O Άγιος Μιχαήλ ο Μαυρούδης (21/3/1544) Κων/νος Οικονόμου

 

O Άγιος Μιχαήλ ο Μαυρούδης (21/3/1544)

Κων/νος Οικονόμου

   Ο Μιχαήλ γεννήθηκε στην Γρανίτσα των Αγράφων. Τέκνο ευσεβών και φιλανθρώπων γονέων, του Δημητρίου και της Σωτήρας, ανατράφηκε με τα ιδεώδη της Ορθοδοξίας. Όταν πέθανε ο πατέρας του, νυμφεύθηκε και ήλθε στη Θεσσαλονίκη, όταν ήταν μητροπολίτης ο Θεοφάνης, όπου εργάστηκε ως αρτοπώλης. Ο Μιχαήλ συνέχισε την ενάρετη ζωή του, με ελεημοσύνες προς τους φτωχούς. Λέγεται ότι προσέφερε σχεδόν όλα του τα κέρδη στους ενδεείς αδελφούς του. Η εποχή στην οποία έζησε διακρίθηκε από την παρουσία στην πόλη σημαντικών προσωπικοτήτων της Εκκλησίας. Ο Μιχαήλ διακατέχονταν από θείο ζήλο. Ζούσε μέσα του ο Χριστός. Κάποια μέρα όταν ήρθε στο αρτοπωλείο ένας μικρός μουσουλμάνος ο Μιχαήλ προσπάθησε να τον κατηχήσει αλλά μάταια γιατί εκείνος κατέφυγε στους ομοθρήσκους του και ζήτησε να διαφωτιστεί από έναν διερχόμενο ιεροδιδάσκαλο του Ισλάμ. Τότε, μετά την καταγγελία κατά του Μιχαήλ, ο ζηλωτής αρτοπώλης οδηγήθηκε από τους συγκεντρωθέντες Αγαρηνούς στον κριτή, τον οποίο μάλιστα, αφού αποστόμωσε, προσπάθησε και να κατηχήσει, τόσο τον ίδιο, όσο και τους παρισταμένους, παρουσιάζοντας μεγάλη θεολογική δεινότητα. Όλα αυτά φρένιασαν τους Οθωμανούς, ενώ ο κριτής τον απείλησε με θάνατο στην πυρά. Τότε ο Μιχαήλ προσφέρθηκε να δώσει ο ίδιος τα χρήματα της αξίας των ξύλων για την πυρά και μάλιστα έφτυσε τόσο τον κριτή, όσο και το πρακτικό της ομολογίας του. Σύντομα οδηγήθηκε στη φυλακή, ίσως στο Επταπύργιο ή στον Λευκό Πύργο. Στην φυλακή βρήκε συμπαραστάτες πολλούς από τους χριστιανούς συμπολίτες του, οι οποίοι τον επισκέπτονταν και προσπαθούσαν να τον ενισχύσουν. Μετά από πολλά βασανιστήρια εντός της φυλακής, οδηγήθηκε και πάλι στον κριτή, ο οποίος προσπάθησε να τον μεταπείσει με υποσχέσεις και απειλές. Εκείνος, κατά τον Συναξαριστή απάντησε: “Μη χάνεις καιρόν αλλά παράδοσόν με εις τον Θεόν μίαν ώραν πρότερον ότι θέλω και αγαπώ να γίνω θυσία του Κυρίυ μου, να ψηθώ ως άρτος ηδύς, να βαλθώ εις την Τράπεζαν της Αγίας Τριάδος και να προσφερθώ ως ευώδες θυμίαμα εις αυτόν”. Τελικά οδηγήθηκε στην πυρά, στο προαύλιο του Ιερού Ναού της Υπαπαντής του Κυρίου, παρουσία μεγάλου πλήθους χριστιανών, αλλά και Αγαρηνών.

 Ήταν η 21η Μαρτίου του 1544¹. Η μνήμη του τιμάται και την Πέμπτη της Διακαινισίμου, γιατί το μαρτύριό του έγινε μέσα στη Μεγάλη Τεσσαρακοστή (μετά την Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως). Οι Θεσσαλονικείς, προς τιμήν του, κατασκεύασαν στο σημείο του μαρτυρίου μικρό παρεκκλήσιο, στο οποίο τοποθέτησαν μαρμάρινη στήλη. Βρίσκεται στην συμβολή των οδών Εγνατίας και Αγαπηνού, στο βορειοανατολικό άκρο του Ι. Ν. Υπαπαντής του Κυρίου. Το αρτοπωλείο, που εργαζόταν ο Μιχαήλ, βρισκόταν στην ακριβώς απέναντι γωνία της οδού Αγαπηνού².

Όλος ένθεος, ωράθης και θεόληπτος, εστώς προ βήματος, τυραννικού Μιχαήλ, και γλώσση εκραύγαζες, εν θεορρήμονι: Μόνος Κύριος, Χριστός εστιν ώ άνομοι, και Θεός πάντων των όντων.

Μεγαλυνάριο

“Χαίροις ο Γρανίτσης θείος βλαστός, ο Χριστόν δοξάσας,

δι’ αθλήσεως θαυμαστής·

χαίροις ο Κυρίω, προσενεχθείς ως θύμα,

ώ Μιχαήλ ενέγκας, πυρός την έκκαυσιν.”

1. Έχει καταγραφεί στο Μ. Ευχολόγιο, ως ημέρα μαρτυρίου του, και η 10^η του αυτού μηνός του έτους 1544. Αναφέρεται επίσης και ως έτος το 1547. Πιθανός καταγραφέας του βίου του υπήρξε ο ίδιος ο μητροπολίτης Θεοφάνης, ο οποίος μάλιστα, πιθανόν, συνομίλησε με τον ίδιο τον μάρτυρα. Κατεγράφη, επίσης, ότι ο ίδιος ο Μιχαήλ είπε στην απολογία του ότι ‘’κατάγεται εκ Φαναρίου’’. Βλ. Μέγας Συναξαριστής, ήτοι Χαλκηδών του νοητού Παραδείσου, δαπάνη Κωνσταντίνου Δουκάκη, τύποις Α. Καλαράκη-Ν. Τριανταφύλλου, Αθήναι 1891, σελ. 167.

2. Το μαρτύριο του Αγίου, μεταξύ άλλων, αναφέρεται και στον υπ' άριθ' 727 Κώδικα του XVIII αιώνα στη Μονή Ξενοφώντος Άγιου Όρους, και στον υπ' αριθ. 2142(129) Κώδικα του XVIII αιώνα της Μονής Εσφιγμένου.

Ο Άγιος Νεομάρτυς Μύρων [20 Μαρτίου 1793] που κατηγορήθηκε δολίως ως παιδεραστής! + ΒΙΝΤΕΟ Κων/νος Οικονόμου

Κατηγορήθηκε δόλια ως παιδεραστής! Ο Άγιος Νεομάρτυς Μύρων [20 Μαρτίου 1793] + ΒΙΝΤΕΟ

Κων/νος Οικονόμου

ΚΑΤΑΓΩΓΗ: Ο Άγιος καταγόταν από το Μεγάλο Κάστρο της Κρήτης [έτσι ονομαζόταν τότε το Ηράκλειο] και είχε ευσεβείς και ευγενείς γονείς. Γνωρίζουμε ότι ο πατέρας του ονομαζόταν Δημήτριος και ήταν πολύ δίκαιος άνθρωπος. Από μικρό παιδί ο Μύρων είχε συμπεριφορά και χαρακτήρα ώριμου άνδρα. Αν και ήταν μικρός στην ηλικία είχε φρόνηση γεροντική, τέτοια δηλαδή που θα ταίριαζε σε κάποιον έμπειρο απ΄τη ζωή γέροντα. Αγαπούσε από φυσικού του την παρθενία και την σωφροσύνη. Ήταν δε όμορφος εξωτερικά όπως ήταν και εσωτερικά. Καθημερινό του μέλημα ήταν η βιοπάλη στο κατάστημά του. Είχε μάθει την τέχνη του ράφτη την οποία εργαζόταν με πολλή σεμνότητα και συνέπεια στο εργαστήριό του.

Η ΣΥΚΟΦΑΝΤΙΑ: Οι γείτονές του Τούρκοι επιδίωκαν συχνά την συναναστροφή τους με τον μάρτυρα αλλά εκείνος καθόταν στο εργαστήριό του σοβαρός και ήσυχος χωρίς να αποδέχεται την παρέα τους ή να συμμετέχει στις συζητήσεις τους. Επειδή λοιπόν τον φθονούσαν και δεν υπέφεραν την τόση του σεμνότητα, ήθελαν να τον εξισλαμίσουν. Και τι καταχθόνιο μηχανεύτηκαν! Βρήκαν ένα τουρκόπουλο και το έπεισαν να πει πως το ... βίασε ο Μύρων. Σύμφωνα με άλλο συναξάρι του αγίου η συκοφαντία αφορούσε σε μια ανήλικη Τουρκοπούλα που δήθεν αποπλάνησε ο Μύρων. Με τη συκοφαντία αυτή τον άρπαξαν με μεγάλη μανία και τον πήγαν στον δικαστή.

ΣΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗ: Ο καδής [δικαστής] τον ρώτησε εάν είναι αληθινή η κατηγορία. Ο Άγιος αποκρίθηκε ότι αδίκως και ψευδώς τον κατηγορούν, κι ότι τέτοιο πράγμα δεν έκανε ποτέ αλλά ούτε καν είχε ιδέα γι’ αυτό. Οι κατήγοροί του όμως φώναζαν ότι είναι αλήθεια και ότι πρέπει ή να γίνει τούρκος ή να θανατωθεί. Ο Άγιος με θάρρος τους απάντησε ότι δεν θα αρνείτο επ' ουδενί λόγο την πίστη του και το όνομα του Χριστού. Πρόσθεσε μάλιστα πως ήταν έτοιμος να υπομείνει όσα βασανιστήρια θα του έκαναν για την αγάπη Του, τονίζοντάς τους: “Χριστιανός γεννήθηκα και Χριστιανός θέλω να πεθάνω”. Μόλις το άκουσε ο δικαστής διέταξε να τον δείρουν και να τον κλείσουν στη φυλακή, μέχρι την δεύτερη εξέταση. Λίγες μέρες αργότερα τον οδήγησαν πάλι στο δικαστήριο. Ο δικαστής προσπάθησε να τον κάνει να αρνηθεί το Χριστό, τάζοντάς του πολλά χρήματα, δώρα και τιμές, αλλά και απειλώντας τον με βασανιστήρια και τελικά με ατιμωτικό θάνατο, αν παρήκουε. Άλλοι από τους παρισταμένους του έλεγαν: “Λυπήσου τα νιάτα σου και την ομορφιά σου, έλα στην πίστη μας και θα περάσεις ζωή ένδοξη και ευτυχισμένη”. Ο γενναίος αθλητής του Χριστού όμως έμενε ακλόνητος φωνάζοντας: “εγώ την πίστη μου δεν την αλλάζω, Χριστιανός θέλω να πεθάνω”.

   ΚΑΤΑΔΙΚΗ ΚΑΙ ΜΑΡΤΥΡΙΟ: Ύστερα απ' όλα αυτά ο δικαστής εξέδωσε καταδικαστική απόφαση. Το τέλος του Μύρωνα θα ήταν θάνατος δι’ απαγχονισμού. Τον πήραν και τον πήγαν στον τόπο της εκτέλεσης, λίγο έξω από το κάστρο. Όσους Χριστιανούς συναντούσε τους χαιρετούσε λέγοντας: “Συγχωρέστε με, αδελφοί, και ο Θεός να σας συγχωρήσει”. Ακολουθούσε μαζί με πολλούς Χριστιανούς και ο πατέρας του κλαίγοντας για τον θάνατο του γιού του. Όταν έφθασαν στον καθιερωμένο τόπο του “νέου Γολγοθά των Μαρτύρων”, ζήτησε την άδεια από τους δημίους και, πλησιάζοντας τον πατέρα του, έπεσε στα πόδια και του φίλησε τα χέρια, ζητώντας την ευχή του λέγοντάς του να μη λυπάται, γιατί άδικα καταδικάστηκε. Μετά είπε στους δημίους να προχωρήσουν στο έργο τους. Και εκείνοι πέρασαν το σκοινί στο λαιμό του και τον κρέμασαν.

ΘΑΥΜΑΣΤΟΣ ΚΥΡΙΟΣ ΕΝ ΤΟΙΣ ΑΓΙΟΙΣ ΑΥΤΟΥ: Έτσι έλαβε ο μακάριος Μύρων το στεφάνι του μαρτυρίου. Το ίδιο βράδυ οι Τούρκοι που φύλαγαν το μαρτυρικό λείψανο είδαν ουράνιο φως να κατεβαίνει από ψηλά και να σκεπάζει τον Άγιο, επιβεβαιώνοντας την απερίγραπτη δόξα και την παντοτινή λαμπρότητα που τον περιμένει, όπως τον κάθε μάρτυρα και κάθε πιστό Χριστιανό στη Βασιλεία του Θεού.
Κι αυτό το θαύμα το διέδωσαν σε πολλούς. Το άκουσαν και οι Χριστιανοί και δόξασαν τον Θεό, Αυτόν που δοξάζει τους Αγίους Του. Η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του Αγίου Νεομάρτυρα Μύρωνος στις 20 Μαρτίου, ημέρα του μαρτυρίου του, όπως προαναφέραμε.

“Mύρον νοητόν ωράθης εξ αγχόνης,
Mύρων αθλητά δόξα Kρήτης και κλέος”

Ἀπολυτίκιον [ήχος πλ. Α΄ ]: “Ηρακλείου το άνθος το ευωδέστατον, ως ευσεβείας σε μύρον ύμνοις γεραίρομεν, νεομάρτυς του Χριστού Μύρων μακάριε. Συ γαρ νεότητος ακμήν υπερείδες ανδρικώς και ήθλησας στεροψ’υχως. Και νυν απαύστως δυσώπει, ελεηθήναι τας ψυχάς ημών”.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:http://www.haniotika-nea.gr/o-agios-neomartis-miron-o-kris/#ixzz435cteXHf

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ: 

 

O Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς, Επίσκοπος Αχρίδος (17/3) + 3 VΙDΕΟS με έργα του Αγίου από τον Κων/νο Οικονόμου

 

O Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς, Επίσκοπος Αχρίδος (17/3) + 3 VΙDΕΟS με έργα του Αγίου

από τον Κων/νο Οικονόμου

  ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ: Ο Άγιος Νικόλαος (Βελιμίροβιτς) Επί- σκοπος Αχρίδος, της Σερβικής Εκκλησίας, γεννήθηκε το 1880 στην Σερβία. Έλαβε ευρεία μόρφωση και επέδειξε σπουδαίο συγγραφικό έργο. Οι υψηλές θεολογικές και φιλοσοφικές μελέτες του τον έκαναν σύντομα οικουμενικά γνωστό. Αξιοσημείωτο είναι ότι έλαβε πέντε διδακτορικούς τίτλους σε διάφορα Πανεπιστήμια του κόσμου. Επίσκοπος εκλέχθηκε μόλις στα 39 του χρόνια. Ποίμανε με ιδιαίτερη αγάπη και σοφία την επισκοπή του, όμως, η ποιμαντική του διακονία αγκάλιασε όλον τον κόσμο με τα διάφορα “ταξίδια” των εξοριών του, τη διδασκαλική του δραστηριότητα σε πανεπιστημιακές σχολές αλλά και μέσω του πλήθους των επιστολών και των βιβλίων του. Τα γραπτά του εμφορούνται από βαθύτατο Πατερικό πνεύμα και αποπνέουν πάντοτε μια απλοϊκή γλυκύτητα, συνδυασμένη με βαθιά σοφία και υψηλή θεολογία. Ο λόγος του συχνά εμπεριέχει υψηλά θεολογικά νοήματα που παρουσιάζονται με τη μορφή παραβολών ή εικόνων από τη φύση, το εργαστήρι δηλαδή του Θεού. "Ο Νικόλαος Αχρίδος ήταν ο μέγας άγιος Χρυσόστομος των ημερών μας. Έγινε διδάσκαλος μέγας της Ορθοδόξου Εκκλησίας, κήρυξ της ορθοδόξου πίστεως, ποιμήν σοφός, πνευματικός οδηγός των Σέρβων, στύλος της πατρίδος του, Απόστολος της Ορθοδοξίας σε κράτη μακρινά." (Ιωάννης Μαξίμοβιτς). Ο Άγιος πίστευε πως σήμερα η Ευρώπη αποποιήθηκε την πίστη στο Χριστό εξαιτίας της προσήλωσης στον υλικό πολιτισμό. “Μόνο οι Ευρωπαίοι δεν είναι περήφανοι για το Χριστό, για το Ευαγγέλιο του Χριστού. Είναι υπερήφανοι για τα επικίνδυνα μηχανήματά τους, για τα δικά τους ευτελή προϊόντα των εργοστασίων. Το αποτέλεσμα αυτού του ευρωπαϊκού εγωκεντρισμού και του φορτικού πολιτισμού της Ευρώπης, είναι η αιτία να αποστραφούν όλοι οι μη χριστιανικοί λαοί το Χριστό και το χριστιανισμό. Μισώντας αυτό που είναι μικρό, αποστράφηκαν και αυτό που είναι μεγάλο.¹” Εκοιμήθη προσευχόμενος στις 17 Μαρτίου 1956 στην Ι.Μ. Αγ. Τύχωνος στις ΗΠΑ. Το ιερό του σκήνωμα επέστρεψε στην Σερβία, με την κατάρευση του κομουνισμού και του καθεστώτος Τίτο (3/5/1991). Ως πνευματικό μνημόσυνο της ημέρας κοιμήσεως του μεγάλου αυτού συγχρόνου Αγίου παραθέτουμε αποσπάσματα από μια προσευχή του Αγίου:

   ΕΥΛΟΓΗΣΕ ΤΟΥΣ ΕΧΘΡΟΥΣ ΜΟΥ, ΚΥΡΙΕ: “Ευλόγησε τους εχθρούς μου, Κύριε! Ακόμη και εγώ τους ευλογώ και δεν τους καταριέμαι. Οι εχθροί με έχουν οδηγήσει στην αγκάλη Σου περισσότερο, από ό,τι οι φίλοι μου. Οι φίλοι με έχουν προσδέσει στην γη, ενώ οι εχθροί με έχουν λύσει από την γη και έχουν συντρίψει όλες τις φιλοδοξίες μου στον κόσμο. (…) καταδιωγμένος από τους εχθρούς, έχω εύρει το ασφαλέστερο καταφύγιο, προφυλασσόμενος υπό το σκήνωμά Σου, όπου ούτε φίλοι ούτε εχθροί μπορούν να απωλέσουν την ψυχή μου. Ευλόγησε τους εχθρούς μου, ω Κύριε! (…) Αυτοί μάλλον, παρά εγώ, έχουν ομολογήσει τις αμαρτίες μου ενώπιον του κόσμου. Αυτοί με έχουν μαστιγώσει, όταν δίσταζα να μαστιγωθώ. Με έχουν βασανίσει, όταν προσπαθούσα να αποφύγω τα βάσανα. Αυτοί με έχουν επιπλήξει, όποτε είχα κολακεύσει τον εαυτό μου. Αυτοί με έχουν κτυπήσει, όταν παραφούσκωνα με αλαζονεία. (…) Κάθε φορά που είχα κάνει τον εαυτό μου σοφό, αυτοί με αποκάλεσαν ανόητο. Κάθε φορά που είχα κάνει τον εαυτό μου δυνατό, αυτοί με περιγέλασαν σαν να ήμουν νάνος. Κάθε φορά που θέλησα να καθοδηγήσω άλλους, αυτοί με έσπρωξαν στο περιθώριο. Κάθε φορά που έσπευδα να πλουτίσω, αυτοί με εμπόδισαν με σιδηρά χείρα. Κάθε φορά που είχα σκεφθεί ότι θα κοιμόμουν ειρηνικά, αυτοί με ξύπνησαν από τον ύπνο. Κάθε φορά που προσπάθησα να κτίσω σπίτι για μία μακρά και ήρεμη ζωή, αυτοί το κατεδάφισαν και με έβγαλαν έξω. Στ' αλήθεια, οι εχθροί με έχουν αποσυνδέσει από τον κόσμο και άπλωσαν τα χέρια μου στο κράσπεδο του ιματίου Σου. Ευλόγησε τους εχθρούς μου, ω Κύριε (...) πλήθυνέ τους και κάνε τους ακόμη πιο σκληρούς εναντίον μου! Ώστε η καταφυγή μου σε Σένα να μην έχει επιστροφή^. ώστε κάθε ελπίδα μου στους ανθρώπους να διαλυθεί ως ιστός αράχνης, ώστε απόλυτη γαλήνη να αρχίσει να βασιλεύει στην ψυχή μου^. ώστε η καρδιά μου να γίνει ο τάφος των δύο κακών διδύμων μου αδελφών: της αλαζονείας και του θυμού^. ώστε να μπορέσω να αποθηκεύσω τους θησαυρούς μου εν ουρανοίς^. ώστε να μπορέσω να ελευθερωθώ από την αυταπάτη, η οποία με περιέπλεξε στο θανατηφόρο δίχτυ της απατηλής ζωής. Οι εχθροί με δίδαξαν να μάθω -αυτό που δύσκολα μαθαίνει κανείς- ότι ο άνθρωπος δεν έχει εχθρούς στον κόσμο, εκτός από τον εαυτό του! (...) ευλόγησε, ω Κύριε, και τους φίλους μου και τους εχθρούς μου.”

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΔΩ: 

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ-ΑUDIOBOOK ΜΕ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΒΕΛΙΜΙΡΟΒΙΤΣ: ''Αργά βαδίζει ο Χριστός'':

και ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ''ΠΕΡΙ ΘΑΝΑΤΟΥ'' ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΒΕΛΙΜΙΡΟΒΙΤΣ ΕΔΩ:

1. “Αφυπνιστικοί λόγοι μέσα από το παράθυρο της φυλακής”.

Ο Νεομάρτυρας Μανουήλ από τα Σφακιά [Χίος 15 Μαρτίου 1792] Κων/νος Οικονόμου

 

Ο Νεομάρτυρας Μανουήλ από τα Σφακιά

[Χίος 15 Μαρτίου 1792]

Κων/νος Οικονόμου

ΑΙΧΜΑΛΩΣΙΑ – ΕΞΙΣΛΑΜΙΣΜΟΣ: Όταν οι Οθωμανοί κατάφεραν να υποτάξουν, έστω προσωρινά, τα Σφακιά, μετά από κάποια επαναστατική κίνηση των Κρητικών, ανάμεσα στους σκλάβους που πήραν από την περιοχή ήταν κι ο μικρός Μανουήλ, τέκνο μιας ευσεβούς χριστιανικής οικογένειας. Βλέποντάς τον έξυπνο και εργατικό, κάποιοι Τουρκοκρητικοί του έκαναν περιτομή εξισλαμίζοντάς τον με τη βία.

ΜΕΤΑΝΟΙΑ -ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ -ΑΤΥΧΗΣ ΓΑΜΟΣ: Αλλά ο ευλογημένος νέος δεν αποδέχθηκε τον εξισλαμισμό του, έκανε τα αδύνατα δυνατά να φύγει από εκεί. Πραγματικά, λίγα έτη αργότερα, κατάφερε να δραπετεύσει και να πάει στη Μύκονο. Εκεί εξομολογήθηκε, έκανε τον κανόνα του, χρίσθηκε με το Άγιο Μύρο και ζούσε ως Χριστιανός συμμετέχοντας στα Ιερά Μυστήρια. Όταν ενηλικιώθηκε, νυμφεύθηκε και απέκτησε σε λίγα χρόνια έξι παιδιά. Κάποια μέρα αντελήφθη ότι η σύζυγός του τον απατούσε. Ως θεοσεβής άνθρωπος, δεν την κακοποίησε ούτε ανέφερε σε κανέναν το γεγονός, αλλά πήρε τα παιδιά του και έφυγε από το σπίτι της, νοικιάζοντας ένα άλλο, όπου ζούσε ειρηνικά με τα παιδιά του. Ο σύγγαμπρος του, κατ΄άλλους ο αδελφός της συζύγου του, άνθρωπος κακός, τον φοβέριζε συνέχεια πως θα του κάνει κακό, επειδή “περιφρόνησε” την κουνιάδα [ή αδελφή] του.

Η ΣΥΛΛΗΨΗ ΤΟΥ: Κάποια μέρα, κατέβαινε ο Μανουήλ από την Σάμο στη Μύκονο, μ’ ένα πλοίο φορτωμένο ξυλεία. Συμπτωματικά, συναντά πλέοντας ένα καράβι του καπουδάν πασά που περιπολούσε στο Αιγαίο ελέγχοντας τα διερχόμενα πλοία - άλλωστε βρισκόμασταν στην εποχή μετά τα Ορλωφικά και τις πρώτες επαναστατικές κινήσεις των Ελλήνων. Διατάχθηκε λοιπόν να πλησιάσουν το πλοίο του για έλεγχο. Μέσα στο καράβι βρισκόταν και ο σύγγαμπρός του [ή κουνιάδος του], ως υπηρέτης του αγά του πλοίου. Αυτός, μόλις είδε τον Μανουήλ από μακριά, έτρεξε αμέσως και είπε στον αγά ότι ο άνθρωπος αυτός που έρχεται τώρα με το φορτωμένο καΐκι, ήταν κάποτε Τούρκος και τώρα ζει ως Χριστιανός. Αμέσως ο πασάς διέταξε να τον ανεβάσουν στο πλοίο.

ΒΑΣΑΝΙΣΤΗΡΙΑ: Όταν εμφανίστηκε ο άγιος μπροστά του, τον ρώτησε ο αγάς για την πίστη του και ο άγιος του απάντησε: “Χριστιανός είμαι από την γέννησή μου”. “Κάποτε ήσουν Χριστιανός”, του λέει τότε ο αγάς, “μα ύστερα έγινες τούρκος με την θέλησή σου. Γι’ αυτό πρέπει πάλι να γυρίσεις ξανά στην πίστη μας, διότι, αν δεν δεχθείς, θα σε βασανίσω άσπλαχνα μέχρι να ξεψυχήσεις.” Ο άγιος Μάρτυς του Θεού, χωρίς να δειλιάσει διόλου του απάντησε: “Χριστιανός γεννήθηκα, Χριστιανός είμαι και Χριστιανός θέλω ν’ αποθάνω”. Μόλις τ’ άκουσε αυτά ο αγάς τον παρέδωσε να τον βασανίσουν. Για πολλές μέρες, μέχρι να φτάσουν στη Χίο, τον βασάνιζαν με μεγάλη σκληρότητα. Στη Χίο βρισκόταν ο ναύαρχος με τον τουρκικό στόλο.

ΣΤΗ ΧΙΟ: Σαν έφτασαν στη Χίο, ο άγιος παρακάλεσε ένα Υδραίο που υπηρετούσε στο πλοίο να βγει έξω και να του φέρει ένα πνευματικό να εξομολογηθεί. Όμως κανένας πνευματικός δεν τόλμησε να πάει για τον φόβο των Τούρκων. Μόνο κάποιος κρυφά είπε στον Υδραίο να μεταφέρει στον άγιο κάποια λιγοστά πνευματικά ενθαρρυντικά λόγια, τα οποία και του μετέφερε, και εμψυχώθηκε ο μάρτυς. “Κι εγώ αυτόν τον σκοπό έχω”, είπε ο μάρτυς μόλις τ’ άκουσε , “τι να πεθάνω σήμερα τι αύριο. Ο κόσμος είναι προσωρινός. Παρά να πεθάνω αύριο κολασμένος καλύτερα σήμερα για την πίστη μου και να σώσω την ψυχή μου”. Ο αγάς τον παρέδωσε στον ναύαρχο εξηγώντας του την υπόθεση. Μόλις παρουσιάστηκε μπροστά στον ναύαρχο τον ρώτησε εκείνος αμέσως τι είναι και ο άγιος απάντησε Χριστιανός. Τότε διέταξε να τον γυμνώσουν και, καθώς είδε με τα μάτια του την περιτομή, του είπε: “πώς λοιπόν λες ότι είσαι Χριστιανός;” Ο μάρτυρας τότε του αποκρίθηκε: “Από τη γέννησή μου Χριστιανός είμαι, όμως σκλαβώθηκα πολύ μικρός και με τούρκεψαν με τη βία, τώρα όμως θέλω να είμαι Χριστιανός πάλι”. Ο ναύαρχος διέταξε να τον αποκεφαλίσουν αμέσως. Ο άγιος τότε σηκώνοντας τα χέρια του και τα μάτια του στον ουρανό είπε μεγαλόφωνα: “δόξα σοι ο Θεός”.

  ΜΑΡΤΥΡΙΟ: Τον πήραν τότε οι άνθρωποι του πασά και τον οδήγησαν λίγο πιο πέρα, στην Παλιά Βρύση, όπου ο άγιος γονάτισε μόνος του και έσκυψε την κεφαλή του περιμένοντας με έκδηλη χαρά τον θάνατο. Ο δήμιος όμως, μόλις σήκωσε το σπαθί, δείλιασε, το πέταξε κάτω κι έφυγε. Έγινε τότε αναταραχή και φασαρία μεταξύ των Τούρκων. Ο άγιος έμενε εκεί, γονατιστός, σκυμμένος και προσευχόμενος. Ένας από τους ναύτες του πασά, πήρε την ... πρωτοβουλία κι άρπαξε το σπαθί αρχίζοντας να τον χτυπά συνεχώς, μη μπορώντας ωστόσο να τον αποκεφαλίσει. Τον έριξε κάτω τότε εξαγριωμένος και τον κατέσφαξε στο γόνατο, σαν το πρόβατο. Ήταν η 15η Μαρτίου, ημέρα Δευτέρα και ώρα 4.00 μ.μ.

ΤΟ ΑΓΙΟ ΛΕΙΨΑΝΟ: Όταν ο πασάς έμαθε τη μεγάλη χαρά των Χριστιανών για την τελείωση του μάρτυρος και ότι συγκεντρώνουν χρήματα για να εξαγοράσουν το λείψανο, διέταξε να το εξαφανίσουν. Σήκωσαν το τίμιο λείψανο και την αγία κάρα του μάρτυρος και αφού τους έδεσαν μεγάλες πέτρες τα βύθισαν στη θάλασσα με φωνές και αλαλαγμούς άγριας χαράς. Χειρόγραφο μαρτύριο του Αγίου, βρίσκεται στη βιβλιοθήκη της Μονής Ξενοφώντος του Αγίου Όρους.

Πρόβατον ώσπερ σφαγιασθείς παμμάκαρ,
Mάνδρα προσήχθης ω Mανουήλ τη άνω.

Άγχος και φοβίες + ΒΙΝΤΕΟ Του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου – συγγραφέα

 

Άγχος και φοβίες + ΒΙΝΤΕΟ

Του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου – συγγραφέα

“Η ΚΡΑΥΓΗ”: Ο εξπρεσιονιστής, Edvard Munch, απεικονίζει τον άνθρωπο στον πίνακά "Η κραυγή" (1893), παγκόσμιο σύμβολο του άγχους, με ορθάνοιχτο στόμα, ακριβώς γιατί το "αναπνέοντας δε μου φτάνει ο αέρας”, είναι σύμπτωμα του άγχους. Αγωνία και φόβος φαίνονται στα τρομαγμένα μάτια, που φαίνεται να βλέπουν κάποιο τρομακτικό αντικείμενο, καθώς και στα χέρια, που κλείνουν τα αυτιά να μην ακούσουν κάτι το εφιαλτικό. Η τοποθεσία μοιάζει γέφυρα, που συνδέει συμβολικά δύο διαφορετικές θέσεις-καταστάσεις που πρέπει να διαλέξει το θύμα του άγχους: πόλεμος ή φυγή. Εμφανίζονται ακόμη άλλοι δυο άνθρωποι στο βάθος του ορίζοντα, επιτείνοντας τη μοναξιά του πρωταγωνιστή. Κι αυτό γιατί ο αγχώδης είναι μόνος του και στο εφιαλτικό σκηνικό των συναισθημάτων του. Σημειώνουμε πως ο πρωταγωνιστής είναι ένα άφυλο μοντέλο, για να θυμίσει ο Munch την άποψη των ψυχολόγων πως το άγχος σκοτώνει την ερωτική επιθυμία. Τελικά, η απειλή που υπάρχει στον πίνακα, είναι απειλή για την ίδια την ύπαρξη. Το μουντό τοπίο και η νεκρή θάλασσα δεν φανερώνουν ελπίδα!

ΟΡΙΣΜΟΣ: Το άγχος προέρχεται από το "άγχομαι" της αρχαιοελληνικής (πνίγομαι, αυτοκτονώ με αγχόνη). Η πανάρχαια ρίζα "αγχ", απαντάται και στα σανσκριτικά ("anhus") και προέρχεται από τον ήχο που βγάζει κάποιος όταν πνίγεται. Το άγχος είναι ένα δυσάρεστο συναίσθημα, όπου κάποιος αισθάνεται ότι πνίγεται, όταν το άτομο βρίσκεται σε κίνδυνο ή αντιμετωπίζει μία δύσκολη κατάσταση. Όλοι περιστασιακά έχουμε έναν φυσιολογικό βαθμό άγχους. Σε περιπτώσεις όμως αυξημένου άγχους, έχουμε υπολειτουργία του άτομου στις δραστηριότητες και επηρεασμό της υγείας του. Έρευνες έδειξαν ότι το άγχος επηρεάζει μέσω ορμονών το ανοσοποιητικό σύστημα. Έτσι οι αγχώδεις παρουσιάζουν μικρή αντοχή στις ασθένειες.

ΑΙΤΙΕΣ: Στη βιολογική θεωρία το άγχος αποδίδεται στην υπερδιέργεση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος, η ψυχαναλυτική θεωρία (Φρόυντ) βλέπει στο άγχος μεταλλαγή της λιμπιντικής ενέργειας. Σύμφωνα με τη μπιχεβιοριστική σχολή (Watson) το άγχος εκδηλώνεται λόγω εξαρτημένου αντανακλαστικού από την πρώτη παιδική ηλικία. Κατά τη Γνωσιακή σχολή το άγχος παράγεται σε συνθήκες κινδυνου, όταν ο πάσχων δεν μπορεί να ελέγξει αγχογόνα ερεθίσματα. Σύμφωνα με τον Selye (1930), αγχωτική αντίδραση προκύπτει εάν το άτομο νιώσει ανίκανο να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις μίας κατάστασης. Προκύπτει δηλαδή διάσταση μεταξύ του πώς αξιολογούμε μία κατάσταση και πώς τις ικανότητές μας.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: Ο πάσχων βιώνει ανησυχίες για κάποιον όχι προσδιορισμένο κίνδυνο. Νιώθει απειλή χωρίς να γνωρίζει την προέλευσή της. Εμφανίζει κρίσεις πανικού, που στη διάρκειά τους, κατά την Ψυχιατρική, απελευθερώνεται κορτιζόνη, αυξάνεται η θυροειδής ορμόνη, απελευθερώνεται ενδορφίνη στον υποθάλαμο του εγκεφάλου, ελαττώνονται η τεστοστερόνη και η προγεστερόνη αναλόγως του φύλου, αυξάνεται το επίπεδο ινσουλίνης και γλυκόζης, δυσλειτουργεί το πεπτικό σύστημα, διαταράσσεται ο καρδιακός ρυθμός, παρουσιάζεται αυξημένη ανάγκη για αναπνεύσιμο αέρα, παρατηρείται εφίδρωση, ενώ επηρεάζεται η πνευματική κατάσταση του ατόμου. Ακόμη, το άτομο μπορεί να παρουσιάσει τρεμούλα, άλγη, κόπωση. Άλλοι πάσχοντες δήλωσαν αίσθημα πλακώματος στο στήθος, κοντανάσεμα, ψυχρές ή υγρές παλάμες, στεγνό στόμα, ζαλάδα, κενότητα στο κεφάλι, ναυτία, ξαφνικά αισθήματα ζέστης ή ρίγη, συχνουρία, κόμπιασμα. Ακόμη δηλώθηκε: δυσκολία συγκέντρωσης, δυσκολίες στον ύπνο και ευερεθιστότητα Πρόκειται για ένα “γενικό χημικό πόλεμο” κατά του οργανισμού από τον ίδιο τον πάσχοντα.

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ: Ο ψυχολόγος Albert Ellis (1996), αντιλαμβανόμενος ότι το άγχος προέρχεται από παράλογο τρόπο σκέψης, έδωσε απλές ιδέες-μεθόδους για την αντιμετώπισή του. Οι μέθοδοι χωρίζονται: στις φυσικές, όπως η άθληση, ατομική ή ομαδική, στις μεθόδους χαλάρωσης, όπως μασάζ, βαθιές αναπνοές και νευρομυικές ή χαλαρωτικές τεχνικές και τέλος στις βιολογικές βασιζόμενες στα αγχολυτικά (βαρβιτουρικά, υπνωτικά), που όμως έχουν μακροχρόνιες αρνητικές συνέπειες. Άλλες μέθοδοι που προτείνονται είναι η κοινωνική υποστήριξη μέσω ομαδικών συνεδριών και η μέθοδος Hanson, όπου προτείνεται στον αγχώδη να αγνοεί το άγχος και να συνηθίσει να ελέγχει όλα τα άλλα που μπορεί. Άλλοι ψυχολόγοι πρότειναν την απομάκρυνση από υπολογιστή ή κινητό, την οδήγηση χωρίς μουσική, την εκτέλεση οικιακών εργασιών χωρίς ανοιχτή τηλεόραση. Ακόμη προτείνεται μισή ώρα καθημερινή απασχόληση με ευχάριστες δραστηριότητες, όπως κηπουρική, ακρόαση ήρεμης μουσικής. Αντιαγχωτικά ακόμη είναι η δημιουργία χαλαρωτικών χώρων στο σπίτι, η κατανάλωση φρούτων με βιταμίνη C, η συχνή σωματική επαφή (αγκαλιά, φιλιά) με αγαπημένα πρόσωπα, κ.α.

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΑΓΧΟΣ: Το κοινωνικό άγχος, αποτελεί απειλή για την ποιότητα ζωής. Οι πάσχοντες από τέτοιας μορφής άγχος δυσκολεύονται να διεκπεραιώσουν απλές καθημερινές δραστηριότητες, να κάνουν γνωριμίες, να κλείσουν ραντεβού με γιατρούς, να εκκλησιαστούν, να βγουν στην αγορά ή για φαγητό με άλλους, να εκφράσουν την γνώμη τους, κλπ. Συνήθως σκέφτονται ότι θα έρθουν σε δύσκολη θέση και θα ντροπιαστούν. Το άγχος τους κάνει να κοκκινίζουν, να ιδρώνουν, να ζαλίζονται, να έχουν ταχυπαλμία, να τρεμουλιάζουν, να νιώθουν ναυτία, να πάσχουν από πονοκεφάλους. Οι πάσχοντες από κοινωνικό άγχος ή κοινωνική φοβία, μόνο στη σκέψη τέτοιων συμπτωμάτων, στρεσάρονται, αγνοώντας τι είναι αυτό με το οποίο έχουν να κάνουν, ανασύροντας από τα βάθη του υποσυνείδητου μιαν αναιτιολόγητη φοβία. Έτσι, ο πάσχων μπορεί να αναδιοργανώσει τη ζωή του, προσπαθώντας να αποφύγει το άγχος και τις καταστάσεις που το πυροδοτούν, οδηγούμενος σε συμπεριφορές περιοριστικές (αποφυγή κοινωνικών δραστηριοτήτων. Πρώτη προτεραιότητα του πάσχοντα για να περιορίσει το άγχος είναι να ενισχύσει την αυτοπεποίθησή του. Άλλωστε, κι αυτό αποτελεί δόγμα στην Ψυχολογία, όσο περισσότερο κανείς αποσύρεται από τον κοινωνικό περίγυρο, τόσο αυξάνεται το κοινωνικό του άγχος. Απλοί τρόποι ενίσχυσης της αυτοπεποίθησης του πάσχοντα είναι η ενεργή συμμετοχή σε κοινωνικές εκδηλώσεις. Να συνηθίσει στην αμφισβήτηση παραλογισμών που “ακούει” εσωτερικά και τον αγχώνουν, να βρίσκεται κοντά σε αγαπημένα πρόσωπα, να κρατάει ημερολόγιο καθημερινών στόχων. Ο πάσχων πρέπει να καταλάβει ότι οποιαδήποτε πράξη που μας ηρεμεί και μας χαλαρώνει είναι εργαλείο περιορισμού του άγχους. Ακόμη, να συνειδητοποιήσει πως μπορεί να αγαπηθεί και ότι μπορεί να δημιουργήσει στη ζωή του.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ “ΕΠΙΔΗΜΙΑ” ΑΓΧΟΥΣ: Από την παιδική ηλικία, αποθηκεύτηκαν στην μνήμη μας, οι απόψεις των γονιών μας, για το τι είναι σωστό ή όχι, τι πρέπει και τι δεν πρέπει, τι είναι ηθικό και τι ανήθικο. Το ανθρώπινο μυαλό λειτουργεί σαν υπολογιστής, που συναντώντας κάτι νέο, ανατρέχει στη μνήμη του, για να το εντάξει σε μια κατηγορία φακέλων που ήδη γνωρίζει και να την αντιμετωπίσει ανάλογα. Το άγχος, είναι ένα έμφυτο όπλο του “σκληρού” μας δίσκου, που ενεργοποιείται όταν η επιβίωση μας απειλείται ή με την απειλή της φτώχειας. Έτσι ένας άνθρωπος λόγω των ηθικών αξιών με τις οποίες γαλουχήθηκε, μπορεί να βιώνει έντονο άγχος επειδή δεν μπορεί να εκπληρώσει υποχρεώσεις του και να θεωρεί υποσυνείδητα τον εαυτό του «ανήθικο» ή “ανίκανο νοικοκύρη”, με αποτέλεσμα να υπάρχει κίνδυνος για την ψυχική του υγεία, θεωρώντας, λαθεμένα, προσωπική ευθύνη το γεγονός ότι δεν μπορεί να ανταπεξέλθει. Η οικονομική κρίση μεταφέρεται μέσω των υποχρεώσεών του ατόμου σε άλλους, οπότε ο ένας προκαλεί άγχος στον άλλο. Η κακή προβολή της αλήθειας, μέσω των Μ.Μ.Ε., προκαλεί αύξηση του άγχους, που με τη σειρά του επιδεινώνει την ψυχική διάθεση προσθέτοντας μελαγχολία, κατάθλιψη, απάθεια. Καθώς το μυαλό δέχεται πλήθος πληροφοριών, όπως φορολογικών ή μη υποχρεώσεων που καλούμαστε να πληρώσουμε, ενεργοποιείται το άγχος, παραλύοντας τη λογική. Ο άνθρωπος, καθισμένος στον καναπέ, φοβάται, αδρανοποιείται, επιβαρρύνοντας την ψυχική του υγεία, καθώς οι δυσάρεστες ειδήσεις τον διαβρώνουν, κάνοντάς τον να χάνει την διάθεση του να βγει, να μιλήσει και να νιώσει μέλος μιας ομάδας. Γι' αυτό είναι απαραίτητο να αποφεύγεται η παραπληροφόρηση αλλά και κάθε «αγχογόνα» ενημέρωση. Σύμφωνα με τη θεωρία της συμπεριφοράς αν παλιά μας γρατσούνισε γάτα, το μυαλό, πιθανώς, θα αναπτύξει έναν φόβο όποτε συναντάμε γάτα, χωρίς να σκεφτούμε ότι πρόκειται για διαφορετικό ζώο. Ομοίως, ο όρος χρεοκοπία της χώρας, ενεργοποιεί την πληροφορία που έχουμε αποθηκευμένη για την χρεοκοπία ενός ατόμου, με τις επακόλουθες κυρώσεις γι αυτό, προκαλώντας, συνειρμικά, φόβο, τρόμο, πανικό. Από τον φόβο, η λογική παραλύει, καθώς δεν μπορεί να λειτουργήσει σε κατάσταση άγχους που είναι επακόλουθο του φόβου. Το μυαλό, που διαθέτει μηχανισμούς απόκρυψης της πραγματικής αιτίας καταστάσεων, όπως του άγχους, μπορεί να εκτονώσει το άγχος σε άσχετες εκδηλώσεις, μέσα από τη λεγόμενη μετάθεση. Σε κάποιον, για παράδειγμα, που είναι αγχωμένος με την εργασία του, το άγχος “μετατίθεται», ασυνείδητα, σε συνεχή φόβο ότι πάσχει από ασθένεια, για την οποία επισκέπτεται γιατρούς χωρίς να πείθεται ότι είναι υγιής. Έτσι το μυαλό εκτονώνει το άγχος σε αντιμετωπίσιμες καταστάσεις. Όμοια και στην κρίση που βιώνουμε, το γενικευμένο άγχος από την οικονομικοκοινωνική κατάσταση του έθνους, μετατρέπεται σε ατομικό και αφορά στην επιβίωσή του ίδιου του ατόμου.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ: Το παρατεταμένο άγχος «διαφυγής» από την πραγματικότητα, δίνει συχνά την θέση του στην κατάθλιψη. Οι άνθρωποι αποσβολωμένοι από την ταχύτητα που το επίπεδο διαβίωσης τους καταβαραθρώνεται και τον φόβο επιβίωσης, βλέπουν τους γύρω τους για να δουν πως αντιδρούν εκείνοι. Πολλοί δεν έχουν τη δύναμη να επικοινωνήσουν με άλλους, λόγω της αδρανοποιού μελαγχολίας. Τους μένει μόνο η καρτερική, βουβή, ελπίδα. Η πλειοψηφία των αγχωμένων από εξωτερικούς παράγοντες αντιδρά παθητικά. Πολλοί γονείς, για παράδειγμα, ανασφάλιστοι ή άνεργοι, χωρίς ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, παλεύουν για την επιβίωση των παιδιών τους. Απωθούν τη σκέψη ότι αν συμβεί θέμα υγείας στα παιδιά τους, με τέτοια δημόσια υγεία, αυτό μπορεί να αποβεί μοιραίο. Ελπίζουν απλά να μην τους τύχει κάτι ανάλογο. Η σκέψη αυτή όμως υπάρχει συνεχώς, έστω ασυνείδητα, προκαλώντας άγχος και μελαγχολία. Συχνά προκαλεί θυμό, που όμως εκτονώνεται σε συνανθρώπους του με διάφορες αφορμές που δεν έχουν σχέση με την βασική αγχογόνα αιτία. Άλλοί, σε καλύτερη οικονομική κατάσταση, ελπίζουν, μάταια, ότι δεν θα βρεθούν στην θέση των παραπάνω. Συχνά μία κοινωνική ομάδα αγωνίζεται να προστατεύσει τον εαυτό της παρότι δεν θα μπορέσει αν καταστραφούν οι άλλες. Αυτό πιθανά καλλιεργεί ένα μίσος αυτοματισμού, ότι πιθανά η καταστροφή μίας ομάδας αποτελεί την σωτηρία για τις άλλες. Η οικονομική κρίση που βιώσαμε έγινε και κοινωνική, διαλύοντας την οικογενειακή συνοχή. Όμως αυτό είναι οξύμωρο, καθώς η συντροφικότητα είναι αντίδοτο στο άγχος. Η μελαγχολία που βυθίζονται πολλοί άντρες λόγω στενότητας, αποτελεί κάτι πρωτόγνωρο γι' αυτούς και ψυχοφθόρο για το γυναικείο φύλο. Το άγχος επιβίωσης, εκτονώνεται με θυμό μεταξύ του ζευγαριού, για οποιαδήποτε αφορμή. Η απομόνωσή τους αυξάνεται, καθώς τα ζευγάρια δεν επικοινωνούν, γιατί δε βρίσκονται μαζί σχεδόν καθόλου, λόγω της ψευδαίσθησης ότι με περισσότερη εργασία θα επιβιώσουν. Σε μία κοινωνία έρμαιο απειλών για την επιβίωσή της, βλέπουμε ανθρώπους να εργάζονται, να κυκλοφορούν, σαν ρομπότ, και την μοναξιά να κυριαρχεί. Σήμερα οι άνθρωποι δεν κάνουν σχέδια για το μέλλον. Απλά επιβιώνουν. Αντίδοτο, το διώξιμο της ντροπής για τα οικονομικά προβλήματα και η πραγματική, ανθρώπινη επαφή με άλλους, για να μειωθεί ο φόβος και το άγχος.

Ο ΦΟΒΟΣ ΤΗΣ ΑΠΟΡΡΙΨΗΣ: Οι άνθρωποι οργανώνονται από το ξεκίνημα της ζωή σε ομάδες: οικογένεια, φίλοι, συγγενείς, συνεργάτες, κόμμα, έθνος. Από βρέφη, χρειαζόμαστε την οικογένεια, ώστε να επιβιώσουμε φυσικά, συναισθηματικά, πνευματικά. Στην πορεία της κοινωνικής ζωής ενηλίκων, το να βρεθούμε εκτός ομάδας, να βιώσουμε την απόρριψη, το ότι δεν είμαστε αποδεκτοι, ισοδυναμεί με θάνατο, τουλάχιστον συναισθηματικό. Έτσι, φαίνεται δύσκολο να αφήσεις μια ομάδα και να εισέλθεις σε άλλη. Ακόμη και το να φεύγεις από μια παρέα και να κάνεις καινούρια, συχνά λειτουργεί τραυματικά ή γίνεται με κοπιώδη ψυχική προσπάθεια. Σε κάθε νέα προσπάθεια του αγχώδη να μπει σε νέα ομάδα, η εμπειρία της απόρριψης, του φόβου, που έχει αποθηκευθεί στην αποθήκη εμπειριών, ανακαλείται ως συναισθηματική αντίδραση. Συχνά, οι άνθρωποι προσαρμόζονται στο φόβο της απόρριψης, με stress. Σε μια τέτοια κατάσταση οι πνευματικές λειτουργίες μειώνονται τόσο, που δυσκολευόμαστε να πάρουμε αποφάσεις, γινόμαστε εσωστρεφείς αδυνατώντας να επεξεργαστούμε πληροφορίες με λογικά επιχειρήματα.

ΦΟΒΙΕΣ: Οι φοβίες σχετίζονται με παράλογους φόβους (έντομα, αίμα, ασανσέρ, αεροπλάνο, κεραυνοί, μεγάλα ύψη κ.ά). Τα άτομα αντιλαμβάνονται ότι ο φόβος τους είναι υπερβολικός, αλλά αδυνατούν να τον διαχειριστούν. Συνήθως αντιδρούν αποφεύγοντας ό,τι τους προκαλεί αυτό τον παράλογο φόβο (αποφυγή). Οι φοβίες για έντομα και αίμα παρουσιάζονται στην ηλικία των 6-9 ετών, η κλειστοφοβία στην εφηβία και οι φοβίες αεροπλάνων στην ηλικία 30-40 ετών, ενώ η μικροβιοφοβία μπορεί να εμφανιστεί και στην τρίτη ηλικία. Τα σωματικά συμπτώματα των φοβιών είναι: ταχυκαρδία, αδυναμία, ναυτία, εφίδρωση, ζάλη, γρήγορη αναπνοή. Κι εδώ έχουμε διαστρεβλωμένες σκέψεις, που διατηρούνται γιατί τα άτομα αποφεύγουν την κατάσταση που τους προκαλεί φόβο, και δεν δοκιμάζουν να την αντιμετωπίσουν, ώστε να ελέγξουν αν οι σκέψεις τους αντιστοιχούν στην πραγματικότητα. Έτσι το άγχος παραμένει και τα άτομα διατηρούν την αντίληψη ότι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν το φόβο τους ενισχύοντας τη συμπεριφορά αποφυγής.

ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΑΓΧΟΣ: Στην Εκκλησία, που έχει τα σωτηριώδη μυστήρια, δεν υπάρχει απελπισία. Μπορεί να είναι ο άνθρωπος έρμαιο των αμαρτιών, όμως μέσω της εξομολογήσεως συγχωρείται προχωρώντας χωρίς άγχος, χωρίς φόβο. “Όποιος ζει τον Χριστό, γίνεται ένα μαζί Του, η ζωή αυτή είναι χαρά, φως, αγαλλίαση, ανάταση”, λέει ο πατέρας Πορφύριος. Για πολλούς, όμως, η θρησκεία έχει καταντήσει αγχώδης αγώνας. Κι αυτό σε όσους δεν καταλαβαίνουν την ουσία της πίστης και δεν την βιώνουν. Τότε το “θρησκεύειν”, καταντά ασθένεια. Ο άνθρωπος χάνει τον έλεγχο των πράξεών του, γίνεται άβουλος κι ανίσχυρος, έχει αγωνία κι άγχος. “Κάνει μετάνοιες, κλαίει, ταπεινώνεται τάχα, κι αυτή η ταπείνωση είμαι μια σατανική ενέργεια, ζει τη θρησκεία σαν ένα είδος κολάσεως.” (π. Πορφύριος). Όταν δεν ζει πραγματικά με τον Χριστό, ζει στη μελαγχολία, στο άγχος. Το φάρμακο είναι η αγάπη του Θεού που όλα τα μεταβάλλει, τα αγιάζει και η πραγματική πίστη που έρχεται ανεπιτήδευτα, ελεύθερα και είναι σαν την αγάπη του παιδιού προς το γονέα κι όχι δουλική και περιδεής. Η κοσμική αγάπη σιγά σιγά σβήνει, ενώ η θεία αγάπη μεγαλώνει και βαθαίνει. “Ο θείος έρως μας ανεβάζει στη σφαίρα του Θεού, μας χαρίζει γαλήνη, χαρά, πληρότητα. Οι άλλες ηδονές κουράζουν, ενώ αυτή διαρκώς δεν χορταίνεται.” (π. Πορφύριος). Όταν κανείς αγαπά τον Χριστό, παρόλες τις αδυναμίες και τη συναίσθηση γι’ αυτές, έχει βεβαιότητα ότι ξεπέρασε τον θάνατο, γιατί βρίσκεται στην αγάπη του Χριστού, ενώ το άγχος εξοστρακίζεται. Ο ίδιος ο Κύριος ζητά να τον βλέπουμε ως φίλο μας: “υμείς φίλοι μού εστε” (Ιω. ιε΄14). Έτσι, όταν ο άνθρωπος νιώθει πνιγηρά από το καθημερινό άγχος, με αγάπη κι εμπιστοσύνη τρέχει κοντά Του. Όχι με φόβο, αλλά με θάρρος, που το δίδει η αίσθηση του φίλου. Όταν πιστεύουμε ότι μας αγαπάει και τον αγαπάμε, δεν αισθανόμαστε ξένοι, ούτε όταν αμαρτάνουμε. Βεβαίως κι ο φόβος είναι απαραίτητος, γιατί ο άνθρωπος είναι υλικός και επιρρεπής στο κακό. Αλλ’ αυτό είναι χαμηλός, ιδιοτελής, βαθμός σχέσης με το Θεό. Δείχνει συναλλαγή. Όταν, όμως, ο πιστός μπει στην αγάπη του Θεού, “Η αγάπη έξω βάλλει τον φόβον”. Ό,τι κάνει, το κάνει από αγάπη κι αυτό αξίζει. “Μόνος Του θα έλθει ο Χριστός και θα εγκύψει στην ψυχή μας, αρκεί να βρει αγαθή προαίρεση, ταπείνωση και αγάπη.” (π. Πορφύριος).

ΕΠΙΛΟΓΙΚΑ: Ο επίλογος ανήκει δικαιωματικά στο πατέρα Πορφύριο. “Στραφείτε στον Χριστό. Αγαπήστε τον απλά, ταπεινά, χωρίς απαίτηση και θα σάς απαλλάξει ο Ίδιος. Ν’ αγωνίζεσθε χωρίς σφίξιμο και άγχος. (...) Το δόσιμο στον Χριστό, σε ζωογονεί, σου δίνει χαρά, νιώθεις δύναμη, μεγαλείο. (...) Να αγιασθεί η ψυχή σας με πραότητα, υπομονή, αγάπη. Να βάζετε καθημερινά νέα σειρά, νέα διάθεση, με ενθουσιασμό και αγάπη, προσευχή και σιωπή. Όχι να έχετε άγχος και να σάς πονάει το στήθος. Να εργάζεσθε με εγρήγορση, απλά, χωρίς αγωνία, με χαρά κι αγαλλίαση, με αγαθή διάθεση. Να έχετε εμπιστοσύνη στον Θεό. Η στενοχώρια δείχνει ότι δεν εμπιστευόμαστε τη ζωή μας στον Χριστό. (...) Η απελπισία και η απογοήτευση είναι παγίδα του σατανά, για να φέρει τον άνθρωπο σε απελπισία. Το άγχος το δημιουργεί η κατάργηση του θρησκευτικού αισθήματος. Η αγάπη κάνει άγιο τον άνθρωπο, τον ειρηνεύει, διότι αγάπη είναι ο Θεός.”

Βιβλιογραφία:

Ρένος- Παναγιώτης Ρώτας, .Αποφευγετε το στρες, Ελληνικά Γράμματα.

Αναστασια Καλαντζη, Εφαρμοσμενη κλινικη ψυχολογια . Ελληνικά Γράμματα.

André & Légeron O φόβος για τους άλλους. Κέδρος

Μάνος, Ν. Βασικά στοιχεία κλινικής ψυχιατρικής, University Studio

Νίκος Παπαδόπουλος,. Λεξικο Ψυχολογιας. Συγχρονη εκδοτικη.

Χρήστος Ζερβής,. Ψυχοπαθολογια του ενηλικα. Βιβλιοτεχνία.

www.agxos.gr

Γέροντος Πορφυρίου: Βίος και Λόγοι,Ιερά Μονή Χρυσοπηγής Χανίων.
πηγή: http://www.agiazoni.gr/article.php?id=90836803415845639821

Άρθρα των: Χαράλαμπος Πετράς, Κλινικός Ανθρ/λογος, Κέντρο ΣΤΗΡΙΞΗ,

Νικόλαος Γ. Βακόνδιος- Ψυχολόγος,

konstantinosa.oikonomou@gmail.com

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ: 

Η Καταιγίδα [πώς και γιατί] + ΒΙΝΤΕΟ από τον Κωνσταντίνο Αθ. Οικονόμου, δάσκαλο, συγγραφέα

 

Η Καταιγίδα +ΒΙΝΤΕΟ [Πώς και γιατί]

από τον Κωνσταντίνο Αθ. Οικονόμου, δάσκαλο, συγγραφέα

     Καταιγίδα λέγεται κάθε βίαιη ατμοσφαιρική διατάραξη, που συνοδεύεται από ηλεκτρικές εκκενώσεις. Η Καταιγίδα είναι ένα δηλαδή μετεωρολογικό φαινόμενο συνοδευόμενο από αστραπές, κεραυνούς, έντονη βροχόπτωση ή χαλάζι και ισχυρούς ανέμους. Σπανιότερα εμφανίζονται και σίφωνες μαζί με τις καταιγίδες, ειδικά σε ορισμένες περιοχές της Γης.

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ: Για να δημιουργηθεί μια καταιγίδα πρέπει να εκπληρωθούν τρεις βασικές προϋποθέσεις: Υγρασία, ασταθής μάζα αέρα και ανυψωτική δύναμη, δηλαδή θερμότητα [εφόσον ο θερμός αέρας πάντα ανυψώνεται ως ελαφρύτερος] Σημαντικό είναι να συμβεί μία μεγάλη διαφορά θερμοκρασίας ανάμεσα στο έδαφος και στην ανώτερη ατμόσφαιρα. Συγκεκριμένα, η καθ' ύψος θερμοκρασία πρέπει να μειώνεται έντονα σταδιακά με ρυθμό τουλάχιστον 0,6 βαθμούς Κέλβιν ανά 100 μέτρα. Έτσι η αέρια μάζα που θερμαίνεται ανυψώνεται αφού ως πιο ζεστή είναι και ελαφρότερη από ότι ο περιβάλλων αέρας της. Έτσι συνεχίζει να ανεβαίνει στην ατμόσφαιρα. Εξίσου σημαντικός παράγοντας για την δημιουργία καταιγίδας, είναι η ύπαρξη αυξημένης υγρασίας στα κατώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας, κοντά στο έδαφος. Όμως, για να αρχίσει να ανεβαίνει η υγρή και θερμή αέρια μάζα χρειάζεται ένα «σπρώξιμο» προς τα πάνω. Αυτό το σπρώξιμο συνήθως δίνεται από την ηλιακή ενέργεια ή συμπληρωματικά και από ένα βουνό. Γενικά, μία μέση καταιγίδα έχει διάμετρο της τάξης των 40 χιλιομέτρων (25 μιλίων).

ΦΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑΙΓΙΔΑΣ: Όλες οι καταιγίδες, ανεξάρτητα από το είδος τους, περνούν έναν κύκλο ζωής αποτελούμενο από τρεις φάσεις: φάση ανάπτυξης, φάση ωριμότητας και φάση διάλυσης. Ας δούμε όπως αναλυτικά τις τρεις αυτές φάσεις: Φάση ανάπτυξης: Αρχικά, η αέρια μάζα με τους υπάρχοντες σε αυτήν υδρατμούς αρχίζει να ανυψώνεται. Όταν φτάσει σε ένα ορισμένο ύψος, στο σημείο δρόσου¹, τότε ψύχεται. Το υψόμετρο στο οποίο θα φτάσει στο σημείο δρόσου και επομένως θα αρχίσει να συμπυκνώνεται, εξαρτάται από τη σχετική υγρασία. Έτσι δημιουργούνται τα σύννεφα κατακόρυφης ανάπτυξης που λέγονται σωρείτες και για τον λόγο αυτό, η φάση ανάπτυξης ονομάζεται και φάση σωρείτη. Αν το ανοδικό ρεύμα συνεχίσει να υφίσταται, τα σύννεφα μεγαλώνουν περισσότερο και διογκώνονται κατακόρυφα και όταν το ανώτερο μέρος του νέφους έχει φτάσει σε τέτοιο υψόμετρο ώστε αρχίζει να παγώνει, τότε μιλάμε για σωρειτομελανίτες. Συνήθως το επίπεδο που παγοποιούνται αυτά τα νέφη είναι γύρω στα 10-12 χιλιόμετρα από την επιφάνεια του εδάφους. Στις τροπικές περιοχές φτάνουν σε ύψος ακόμα και τα 20 χιλιόμετρα. Φάση ωριμότητας: Κατά κανόνα, η ανύψωση σταματάει στη λεγόμενη τροπόπαυση², καθώς στο ύψος αυτό η θερμοκρασία της ατμόσφαιρας αρχίζει πάλι να ανεβαίνει, με αποτέλεσμα η αέρια μάζα να συναντάει θερμότερα στρώματα και να μην μπορεί να ανυψωθεί άλλο. Οι σφοδροί άνεμοι που επικρατούν στα μεγάλα υψόμετρα, δίνουν στην κορυφή του σωρειτομελανία ένα ιδιαίτερα αναγνωρίσιμο σχήμα σαν αμόνι [δες εικόνα]. Οι σταγόνες στο εσωτερικό των νεφών αναρπάζονται στροβιλιζόμενες προς τα πάνω από ισχυρά ανοδικά ρεύματα που επικρατούν σε αυτά τα νέφη. Οι σταγόνες αυξάνουν κατά μέγεθος και, όταν αυτές αποκτήσουν ένα ορισμένο μέγεθος (διάμετρο 5-6 χιλιοστά), λόγω της αντίστασης του αέρα διασπώνται σε μικρότερες. Κατά την διάσπασή τους, απελευθερώνονται ηλεκτρικά φορτία, θετικά και αρνητικά, που όμως κατανέμονται χωριστά στα διάφορα μέρη του νέφους μεταξύ βάσης και κορυφής του. Όταν η τάση [διαφορά δυναμικού] μεταξύ των θετικών και αρνητικών φορτίων αυξηθεί αρκετά, επέρχεται εκκένωση υπό μορφή ηλεκτρικού σπινθήρα. Η εκκένωση αυτή μπορεί να γίνει μεταξύ του νέφους και της Γης [κεραυνός ή αστροπελέκι] ή μεταξύ δύο νεφών ή ακόμα και μεταξύ επιμέρους τμημάτων του ίδιου του νέφους [αστραπές]. Ο ήχος των αστραπών και των κεραυνών ονομάζεται βροντή. Λόγω της ταυτόχρονης ύπαρξης των οριζόντιων ρευμάτων [ανέμων], με τα ισχυρά ανοδικά και καθοδικά ρεύματα, μπορεί να προκληθούν μεγάλες αναταράξεις του αέρα μέσα στο σύστημα της καταιγίδας, ικανές να προκαλέσουν σφοδρούς ανέμους, κάποτε σίφωνες και συχνά χαλαζόπτωση. Φάση διάλυσης: Κατά την τελική φάση, τα ανοδικά ρεύματα σταματούν και ολόκληρη η καταιγίδα κυριαρχείται από τα καθοδικά ρεύματα. Ως αποτέλεσμα, η συνολική μάζα της καταιγίδας κυριολεκτικά «ξεσπάει» προς τα κάτω, συνήθως με έντονη βροχόπτωση. Αν οι ατμοσφαιρικές συνθήκες δεν ευνοήσουν τη δημιουργία ενός είδους σοβαρών καταιγίδων που ονομάζονται υπερκύτταρα [supercells], για τα οποία θα μιλήσουμε σε άλλη ενότητα, τότε το στάδιο αυτό έρχεται σε 30 λεπτά και τελειώνει γρήγορα, συνήθως σε 20 - 30 λεπτά.

ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΚΑΤΑΙΓΙΔΩΝ: Οι καταιγίδες που συνοδεύονται από αστραπόβροντα και κεραυνούς, σχετίζονται με την παρουσία σωρειτομελανιών που χαρακτηρίζονται από τις κρυσταλλικές κορυφές τους και τα ισχυρά ανοδικά ρεύματα που συμβαίνουν σ΄ αυτά. Τα νέφη αυτά στα ανώτερα μέρη τους φέρουν θετικά ηλεκτρικά φορτία ενώ στα κατώτερα αρνητικά φορτία με εξαίρεση μια λεπτή στοιβάδα κοντά στη βάση τους που είναι φορτισμένη θετικά. Η κατανομή αυτή του ηλεκτρικού φορτίου στα κατώτερα τμήματα του νέφους, φορτίζει επαγωγικά θετικά το έδαφος που βρίσκεται ακριβώς κάτω από το νέφος, παρόλο που σε μικρή κάτω του νέφους περιοχή, η επιφάνεια της Γης φέρει αρνητικό φορτίο. Έτσι η πρώτη ηλεκτρική εκκένωση συμβαίνει στα πρώτα 10 μέχρι 20 λεπτά της ώρας από την στιγμή που θα εντοπιστούν οι πρώτες βροχοσταγόνες. Η προέλευση αλλά και η κατανομή του ηλεκτρικού φορτίου μέσα στα καταιγιδοφόρα νέφη προκάλεσαν συζητήσεις, από την εποχή που ο Αμερικανός Βενιαμίν Φραγκλίνος, εκθέτοντας εαυτόν σε κινδύνους, πρώτος απέδειξε γύρω στο 1730 πως ο κεραυνός στην πραγματικότητα είναι ηλεκτρική εκκένωση και όχι κάποια καιόμενη βολίδα(!), όπως πολλοί πίστευαν τότε.

 Έτσι ερμηνεύτηκε πως οι υδροσταγόνες που έχουν διασπαστεί φέρουν θετικό φορτίο που μεταφέρουν προς τα κάτω. Από την άλλη, επίσης, λεπτά σταγονίδια, που προέχονται αποσπώμενα από τις επιφάνειες των υδροσταγόνων μεταφέρουν το αρνητικό τους φορτίο προς τα άνω. Πάντως, αξίζει να σημειωθεί πως τα ηλεκτρικά φαινόμενα, όπως και άλλα που συμβαίνουν μέσα στα καταιγιδοφόρα νέφη, δεν είναι μέχρι σήμερα πλήρως γνωστά.

ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ: Στα αεροπορικά ταξίδια, οι καταιγίδες λαμβάνονται πολύ σοβαρά υπόψη, διότι θεωρητικά μπορεί να αποβούν μοιραίες. Σήμερα τα σύγχρονα αεροσκάφη αν και πετάνε σε μεγάλα υψόμετρα, πάνω από τα καταιγιδοφόα νέφη, δεν παύουν να υπάρχουν οι σχετικοί κίνδυνοι.

ΟΙ ΚΑΤΑΙΓΙΔΕΣ ΩΣ ΗΛΕΚΤΟΠΑΡΑΓΩΓΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ: Λόγω της δημιουργίας των καταιγίδων στους σωρειτομελανίες, εξαιτίας του μεγάλου ύψους τους και της δημιουργίας μεγαλύτερου δυναμικού των φορτίων τους, τα νέφη αυτά χαρακτηρίζονται και καταιγιδοφόρα νέφη, που παραλληλίζονται ως προς την Φυσική με πολύ ισχυρές ηλεκτροπαραγωγές μηχανές. Στις καταιγίδες μάλιστα οφείλονται τα περισσότερα παράσιτα στις ραδιοτηλεπικοινωνίες.

Σωρειτομελανίας σε καταιγίδα στη Μύκονο

Konstantinosa.oikonomou@gmail.com 

1. Σημείο δρόσου ονομάζεται η θερμοκρασία στην οποία ο αέρας δεν μπορεί να διατηρήσει άλλους υδρατμούς, γίνεται δηλαδή κεκορεσμένος από υδρατμούς,

2. Τροπόπαυση ονομάζεται το ανώτατο διαχωριστικό σύνορο όπου λήγει η τροπόσφαιρα.

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ: