Πώς να γλυτώσει αυτή η φλούδα
απ’ το τσακάλι και την αρκούδα;
(τροποποιημένοι στίχοι Νίκου Γκάτσου)
Γράφει ο Γιάννης Φρύδας
ΣΤΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ 9
Γιάννο, σαν θέλεις πρώβατα, Γιάννο, σαν θέλεις γύδια,
κάτσε κοντά και φύλα τα, μη σου τα φαν οι λύκοι!
(τροποποιημένοι στίχοι δημοτικού τραγουδιού)
Γλυτώσαμε απ’ τον λύκο και πέσαμε στην αρκούδα
Ο Μήτσιος αντί να χουχουτάει, για να φεύγουν τα ζ’λάπια, γράφει άρθρο για τις ζημιές που προξενούν.
Το τσακάλι ή τσιάκαλος λένε ότι τρώει ένα. Ο Κώστας Τσιάκαλος δεν τρώει κανένα (με λίγο ψωμοτύρι βολεύεται), ο Αλέκος Τσιάκαλος (γειά σου, Αλέκο!) λιτοδίαιτος φαίνεται κι αυτός. Ο Γιάννης Τσιάκαλος πρέπει να τα τρώει δυο σίγουρα, μπουρεί κι παραπάν’... Δεν κτίζεται τέτοιο σώμα με φακή. Ο παπα-Τσιάκαλος το λέει καθαρά: «ουκ επ’ άρτω μόνω ζήσεται άνθρωπος, χρειάζεται και καμιά καλοψημένη πλάτη», αλλά ακριβείς πληροφορίες δεν έχουμε. Τη μεγάλη ζημιά την κάνει ο Τσακαλώτος. Αυτός κοντεύει να φάει δέκα εκατομμύρια Έλληνες. Λένε, μάλιστα, πως θα φάει και τον Τσίπρα. Ε, ας τον φάει, γιατί θα μου λείψει απ’ το κοπάδι;
Ο λύκος τρώει μέχρι 99. Τα υπόλοιπα δεν τα δηλώνει, για να πάρει το κοινωνικό μέρισμα, να μπει στο κοινωνικό τιμολόγιο της ΔΕΗ και να μην τον πιάνουν τα εισοδηματικά κριτήρια, ώστε να μπορούν να πάρουν μετεγγραφή τα λυκόπουλα στα πανεπιστήμια.
Η αρκούδα δε φαίνεται να κάνει πολλή ζημιά. Συνήθως τρώει φυτική ύλη, φρούτα, καρπούς, χαλάει και καμιά κυψέλη, γιατί πάντα θέλει μέλι στο πρωινό της και σπάνια μπορεί να φάει και κάνα μανάρι. Απολύτως υγιεινή διατροφή! Αφού κυκλοφορεί με τον θερμιδομετρητή στην τσάντα της. Καλά λένε πως περισσότερο απ’ την αρκούδα τρώει ο αρκουδιάρης.
Η αλεπού έχει πλούσιο βιογραφικό, αλλά κατάφερε επικοινωνιακά να θεωρείται ψιλικατζής στις ζημιές και πότε την αντιμετωπίζουν σαν τον Ρουβίκωνα και δεν τη συλλαμβάνουν ή αν τη βάλουν για καμιά «αγαθοεργία» στη φυλακή, τη βγάζουν σύντομα έξω, με τις ευεργετικές διατάξεις του νόμου Παρασκευόπουλου. Για να αποφεύγουμε τις ζημιές της, η λύση είναι να μην έχουμε κότες. «Ούτι κότις έχουμι ούτι μι ν’ αλ’πού μαλώνουμι» δε λέει η παροιμία;
Κάτι κ’νάβια, κάτι έσβια κάνουν επίσης ζημιές, όμως θεωρούνται πολιτικοί αγωνιστές και όχι μόνο δεν τιμωρούνται, αλλά επιβραβεύονται κιόλας…
Καλά, με τόσα επιβλαβή, τι κάνει εκείνος ο Σκύλλας στην Καληκώμη; Τζάμπα τον ταΐζουμε κομμάτια;
Εξήγηση…
Προς όσους προβλημάτισε η γραφή των γυδοπρώβατων και κυρίως όσους βιάστηκαν να με κατακεραυνώσουν για το ανορθόγραφον επισημαίνω:
Η λέξη πρώβατα με ω πάλι πρόβατα σημαίνει, δε σημαίνει γαϊδουρομούλαρα. Όταν μιλάς προφορικά, λες πρόβατα με όμικρον ή πρώβατα με ωμέγα;
Προφορικά, αλλού τα κάνουμε τα λάθη, όχι στα γράμματα. Λέμε: «Μη γνώτω η αριστερά σου τι ποιεί η δεξιά σου» Το σωστό είναι: «Μη γνώτω ποια είναι η αριστερά σου και ποια η δεξιά σου». Άλλο παράδειγμα λάθους το: «φονιάδες των λαών Αμερικάνοι». Το σωστό είναι και να λέγεται: «φραγκοφονιάδες των λαών οι Αμερικάνοι».
Με ω γράφονται τα πρόβατα τα ακουλουκούρ’γα, όπως και γύδες με υ είναι αυτές που έχουν δυο κέρατα, ενώ γίδες με ι είναι οι κουτσοκέρες και με η οι σιούτες.
Μήπως είναι το λάθος κρυπτογραφικόν; Σκεφτείτε κι αυτήν την εκδοχήν. Βαίνομεν προς εκλογάς!... Σοφόν θα ήτο να απευθυνθούν οι ανησυχούντες σε ειδικούς αστυνομικούς. Προτείνομεν τον Θεόδωρον Τρυφέρην, ως γραφολόγον (από ζερβό) και τον Γεώργιον Δήμον παράλληλης ειδίκευσης (και προπαντός από προσήλιο). Εις τον Χρήστον Καλομπάτσιον μην απευθύνεστε, διότι δεν ασχολείται με την πολιτικήν και θα σας παραπέμψει εις Αθανάσιον Φλέγγα και ποιος βγάνει τόση πεζοπορία από Γρυμπιανά μέχρι Σπαρτήσι, για μια χαζαμάρα που έγραψεν εις καφετζής…
Τα πρόβατα δεν έχουν σχέση με εκλογές. Το διαβεβαιώνει ο κόμης Μιραμπώ (για να λέει κόμης, απ’ την Καληκώμη πρέπει να ήταν, κάνας Μπαλατσούκας, κάνας Παράσχ’ς ή το πολύ κάνας Σιρέτ’ς).
Λέει ο Μιραμπώς: «Τα πρόβατα πηγαίνουν για σφάξιμο και δε λένε τίποτα, δεν ελπίζουν τίποτα. Αλλά τουλάχιστον δεν ψηφίζουν τον χασάπη που τα σκοτώνει ούτε τον αστό που τα τρώει».
Ακούτε τα πρόβατα; Ενώ εμείς «θα πουλήσουμε τον γάιδαρο να φτιάξουμε σαμάρι».
Επώνυμα και ιδιότητες ζώων στην Αργιθέα
Στην Αργιθέα έχουμε πολλά επώνυμα με ονόματα ζώων και περισσότερους Αργιθεάτες με διάφορες ιδιότητες αυτών των ζώων. Τσιάκαλος στο Καταφύλλι, Σκύλλας στην Καληκώμη, Αρκούδας στο Ανθηρό, Αστρίτης (αυτό του ξιραμένου του ’νι στ’ Σ’κιά Πετρωτού, αλλά ιμένα δε μι τσιμπάει, γιατί το ’χου πρώτου ξάδιρφου), Τσιώνος στο Θερινό, Πούλιος στο Βλάσι (θέλ’ς Μπάμπη, θέλ’ς Απουστόλη) Κίσσας και Καλιακούδας στα Κουμπουριανά.
Εδώ τώρα, δε μιλάμε για χωριό, μιλάμε για καταφύγιο άγριων ζώων και πτηνών. Ρωτάτε και το Δασαρχείο, αν δεν πιστεύετε. Όλοι οι Κουμπουριανίτες λέγονται Κισσαίοι. Εξαιρείται ο Καλιακούδας και τέσσερα πέντε άλλα επώνυμα. Είναι τόσοι πολλοί που στο πανηγύρι, μόλις έλεγε ο Σωτήρης Καραμπίνης να σηκωθεί στον χορό η παρέα του Τάκη Κίσσα, σηκωνόταν όλο το χωριό. Για να ξεχωρίζουν μεταξύ τους, έκαναν χρήση φιλολογικών ψευδώνυμων (παρατσούκλια) ή ονόματα γονέων (Καλός, Παπής, Στέφου Προυκόπ’ς, Γιώργου Βαγγέλ’ς, η Ρήνη τ’ς Λιφτιρία τ’ς Μήτρινας...).
Ύστερα από μακροχρόνια έρευνα σ’ αυτό το χωριό, όλα δείχνουν πως κάποιους λόγω συμπεριφοράς τους εκτόπιζαν, τους εξόριζαν δηλαδή και τους περνούσαν απέναντι από το ποτάμι, αλλάζοντάς τους το επώνυμο. Κι επειδή, ως προσήλιο χωριό, δεν είχαν Σιβηρία τους έστελναν στα Ραγάζια, στο Κοζιοκάρι και στην Κερασούλα, που είναι ακριβώς το ίδιο. Καζιακούρας, Ποζιός, Ράιος, Θανασιάς, Τσιατσιάνης, είναι επώνυμα εκδιωχθέντων. Θανασιάδες είχαν και στο Τσιοκαρίσι, αλλά αυτοί ήταν δικασμένοι με αναστολή και τους άφηναν εκεί για συνετισμό.
Τον Καζιακούρα σκέφτονται να τον διώξουν κι απ’ το Ραγάζι. Κώστα, αναμέρα μόνος σου! Φεύγα για το Ασπρόρεμα! Καλύτερα στ’ Ασπρόρεμα. Στην Κόλαση, στο Τριζόλ’ θα σε στείλουν. Το Τριζόλ’ κόλαση είναι παντού έτσι κι αλλιώς…
Ας έρθουμε τώρα στις ιδιότητες. Από ποιον θα ξεκινήσουμε; Απ’ τον πρώτο πολίτη της περιοχής ασφαλώς. Ε! άμα ιδείς λίγο μακριά τον δήμαρχο και μια αρκούδα, δεν ξεχωρίζεις ποιος είναι ο δήμαρχος και ποιο το ζ’λάπι. Για καλό και για κακό, κρατάτε αποστάσεις! Απ’ την αρκούδα μπορεί και να γλυτώσετε, απ’ τον δήμαρχο δύσκολα…
Ο Μήτσιος! Ναι, αυτός με το άρθρο. Λύκος σας λέω. Σε κάθε χωριό κόβει 99 ψήφους. Φέτος, λέει, θα κόψει από 99 και σε αλαργινότερα χωριά, γιατί ο καλός ο λύκος τρώει αλάργα απ’ τη φωλιά του. Θα ψηφίζουμε τον Παπακώστα και θα βγαίνει ο Μήτσιος!
Αχιλλέας Αντωνίου, ο Καντάφι να καταλάβετε. Τρία χρόνια ήταν στη Λιβύη και πέρασε το μισό πετρέλαιο στην ελληνική ΑΟΖ. Πώς νομίζετε βρέθηκε το πετρέλαιο στην Κρήτη… Είχε διασυνδέσεις στο νησί, μιας και νουνός του ήταν ο αείμνηστος δάσκαλος Στέλιος Βιλανάκης. Άριστος δάσκαλος, αλλά το ’κανε το λάθος. Αν κράταγε τον Αχιλλέα όταν τον βάφτιζε δυο λεπτά μέσα στο νερό, θα είχε γλυτώσει η περιοχή… Όταν περάσει, λοιπόν, ο Αχιλλέας σε χωράφι με ρόκες, ξεχάστε τις ρόκες! Θα μείνουν μόνο οι ροκιές (εξηγήστε παρακαλώ στους νέους τι είναι οι ροκιές και τα βαντάκια με την ευκαιρία). Καλύτερα να μπουν είκοσι έσβια, θα μείνουν και λίγα γούτσια (ξαναεξηγήστε) για σας, παρά αυτός. Το περίεργο με τον Αχιλλέα είναι άλλο: Πώς είναι δυνατόν, Στεφανιώτης και να κλέβει; Στεφανιώτης και να κλέβει ρόκες; Εμείς μόνο γιδοπρόβατα και μόνο παχιά. Τα αδύνατα τα αφήναμε να ψοφήσουν μόνα τους. Καταφύγαμε στην επιστήμη, στην ψυχολόγο μας. Δώσαμε ένα λεπτομερές ιστορικό, αναφέραμε ότι μικρός έμεινε λίγα χρόνια στα Βραγκιανά, ότι δεν έπεσε ποτέ από γάιδαρο και τα λοιπά.
Μας είπε, λοιπόν, η ψυχολόγος: Δε φαίνεται να έχει σχέση με τραυματικές και μετατραυματικές (του ’παμαν, δεν έπισι απού π’θινά) καταστάσεις παιδικής και προεφηβικής ηλικίας. Τα στεφανιώτικα γονίδιά του τον ωθούσαν στην κλοπή, αλλά πού να έβρισκε γιδοπρόβατα, και μάλιστα παχιά, στα Βραγκιανά; Γι’ αυτό έκλεβε ρόκες αναγκαστικά, αυτό που έβρισκε. Κι εγώ ρόκες κλέβω εδώ, τι άλλο να κλέψω;
Λέτε να είναι Στεφανιώτισσα και η ψυχολόγος; Ξέρει κάποιος να μας πει;
Νομίζω πια πως τώρα είναι ώρα να σας αφήσω να κάνετε μόνοι σας ανάλογες αντιστοιχίσεις είτε ατομικές, είτε γενικές.
π.χ. οι άνθρωποι είμαστε μπούφοι. Φαίνεται αυτό κι απ’ αυτούς που ψηφίζουμε.
οι άνθρωποι είμαστε γαϊδούρια. Στην υπομονή. Αλλιώς, πώς θα αντέχαμε αυτούς που ψηφίζουμε;
Παρατήρηση καφετζή
Σε προηγούμενο Καφενείο έγραψα για τον Ζαχαρία Παπαντωνίου, έκανε μια εκδήλωση ο Καρδαμπίκης στη Γρανίτσα προς τιμήν του. Να μου το θυμηθείτε! Με τόσα ζώα που αράδιασα από «τα άγρια και τα ήμερα του βουνού και του λόγγου», θα ξανακάνει εκδήλωση για τον Στέφανο Γρανίτσα.
Τρυ’ητής ακόμα μι του παλιό Αλέξηηηηη! Τρυγάς καμιά ψήφο;
Γουρ’νοπαρέα…
Ήμασταν μια παρέα, γουρ’νουπαρέα,
καμιά δεκαουχτώ πιδιά!
Κι πάηναμαν για γ’ρούνια
και φέρναμε πουλιά…
Είναι ένα κυνηγοτράγουδο. Το τραγούδι αυτό χορεύεται με έναν ιδιότυπο τρόπο. Οι χορευτές κυνηγοί χορεύουν ξυπόλυτοι και το τραγουδούν σιωπηλά ή σιωπηρά (διαλέξτε ποιο σας κάνει), για να μην προγκάν τα ζ’λάπια.
Ήμασταν, λοιπόν, μια παρέα κυνηγών που αποτελούνταν από πολλές συνιστώσες και μετά από είκοσι περίπου χρόνια διαλυθήκαμε, σαν το Πασόκ. Κι ο Σύριζα αν θυμάστε είχε καμιά δωδεκαριά συνιστώσες (οι μισές, μάλιστα, ήταν εναντίον του κοινοβουλευτισμού), αλλά μετά ενώθηκαν σε μία συνιστώσα, της εξουσίας και της κουτάλας. Ακόμη και με την ψεκασμένη συνιστώσα των αστραποΚαμένων ενώθηκε, ίνα πληρωθή το ρηθέν δια του προφήτου λέγοντος… η εξουσιοκόλληση είναι ισχυροτέρα πάσης άλλης κόλλησης, ακόμη κι αυτής ταύτης της οξυγονοκόλλησης. Κόλλησα με την κόλληση!... Ξεκόλλησα! Προχωράμε…
Είχαμε και καλά σκυλιά, αλλά όταν αρχίσαμε να τρωγόμαστε σαν τα σκυλιά, η παρέα διασκορπίστηκε. Κρατάμε πια και αναπολούμε τις κυνηγετικές αναμνήσεις μας. Δεν είναι καλό να διαφωνούν, να ψυχραίνονται και να μαλώνουν οι άνθρωποι. Είναι, όμως, πολύ χειρότερο να μην προσπαθούν, όταν περνάει ο αρχικός θυμός, να αποκαθιστούν τις σχέσεις τους και να ειρηνεύουν. Δεν έχει πια και η κοινωνία μας τέτοια δυναμική, γιατί χαλάρωσε δραματικά και δεν μπορεί να σταθεί ως ασπίδα προστασίας των ανθρώπων. Πόσο θα ήθελα να ξαναζήσω το αντάμωμα αυτής της παρέας στην Κρανιά, στου Κώστη ή όπου αλλού! Ας το αφήσουμε λίγο στον χρόνο!
Είχαμε μια ομάδα, ομαδάρα! Οι μόνοι που μπορούσαμε σε οποιαδήποτε στιγμή να κατεβάσουμε και συνδυασμό για τις εκλογές, αλλά σιγά μην αφήναμε το κυνήγι για να κυνηγάμε ψήφους. Είχαμε βέβαια και πολιτικούς στην παρέα, με κορυφαίο τον δήμαρχο Χρήστο Καναβό. Έπιανε το καρτέρι ο Χρήστος, έβγαζε πεντέξι κινητά και τον ασύρματο και μίλαγε συνέχεια. Άκουγαν τα αγριογούρουνα, δεν έβγαιναν στα καρτέρια. «Είναι ο δήμαρχος στη Σμίξη, γυρνάτε απάν’» έλεγε η αρχηγός τους. «Αντί να κυνηγάει αυτούς που δεν τον ψήφισαν, κυνηγάει εμάς».
Κάποτε ο Χρήστος μιλούσε με έναν υπουργό και του ’λεγε:
─ Πέρασαν δώθε προς το Κουζιουκάρι τα ζ’λάπια, κύριε υπουργέ… Τα πααίνει ου Νικτάρ’ς στου κουντό. Αν πιράσουν απού Παλιουκάμαρα, θα τα τριβαλιάσει ου Πούπ’ς, αν πάν’ για τ’ Σκάλα, θα τα θάψει ου Άλκης.
─ Το ξέρω, δήμαρχε, με πήρε πριν ο Γιώργος ο Μπαλάνος κι ο Καραΐτος.
Αυτά ήταν στον ΟΤΕ και στο Ταχυδρομείο κι όπως καταλαβαίνετε δεν παίζονταν στην επικοινωνία.
Η ομάδα αποτελούνταν από πολλά άτομα. Να σκεφτείτε, μια φορά χτυπήσαμε ένα γουρούνι και μας το μοίρασε ο παπάς από ένα κοψιδάκι με το αντίδωρο. Δε μας έκοψε το κεφάλι να το μαγειρέψουμε και να το φάμε στον Παύλο Γάλλο ή στον Βασίλη Παπαϊωάννου, όπου μαζευόμασταν καμιά φορά. Καθένας είχε τον ρόλο του. Βασίλης Μπαλάνος και Θωμάς Ευαγγέλου, επιτελικοί μέσοι. Ο Βασίλης άριστος ιχνηλάτης, τι ιχνηλάτης λέμε, δακτυλικά αποτυπώματα έπαιρνε όπου περνούσε. «Πέρασι ένα 57,5 κιλά» (τα ζύγιζε κιόλας) «κι λίγου παρακάτ’ ανιβαίνουν ιφτά, τρία τρανά κι τέσσιρα μπλιόρια» (λογάριαζε και την ηλικία τους). Ο Χρυσόστομος Γιαννουλάκος κι εγώ εκπροσωπούσαμε τον εκπαιδευτικό κόσμο. Κάποτε έφεραν ένα σκυλί απ’ τη Σερβία και μας λένε: «Πάρτε το και σε δυο ώρες να το μάθετε ελληνικά, για να μας καταλαβαίνει τι λέμε». Μας έπιανε συχνά και βροχή, κρύο, αέρας, ανάβαμε καμιά φωτιά να πυρωθούμε, έφτανε ο Κώστας Μπαλατσούκας, μας την έσβηνε. «Εγώ είμαι πυροσβέστ’ς, δεν αφήνω φωτιές» έλεγε. «Όποιος δεν αντέχει το κρύο, να πηγαίνει να κυνηγάει στα Βραγκιανά με κοντομάνικα». Οι παραβάσεις οδηγούνταν στο Γουρ’νοδικείο και την υπεράσπιση αναλάμβανε ο Μενέλαος (μόνο τον ταυρομάχο Φώτη Τσιούμα δεν μπόρεσε να υπερασπιστεί, όταν του επιτέθηκε η γελάδα στη Λούκα). Οι ποινές ήταν να σε στείλουν σε μακρινό καρτέρι, να φοράς γραβάτα όταν κουβαλάς το γουρούνι, σου γινόταν και η γλώσσα γραβάτα μετά (δυο οι γραβάτες, σε διέγραφαν κι απ’ τον Σύριζα). Τέλος, κάθε κυνηγοσυνάντηση είχε τα δικά της περιστατικά και απρόοπτα, ξεχειμάζαμε με τα αστεία του μπαρμπα-Σπύρου Ζουμπουρλή (Θεός σχωρέστον!), του Άλκη Κωφού, του αστυνόμου και όλων των άλλων της παρέας…
Σταματώ, γιατί ο Βασίλης Μπαλάνος φωνάζει στον ασύρματο: «Τα σήκουσαν! Του νου σας στα καρτέρια! Μην κραίνιτι! Τα πααίνουν τα σκ’λιά καταπουδού. Έρχουντι!
Του νου σας, λέου!…
Φίλοι, κυνηγοί…
Του νου σας! λέω κι εγώ… Στη φύση πηγαίνουμε με γνώση και σεβασμό. Μας ενδιαφέρει η αειφορία της, άρα οι δράσεις μας πρέπει να διασφαλίζουν και υπηρετούν κι αυτόν τον σκοπό. Στη φύση πηγαίνουν κι άλλοι άνθρωποι, για διαφορετικούς λόγους ο καθένας. Δεν είμαστε εμείς οι ιδιοκτήτες ούτε… κατακτητές. Προσοχή! Σεβασμός και υπευθυνότητα παντού! Μόνο έτσι κατοχυρώνεις το δικαίωμα να απολαμβάνεις αυτά που σου προσφέρει αυτή η φύση. Έχουμε την ευθύνη της διαχείρισης και της προστασίας της. Τις ασχήμιες εκεί δεν τις κάνει κανένα ζώο, αλλά ο άνθρωπος. Κουβαλάς τα γεμάτα φυσίγγια σου, τα άδεια σε βαραίνουν να τα μαζεύεις και να μην τα αφήνεις σκουπίδια πίσω σου; Κάνε το πράξη από τώρα. Θα δεις ότι θα πάρεις χαρά κι ο ίδιος απ’ αυτή την πράξη…
Λίγο να συνεχίσω ακόμη, θα περιπέσω στην υποκρισία των ΜΚΟ, οι οποίες προστατεύουν το αγριόγιδο της Πίνδου από την Ομόνοια και τη Βίδρα των Αγράφων από την Πλατεία Κλαυθμώνος. Είναι ικανοί να προστατέψουν και φώκιες στον Κούρλιακα της Καράβας και λευκές αρκούδες στα Κελλάρια Καταφυλλίου… Και δεν τους μαρτυράω τα όρνια της Αφορισμένης, για να τα προστατέψουν κι αυτά…
Καλά κυνήγια! Και να μου στείλετε καμιά βρασιά, να καλοσκαιρίσω κι φέτου! Ιδώ σια κάτ’ γίν’καμαν ούλοι βίγκαν! Μι τι ν’ αγουράσουμι κριάσι; Ισείς βίγκα τ’ς καταψύξεις! Δεν άκ’σιταν τίπουτα γι τ’ν αναδιανουμή στου γουρ’νουκρίατου;
Στείλτε μας μια βρασιά! Θα σας τη φάμε;
6/10/2018
