξιωματικός του. Τελικά τού ανακοίνωσε: «Γράψτε. Αναστέλλω καταστροφήν της πόλεως. Έλθετε αμέσως ενώπιόν μου αύριον μεσημβρίαν». Ξημερώνοντας ανακοινώθηκε η ανάκληση της απόφασης. Οι κάτοικοι των Φιλιατρών ξεχύθηκαν χαρούμενοι στα καφενεία, στην πλατεία, στους δρόμους, ώσπου αντιλήφθηκαν ομάδα Γερμανών με τον Κοντάου και δυο ιερείς, να κατευθύνονται από τη μια Εκκλησία της πόλης στην άλλη. Ο αξιωματικός έψαχνε να βρει την εικόνα του Αγίου, που είδε. Όταν του ανοίξαν το Ναό της Παναγίας, αναγνώρισε το γέροντα στην εικόνα του Αγιου Χαραλάμπους. Η φωνή του κόπηκε. Ντράπηκε. Σκέπασε με τα χέρια το πρόσωπό του. Σε λίγο τα κατέβασε. Έκανε το σταυρό του. Είπε μερικές προσευχές στη γλώσσα του. Ρώτησε τους ιερείς ποιος ήταν ο εικονιζόμενος. Του διηγηθήκαν πως είναι ο θαυματουργός ιερομάρτυρας του Χριστού, Άγιος Χαράλαμπος. Η ευγνωμοσύνη των Φιλιατρινών στον Άγιο δεν περιγραφόταν. Δοξάζαν το Θεό και ευχαριστούσαν τον Άγιο για το θαύμα.

ΝΕΟΣ ΠΙΣΤΟΣ: Ο αξιωματικός και οι άνδρες του επέστρεψαν, όταν τελείωσε ο πόλεμος, στη Γερμανία, αλώβητοι. Ο Κοντάου διατήρησε ζωηρή την μνήμη του θαύματος. Χρόνια αργότερα, ξεκίνησε με την γυναίκα του από την Γερμανία για τα Φιλιατρά. Δεν πρόλαβε όμως την πανήγυρη, διότι έφτασε την επομένη. Όταν τον είδαν οι Φιλιατρινοί, χάρηκαν και ξαναγιορτάσαν. Έψαλλαν δοξολογία και του κάναν υποδοχές, παραθέτοντάς του εορταστικό τραπέζι. Έκτοτε, συχνά ο Κοντάου με οικογένεια και φίλους πήγαινε στις 10 Φεβρουαρίου στα Φιλιατρά και προσευχόταν με πίστη στον Άγιο. Στην καρδιά του άνθισε η Ορθοδοξία.

Κοντάκιο. Ήχος δ’. Ως φωστήρ ανέτειλας, εκ της εώας, και πιστούς εφώτισας, ταις των θαυμάτων σου βολαίς, Ιερομάρτυς Χαράλαμπες. Όθεν τιμώμεν, την Θείαν σου άθλησιν.

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ: 

Ο άγιος Νεομάρτυς Γεώργιος Διβόλης, ο εξ Αλικινού, Κυδωνίας Κρήτης [7.2. 1867] του Κων/νου Οικονόμου

 

Ο άγιος Νεομάρτυς Γεώργιος Διβόλης,

ο εξ Αλικιανού, Κυδωνίας Κρήτης [7.2. 1867]

του Κων/νου Οικονόμου

“Αθλήσει γεώργιον καινόν εδείχθης Κυρίω, Γεώργιε, ώ συναγάλλη.

Εβδομάτη Γεώργιος μελεϊσθείς Κυρίω έστη.”

ΚΑΤΑΓΩΓΗ – ΝΕΟΤΗΣ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ: Ο Άγιος Γεώργιος ο Νεομάρτυς του Χριστού γεννήθηκε στην Κρήτη, χωριό Αλικιανού Κυδωνίας, την 24η Μαΐου του 1846 από ευγενείς γονείς, τον Ιερέα Νικόλαο Διβόλη, που καταγόταν από τη Φολέγανδρο, και την Αικατερίνη Μπουζιανοπούλου, καταγόμενη από την σηματικότερη οικογένεια του Θέρισσου της Κυδωνίας. Στο Θέρισσο μετέβη και ο πατέρας του ως εφημέριος. Εκεί ο Γεώργιος ανετράφη εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου. Ο Γεώργιος έμαθε και λίγα γράμματα, ίσα-ίσα να μπορεί να διαβάζει. Κι όμως εκείνα τα λίγα τον ωφέλησαν ιδιαίτερα. Ο Νεομάρτυς του Χριστού, εργαζόταν ως γεωργός. Μετά τη σκληρή ολοήμερη δουλειά στα αμπέλια και έπειτα από το δείπνο, διάβαζε συναξάρια των Αγίων της Ορθοδοξίας μας, ιδιαιτέρως δε των Μαρτύρων. Αυτό το έκανε κάθε βράδυ, μέχρι τα μεσάνυχτα. Του έλεγαν μάλιστα συχνά οι γονείς του: “Παιδί μου πρέπει να κοιμηθείς, να ξεκουραστείς, αύριο πάλι έχεις εργασία”. Και ο Γεώργιος συνήθιζε να τους απαντά: “Δεν αναπαύομαι ούτε κοιμούμαι ευχάριστα, εάν πρώτα δεν χορτάσω από θεία ανάγνωση”.

Ο ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΜΕ ΤΟΝ ΤΥΦΛΟ ΑΔΕΛΦΟ: Κατά το τέλος του 1865, ένα βράδυ, διάβασε τον βίο ενός Μάρτυρα και γέμισε η καρδιά του από θείο έρωτα. Τότε, στέναξε βαθειά και είπε με κατάνυξη: “Χριστέ μου, αξίωσε κι εμένα να χύσω το αίμα μου για την αγάπη σου”. Ο αδελφός του Ιωάννης, ο οποίος ήταν τυφλός και άκουγε την ανάγνωση, του είπε: “Τι λές εκεί αδελφέ μου; Δεν ξέρεις ότι για να γίνει αυτό που είπες πρέπει να εγερθεί διωγμός κατά των Χριστιανών; Και εσύ μπορεί να υποφέρεις τα μαρτύρια, αλλά πόσοι θα αρνηθούν τον Χριστό μας και θα χαθούν;” Ο Γεώργιος αναστέναξε βαθειά και είπε: “Ναι Χριστέ μου, αν είναι θέλημά σου, αξίωσέ με να χύσω το αίμα μου για την αγάπη σου, όπως κι Εσύ έχυσες το αίμα Σου για τη δική μου αγάπη”. Ο αδελφός του φύλαξε στην καρδιά του τους λόγους του αυτούς, μυστικούς. Και να λοιπόν πως τελικά εκπληρώθηκε η επιθυμία του Αγίου.

ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1866: Όταν στα 1866, ξεκίνησε η γνωστή επανάσταση στην Κρήτη, ο Γεώργιος βοηθούσε τον αγώνα ως αγγελιαφόρος μεταφέροντας επιστολές από τον έναν οπλαρχηγό στον άλλο, ή όπως αλλιώς μπορούσε. Την Κυριακή 5η Φεβρουαρίου του 1867, βρέθηκε στο χωριό Φουρνέ της επαρχίας Κυδωνίας, μαζί με πολλούς επαναστάτες, οι οποίοι όμως επροδόθηκαν από έναν “Χριστιανό”, στον Τούρκο πασά. Ο τελευταίος έστειλε πολυάριθμο στρατό που περιέζωσε το χωριό και συνέλαβε πολλούς, οδηγώντας τους στο στρατόπεδό του. Μάλιστα, δύο επαναστάτες απ’ το Φουρνέ, τους βασάνιζαν ανηλεώς για να μαρτυρήσουν από ποιο χωριό καταγόταν ο καθένας. Έπειτα, φυλάκισε τους κατοίκους των ορεινών χωριών, ενώ τους υπόλοιπους τους έστειλε στα Χανιά στο Μουσταφά πασά, ο οποίος παρακληθείς από τον φίλο του Ιωάννη Τσαπάκη ή Γιάννακα, απέστειλε επιστολή στον πασά που τους συνέλαβε για να απολύσει όσους κρατούσε. Αυτός όμως ο αιμοβόρος, διέταξε τον σκοπό του στρατοπέδου του να κρατήσει τον αγγελιοφόρο του Μουσταφά με διάφορες δικαιολογίες, μέχρι να εκτελέσει την απάνθρωπη απόφασή του, καθώς την νύχτα της Κυριακής προς την Δευτέρα, τους κατέσφαξε όλους! Και δεν τους σκότωνε απλώς, αλλά κατέκοβε πρώτα τα αυτιά, την μύτη, τη γλώσσα, τα χέρια, τα πόδια, τα απόκρυφα μέλη, εξώρυσε τα μάτια και τελευταία έκοβε και την κεφαλή! Αυτό το τέλος έλαβαν όλοι αδιακρίτως οι γενναίοι εκείνοι αγωνιστές της Κρήτης.

ΟΙ ΟΘΩΜΑΝΟΙ ΠΡΟΣΠΑΘΟΥΝ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΕΞΩΜΟΤΗ ΤΟΝ ΓΕΩΡΓΙΟ: Κάποιος Μουλατζιμπαχρής, αξιωματικός από το χωριό Αλικιανού, που γνώριζε από παιδί τον Γεώργιο, πλησίασε και του λέει: “Έλα μωρέ Γιωργάκη, να κάμεις μια δουλειά που θα σου πώ, για να γλυτώσεις τη ζωή σου, εάν θέλεις, διότι σε γνωρίζω από μικρό παιδί, και σε λυπούμαι να αποθάνεις”. Τότε ο Γεώργιος τον ρώτησε: “τι δουλειά είναι αυτή, Μπαχρή Αγά”; Κι εκείνος του αποκρίθηκε: “Να γίνεις Τούρκος. Έτσι θα σωθείς”! Ο Γεώργιος γέλασε και του λέει: “Δεν αλλάξω την Πίστη μου, όχι μόνο αν μου χαρίσετε τη ζωή, αλλά και όλο τον κόσμο”. Τότε ο Αγάς πρόσθεσε: “Εγώ ήθελα να σου κάμω αυτό το καλό, διότι, όταν ήμουν μικρός ακόμη θυμούμαι ότι έσπασε το πόδι του ο αδελφός μου Αρίφ και του το θεράπευσε ο πατέρας σου. Αλλά αφού δεν δέχεσαι τη συμβουλή μου, μ’ άλλον τρόπο δε μπορώ να σε σώσω κι ας είναι η αμαρτία του θανάτου σου δική σου. Όμως, δεν λυπάσαι τουλάχιστον τους γονείς σου ή την αδελφή σου και τον τυφλό αδελφό σου που θα μείνουν απροστάτευτοι; Ο πατέρας σου είναι γέρος κι άμα εσύ πεθάνεις με τέτοιο σκληρό θάνατο, οπωσδήποτε θα πεθάνει κι αυτός απ’ τη λύπη του”. Όμως, ο ευλογημένος Γεώργιος έκλεισε το διάλογο ως εξής: “Αν είναι καλό αυτό που θέλεις να μου κάμεις, έχε το για τον εαυτό σου, κι εγώ Τούρκος δεν γίνομαι. Χριστιανός γεννήθηκα, χριστιανός είμαι και χριστιανός θα αποθάνω! Μάθε δε ότι πρό πολλού επεθύμησα το Μαρτύριο και ζήτησα απ’ τον Χριστό μου να με αξιώσει να απολαύσω το Ματύριο. Και τώρα, ας είναι δοξασμένος που με αξίωσε, να φανώ τόσο άφρων, να καταφρονήσω τη θεία δωρεά; Μάθε μάλιστα πως εσύ έπρεπε να γίνεις Χριστιανός που είσαι γεννημένος από μητέρα Χριστιανή και γνωρίζεις απ’ αυτήν πολύ καλά τα της αγίας μας Πίστεως. Για τους γονείς, τον αδελφό και την αδελφή μου μη σε μέλει, διότι ίσα-ίσα, άμα πεθάνω για τον Χριστό θα εύρω παρρησία προς Αυτόν και τότε θα τους προστατεύω περισσότερο και καλύτερα”! Τότε τον παρέλαβε κατ’ ιδίαν ένας Χριστιανός αξιωματικός, ονομαζόμενος Χατζηεμμανουήλ Φουγλανάκης και του λέει: “Βρε Γιωργάκη, κάνε αυτό που σου λέει ο Μπαχρή Αγάς, έστω για να τον ξεγελάσεις, να γλυτώσεις τη ζωή σου και όταν επιστρέψεις στο σπίτι σου, πάλι Χριστιανός είσαι και ο Θεός σε συγχωρεί, διότι βλέπει την ανάγκη”. Τότε του λέει και ο Γεώργιος: “Δεν φοβάσαι τον Θεό Καπετάν Μανώλη, να μου λες αυτά τα λόγια; Αν και δεν τα λές από κακία αλλά από πλάνη, δεν ξέρεις τι λέει το Ευαγγέλιο για αυτές τις περιστάσεις; Άκουσε τι λέει ο Χριστός: «Πας ουν όστις ομολογήσει εν εμοί έμπροσθεν των ανθρώπων, ομολογήσω καγώ εν αυτώ έμπροσθεν του Πατρός μου του εν Ουρανοίς. Όστις δ’ αν αρνήσηταί με έμπροσθεν των ανθρώπων, αρνήσομαι αυτόν καγώ έμπροσθεν του Πατρός μου του εν Ουρανοίς». Λοιπόν, εάν πράξω όπως μου λέγεις, πρέπει ύστερα να χύσω το αίμα μου για τον Χριστό, για να αποπλύνω την άρνηση και μάλιστα εάν πράξω αυτό τώρα, θα οργισθεί ο Χριστός και θα με καταδικάσει ως καταφρονητή της μεγάλης Χάριτός του, την οποία μου έδωσε καθώς του ζήτησα. Λοιπόν ας μην έχει ελπίδα ο Μπαχρής ότι θα γίνει το θέλημά του”.

ΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΟ: Μετά απ΄αυτά, οι στρατιώτες οδήγησαν τον Άγιο στον Αγά, ο οποίος τον ρώτησε τι αποφάσισε. Ο Γεώργιος απάντησε με χαρά και θάρρος: “Ό,τι σου είπα και πρίν, αυτό σου λέω και τώρα και αυτό θα λέω και μέχρι τελευταίας μου αναπνοής. Χριστιανός γεννήθηκα, Χριστιανός είμαι και Χριστιανός θέλω να αποθάνω. Δεν αρνούμαι τον Χριστό μου, δεν γίνομαι Τούρκος, δεν αφήνω την υπέρλαμπρη Πίστη μου για να πιστεύσω στην ζωώδη και σκοτεινή δική σας σατανική πλάνη”. Ο Μπαχρή Αγάς, απελπισμένος, παρέδωσε τον Άγιο στους δημίους, οι οποίοι τον παρακινούσαν να πιεί μια φιάλη ρούμι, ίσως για να μην υποφέρει, αλλά αυτός γέλασε και τους είπε: “σας ευχαριστώ, δεν θέλω ρούμι να πιώ, διότι έχω να βαδίσω μεγάλο δρόμο και πρέπει να έχω σώας τας φρένας μου”. Τότε άρχισαν να τον κακοποιούν μαζί με άλλους αιχμαλώτους. Κι όπως τον βασάνιζαν, οι άλλοι Χριστιανοί έκλαιγαν και θρηνούσαν, ο ένας τη ζωή του, ό άλλος την γυναίκα του και τα παιδιά του, αυτός ο ευλογημένος στεκόταν σαν πέτρα και όχι μόνο δεν εφώναζε αλλά ούτε καθόλου στέναζε ή δάκρυζε. Αντιθέτως, το γενναίο κρητικόπουλο, έχαιρε σαν να στεκόταν γαμπρός στην ώρα της στέψης και δόξαζε τον Θεό και τον ευχαριστούσε διότι τον αξίωσε να φθάσει σ’ αυτή την ώρα και να πάθει για την αγάπη του. Ευχαριστούσε και τους δημίους γιατί με το μαρτύριο του προξενούσαν μεγάλη δόξα και χαρά, μ’ αυτούς τους λίγους πόνους. Τους παρακαλούσε μάλιστα να του αυξήσουν την βάσανο διότι έλεγε, “όσο πιο πολύ υποφέρει για την αγάπη του Χριστού, τόσο περισσότερη τιμή θα λάβει από τον Θεό”. Αφού πρώτα του έκοψαν κι αυτού όλα του τα μέλη, τέλος του έκοψαν και την τιμία του κεφαλή, και έτσι έλαβε ο ανδρείος Γεώργιος, το στέφανο του μαρτυρίου. Ήταν η 7η Φεβρουαρίου του 1867. Το τίμιο και ιερό λείψανό του, το έριξαν οι Αγαρηνοί μαζί με τά άλλα λείψανα των φονευθέντων Χριστιανών, όλα μαζί, σε τόπο άγνωστο, μέχρι σήμερα.

ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΑ: Το μαρτύριο του Γεωργίου και οι διάλογοι που προηγήθηκαν τα διηγήθηκαν αυτόπτες και αυτήκοοι αξιόπιστοι μάρτυρες. Αυτά κατορθώνει η δυνατή πίστη. Οι πιστοί άγιοι του Κυρίου Μάρτυρες θυσιάζουν ακόμη και αυτή τη ζωή τους, υπέρ της ορθοδόξου ομολογίας του αγαπημένου Νυμφίου της Εκκλησίας, του Κυρίου και Θεού ημών Ιησού Χριστού. Αξίζει να προσθέσουμε, πως οι Μάρτυρες του Κυρίου, μάλιστα οι Νεομάρτυρες, είναι οι πλησιέστεροι σ’ εμάς, μεταξύ όλων των Αγίων. Στην συγκεκριμένη περίπτωση του Αγίου Γεωργίου, χαίρουν μαζί με την Μεγαλόνησο και η Φολέγανδρος και η Σίκινος καθώς υπάρχουν απόγονοι του Αγίου Νεομάρτυρος που φέρουν και το ίδιο επώνυμο. Είθε οι βίοι των Αγίων Μαρτύρων να φαιδρύνουν την ψυχή μας και να φωτίζουν με το παράδειγμά τους τις δύσκολες ατραπούς της ζωής μας γιατί: “Ζήτησε να εύρεις τον εαυτόν σου μέσα εις τους βίους των Αγίων. Θα τον εύρεις οπωσδήποτε μέσα εις αυτούς. Ακόμη θα εύρεις εκεί και τα «φάρμακα», με τα οποία ημπορείς να τον θεραπεύσεις από όλας τας πνευματικάς αρρωστίας και να τον κάνεις υγιή δια παντός. Υγιή και εις τους δύο κόσμους, εις τρόπον ώστε να μην ημπορέσει να σε βλάψει κανένας θάνατος. Θα εύρεις ακόμη μέσα εις τους βίους των Αγίων, όλα όσα χρειάζονται εις σε ώ άνθρωπε, που είσαι μία αθάνατος ύπαρξις, μία αιωνία ύπαρξις, μία θεανθρώπινη ύπαρξις, άνθρωπε! Άνθρωπε! Άνθρωπε!” [π. Ιουστίνος Πόποβιτς, «Άνθρωπος και Θεάνθρωπος»].

Ο Όσιος Λουκάς ο Στειριώτης [7 Φεβρουαρίου] (896-953) από τον Κων/νο Αθ. Οικονόμου

 

Ο Όσιος Λουκάς ο Στειριώτης [7 Φεβρουαρίου] (896-953)

από τον Κων/νο Αθ. Οικονόμου

“Ἔπλησε Λουκᾶς θαυμάτων τὴν Ἑλλάδα,
Ὃς οὐδὲ νεκρὸς παύεται τῶν θαυμάτων.”

ΚΑΤΑΓΩΓΗ – ΓΕΝΝΗΣΗ: Η καταγωγή της οικογενείας του Οσίου Λουκά, του ιδρυτή της ομωνύμου ιεράς μονής της Βοιωτίας, ήταν από την Αίγινα. Για το φόβο όμως των Σαρακηνών [την εποχή εκείνη με κέντρο την Κρήτη οι Μωαμεθανοί αυτοί πειρατές επέδραμαν σε πλήθος παράλιων πολιτειών] οι πρόγονοί του εγκαταστάθηκαν στα παράλια της Φωκίδας, κοντά στους πρόποδες του όρους του Ιωάννου ή Ιωαννίτζη ή όπως το λένε σήμερα οι κάτοικοι της Δεσφίνας, Γιαννιμάκι. Για τον ίδιο όμως λόγο έφυγαν και απ' εκεί και πήγαν στο Καστόριον, το σημερινό Καστρί, δίπλα στους αρχαίους Δελφούς. Εκεί γεννήθηκε ο Λουκάς, τον Ιούλιο του 896 μ.Χ. Ήταν το τρίτο από τα επτά παιδιά του Στέφανου και της Ευφροσύνης. Από μικρός έδειχνε μεγάλη κλίση για τον ασκητικό βίο και περνούσε τις ώρες του με συνεχή προσευχή.

ΣΤΟ ΜΟΝΑΧΙΚΟ ΒΙΟ: Το 910, σε ηλικία μόλις 14 ετών, ακολούθησε δύο μοναχούς στην Αθήνα. Εκεί, και στην Εκκλησία της Παναγίας της Αθηνιώτισσας, που τότε ήταν πάνω στην Ακρόπολη ή, κατ΄άλλους, στο μοναστήρι της Μεγάλης Παναγίας, το σημερινό Μοναστηράκι, ο Λουκάς έγινε μοναχός. Ίσως ο Λουκάς να έμεινε για λίγο σ' ένα ασκηταριό στην πλαγιά του Υμηττού, όπου σήμερα είναι η μονή του Αστερίου [άλλωστε, κατά μία εκδοχή, το “Ασκητήριο Λουκά από του Στειρίου”, ίσως να έγινε με την πάροδο του χρόνου “Αστερίου”. Με τις πολλές όμως παρακλήσεις της μητέρας του ξαναγύρισε στο Καστόριο. Μετά από λίγους μήνες πήγε να ασκητέψει στο Γιαννιμάκι, όπου έμεινε επτά χρόνια, κοντά σ' ένα μικρό εκκλησάκι των Αγίων Αναργύρων. Από δύο μοναχούς που πέρασαν απ' εκεί πηγαίνοντας στη Ρώμη, πήρε το μέγα αγγελικόν σχήμα, έγινε δηλαδή μεγαλόσχημος.

ΣΤΑ ΠΑΡΑΛΙΑ ΤΟΥ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟΥ: Για να αποφύγει τις βαρβαρικές επιδρομές πήγε στο Ζεμενό της Κορινθίας, όπου έμεινε κοντά σε έναν στυλίτη ασκητή για 10 χρόνια. Το 927 σε ηλικία 31 ετών γύρισε και πάλι στο Γιαννιμάκι, όπου έμεινε 12 χρόνια. Απ' εκεί πήγε στο Καλάμι, ένα μέρος με νερό, ανατολικά της Αντίκυρας [σήμερα λέγεται από τους κατοίκους του γειτονικού Κυριακίου, Ζάλτσα]. Μετά όμως από 3 χρόνια, για να σωθεί από τις επιδρομές κατέφυγε στον Αμπελώνα, ένα έρημo μικρό ξερονήσι, όπου έμεινε 3 χρόνια. Εκεί πήγαν οι τότε κάτοικοι του Στειρίου και τον έπεισαν να έλθει κοντά στο χωριό τους.

ΣΤΟ ΣΤΕΙΡΙ: Το 946, όταν ο Όσιος Λουκάς ήταν περίπου 49 ετών, εγκαταστάθηκε στην καταπράσινη και μαγευτική θέση, όπου σήμερα είναι το μοναστήρι του. Έκτισε το κελί του, ένα εκκλησάκι για να προσεύχεται και έφτιαξε έναν κήπο, όπου καλλιεργούσε τα χορταρικά του. Η φήμη του τράβηξε εκεί και άλλους ασκητές, όπως τους Γρηγόριο, Παγκράτιο και Θεοδόσιο. Μαζί τους και με την οικονομική βοήθεια πολλών θαυμαστών του, στρατηγών και αξιωματούχων του Κράτους, άρχισε την οικοδόμηση της εκκλησίας της Αγίας Βαρβάρας. Δεν πρόλαβε όμως να την τελειώσει. Στο Στείρι τον επισκέπτονταν χιλιάδες πιστοί που ζητούσαν συμπαράσταση στις δυσκολίες τους και θεία φώτιση στη ζωή τους. Ανάμεσά τους και ο στρατηγός του Θέματος της Ελλάδος Κρηνίτης Αροτράς.

ΣΤΙΣ ΟΥΡΑΝΙΟΥΣ ΜΟΝΑΣ: Το Νοέμβριο του 952 πρόβλεψε τον επικείμενο θάνατο του, που πράγματι συνέβη στις 7 Φεβρουαρίου του 953. Έζησε λιγότερο από 57 έτη. Ο μαθητής του Γρηγόριος τον έθαψε μέσα στο κελί του. Μετά το θάνατό του, η φήμη ότι το λείψανά του ήταν θαυματουργά έκανε πλήθος πιστών να συρρέουν στο μοναστήρι για να θεραπευθούν, και τα αρχικά κτίσματα έδωσαν τη θέση τους σε μνημειωδέστερα κτίρια.

ΘΑΥΜΑΤΑ – ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ - ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ: Ύστερα από 2 χρόνια, το 955 μ.Χ., οι συνασκητές και μαθητές του γιόρτασαν για πρώτη φορά τη μνήμη της Κοίμησής του. Ο Όσιος Λουκάς εκτός από την αυστηρή ασκητική ζωή που έκανε, την ταπεινοφροσύνη του, την αγάπη του για όλους τους ανθρώπους, την απέραντη φιλανθρωπία του, την ακλόνητη πίστη του στο Χριστό, είχε μεγάλη θαυματουργική και θεραπευτική δύναμη. Άπειρα είναι τα θαύματα που έκανε στη ζωή του, ενώ, μετά το θάνατο του, χιλιάδες ασθενείς έρχονταν προσκυνητές στον τάφο του από τον οποίο ανέβλυζε μύρο, και έβρισκαν τη θεραπεία τους. Αλλά ο Όσιος Λουκάς είχε και προφητική ικανότητα. Είχε προβλέψει την επιδρομή των Βουλγάρων, την απελευθέρωση της Κρήτης από την κατοχή των Αράβων [Σαρακηνών], το θάνατό του, κ.ά. Η απελευθέρωση μάλιστα της Κρήτης, την οποία είχε προβλέψει το 942 και η οποία πραγματοποιήθηκε 19 χρόνια αργότερα, το 961, από το Νικηφόρο Φωκά, συντέλεσε στο να αυξηθεί ο σεβασμός προς τη μνήμη του ιδιαίτερα στη βασιλεύουσα Κωνσταντινούπολη¹. Πλούσιες δωρεές στέλνονταν στη Μονή τακτικά. Στα θεία χαρίσματα του ασκητή Οσίου οφειλόταν και η στενή του σχέση με τους στρατηγούς του Θέματος της Ελλάδος, με έδρα την ακμάζουσα τότε Θήβα. Οι στρατηγοί Πόθος, γιος του Λέοντος Αργυρού, και Πρωτοσπαθάριος Κρηνίτης ο Αροτράς τίμησαν τον Όσιο. Ο Κρηνίτης μάλιστα άρχισε να κτίζει με έξοδά του εκκλησία, όσο ζούσε ο Όσιος, το 946, στο όνομα της Αγίας Βαρβάρας. Έτσι, όχι μόνο τελείωσε η εκκλησία της Αγίας Βαρβάρας, η οποία σήμερα είναι αφιερωμένη στη Θεοτόκο, αλλά ύστερα από λίγα χρόνια, το 1011 μ.Χ., κτίστηκε και ο δεύτερος, ο μεγάλος ναός, το Καθολικό, από τον τότε ηγούμενο Φιλόθεο. Η οικοδομή του Καθολικού, αποδίδεται, σύμφωνα με την παράδοση, σε τρεις αυτοκράτορες του Βυζαντίου: Τον Ρωμανό Β (959-963), τον Βασίλειο τον Βουλγαροκτόνο (976-1028) και τον Κωνσταντίνο Θ τo Μονομάχο (1042-1056). Η εκκλησία αυτή αφιερώθηκε στον Όσιο Λουκά και μέσα σ' αυτήν τοποθετήθηκε η λειψανοθήκη του.

ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΛΕΙΨΑΝΟΥ: Το ιερό λείψανο του Οσίου Λουκά σήμερα βρίσκεται στο μοναστήρι, όπου έφθασε το 1986 από την Βενετία, ενώ χιλιάδες επισκέπτες από την Ελλάδα, και όχι μόνο, προσέρχονται στη Μονή για να το προσκυνήσουν². Η παράδοση του μοναστηριού βεβαίωνε ότι τα ιερά λείψανα του Οσίου είχαν αρπαγεί κατά τον 13ο αι. από τους Σταυροφόρους και είχαν μεταφερθεί στο Βατικανό. Η είδηση της ανεύρεσης τους ήρθε από τη Βενετία, στην οποία κατέληξαν, κατά την εκδοχή των Λατίνων, ως έξης: όταν οι Τούρκοι κατέλαβαν τη Βοιωτία στα 1460 μια ομάδα μοναχών διέφυγε με το σκήνωμα του Οσίου στη Λευκάδα. Μετά την κατάκτηση και της Λευκάδας τα λείψανα του Οσίου μεταφέρθηκαν στη Βοσνία. Τον Ιούλιο του 1463 η Βοσνία κατακτήθηκε και αυτή από τους Τούρκους και οι Φραγκισκανοί μοναχοί έφεραν τα ιερά λείψανα στη Βενετία. Ήδη όμως είχε δημιουργηθεί σύγχυση και θεωρήθηκε ότι τα λείψανα του Οσίου Λουκά ανήκουν στον Ευαγγελιστή Λουκά, που είχε ενταφιαστεί και αυτός στην πόλη των Θηβών. Επακολούθησαν συζητήσεις και Σύνοδος Καρδιναλίων στις 16 Δεκεμβρίου του 1464, όπου αποδείχθηκε ότι τα λείψανα που είχαν μεταφερθεί στην Ιταλία ανήκανε σε μοναχό της Ανατολικής Εκκλησίας, τον Λουκά, τον επονομαζόμενο «Στειριώτη».

Απολυτίκιο: Ἦχος α’. “Τῆς Ἑλλάδος τὸ κλέος, καὶ Ὁσίων τὸ καύχημα, καὶ τὸν τοῦ Στειρείου φωστῆρα, καὶ οἰκήτορα ὅσιον, τιμήσωμεν ᾀσμάτων ἐν ὠδαίς, Λουκᾶν τὸν θεοφόρον εὐσεθῶς, τῷ Χριστῷ γὰρ οἰκειούται διαπαντός, τοὺς πίστει ἀνακράζοντας, δόξα τῷ δεδωκότι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργούντι διὰ σοῦ, πάσιν ἰάματα.”

Κοντάκιο: Ἦχος πλ. δ'. “Ὁ ἐκλεξάμενος Θεὸς πρὸ τοῦ πλασθήναι σε, εἰς εὐαρέστησιν αὐτοῦ, οἲς οἶδε κρίμασι, προσλαβόμενος ἐκ μήτρας καθαγιάζει, καὶ οἰκεῖον ἐαυτοῦ δοῦλον δεικνύει σέ, κατευθύνων σου Λουκᾶ τὰ διαβήματα, ὁ φιλάνθρωπος, ὢ νῦν χαίρων παρίστασαι.”

1. Ο Όσιος Λουκάς είχε προφητέψει το 941 ότι «Ρωμανός Κρήτην χειρούται», θα ελευθερώσει δηλαδή την Κρήτη από τους Σαρακηνούς. Όταν ρωτήθηκε αν επρόκειτο για τον αυτοκράτορα Ρωμανό Α που βασίλευε την εποχή εκείνη, απάντησε «ουχ ούτος αλλ’ έτερος». Έτσι η ανέγερση του Καθολικού συνδυάστηκε με την προφητεία αυτή, γιατί ήταν επόμενο ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Ρωμανός Β΄ θέλησε να ανεγείρει έναν μεγαλοπρεπή ναό από ευγνωμοσύνη στον Όσιο για την απελευθέρωση της Κρήτης (961), όπως είχε προφητέψει είκοσι χρόνια νωρίτερα. Όμως ο Ρωμανός Β απεβίωσε το 963, δύο χρόνια μετά την ανακατάληψη της Κρήτης. Επομένως το χρονικό διάστημα των δύο ετών που μεσολάβησε κρίνεται ανεπαρκές για την αποπεράτωση του μεγαλεπήβολου αυτού έργου.

2. Πάντως το πρόβλημα της γνησιότητας του Λειψάνου του Οσίου Λουκά παραμένει εφ’ όσον το λείψανο που επιστράφηκε φέρει Κάρα, ενώ στη Μονή Φιλοθέου Αγίου Όρους φυλάσσεται Κάρα που αποδίδεται στον ίδιο Άγιο.