Άγχος και φοβίες + ΒΙΝΤΕΟ Του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου – συγγραφέα

 

Άγχος και φοβίες + ΒΙΝΤΕΟ

Του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου – συγγραφέα

“Η ΚΡΑΥΓΗ”: Ο εξπρεσιονιστής, Edvard Munch, απεικονίζει τον άνθρωπο στον πίνακά "Η κραυγή" (1893), παγκόσμιο σύμβολο του άγχους, με ορθάνοιχτο στόμα, ακριβώς γιατί το "αναπνέοντας δε μου φτάνει ο αέρας”, είναι σύμπτωμα του άγχους. Αγωνία και φόβος φαίνονται στα τρομαγμένα μάτια, που φαίνεται να βλέπουν κάποιο τρομακτικό αντικείμενο, καθώς και στα χέρια, που κλείνουν τα αυτιά να μην ακούσουν κάτι το εφιαλτικό. Η τοποθεσία μοιάζει γέφυρα, που συνδέει συμβολικά δύο διαφορετικές θέσεις-καταστάσεις που πρέπει να διαλέξει το θύμα του άγχους: πόλεμος ή φυγή. Εμφανίζονται ακόμη άλλοι δυο άνθρωποι στο βάθος του ορίζοντα, επιτείνοντας τη μοναξιά του πρωταγωνιστή. Κι αυτό γιατί ο αγχώδης είναι μόνος του και στο εφιαλτικό σκηνικό των συναισθημάτων του. Σημειώνουμε πως ο πρωταγωνιστής είναι ένα άφυλο μοντέλο, για να θυμίσει ο Munch την άποψη των ψυχολόγων πως το άγχος σκοτώνει την ερωτική επιθυμία. Τελικά, η απειλή που υπάρχει στον πίνακα, είναι απειλή για την ίδια την ύπαρξη. Το μουντό τοπίο και η νεκρή θάλασσα δεν φανερώνουν ελπίδα!

ΟΡΙΣΜΟΣ: Το άγχος προέρχεται από το "άγχομαι" της αρχαιοελληνικής (πνίγομαι, αυτοκτονώ με αγχόνη). Η πανάρχαια ρίζα "αγχ", απαντάται και στα σανσκριτικά ("anhus") και προέρχεται από τον ήχο που βγάζει κάποιος όταν πνίγεται. Το άγχος είναι ένα δυσάρεστο συναίσθημα, όπου κάποιος αισθάνεται ότι πνίγεται, όταν το άτομο βρίσκεται σε κίνδυνο ή αντιμετωπίζει μία δύσκολη κατάσταση. Όλοι περιστασιακά έχουμε έναν φυσιολογικό βαθμό άγχους. Σε περιπτώσεις όμως αυξημένου άγχους, έχουμε υπολειτουργία του άτομου στις δραστηριότητες και επηρεασμό της υγείας του. Έρευνες έδειξαν ότι το άγχος επηρεάζει μέσω ορμονών το ανοσοποιητικό σύστημα. Έτσι οι αγχώδεις παρουσιάζουν μικρή αντοχή στις ασθένειες.

ΑΙΤΙΕΣ: Στη βιολογική θεωρία το άγχος αποδίδεται στην υπερδιέργεση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος, η ψυχαναλυτική θεωρία (Φρόυντ) βλέπει στο άγχος μεταλλαγή της λιμπιντικής ενέργειας. Σύμφωνα με τη μπιχεβιοριστική σχολή (Watson) το άγχος εκδηλώνεται λόγω εξαρτημένου αντανακλαστικού από την πρώτη παιδική ηλικία. Κατά τη Γνωσιακή σχολή το άγχος παράγεται σε συνθήκες κινδυνου, όταν ο πάσχων δεν μπορεί να ελέγξει αγχογόνα ερεθίσματα. Σύμφωνα με τον Selye (1930), αγχωτική αντίδραση προκύπτει εάν το άτομο νιώσει ανίκανο να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις μίας κατάστασης. Προκύπτει δηλαδή διάσταση μεταξύ του πώς αξιολογούμε μία κατάσταση και πώς τις ικανότητές μας.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: Ο πάσχων βιώνει ανησυχίες για κάποιον όχι προσδιορισμένο κίνδυνο. Νιώθει απειλή χωρίς να γνωρίζει την προέλευσή της. Εμφανίζει κρίσεις πανικού, που στη διάρκειά τους, κατά την Ψυχιατρική, απελευθερώνεται κορτιζόνη, αυξάνεται η θυροειδής ορμόνη, απελευθερώνεται ενδορφίνη στον υποθάλαμο του εγκεφάλου, ελαττώνονται η τεστοστερόνη και η προγεστερόνη αναλόγως του φύλου, αυξάνεται το επίπεδο ινσουλίνης και γλυκόζης, δυσλειτουργεί το πεπτικό σύστημα, διαταράσσεται ο καρδιακός ρυθμός, παρουσιάζεται αυξημένη ανάγκη για αναπνεύσιμο αέρα, παρατηρείται εφίδρωση, ενώ επηρεάζεται η πνευματική κατάσταση του ατόμου. Ακόμη, το άτομο μπορεί να παρουσιάσει τρεμούλα, άλγη, κόπωση. Άλλοι πάσχοντες δήλωσαν αίσθημα πλακώματος στο στήθος, κοντανάσεμα, ψυχρές ή υγρές παλάμες, στεγνό στόμα, ζαλάδα, κενότητα στο κεφάλι, ναυτία, ξαφνικά αισθήματα ζέστης ή ρίγη, συχνουρία, κόμπιασμα. Ακόμη δηλώθηκε: δυσκολία συγκέντρωσης, δυσκολίες στον ύπνο και ευερεθιστότητα Πρόκειται για ένα “γενικό χημικό πόλεμο” κατά του οργανισμού από τον ίδιο τον πάσχοντα.

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ: Ο ψυχολόγος Albert Ellis (1996), αντιλαμβανόμενος ότι το άγχος προέρχεται από παράλογο τρόπο σκέψης, έδωσε απλές ιδέες-μεθόδους για την αντιμετώπισή του. Οι μέθοδοι χωρίζονται: στις φυσικές, όπως η άθληση, ατομική ή ομαδική, στις μεθόδους χαλάρωσης, όπως μασάζ, βαθιές αναπνοές και νευρομυικές ή χαλαρωτικές τεχνικές και τέλος στις βιολογικές βασιζόμενες στα αγχολυτικά (βαρβιτουρικά, υπνωτικά), που όμως έχουν μακροχρόνιες αρνητικές συνέπειες. Άλλες μέθοδοι που προτείνονται είναι η κοινωνική υποστήριξη μέσω ομαδικών συνεδριών και η μέθοδος Hanson, όπου προτείνεται στον αγχώδη να αγνοεί το άγχος και να συνηθίσει να ελέγχει όλα τα άλλα που μπορεί. Άλλοι ψυχολόγοι πρότειναν την απομάκρυνση από υπολογιστή ή κινητό, την οδήγηση χωρίς μουσική, την εκτέλεση οικιακών εργασιών χωρίς ανοιχτή τηλεόραση. Ακόμη προτείνεται μισή ώρα καθημερινή απασχόληση με ευχάριστες δραστηριότητες, όπως κηπουρική, ακρόαση ήρεμης μουσικής. Αντιαγχωτικά ακόμη είναι η δημιουργία χαλαρωτικών χώρων στο σπίτι, η κατανάλωση φρούτων με βιταμίνη C, η συχνή σωματική επαφή (αγκαλιά, φιλιά) με αγαπημένα πρόσωπα, κ.α.

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΑΓΧΟΣ: Το κοινωνικό άγχος, αποτελεί απειλή για την ποιότητα ζωής. Οι πάσχοντες από τέτοιας μορφής άγχος δυσκολεύονται να διεκπεραιώσουν απλές καθημερινές δραστηριότητες, να κάνουν γνωριμίες, να κλείσουν ραντεβού με γιατρούς, να εκκλησιαστούν, να βγουν στην αγορά ή για φαγητό με άλλους, να εκφράσουν την γνώμη τους, κλπ. Συνήθως σκέφτονται ότι θα έρθουν σε δύσκολη θέση και θα ντροπιαστούν. Το άγχος τους κάνει να κοκκινίζουν, να ιδρώνουν, να ζαλίζονται, να έχουν ταχυπαλμία, να τρεμουλιάζουν, να νιώθουν ναυτία, να πάσχουν από πονοκεφάλους. Οι πάσχοντες από κοινωνικό άγχος ή κοινωνική φοβία, μόνο στη σκέψη τέτοιων συμπτωμάτων, στρεσάρονται, αγνοώντας τι είναι αυτό με το οποίο έχουν να κάνουν, ανασύροντας από τα βάθη του υποσυνείδητου μιαν αναιτιολόγητη φοβία. Έτσι, ο πάσχων μπορεί να αναδιοργανώσει τη ζωή του, προσπαθώντας να αποφύγει το άγχος και τις καταστάσεις που το πυροδοτούν, οδηγούμενος σε συμπεριφορές περιοριστικές (αποφυγή κοινωνικών δραστηριοτήτων. Πρώτη προτεραιότητα του πάσχοντα για να περιορίσει το άγχος είναι να ενισχύσει την αυτοπεποίθησή του. Άλλωστε, κι αυτό αποτελεί δόγμα στην Ψυχολογία, όσο περισσότερο κανείς αποσύρεται από τον κοινωνικό περίγυρο, τόσο αυξάνεται το κοινωνικό του άγχος. Απλοί τρόποι ενίσχυσης της αυτοπεποίθησης του πάσχοντα είναι η ενεργή συμμετοχή σε κοινωνικές εκδηλώσεις. Να συνηθίσει στην αμφισβήτηση παραλογισμών που “ακούει” εσωτερικά και τον αγχώνουν, να βρίσκεται κοντά σε αγαπημένα πρόσωπα, να κρατάει ημερολόγιο καθημερινών στόχων. Ο πάσχων πρέπει να καταλάβει ότι οποιαδήποτε πράξη που μας ηρεμεί και μας χαλαρώνει είναι εργαλείο περιορισμού του άγχους. Ακόμη, να συνειδητοποιήσει πως μπορεί να αγαπηθεί και ότι μπορεί να δημιουργήσει στη ζωή του.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ “ΕΠΙΔΗΜΙΑ” ΑΓΧΟΥΣ: Από την παιδική ηλικία, αποθηκεύτηκαν στην μνήμη μας, οι απόψεις των γονιών μας, για το τι είναι σωστό ή όχι, τι πρέπει και τι δεν πρέπει, τι είναι ηθικό και τι ανήθικο. Το ανθρώπινο μυαλό λειτουργεί σαν υπολογιστής, που συναντώντας κάτι νέο, ανατρέχει στη μνήμη του, για να το εντάξει σε μια κατηγορία φακέλων που ήδη γνωρίζει και να την αντιμετωπίσει ανάλογα. Το άγχος, είναι ένα έμφυτο όπλο του “σκληρού” μας δίσκου, που ενεργοποιείται όταν η επιβίωση μας απειλείται ή με την απειλή της φτώχειας. Έτσι ένας άνθρωπος λόγω των ηθικών αξιών με τις οποίες γαλουχήθηκε, μπορεί να βιώνει έντονο άγχος επειδή δεν μπορεί να εκπληρώσει υποχρεώσεις του και να θεωρεί υποσυνείδητα τον εαυτό του «ανήθικο» ή “ανίκανο νοικοκύρη”, με αποτέλεσμα να υπάρχει κίνδυνος για την ψυχική του υγεία, θεωρώντας, λαθεμένα, προσωπική ευθύνη το γεγονός ότι δεν μπορεί να ανταπεξέλθει. Η οικονομική κρίση μεταφέρεται μέσω των υποχρεώσεών του ατόμου σε άλλους, οπότε ο ένας προκαλεί άγχος στον άλλο. Η κακή προβολή της αλήθειας, μέσω των Μ.Μ.Ε., προκαλεί αύξηση του άγχους, που με τη σειρά του επιδεινώνει την ψυχική διάθεση προσθέτοντας μελαγχολία, κατάθλιψη, απάθεια. Καθώς το μυαλό δέχεται πλήθος πληροφοριών, όπως φορολογικών ή μη υποχρεώσεων που καλούμαστε να πληρώσουμε, ενεργοποιείται το άγχος, παραλύοντας τη λογική. Ο άνθρωπος, καθισμένος στον καναπέ, φοβάται, αδρανοποιείται, επιβαρρύνοντας την ψυχική του υγεία, καθώς οι δυσάρεστες ειδήσεις τον διαβρώνουν, κάνοντάς τον να χάνει την διάθεση του να βγει, να μιλήσει και να νιώσει μέλος μιας ομάδας. Γι' αυτό είναι απαραίτητο να αποφεύγεται η παραπληροφόρηση αλλά και κάθε «αγχογόνα» ενημέρωση. Σύμφωνα με τη θεωρία της συμπεριφοράς αν παλιά μας γρατσούνισε γάτα, το μυαλό, πιθανώς, θα αναπτύξει έναν φόβο όποτε συναντάμε γάτα, χωρίς να σκεφτούμε ότι πρόκειται για διαφορετικό ζώο. Ομοίως, ο όρος χρεοκοπία της χώρας, ενεργοποιεί την πληροφορία που έχουμε αποθηκευμένη για την χρεοκοπία ενός ατόμου, με τις επακόλουθες κυρώσεις γι αυτό, προκαλώντας, συνειρμικά, φόβο, τρόμο, πανικό. Από τον φόβο, η λογική παραλύει, καθώς δεν μπορεί να λειτουργήσει σε κατάσταση άγχους που είναι επακόλουθο του φόβου. Το μυαλό, που διαθέτει μηχανισμούς απόκρυψης της πραγματικής αιτίας καταστάσεων, όπως του άγχους, μπορεί να εκτονώσει το άγχος σε άσχετες εκδηλώσεις, μέσα από τη λεγόμενη μετάθεση. Σε κάποιον, για παράδειγμα, που είναι αγχωμένος με την εργασία του, το άγχος “μετατίθεται», ασυνείδητα, σε συνεχή φόβο ότι πάσχει από ασθένεια, για την οποία επισκέπτεται γιατρούς χωρίς να πείθεται ότι είναι υγιής. Έτσι το μυαλό εκτονώνει το άγχος σε αντιμετωπίσιμες καταστάσεις. Όμοια και στην κρίση που βιώνουμε, το γενικευμένο άγχος από την οικονομικοκοινωνική κατάσταση του έθνους, μετατρέπεται σε ατομικό και αφορά στην επιβίωσή του ίδιου του ατόμου.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ: Το παρατεταμένο άγχος «διαφυγής» από την πραγματικότητα, δίνει συχνά την θέση του στην κατάθλιψη. Οι άνθρωποι αποσβολωμένοι από την ταχύτητα που το επίπεδο διαβίωσης τους καταβαραθρώνεται και τον φόβο επιβίωσης, βλέπουν τους γύρω τους για να δουν πως αντιδρούν εκείνοι. Πολλοί δεν έχουν τη δύναμη να επικοινωνήσουν με άλλους, λόγω της αδρανοποιού μελαγχολίας. Τους μένει μόνο η καρτερική, βουβή, ελπίδα. Η πλειοψηφία των αγχωμένων από εξωτερικούς παράγοντες αντιδρά παθητικά. Πολλοί γονείς, για παράδειγμα, ανασφάλιστοι ή άνεργοι, χωρίς ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, παλεύουν για την επιβίωση των παιδιών τους. Απωθούν τη σκέψη ότι αν συμβεί θέμα υγείας στα παιδιά τους, με τέτοια δημόσια υγεία, αυτό μπορεί να αποβεί μοιραίο. Ελπίζουν απλά να μην τους τύχει κάτι ανάλογο. Η σκέψη αυτή όμως υπάρχει συνεχώς, έστω ασυνείδητα, προκαλώντας άγχος και μελαγχολία. Συχνά προκαλεί θυμό, που όμως εκτονώνεται σε συνανθρώπους του με διάφορες αφορμές που δεν έχουν σχέση με την βασική αγχογόνα αιτία. Άλλοί, σε καλύτερη οικονομική κατάσταση, ελπίζουν, μάταια, ότι δεν θα βρεθούν στην θέση των παραπάνω. Συχνά μία κοινωνική ομάδα αγωνίζεται να προστατεύσει τον εαυτό της παρότι δεν θα μπορέσει αν καταστραφούν οι άλλες. Αυτό πιθανά καλλιεργεί ένα μίσος αυτοματισμού, ότι πιθανά η καταστροφή μίας ομάδας αποτελεί την σωτηρία για τις άλλες. Η οικονομική κρίση που βιώσαμε έγινε και κοινωνική, διαλύοντας την οικογενειακή συνοχή. Όμως αυτό είναι οξύμωρο, καθώς η συντροφικότητα είναι αντίδοτο στο άγχος. Η μελαγχολία που βυθίζονται πολλοί άντρες λόγω στενότητας, αποτελεί κάτι πρωτόγνωρο γι' αυτούς και ψυχοφθόρο για το γυναικείο φύλο. Το άγχος επιβίωσης, εκτονώνεται με θυμό μεταξύ του ζευγαριού, για οποιαδήποτε αφορμή. Η απομόνωσή τους αυξάνεται, καθώς τα ζευγάρια δεν επικοινωνούν, γιατί δε βρίσκονται μαζί σχεδόν καθόλου, λόγω της ψευδαίσθησης ότι με περισσότερη εργασία θα επιβιώσουν. Σε μία κοινωνία έρμαιο απειλών για την επιβίωσή της, βλέπουμε ανθρώπους να εργάζονται, να κυκλοφορούν, σαν ρομπότ, και την μοναξιά να κυριαρχεί. Σήμερα οι άνθρωποι δεν κάνουν σχέδια για το μέλλον. Απλά επιβιώνουν. Αντίδοτο, το διώξιμο της ντροπής για τα οικονομικά προβλήματα και η πραγματική, ανθρώπινη επαφή με άλλους, για να μειωθεί ο φόβος και το άγχος.

Ο ΦΟΒΟΣ ΤΗΣ ΑΠΟΡΡΙΨΗΣ: Οι άνθρωποι οργανώνονται από το ξεκίνημα της ζωή σε ομάδες: οικογένεια, φίλοι, συγγενείς, συνεργάτες, κόμμα, έθνος. Από βρέφη, χρειαζόμαστε την οικογένεια, ώστε να επιβιώσουμε φυσικά, συναισθηματικά, πνευματικά. Στην πορεία της κοινωνικής ζωής ενηλίκων, το να βρεθούμε εκτός ομάδας, να βιώσουμε την απόρριψη, το ότι δεν είμαστε αποδεκτοι, ισοδυναμεί με θάνατο, τουλάχιστον συναισθηματικό. Έτσι, φαίνεται δύσκολο να αφήσεις μια ομάδα και να εισέλθεις σε άλλη. Ακόμη και το να φεύγεις από μια παρέα και να κάνεις καινούρια, συχνά λειτουργεί τραυματικά ή γίνεται με κοπιώδη ψυχική προσπάθεια. Σε κάθε νέα προσπάθεια του αγχώδη να μπει σε νέα ομάδα, η εμπειρία της απόρριψης, του φόβου, που έχει αποθηκευθεί στην αποθήκη εμπειριών, ανακαλείται ως συναισθηματική αντίδραση. Συχνά, οι άνθρωποι προσαρμόζονται στο φόβο της απόρριψης, με stress. Σε μια τέτοια κατάσταση οι πνευματικές λειτουργίες μειώνονται τόσο, που δυσκολευόμαστε να πάρουμε αποφάσεις, γινόμαστε εσωστρεφείς αδυνατώντας να επεξεργαστούμε πληροφορίες με λογικά επιχειρήματα.

ΦΟΒΙΕΣ: Οι φοβίες σχετίζονται με παράλογους φόβους (έντομα, αίμα, ασανσέρ, αεροπλάνο, κεραυνοί, μεγάλα ύψη κ.ά). Τα άτομα αντιλαμβάνονται ότι ο φόβος τους είναι υπερβολικός, αλλά αδυνατούν να τον διαχειριστούν. Συνήθως αντιδρούν αποφεύγοντας ό,τι τους προκαλεί αυτό τον παράλογο φόβο (αποφυγή). Οι φοβίες για έντομα και αίμα παρουσιάζονται στην ηλικία των 6-9 ετών, η κλειστοφοβία στην εφηβία και οι φοβίες αεροπλάνων στην ηλικία 30-40 ετών, ενώ η μικροβιοφοβία μπορεί να εμφανιστεί και στην τρίτη ηλικία. Τα σωματικά συμπτώματα των φοβιών είναι: ταχυκαρδία, αδυναμία, ναυτία, εφίδρωση, ζάλη, γρήγορη αναπνοή. Κι εδώ έχουμε διαστρεβλωμένες σκέψεις, που διατηρούνται γιατί τα άτομα αποφεύγουν την κατάσταση που τους προκαλεί φόβο, και δεν δοκιμάζουν να την αντιμετωπίσουν, ώστε να ελέγξουν αν οι σκέψεις τους αντιστοιχούν στην πραγματικότητα. Έτσι το άγχος παραμένει και τα άτομα διατηρούν την αντίληψη ότι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν το φόβο τους ενισχύοντας τη συμπεριφορά αποφυγής.

ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΑΓΧΟΣ: Στην Εκκλησία, που έχει τα σωτηριώδη μυστήρια, δεν υπάρχει απελπισία. Μπορεί να είναι ο άνθρωπος έρμαιο των αμαρτιών, όμως μέσω της εξομολογήσεως συγχωρείται προχωρώντας χωρίς άγχος, χωρίς φόβο. “Όποιος ζει τον Χριστό, γίνεται ένα μαζί Του, η ζωή αυτή είναι χαρά, φως, αγαλλίαση, ανάταση”, λέει ο πατέρας Πορφύριος. Για πολλούς, όμως, η θρησκεία έχει καταντήσει αγχώδης αγώνας. Κι αυτό σε όσους δεν καταλαβαίνουν την ουσία της πίστης και δεν την βιώνουν. Τότε το “θρησκεύειν”, καταντά ασθένεια. Ο άνθρωπος χάνει τον έλεγχο των πράξεών του, γίνεται άβουλος κι ανίσχυρος, έχει αγωνία κι άγχος. “Κάνει μετάνοιες, κλαίει, ταπεινώνεται τάχα, κι αυτή η ταπείνωση είμαι μια σατανική ενέργεια, ζει τη θρησκεία σαν ένα είδος κολάσεως.” (π. Πορφύριος). Όταν δεν ζει πραγματικά με τον Χριστό, ζει στη μελαγχολία, στο άγχος. Το φάρμακο είναι η αγάπη του Θεού που όλα τα μεταβάλλει, τα αγιάζει και η πραγματική πίστη που έρχεται ανεπιτήδευτα, ελεύθερα και είναι σαν την αγάπη του παιδιού προς το γονέα κι όχι δουλική και περιδεής. Η κοσμική αγάπη σιγά σιγά σβήνει, ενώ η θεία αγάπη μεγαλώνει και βαθαίνει. “Ο θείος έρως μας ανεβάζει στη σφαίρα του Θεού, μας χαρίζει γαλήνη, χαρά, πληρότητα. Οι άλλες ηδονές κουράζουν, ενώ αυτή διαρκώς δεν χορταίνεται.” (π. Πορφύριος). Όταν κανείς αγαπά τον Χριστό, παρόλες τις αδυναμίες και τη συναίσθηση γι’ αυτές, έχει βεβαιότητα ότι ξεπέρασε τον θάνατο, γιατί βρίσκεται στην αγάπη του Χριστού, ενώ το άγχος εξοστρακίζεται. Ο ίδιος ο Κύριος ζητά να τον βλέπουμε ως φίλο μας: “υμείς φίλοι μού εστε” (Ιω. ιε΄14). Έτσι, όταν ο άνθρωπος νιώθει πνιγηρά από το καθημερινό άγχος, με αγάπη κι εμπιστοσύνη τρέχει κοντά Του. Όχι με φόβο, αλλά με θάρρος, που το δίδει η αίσθηση του φίλου. Όταν πιστεύουμε ότι μας αγαπάει και τον αγαπάμε, δεν αισθανόμαστε ξένοι, ούτε όταν αμαρτάνουμε. Βεβαίως κι ο φόβος είναι απαραίτητος, γιατί ο άνθρωπος είναι υλικός και επιρρεπής στο κακό. Αλλ’ αυτό είναι χαμηλός, ιδιοτελής, βαθμός σχέσης με το Θεό. Δείχνει συναλλαγή. Όταν, όμως, ο πιστός μπει στην αγάπη του Θεού, “Η αγάπη έξω βάλλει τον φόβον”. Ό,τι κάνει, το κάνει από αγάπη κι αυτό αξίζει. “Μόνος Του θα έλθει ο Χριστός και θα εγκύψει στην ψυχή μας, αρκεί να βρει αγαθή προαίρεση, ταπείνωση και αγάπη.” (π. Πορφύριος).

ΕΠΙΛΟΓΙΚΑ: Ο επίλογος ανήκει δικαιωματικά στο πατέρα Πορφύριο. “Στραφείτε στον Χριστό. Αγαπήστε τον απλά, ταπεινά, χωρίς απαίτηση και θα σάς απαλλάξει ο Ίδιος. Ν’ αγωνίζεσθε χωρίς σφίξιμο και άγχος. (...) Το δόσιμο στον Χριστό, σε ζωογονεί, σου δίνει χαρά, νιώθεις δύναμη, μεγαλείο. (...) Να αγιασθεί η ψυχή σας με πραότητα, υπομονή, αγάπη. Να βάζετε καθημερινά νέα σειρά, νέα διάθεση, με ενθουσιασμό και αγάπη, προσευχή και σιωπή. Όχι να έχετε άγχος και να σάς πονάει το στήθος. Να εργάζεσθε με εγρήγορση, απλά, χωρίς αγωνία, με χαρά κι αγαλλίαση, με αγαθή διάθεση. Να έχετε εμπιστοσύνη στον Θεό. Η στενοχώρια δείχνει ότι δεν εμπιστευόμαστε τη ζωή μας στον Χριστό. (...) Η απελπισία και η απογοήτευση είναι παγίδα του σατανά, για να φέρει τον άνθρωπο σε απελπισία. Το άγχος το δημιουργεί η κατάργηση του θρησκευτικού αισθήματος. Η αγάπη κάνει άγιο τον άνθρωπο, τον ειρηνεύει, διότι αγάπη είναι ο Θεός.”

Βιβλιογραφία:

Ρένος- Παναγιώτης Ρώτας, .Αποφευγετε το στρες, Ελληνικά Γράμματα.

Αναστασια Καλαντζη, Εφαρμοσμενη κλινικη ψυχολογια . Ελληνικά Γράμματα.

André & Légeron O φόβος για τους άλλους. Κέδρος

Μάνος, Ν. Βασικά στοιχεία κλινικής ψυχιατρικής, University Studio

Νίκος Παπαδόπουλος,. Λεξικο Ψυχολογιας. Συγχρονη εκδοτικη.

Χρήστος Ζερβής,. Ψυχοπαθολογια του ενηλικα. Βιβλιοτεχνία.

www.agxos.gr

Γέροντος Πορφυρίου: Βίος και Λόγοι,Ιερά Μονή Χρυσοπηγής Χανίων.
πηγή: http://www.agiazoni.gr/article.php?id=90836803415845639821

Άρθρα των: Χαράλαμπος Πετράς, Κλινικός Ανθρ/λογος, Κέντρο ΣΤΗΡΙΞΗ,

Νικόλαος Γ. Βακόνδιος- Ψυχολόγος,

konstantinosa.oikonomou@gmail.com

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ: 

Η Καταιγίδα [πώς και γιατί] + ΒΙΝΤΕΟ από τον Κωνσταντίνο Αθ. Οικονόμου, δάσκαλο, συγγραφέα

 

Η Καταιγίδα +ΒΙΝΤΕΟ [Πώς και γιατί]

από τον Κωνσταντίνο Αθ. Οικονόμου, δάσκαλο, συγγραφέα

     Καταιγίδα λέγεται κάθε βίαιη ατμοσφαιρική διατάραξη, που συνοδεύεται από ηλεκτρικές εκκενώσεις. Η Καταιγίδα είναι ένα δηλαδή μετεωρολογικό φαινόμενο συνοδευόμενο από αστραπές, κεραυνούς, έντονη βροχόπτωση ή χαλάζι και ισχυρούς ανέμους. Σπανιότερα εμφανίζονται και σίφωνες μαζί με τις καταιγίδες, ειδικά σε ορισμένες περιοχές της Γης.

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ: Για να δημιουργηθεί μια καταιγίδα πρέπει να εκπληρωθούν τρεις βασικές προϋποθέσεις: Υγρασία, ασταθής μάζα αέρα και ανυψωτική δύναμη, δηλαδή θερμότητα [εφόσον ο θερμός αέρας πάντα ανυψώνεται ως ελαφρύτερος] Σημαντικό είναι να συμβεί μία μεγάλη διαφορά θερμοκρασίας ανάμεσα στο έδαφος και στην ανώτερη ατμόσφαιρα. Συγκεκριμένα, η καθ' ύψος θερμοκρασία πρέπει να μειώνεται έντονα σταδιακά με ρυθμό τουλάχιστον 0,6 βαθμούς Κέλβιν ανά 100 μέτρα. Έτσι η αέρια μάζα που θερμαίνεται ανυψώνεται αφού ως πιο ζεστή είναι και ελαφρότερη από ότι ο περιβάλλων αέρας της. Έτσι συνεχίζει να ανεβαίνει στην ατμόσφαιρα. Εξίσου σημαντικός παράγοντας για την δημιουργία καταιγίδας, είναι η ύπαρξη αυξημένης υγρασίας στα κατώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας, κοντά στο έδαφος. Όμως, για να αρχίσει να ανεβαίνει η υγρή και θερμή αέρια μάζα χρειάζεται ένα «σπρώξιμο» προς τα πάνω. Αυτό το σπρώξιμο συνήθως δίνεται από την ηλιακή ενέργεια ή συμπληρωματικά και από ένα βουνό. Γενικά, μία μέση καταιγίδα έχει διάμετρο της τάξης των 40 χιλιομέτρων (25 μιλίων).

ΦΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑΙΓΙΔΑΣ: Όλες οι καταιγίδες, ανεξάρτητα από το είδος τους, περνούν έναν κύκλο ζωής αποτελούμενο από τρεις φάσεις: φάση ανάπτυξης, φάση ωριμότητας και φάση διάλυσης. Ας δούμε όπως αναλυτικά τις τρεις αυτές φάσεις: Φάση ανάπτυξης: Αρχικά, η αέρια μάζα με τους υπάρχοντες σε αυτήν υδρατμούς αρχίζει να ανυψώνεται. Όταν φτάσει σε ένα ορισμένο ύψος, στο σημείο δρόσου¹, τότε ψύχεται. Το υψόμετρο στο οποίο θα φτάσει στο σημείο δρόσου και επομένως θα αρχίσει να συμπυκνώνεται, εξαρτάται από τη σχετική υγρασία. Έτσι δημιουργούνται τα σύννεφα κατακόρυφης ανάπτυξης που λέγονται σωρείτες και για τον λόγο αυτό, η φάση ανάπτυξης ονομάζεται και φάση σωρείτη. Αν το ανοδικό ρεύμα συνεχίσει να υφίσταται, τα σύννεφα μεγαλώνουν περισσότερο και διογκώνονται κατακόρυφα και όταν το ανώτερο μέρος του νέφους έχει φτάσει σε τέτοιο υψόμετρο ώστε αρχίζει να παγώνει, τότε μιλάμε για σωρειτομελανίτες. Συνήθως το επίπεδο που παγοποιούνται αυτά τα νέφη είναι γύρω στα 10-12 χιλιόμετρα από την επιφάνεια του εδάφους. Στις τροπικές περιοχές φτάνουν σε ύψος ακόμα και τα 20 χιλιόμετρα. Φάση ωριμότητας: Κατά κανόνα, η ανύψωση σταματάει στη λεγόμενη τροπόπαυση², καθώς στο ύψος αυτό η θερμοκρασία της ατμόσφαιρας αρχίζει πάλι να ανεβαίνει, με αποτέλεσμα η αέρια μάζα να συναντάει θερμότερα στρώματα και να μην μπορεί να ανυψωθεί άλλο. Οι σφοδροί άνεμοι που επικρατούν στα μεγάλα υψόμετρα, δίνουν στην κορυφή του σωρειτομελανία ένα ιδιαίτερα αναγνωρίσιμο σχήμα σαν αμόνι [δες εικόνα]. Οι σταγόνες στο εσωτερικό των νεφών αναρπάζονται στροβιλιζόμενες προς τα πάνω από ισχυρά ανοδικά ρεύματα που επικρατούν σε αυτά τα νέφη. Οι σταγόνες αυξάνουν κατά μέγεθος και, όταν αυτές αποκτήσουν ένα ορισμένο μέγεθος (διάμετρο 5-6 χιλιοστά), λόγω της αντίστασης του αέρα διασπώνται σε μικρότερες. Κατά την διάσπασή τους, απελευθερώνονται ηλεκτρικά φορτία, θετικά και αρνητικά, που όμως κατανέμονται χωριστά στα διάφορα μέρη του νέφους μεταξύ βάσης και κορυφής του. Όταν η τάση [διαφορά δυναμικού] μεταξύ των θετικών και αρνητικών φορτίων αυξηθεί αρκετά, επέρχεται εκκένωση υπό μορφή ηλεκτρικού σπινθήρα. Η εκκένωση αυτή μπορεί να γίνει μεταξύ του νέφους και της Γης [κεραυνός ή αστροπελέκι] ή μεταξύ δύο νεφών ή ακόμα και μεταξύ επιμέρους τμημάτων του ίδιου του νέφους [αστραπές]. Ο ήχος των αστραπών και των κεραυνών ονομάζεται βροντή. Λόγω της ταυτόχρονης ύπαρξης των οριζόντιων ρευμάτων [ανέμων], με τα ισχυρά ανοδικά και καθοδικά ρεύματα, μπορεί να προκληθούν μεγάλες αναταράξεις του αέρα μέσα στο σύστημα της καταιγίδας, ικανές να προκαλέσουν σφοδρούς ανέμους, κάποτε σίφωνες και συχνά χαλαζόπτωση. Φάση διάλυσης: Κατά την τελική φάση, τα ανοδικά ρεύματα σταματούν και ολόκληρη η καταιγίδα κυριαρχείται από τα καθοδικά ρεύματα. Ως αποτέλεσμα, η συνολική μάζα της καταιγίδας κυριολεκτικά «ξεσπάει» προς τα κάτω, συνήθως με έντονη βροχόπτωση. Αν οι ατμοσφαιρικές συνθήκες δεν ευνοήσουν τη δημιουργία ενός είδους σοβαρών καταιγίδων που ονομάζονται υπερκύτταρα [supercells], για τα οποία θα μιλήσουμε σε άλλη ενότητα, τότε το στάδιο αυτό έρχεται σε 30 λεπτά και τελειώνει γρήγορα, συνήθως σε 20 - 30 λεπτά.

ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΚΑΤΑΙΓΙΔΩΝ: Οι καταιγίδες που συνοδεύονται από αστραπόβροντα και κεραυνούς, σχετίζονται με την παρουσία σωρειτομελανιών που χαρακτηρίζονται από τις κρυσταλλικές κορυφές τους και τα ισχυρά ανοδικά ρεύματα που συμβαίνουν σ΄ αυτά. Τα νέφη αυτά στα ανώτερα μέρη τους φέρουν θετικά ηλεκτρικά φορτία ενώ στα κατώτερα αρνητικά φορτία με εξαίρεση μια λεπτή στοιβάδα κοντά στη βάση τους που είναι φορτισμένη θετικά. Η κατανομή αυτή του ηλεκτρικού φορτίου στα κατώτερα τμήματα του νέφους, φορτίζει επαγωγικά θετικά το έδαφος που βρίσκεται ακριβώς κάτω από το νέφος, παρόλο που σε μικρή κάτω του νέφους περιοχή, η επιφάνεια της Γης φέρει αρνητικό φορτίο. Έτσι η πρώτη ηλεκτρική εκκένωση συμβαίνει στα πρώτα 10 μέχρι 20 λεπτά της ώρας από την στιγμή που θα εντοπιστούν οι πρώτες βροχοσταγόνες. Η προέλευση αλλά και η κατανομή του ηλεκτρικού φορτίου μέσα στα καταιγιδοφόρα νέφη προκάλεσαν συζητήσεις, από την εποχή που ο Αμερικανός Βενιαμίν Φραγκλίνος, εκθέτοντας εαυτόν σε κινδύνους, πρώτος απέδειξε γύρω στο 1730 πως ο κεραυνός στην πραγματικότητα είναι ηλεκτρική εκκένωση και όχι κάποια καιόμενη βολίδα(!), όπως πολλοί πίστευαν τότε.

 Έτσι ερμηνεύτηκε πως οι υδροσταγόνες που έχουν διασπαστεί φέρουν θετικό φορτίο που μεταφέρουν προς τα κάτω. Από την άλλη, επίσης, λεπτά σταγονίδια, που προέχονται αποσπώμενα από τις επιφάνειες των υδροσταγόνων μεταφέρουν το αρνητικό τους φορτίο προς τα άνω. Πάντως, αξίζει να σημειωθεί πως τα ηλεκτρικά φαινόμενα, όπως και άλλα που συμβαίνουν μέσα στα καταιγιδοφόρα νέφη, δεν είναι μέχρι σήμερα πλήρως γνωστά.

ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ: Στα αεροπορικά ταξίδια, οι καταιγίδες λαμβάνονται πολύ σοβαρά υπόψη, διότι θεωρητικά μπορεί να αποβούν μοιραίες. Σήμερα τα σύγχρονα αεροσκάφη αν και πετάνε σε μεγάλα υψόμετρα, πάνω από τα καταιγιδοφόα νέφη, δεν παύουν να υπάρχουν οι σχετικοί κίνδυνοι.

ΟΙ ΚΑΤΑΙΓΙΔΕΣ ΩΣ ΗΛΕΚΤΟΠΑΡΑΓΩΓΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ: Λόγω της δημιουργίας των καταιγίδων στους σωρειτομελανίες, εξαιτίας του μεγάλου ύψους τους και της δημιουργίας μεγαλύτερου δυναμικού των φορτίων τους, τα νέφη αυτά χαρακτηρίζονται και καταιγιδοφόρα νέφη, που παραλληλίζονται ως προς την Φυσική με πολύ ισχυρές ηλεκτροπαραγωγές μηχανές. Στις καταιγίδες μάλιστα οφείλονται τα περισσότερα παράσιτα στις ραδιοτηλεπικοινωνίες.

Σωρειτομελανίας σε καταιγίδα στη Μύκονο

Konstantinosa.oikonomou@gmail.com 

1. Σημείο δρόσου ονομάζεται η θερμοκρασία στην οποία ο αέρας δεν μπορεί να διατηρήσει άλλους υδρατμούς, γίνεται δηλαδή κεκορεσμένος από υδρατμούς,

2. Τροπόπαυση ονομάζεται το ανώτατο διαχωριστικό σύνορο όπου λήγει η τροπόσφαιρα.

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ: 

Άλλα Πλανητικά [σαν το ηλιακό] Συστήματα +ΒΙΝΤΕΟ του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου - συγγραφέα

 

Άλλα Πλανητικά [σαν το ηλιακό] Συστήματα +ΒΙΝΤΕΟ

του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου - συγγραφέα

 

Σύγκριση εξωπλανητών που ανακάλυψε ο Κέπλερ με πλανήτες του ηλιακού συστ.

  ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΙΚΟ ΤΗΛΕΣΚΟΠΙΟ ΚΕΠΛΕΡ: Οι παρατηρήσεις του διαστημικού τηλεσκόπιου Kepler της NASA, πριν από 7-8 έτη, τριπλασίασαν τον αριθμό των υποψήφιων πλανητών, στους οποίους πιθανολογείται η ύπαρξη ζωής, σε 1.235 [!] πιθανολογώντας πολύ ενδιαφέρουσες αποκαλύψεις. Όταν η NASA ανακοίνωσε κάποια σχετικά στοιχεία στις 2 Φεβρουαρίου 2012, τα δημοσιεύματα του τύπου εστίασαν στην πιθανή ύπαρξη κατοικήσιμων πλανητών κυρίως σε ένα πιθανό αστρικό σύστημα έξι πλανητών. Στο ετήσιο συνέδριο του American Association for the Advancement of Science (AAAS) στην Ουάσινγκτον, το ενδιαφέρον επικεντρώθηκε σε ένα πλανήτη που θα μπορούσε να είναι δίδυμος με τη Γη. Το τηλεσκόπιο Kepler, εξετάζει περίπου 150.000 αστέρια, τα περισσότερα από αυτά βρίσκονται σε απόσταση 600 έως 3.000 έτη φωτός και ανιχνεύει πλανήτες που περιφέρονται γύρω από τα αστέρια-γονείς τους. Φυσικά στις μέρες μας ο αριθμός αυτών των παρατηρήσεων γιγαντώνεται με γεωμετρική πρόοδο. Το τηλεσκόπιο είναι πολύ ευαίσθητο σε αυτά τα «περάσματα» που κάνουν το φως των αστέρων να τρεμοπαίζει, επιτρέποντας στο τηλεσκόπιο να «βλέπει» πλανήτες στο μέγεθος της Γης, που δεν γίνονται αντιληπτοί με άλλα μέσα. Όμως, επειδή κηλίδες πάνω στα άστρα, σαν τις ηλιακές, μπορεί να προκαλέσουν αυτό το τρεμόπαιγμα στο φως τους, πρέπει να γίνουν περαιτέρω παρατηρήσεις για να βεβαιωθεί η ύπαρξη αυτών των πλανητών. Παρ’ όλα αυτά, αυτοί οι «υποψήφιοι» πλανήτες μας δίνουν μια γεύση από τις συνθήκες που επικρατούν πέρα από το ηλιακό μας σύστημα, συμπεριλαμβανομένης της αναλογίας αστεριών με τους πλανήτες τους. Μέχρι το 2019 το τηλεσκόπιο έχει δει πλανήτες γύρω από 997 άστρα από το συνολικό στόχο των 150.000 άστρων που μπορούν να μπουν στο πεδίο του. Το Kepler ανιχνεύει πλανήτες που οι τροχιές τους βρίσκονται ακριβώς μπροστά του, ίσως το ένα τοις εκατό από το σύνολο τους. Η ομάδα αστροφυσικών του Kepler εκτιμά ότι το 34% των άστρων που παρακολουθεί το τηλεσκόπιο, φιλοξενεί ένα πλανήτη με τροχιά λιγότερο από 125 ημέρες¹. Μια προηγούμενη εκτίμηση που περιόριζε αυτό το νούμερο στο 12%, ήταν μόνο για πλανήτες με πολύ μεγαλύτερη μάζα από της Γης, με τροχιά μικρότερη από 50 ημέρες. Ένα ακόμα άγνωστο στοιχείο είναι το πόσο συνηθισμένα είναι τα ηλιακά συστήματα που έχουν πολλούς πλανήτες, όπως το δικό μας. Μέχρι τώρα ήταν γνωστά μόνο μερικές δωδεκάδες, αλλά τώρα με τα νέα στοιχεία από το Kepler αποκαλύπτεται ότι 17% των ηλιακών συστημάτων περιλαμβάνουν πάνω από ένα πλανήτη. Πιθανώς, λοιπόν, αυτά τα ηλιακά συστήματα να είναι παρόμοια με το δικό μας, όπου οι τροχιές πολλών πλανητών βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο. Παρ’ όλα αυτά το μοντέλο του «17%»ή και το 20% είναι πιο πολύπλοκο απ’ ότι δείχνει. Προσπαθώντας να μπει σε κάποιο μοντέλο η σχετική αφθονία των πολύ-πλανητικών συστημάτων, περιορίζονται τα μόνο-πλανητικά συστήματα. Μια πιθανή εξήγηση είναι ότι κάποια από αυτά έχουν περισσότερους από ένα πλανήτες, απλώς το Kepler δεν μπορεί να δει τις τροχιές τους. Με βάση αυτή την ερμηνεία, πιθανολογείται ένα βίαιο παρελθόν για πολλά ηλιακά συστήματα. Αρχικές μελέτες που χρησιμοποιούν διαφορετικές μετρήσεις βρήκαν σημάδια ότι πολλοί γιγάντιοι πλανήτες αερίων δεν είναι ευθυγραμμισμένοι με τον ισημερινό των αστεριών τους. Επειδή συνήθως οι πλανήτες από αέρια και σκόνη περιστρέφονται γύρω από τον ισημερινό του αστεριού τους, η ανωμαλία αυτή μπορεί να οφείλεται σε βίαιες επαφές με άλλους πλανήτες. Μερικά από τα μονο-πλανητικά συστήματα έχουν πλανήτες με μικρή μάζα που τους κάνει πιο ευάλωτους στις αλλαγές της τροχιάς τους. Αυτό ίσως εξηγείται από το ότι οι μικρότεροι πλανήτες είναι ευκολότερο να διασκορπιστούν στο διάστημα».

Το πλανητικό σύστημα Κέπλερ 62

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΑΝΑΚΑΛΥ-ΨΕΙΣ: Την επόμενη πενταετία το διαστημικό τηλεσκόπιο «Κέπλερ» ανακάλυψε 11 νέα ηλιακά συστήματα με συνολικά 26 επιβεβαιωμένους εξωπλανήτες. Η ανακάλυψη σχεδόν τριπλασιάζει τον αριθμό των άστρων που έχουν βρεθεί να έχουν πάνω από ένα πλανήτη σε τροχιά γύρω τους. Συνολικά, έχουν επιβεβαιωθεί 729 εξωπλανήτες και από αυτούς οι 61 έχουν εντοπισθεί από το «Κέπλερ»². Κάθε ένα από τα νέα πλανητικά συστήματα περιλαμβάνει από δύο το μικρότερο έως πέντε πλανήτες το μεγαλύτερο. Τον Σεπτέμβριο του 2024 ήταν γνωστοί 7.347 εξωηλιακοί πλανήτες σε 5.031 πλανητικά συστήματα [!], από τα οποία 1.020 είχαν πάνω από ένα πλανήτη.

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Κέπλερ

   ΤΟ ΑΣΤΡΟ ΚΕΠΛΕΡ-33: Ένα χαρακτηριστικό άστρο που ανακαλύφθηκε είναι το άστρο Κέπλερ-33, παλαιότερο και μεγαλύτερο από τον ήλιο μας, γύρω από το οποίο πέντε πλανήτες του βρίσκονται σε «σφιχτές» τροχιές, πιο κοντινές ακόμα και από τον Ερμή. Οι πλανήτες έχουν μέγεθος από μιάμιση φορά την ακτίνα της Γης έως μεγαλύτερη του Δία, ενώ οι 15, από τους 26 συνολικά, έχουν μέγεθος μεταξύ της Γης και του Ποσειδώνα. Περαιτέρω παρατηρήσεις απαιτούνται για να εντοπισθούν ποιοι είναι βραχώδεις σαν τον πλανήτη μας και ποιοι αέριοι γίγαντες. Οι πλανήτες κάνουν μια πλήρη περιφορά γύρω από το άστρο τους (δηλαδή το έτος τους διαρκεί) από έξι έως 143 γήινες μέρες. Στην πλειονότητά τους οι τροχιές τους είναι πολύ κοντινές στον ήλιο τους, πιο κοντά από ότι η Αφροδίτη στον Ήλιο (η οποία έχει θερμοκρασία 464 βαθμών Κελσίου), άρα θα είναι ακόμα πιο καυτοί και συνεπώς θεωρείται απίθανο να φιλοξενούν ζωή. Το «Κέπλερ» έχει ανακαλύψει, μέσα στα περίπου τρία χρόνια λειτουργίας του, πάνω από 65 βεβαιωμένους εξωπλανήτες και πάνω από 2.300 υποψήφιους, που χρειάζονται επιβεβαίωση³. Και οι προσπάθειες ανακάλυψης μιας νέας Εδέμ της ζωής, για πολλούς φρούδες, συνεχίζονται....

konstantinosa.oikonomou@gmail.com

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ: 

1. Το 1995 ανακαλύφθηκαν οι πρώτοι εξωηλιακοί πλανήτες γύρω από ένα συνηθισμένο αστέρα όπως ο Ήλιος (τον 51 Πηγάσου), από τους Μισέλ Μαγιόρ και Ντιντιέ Κελόζ, οι οποίοι για αυτή τους την ανακάλυψη κέρδισαν το βραβείο Νόμπελ φυσικής για το 2019.

2. Η απόφαση της ΝASA να μην επισκευάσει το διαστημικό τηλεσκόπιο Κέπλερ που έχει παρουσιάσει σημαντικές βλάβες, δυστυχώς, σήμανε το τέλος της αποστολής του. Για τον προσανατολισμό και τη σωστή τοποθέτησή του, το σκάφος χρησιμοποιούσε τέσσερις τροχούς αντίδρασης (γυροσκόπια) που εγγυούνταν τη σταθερότητά του. Ένας από αυτούς χάλασε τον Ιούλιο του 2012, όταν, όμως άλλος ένας τροχός χάλασε το Μάιο του 2013, ήταν πλέον αδύνατον να κατευθύνεται το σκάφος με την χρειαζούμενη ακρίβεια. Τους τελευταίους μήνες, επιτελεία της NASA προσπάθησαν να βρουν λύση στο πρόβλημα, αλλά καθώς η βλάβη είναι μόνιμη, μόνο μια αποστολή επισκευής θα μπορούσε να επισκευάσει το σκάφος. Καθώς όμως το Κέπλερ βρίσκεται πολύ μακριά, περίπου 64 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τη Γη (περίπου 170 φορές πιο μακριά από τη Σελήνη), μια ρομποτική ή επανδρωμένη αποστολή επισκευής θα είχε απαγορευτικό κόστος. Αν και η αποστολή, με τη μορφή που είχε ως σήμερα παίρνει οριστικά τέλος, το τηλεσκόπιο του σκάφους λειτουργεί ακόμη στην εντέλεια. Το σκάφος, κόστους μισού δισεκατομμυρίου ευρώ εκτοξεύθηκε το Μάρτιο του 2009 με πρωταρχικό σκοπό την ανακάλυψη άλλων πλανητών στο Γαλαξία που να μοιάζουν με τη Γη και βρίσκονται εντός της κατοικήσιμης ζώνης, σε απόσταση δηλαδή από το άστρο ώστε το νερό να βρίσκεται σε υγρή μορφή. Με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου Κέπλερ οι αστρονόμοι υπολόγισαν πως στο Γαλαξία μας υπάρχουν τουλάχιστον 17 δισεκατομμύρια εξωπλανήτες με μέγεθος παρόμοιο με της Γης.

3. Ένα τέτοιο σύστημα με επτά πλανήτες μελετήθηκε το 2012. Το σύστημα απέχει 2.500 έ.φ. από τη Γη και μοιάζει με το δικό μας, με τη διαφορά ότι οι εξωπλανήτες του βρίσκονται όλοι πιο κοντά στο άστρο τους από ό,τι η Γη στον Ηλιο. Το άστρο του, [ο νάνος KIC 11442793], ήταν γνωστό και οι αστρονόμοι του Kepler είχαν εντοπίσει με τη βοήθεια των δεδομένων του τηλεσκοπίου έξι πλανήτες γύρω του. Τώρα δυο ερευνητικές ομάδες ανακάλυψαν έναν έβδομο πλανήτη που είχε διαφύγει της προσοχής των ερευνητών. Αιτία της «παράβλεψης» είναι ο τεράστιος όγκος των στοιχείων. Άλλωστε, για να εντοπίσουν εξωπλανήτες οι επιστήμονες του Kepler πρέπει να εξετάσουν την παραμικρή καμπύλη φωτός στα χιλιάδες δεδομένα που στέλνει το τηλεσκόπιο, κάτι δύσκολο και χρονοβόρο. Λόγω αυτής της πληθώρας στοιχείων, η NASA έχει ανοίξει μια ιστοσελίδα [http://talk.planethunters.org/discussions/DPH101e7pn?object_id=APH22603428] μέσω της οποίας διαθέτει δεδομένα του Kepler στο κοινό, καλώντας εθελοντές να τα μελετήσουν και να βγάλουν τα συμπεράσματά τους. Μια τέτοια ομάδα εθελοντών ήταν η μια εκ των δυο που εντόπισαν τον έβδομο πλανήτη. Οι «πολίτες» ερευνητές μάλιστα έκαναν την ανακάλυψη εξετάζοντας τα δεδομένα της Planet Hunters όχι μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή αλλά «παραδοσιακά», με το ανθρώπινο «μάτι»! Το KIC 11442793 δεν είναι το μόνο άστρο που «περιστοιχίζεται» από επτά πλανήτες, όμως παρουσιάζει ομοιότητες με το δικό μας, όπως και σημαντικές διαφορές.

Ο νεαρός δάσκαλος που οδήγησε τουρκόπουλο στο Χριστό! Ο Νεομάρτυρας Άγιος Γεώργιος εκ Ραψάνης (5/3/1818) +ΒΙΝΤΕΟ Κων/νος Οικονόμου

 

Ο νεαρός δάσκαλος που οδήγησε τουρκόπουλο στο Χριστό! Ο Νεομάρτυρας Άγιος Γεώργιος εκ Ραψάνης (5/3/1818) +ΒΙΝΤΕΟ

Κων/νος Οικονόμου

Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΟΥ: Ο Νεομάρτυρας Άγιος Γεώργιος γεννήθηκε στη Ραψάνη το 1798 από ευσεβείς γονείς. Ο πατέρας του ονομαζόταν Χατζη-Λάσκαρης και η μητέρα του Σμαράγδα Σακελλαρίδου. Στην παλαιά αργυρή λειψανοθήκη του Αγίου (19ου αι.) διαβάζουμε κατά λέξη: «Ο ΕΝΔΟΞΟΣ ΝΕΟΜΑΡΤΥΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΘΛΗΣΑΣ ΕΝ ΤΥΡΝΑΒΩ ΚΑΤΑ ΤΟ ΕΤΟΣ 1818 ΕΠΙ ΒΑΛΗ ΠΑΣΙΑ ΥΙΟΥ ΑΛΗ ΠΑΣΙΑ ΗΤΟΝ ΥΙΟΣ ΧΑΤΖΗ ΛΑΣΚΑΡΕΩΣ ΥΙΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΕΙΟΥ ΨΑΛΤΟΥ ΚΑΙ ΜΗΤΡΟΣ ΣΜΑΡΑΓΔΑΣ ΘΥΓΑΤΡΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΔΟΥ».

Ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΣ: Μορφώθηκε στη φημισμένη υψηλού επιπέδου Σχολή της γενέτειράς του (στην οποία δίδασκε ο ιερέας Χριστόδουλος Καραζήσης, γαμπρός του Αγίου, σύζυγος πιθανώς της αδελφής του Γεωργίου, Μαρίας) και το 1816 ανέλαβε το λειτούργημα του δασκάλου στην ίδια Σχολή. Εκείνα τα δύσκολα χρόνια η Σχολή αυτή ήταν πνευματικός φάρος για ολόκληρη την περιοχή της Θεσσαλίας. Είχε ιδρυθεί πιθανότατα από τον μητροπολίτη Λυκοστομίου και Πλαταμώνα, Διονύσιο. 

Μεταξύ των φιλοξενουμένων μαθητών ήταν κι ένα Τουρκόπουλο από το χωριό Ντερλή (Γόννοι) που το είχαν στείλει οι γονείς του ως οικότροφο στη Ραψάνη. Ο μικρός Μωαμεθανός, προσαρμοζόμενος γρήγορα στο κλίμα του Σχολείου και ενθαρρυνόμενος από τον ευσεβή δάσκαλο, γοητεύτηκε από την ελληνορθόδοξη Παιδεία, ενώ συγχρόνως ο ένθεος ζήλος του δασκάλου κατέκτησε την άδολη ψυχή του. Έφτασε στο σημείο, μάλιστα, να υποτιμά και να περιφρονεί τα ιερά και τα όσια του Ισλαμισμού, ενώ αντίθετα τιμούσε την πίστη των Ελλήνων. Κι όλα αυτά γιατί ο Γεώργιος είχε καταφέρει να εμφυσήσει στην ψυχή του την αγάπη για τον Ιησού Χριστό.

 Οι γονείς του μικρού Μουσουλμάνου, βλέποντας ότι ο γιος τους ετοιμαζόταν να αλλαξοπιστήσει, δεν άντεξαν τη "ντροπή" και έβαλαν κάποιους ομοεθνείς τους να πάνε στη Ραψάνη και να συλλάβουν τον υποκινητή της μεταστροφής του μικρού. Τον συνέλαβαν μέσα στη Σχολή και τον οδήγησαν δέσμιο να δικαστεί στην έδρα του Βελή πασά που είχε αναλάβει τα ηνία στην τυραννία της Αν. Θεσσαλίας από τον πατέρα του Αλή πασά, από το 1811. Η κατηγορία που βάραινε τον Γεώργιο ήταν μία και μοναδική: "εκχριστιανισμός μουσουλμανόπαιδος¹".

ΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΟ: Φυσικά η δικαστική... διαδικασία ήταν συνοπτική και η ετυμηγορία των δικαστών προαποφασισμένη: "θάνατος με μαρτύριο". Ο Γεώργιος ρίχτηκε αρχικά γυμνός σε καυτό λουτρό, εν συνεχεία τρυπήθηκε με σιδερένια νύχια, ακολούθησε το πετάλωμα των ποδιών του, για να ολοκληρωθεί η πρώτη φάση του μαρτυρίου του με διαπόμπευση στους δρόμους του Τυρνάβου. Έπειτα τον κάρφωσαν σε στύλο και αφού τον έδεσαν με σκοινιά βουτηγμένα σε πίσσα και πετρέλαιο, τον έβαλαν φωτιά. Ο Άγιος Νεομάρτυρας προς απογοήτευση των Αγαρηνών, όχι απλώς δεν πέθανε, αλλά δεν υπέστη, χάρι στη Θεία Χάρη και βοήθεια, το παραμικρό έγκαυμα! Στις ιστορήσεις των εικόνων παρουσιάζονται και άλλες σκηνές βασανισμών, όπως στραγγαλισμοί, εξαρθρώσεις, κτυπήματα με το σπαθί, τοποθέτηση πυρακτωμένου σιδερένιου στεφανιού πάνω στο γυμνό σώμα του Νεομάρτυρος. Εξοργισμένοι οι Οθωμανοί, εν τέλει, οδήγησαν τον Γεώργιο στη γέφυρα του Τυρνάβου, όπου και τον αποκεφάλισαν. Η ημέρα του θανάτου του ήταν η 5η Μαρτίου 1818, ημέρα Τρίτη, μετά την Κυριακή της Ορθοδοξίας. Πάνω στο άνθος της νιότης του, ο εικοσάχρονος αθλητής της πίστης του Χριστού, πορεύτηκε προς την επουράνια και αιώνια Βασιλεία των Ουρανών στεφανωμένος, θριαμβευτής, Μάρτυρας. Το σώμα του Αγίου ενταφιάστηκε στο σημείο του μαρτυρίου του, κάτω από τη γέφυρα του Τυρνάβου. Ο Άγιος Νικόδημος Αγιορείτης έγραψε: «Τα τίμια λείψανα θέλει δοξάσει (ο Θεός) εδώ κάτω εις την γην ή με την επιφάνεια του Φωτός του ή και με άλλα σημεία και θαύματα, καθὼς ήθελε κρίνει η θεία δικαιοσύνη Του, ή το ολιγώτερον ολιγώτερον θέλει τα τιμήση με την παρὰ των Χριστιανών προσκύνησιν και ευλάβεια». Πραγματικά, την πρώτη νύχτα του ενταφιασμού του Αγίου, οι σκοποί των οθωμανικών στρατώνων, που βρίσκονταν στην περιοχή, αντίκρισαν μια τεράστια στήλη φωτός να σημαδεύει τον τάφο του Γεωργίου. Όταν αναφέρθηκε το παράδοξο αυτό θαύμα στο Βελή, εκείνος διέταξε να καλέσουν από τη Ραψάνη, το συντομότερο, τους συγγενείς του Αγίου για να ξεθάψουν και να παραλάβουν το λείψανό, πλην της κάρας του Αγίου που, πιθανώς, εξαφάνισαν οι Οθωμανοί. Πραγματικά με ευλάβεια και κατάνυξη τα ιερά του λείψανα μεταφέρθηκαν στη Ραψάνη. Μετά από λίγο καιρό αυτά μετακομίσθηκαν από το κοιμητήριο της Ραψάνης, το οποίο ήταν στο χώρο γύρω από το ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, στην αρχοντική οικία Καραζήση που βρισκόταν κοντά. Τα τελευταία έτη αναγέρθηκε Ιερός Ναός προς τιμήν του Αγίου προστάτη της Ραψάνης αλλά και όλων των πιστών, μάλιστα δε των ορθοδόξων εκπαιδευτικών. Η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του την 5η του Μαρτίου.

"Νέον μάρτυρα, Ραψάνης γόνον και Τυρνάβου δε δόξαν και κλέος,

τον Γεώργιον εν ύμνοις καταστέψωμεν"

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΜΕ ΤΟ ΒΙΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ: 

1Μητροπ. Κ. Αφρικής Ιγνάτιος Μανδελίδης, Ο Νεομάρτυς Γεώργιος ο Ραψανιώτης (1818), β΄ έκδοση Σωτήρ 2000.