ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΤΙΚΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ Πηνελόπη Δέλτα🔊📚🎧📙 ΗΧΟΒΙΒΛΙΟ-AUDIOBOOK GR διαβάζει ο Κων. Αθ. Οικονόμου

Μεσολογγίτικα Χριστούγεννα 

της Πηνελόπης Δέλτα - ΗΧΟΒΙΒΛΙΟ-AUDIOBOOK 

Διαβάζει ο Κων/νος Οικονόμου

Από τον Οκτώβριο του 1822 είχε αρχίσει η πρώτη πολιορκία του Μεσολογγίου. Ο επικεφαλής των οθωμανικών δυνάμεων Ομέρ Βρυώνης μαζί με τους άλλους πασάδες αποφάσισαν να επιτεθούν τα ξημερώματα των Χριστουγέννων, ξέροντας ότι εκείνες τις ώρες οι Έλληνες είναι όλοι στις εκκλησιές και θα ήταν ουσιαστικά αφύλακτη η πόλη.

Στη δούλεψη του Βρυώνη ήταν ο Γιάννης Γούναρης, αιχμάλωτός του μαζί με τη σύζυγο και τα παιδιά του. Την προπαραμονή της μεγάλης χριστιανικής γιορτής, που πάρθηκε η απόφαση για την επίθεση, ο Γιάννης προσφέροντας τους καφέδες άκουσε το σχέδιο του τούρκου πασά και χωρίς να διστάσει αγνόησε την τύχη τη δική του και της οικογένειάς του και απέδρασε απ΄ το οθωμανικό στρατόπεδο και έτρεξε ως νέος Φειδιππίδης* στο Μεσολόγγι. Έφτασε παραμονή Χριστουγέννων στο σούρουπο, αποκάλυψε το σχέδιο των Τούρκων, οι αρχηγοί τον πίστεψαν και κινητοποιήθηκαν αμέσως.

Την ίδια ώρα, διηγείται η Πηνελόπη Δέλτα, ο Ρωγών Ιωσήφ «μάζεψε τους παπάδες και διέταξε να κλείσουν όλες οι εκκλησίες και να ειδοποιηθούν τα ποίμνια πως λειτουργία χριστουγεννιάτικη δε θα γίνει, παρά θα αγρυπνήσουν οι χριστιανοί όλοι στους τοίχους απάνω… Πράγματι οι εκκλησίες έμειναν κλειστές, τα κεράκια σβηστά. Απάνω στα οχυρώματα οι παπάδες ψιθυριστά εγκαρδίωναν και ευλογούσαν τους άντρες και σιωπηλά τους έδιναν την ευχή τους. Έξαφνα, στη νυχτερινή σιωπή, όλα μαζί τα σήμαντρα σήμαναν τη λειτουργία. Και τότε άρχισε το πανηγύρι».

Οι Οθωμανοί ορμάνε νομίζοντας ότι θα κάνουν περίπατο, αλλά τα παλικάρια αγρυπνούσαν. Τι απέγινε όμως ο Γούναρης κι η οικογένειά του;

Μια συγκινητική επίκαιρη ιστορία της Δέλτα, μεστή, όπως συμβαίνει και σ΄ όλα τα έργα της, αγνής φιλοπατρίας!

ΑΣ ΑΚΟΥΣΟΥΜΕ ΤΟ ΣΥΝΤΟΜΟ ΑΥΤΟ ΔΙΗΓΗΜΑ ΣΤΟ ΒΙΝΤΕΟ-AUDIOBOOK ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΕΊ:

Η Περιτομή του Κυρίου (1η Ιανουαρίου) του Κων/νου Α. Οικονόμου δασκάλου +ΒΙΝΤΕΟ [Με το τροπάριο}

 

Η Περιτομή του Κυρίου (1η Ιανουαρίου)

του Κων/νου Α. Οικονόμου δασκάλου 

    Τριπλή εορτή σήμερα! Οι δύο από τις εορτές έχουν εκκλησιαστικό χαρακτήρα: η εορτή της περιτομής του Κυρίου μας, όπως και η εορτή και η μνήμη του Μεγάλου Βασιλείου. Κοντά σ’ αυτές υπάρχει και η πολιτική εορτή της ένάρξης του νέου έτους, η πρωτοχρονιά, που όμως κι αυτή προσλαμβάνει, μέσα στην Εκκλησία, πνευματικό χαρακτήρα. Ας δούμε όμως τι ήταν η περιτομή.

   Στην Αγία Γραφή περιτομή νοείται η αποκοπή του έξω άκρου του ανδρικού μορίου. Η πράξη αυτή ορίστηκε από το Θεό ως επισφράγισμα της συνθήκης Του με τον Αβραάμ. Οι πρώτοι που επεβλήθησαν σε περιτομή ήταν ο Αβραάμ και οι άρρενες της οικογένειάς του (Γέν. ιζ΄10-13). Η συνθήκη επαναλήφθηκε επί Μωυσέως, (Έξ. ιβ΄43,44). Έτσι, κατά τον ιουδαϊσμό, η περιτομή κατέστη επίσημη τελετή που εφαρμοζόταν σε κάθε αρσενικό τέκνο την όγδοη μέρα από γεννήσεώς του. Αυτήν την τελετή τηρούσαν επιμελώς οι Ισραηλίτες, πλην της περιόδου που περιφέρονταν στην έρημο του Σινά. Ήταν προσφορά του παιδιού στο Θεό και υπενθύμιση πως ο Ιουδαίος όφειλε να διαφέρει από τους άλλους και να μην προσκυνά τα είδωλα. Είχε δοθεί και για λόγους υγιεινής (πρόληψη ασθενειών και μολύνσεων). Αξίζει να σημειώσουμε, πως έκοπταν ένα ευτελές σαρκίο το οποίο ήταν η αιτία του κατακλυσμού και της καταστροφής Σοδόμων και Γομόρων, δηλαδή η ακράτεια της γενετήσιας ορμής. Σαρκολάτρες οι συμπολίτες του Νώε, έκφυλοι οι κάτοικοι των Σοδόμων και Γομόρων. Όρισε ο Θεός, η περιτομή να γίνεται στα γεννητικά όργανα, γιατί σ' αυτά χρειαζόταν κάποιος περιορισμός και αρκετή εγκράτεια. Σημειώσουμε ότι και οι Άραβες, λόγω της προέλευσής τους από τον Ισμαήλ, γιο του Αβραάμ, παρέλαβαν την περιτομή, περνώντας τη συνήθεια και στους πιστούς του μωαμεθανισμού. Η εβραϊκή περιτομή κατέληξε, στο πέρασμα των αιώνων, ένας τυπολατρικός παράγοντας της θρησκείας τους. Έτσι οι Εβραίοι αυτοαποκαλούνταν “Περιτομή” ενώ τα λοιπά έθνη τα ονόμαζαν “Ακροβυστία”. Στην Αγία, όμως, Γραφή “περιτομή” και “περιτετμημένος την καρδίαν” σημαίνουν τον καθαρό, τον αγνό, τον αναγεννημένο, ενώ οι λέξεις “απερίτμητος” και “ακροβυστία” τον ασεβή και κακό, τον ρυπαρό: “περιτμήθητε τω Θεώ υμών και περιτέμνεσθε την σκληροκαρδίαν υμών, άνδρες Ιούδα και οι κατοικούντες Ιερουσαλήμ, μη εξέλθῃ ως πυρ ο θυμός μου και εκκαυθήσεται” (Ιερ. δ΄4 αλλά και Ιεζ. μδ΄6,7). Μετά την Πεντηκοστή, το θέμα της περιτομής δίχασε την Εκκλησία. Κάποιοι επέμεναν ότι οι προσήλυτοι εξ εθνών έπρεπε πρώτα να περιτμηθούν πριν βαπτισθούν. Με την πάροδο του χρόνου και τον πειστικό λόγο του Αποστόλου Παύλου και άλλων Αποστόλων, βεβαιώθηκαν όλοι ότι: “εν γαρ Χριστώ Ιησού ούτε περιτομή τι ισχύει ούτε ακροβυστία, αλλὰ καινὴ κτίσις.” (Γαλ. στ΄15).

    Η ΠΕΡΙΤΟΜΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ: Η περιτομή του βρέφους Ιησού έγινε στη Συναγωγή τῆς Βηθλεέμ. (Λουκ. 2, 5). Το Θείο Βρέφος, αφού γεννήθηκε με τον Παλαιὸ Νόμο, έπρεπε νὰ υποβληθεί και Αυτό στον τύπο, ο οποίος έπρεπε να ισχύει μέχρι την κατάργησή του. Ο Απόστολος Παύλος λέει σχετικά: “ότε δὲ ήλθε το πλήρωμα του χρόνου, εξαπέστειλεν ο Θεός τον υιὸν αυτού, γενόμενον εκ γυναικός, γενόμενον υπὸ νόμον, ίνα τους υπὸ νόμον εξαγοράση, ίνα την υιοθεσίαν απολάβωμεν” (Γαλ. δ΄4,5). Η περιτομή συνοδευόταν και με την ονοματοδοσία του βρέφους. Το ίδιο συνέβη και με το Θείο Βρέφος που του δόθηκε το όνομα Ιησούς που είναι ελληνικός όρος από το Εβραϊκό Γεσούα. Είναι το ίδιο με το όνομα «Εμμανουήλ» που αναφέρει ο Ησαΐας, και σημαίνει «ο Θεός είναι μαζί μας». Ο Απόστολος Παύλος προσθέτει πως οι πιστοί περιετμήθησαν με περιτομὴ πνευματική, ενεργούμενη απ᾿ το Αγιο Πνεύμα. Και αυτή συνίσταται στο γδύσιμο και την αποβολὴ του σώματος, που δούλεψε στις αμαρτίες. Το γδύσιμο αυτὸ, έλεγε, είναι η περιτομή, που πήραν απὸ τον Χριστό, όταν θάφτηκαν μαζί Του, διά του Αγιου Βαπτίσματος.

ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΟΡΤΗΣ: Σήμερα, ο μεγάλος αναμενόμενος του Ισραηλιτικού λαού, «Θεός ων κατ' ουσίαν» και ενώ κρατά τα σύμπαντα στα πανίσχυρα χέρια του, ενδύεται την ανθρώπινη μορφή. Οκτώ ημερών αδύναμο βρέφος, τυλιγμένο σε ταπεινά σπάργανα, τον κρατά στην αγκαλιά της η αγνή Μητέρα Του και τον οδηγεί στο ναό. Ο φωτισμένος υμνογράφος της Εκκλησίας μας, θεολογώντας ποιητικά, σχολιάζει και δοξολογεί: «Ουκ επησχύνθη (δεν ντράπηκε) ο πανάγαθος Θεός, της σαρκός την περιτομήν αποτμηθήναι, αλλ' έδωκεν εαυτόν, τύπον και υπογραμμόν (πρότυπο και παράδειγμα), πάσι προς σωτηρίαν, ο γαρ του Νόμου Ποιητής, τα του Νόμου εκπληροί, και των προφητών τα κηρυχθέντα περί αυτού». Το μυστήριο της θεϊκής συγκατάβασης είναι μεγάλο και άρρητο. Θεός στην Ιστορία, διέρχεται όλα τα στάδια του ανθρώπινου βίου, αγιάζει τη χωματένια ζωή, πραγματοποιεί και ολοκληρώνει το θεϊκό σχέδιο της σωτηρίας των ανθρώπων. Ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός διαβλέπει στην περιτομή, τύπο του βαπτίσματος: «Φανερώθηκε η αλήθεια, ανώφελος ο τύπος και η σκιά. Άχρηστη, περιττή η περιτομή και αντίθετη προς το άγιο βάπτισμα, ο γαρ περιτεμνόμενος χρεωστεί όλον τον νόμον τηρήσαι. Ο Κύριος μάλιστα περιετμήθη για να εκπληρώσει το νόμο, κι ακόμη φύλαξε όλο το νόμο, για να εκπληρώσει και να σταθεροποιήσει το νόμο. Αλλά καθώς βαπτίστηκε, και το Άγιο Πνεύμα εμφανίστηκε στους ανθρώπους να κατεβαίνει από τον ουρανό με μορφή περιστεράς επάνω Του, από τότε έχει κηρυχθεί η πνευματική λατρεία και ζωή, και η βασιλεία των ουρανών». Αλλά αν η πράξη της περιτομής εγκαταλείφθηκε, η λέξη εξακολουθεί να έχει κάποια σημασία. Οι βαπτισμένοι πιστοί, μπορούν να αναφωνούν: “Αληθινή περιτομή είμαστε εμείς οι Χριστιανοί, οι οποίοι διά του φωτισμού, που μας δίνει το Πνεύμα του Θεού, προσφέρουμε στο Θεό αληθινή λατρεία.” (Φιλ. γ΄ 3). Η αχειροποίητος περιτομή των Χριστιανών είναι, θα λέγαμε η περιτομή των αμαρτιών με το βάπτισμα, όπου κόπτονται τα αμαρτήματα. Αυτή την περιτομή οι πιστοί την κάνουν πράξη στη ζωή τους, περικόπτοντας όχι σωματικό μέρος, αλλά τις αμαρτίες τους.

“Μορφὴν αναλλοιώτως ανθρωπίνην προσέλαβες, Θεὸς ων κατ' ουσίαν, πολυεύσπλαγχνε Κύριε· και Νόμον εκπληρών, περιτομήν, θελήσει καταδέχη σαρκικήν, όπως παύσης τα σκιώδη, και περιέλης τὸ κάλυμμα των παθων ημών.

Δόξα τη αγαθότητι τη ση, δόξα τη ευσπλαγχνία σου,

δόξα τη ανεκφράστω Λόγε συγκαταβάσει σου.”

konstaninosa.oikonomou@gmail.com 

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΜΕ ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΕΟΡΤΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΤΡΟΠΑΡΙΟ ΕΔΩ:

Ο γιος του Αλή πασά τον βασάνισε και τον ακρωτηρίασε! Ο Άγιος Οσιομάρτυς Γεδεών (Καρακαλληνός) ο Νέος ο εν Τυρνάβω (30/12/1818) του Κων/νου Αθ. Οικονόμου δασκάλου

 

Ο γιος του Αλή πασά τον βασάνισε και τον ακρωτηρίασε! Ο Άγιος Οσιομάρτυς Γεδεών (Καρακαλληνός) ο Νέος ο εν Τυρνάβω (30/12/1818) +ΒΙΝΤΕΟ με ύμνους

του Κων/νου Αθ. Οικονόμου δασκάλου

  Ο Νικόλαος, όπως αρχικά ονομαζόταν ο Άγιος, ήταν το πρώτο από τα οκτώ παιδιά του Αυγερινού και της Κυράτζας, γονέων ευσεβών που κατάγονταν από τα Κάπουρνα (Γλαφυρές Βόλου). Γεννήθηκε το 1766. Λόγω της φτώχειας της οικογένειας, ο Νικόλαος, δεκαετής, στάλθηκε σε ένα συγγενικό πρόσωπο στο Βελεστίνο που διατηρούσε παντοπωλείο, ενώ η υπόλοιπη οικογένεια εγκαταστάθηκε στο γειτονικό Γερμί (Ξερολίθι Βελεστίνου). Ένας Οθωμανός του Βελεστίνου τον άρπαξε βίαια απ΄ το παντοπωλείο και τον έβαλε, δωδεκαετή όντα, να υπηρετεί το χαρέμι του. Όταν ο πατέρας του Οσίου αναζήτησε το γιο του στο σπίτι του Οθωμανού, διώχτηκε με τη δικαιολογία πως ο Νικόλαος επρόκειτο να περιτμηθεί. Σε σύντομο χρονικό διάστημα ο Νικόλαος πράγματι περιετμήθη και μετονομάστηκε Ιμπραήμ. Όμως, μόλις δυο μήνες αργότερα, ο μικρός αρνησίθρησκος κατάλαβε το λάθος του και κατέφυγε στον πατέρα του μετανιωμένος πικρά. Ο πατέρας του τον φυγάδευσε στο Κεραμίδι όπου ο Νικόλαος έμαθε την τέχνη του κτίστη, ενώ λίγο αργότερα αναχώρησε με κάποιους συναδέλφους του για την Κρήτη. Επειδή εκεί οι κτίστες του φέρονταν άσχημα, ο Νικόλαος κατέφυγε σ΄ έναν ιερέα, ο οποίος όχι απλά τον δέχτηκε στοργικά αλλά τον υιοθέτησε. Όταν ο ιερέας αυτός πέθανε, ο Νικόλαος αναχώρησε για το Άγιο Όρος, όπου στην Ι. Μ. Καρακάλλου ενεδύθη το μοναχικό σχήμα μετονομαζόμενος Γεδεών. Η ζωή του εκεί ήταν άκρως ασκητική, (νηστείες, αγρυπνίες γονυκλισίες), τιμωρώντας τον εαυτό του για το μεγάλο του ολίσθημα. Στη Μονή έμεινε τριάντα πέντε χρόνια και έπειτα, έχοντας διαβάσει πολλούς βίους αγίων, κυρίως δε μαρτύρων προτρεπτικούς προς τη δική του ομολογία που σχεδίαζε, αναχώρησε για τη Ζαγορά. Από εκεί έφτασε στο Βελεστίνο και προσποιούμενος τον σαλό¹, πείραζε και ενοχλούσε τους Οθωμανούς. Οι Τούρκοι τον άφησαν ελεύθερο αφού πρώτα τον ξυλοκόπησαν άγρια. Δεν τον φόνευσαν γιατί τον θεωρούσαν ως “μη έχοντα φρένας”. Κάποιοι Χριστιανοί του Βελεστίνου τον παρέδωσαν μισοπεθαμένο απ΄ τα χτυπήματα στην αδελφή του Δάφνη που ήταν παντρεμένη στο γειτονικό χωριό Ταμπιγλή (διαλυμένος βελεστινιώτικος οικισμός). Όταν στο χωριό αυτό μετά από λίγο καιρό εμφανίστηκαν οι στρατιώτες του Βελή πασά, ο Άγιος άρπαξε την ευκαιρία παρουσιαζόμενος μπροστά τους ομολογώντας το Χριστό. Παρ΄ όλες όμως τις προσπάθειες που έκανε εκεί, αλλά και στα Κανάλια, δεν αξιώθηκε του μαρτυρίου που επιζητούσε. Έτσι επέστρεψε στο Άγιο Όρος, όπου υπηρετούσε ως εκκλησιάρχης. Μια νύχτα, κι ενώ βρισκόταν στο ναό της διακονίας του, άκουσε μια φωνή από την εικόνα του Παντοκράτορα που του έλεγε: “Όποιον με αρνηθεί ενώπιον των ανθρώπων, αυτόν κι εγώ θα τον αρνηθώ μπροστά στον πατέρα μου στους ουρανούς (Ματθ. ι΄33” Μετά απ' αυτό ο Άγιος αναχώρησε, μέσω θαλάσσης, προς τη Ζαγορά κι από εκεί στο Βελεστίνο. Εκεί όμως το μόνο που πέτυχε με την πρώτη του ομολογία ήταν ραβδισμοί και εκδίωξη. Τότε ο Γεδεών μετέβη στην Αγριά (κατ' άλλους στην Αγιά) και αφού ζήτησε ακρόαση από τον εκεί διοικητή άρχισε να βρίζει τη θρησκεία του Μωάμεθ. Τότε ο αγάς της κωμόπολης έστειλε γράμμα στο Βελή εκθέτοντας όσα κατά της θρησκείας τους εξαπέλυε ο Άγιος. Ο Βελής διέταξε να τον φέρουν δεμένο στην έδρα του, τον Τύρναβο. Στον Τύρναβο ο γιος του Αλή διέταξε τον Γεδεών ν' απολογηθεί. Εκείνος του εξιστόρησε πώς εξαπατήθηκε αρνούμενος το Χριστό, και ότι πλέον είχε μετανιώσει για την πράξη αυτή. Ο Βελής διέταξε να τον φυλακίσουν και την επομένη κάλεσε από τη Λάρισα επίσημους Οθωμανούς και τον μουλά απαιτώντας από τον Άγιο να απολογηθεί ξανά. Οι Τούρκοι προσπάθησαν με κολακείες και απειλές να τον επαναφέρουν στο Μωαμεθανισμό. Βλέποντας όμως ο Βελής το ανδρείο της θέλησής του, διέταξε να του ξυρίσουν το κεφάλι κι έπειτα να τοποθετήσουν στην θέση των μαλλιών του την κοιλιά ενός προβάτου. Στη συνέχεια, έτσι όπως τον είχαν μεταμορφώσει, τον ανέβασαν ανάποδα πάνω σε γάιδαρο και τον διαπόμπευσαν στους κεντρικούς τυρναβίτικους δρόμους. Ο Βελής, βλέποντας ότι ο Άγιος χαιρόταν γι΄αυτό, φρένιασε και διέταξε να του κόψουν τα τέσσερα άκρα. Έτσι κολοβωμένο και αδύναμο το σώμα του Αγίου αφέθηκε να ποτίζει με το αίμα του την παγωμένη αυλή του πασά, μπροστά στα αποχωρητήρια. Τότε ένας εξ Εβραίων νεοφώτιστος Χριστιανός πήγε κοντά του ζητώντας την ευχή του. Ο Μάρτυρας του έδωσε την ευχή του και προφήτευσε ότι σε τρια χρόνια, οι ηγεμόνες των Οθωμανών Τουρκαλβανοί (Αλής, Βελής), θα πάθαιναν παντελή καταστροφή. Ο Άγιος Γεδεών, βασανιζόμενος για λίγες ακόμα ώρες, παρέδωσε την ψυχή του στον Κύριο την 30η Δεκεμβρίου 1818. Το σώμα του Αγίου κηδεύτηκε με τιμές πίσω από το Ιερό Βήμα του Ναού των Δώδεκα Αποστόλων του Τυρνάβου. Όσο για την προφητεία του Αγίου γνωρίζουμε ότι πραγματοποιήθηκε την 14η Ιανουαρίου του 1822. Ο σουλτάνος σκότωσε τον Βελή και τον πατέρα του Αλή. Η τίμια κάρα του μάρτυρα αποθησαυρίστηκε στην αγία Τράπεζα του Μητροπολιτικού Ναού Τυρνάβου, Παναγίας Φανερωμένης.

“Χαίροις των Οσίων ο μιμητής. Χαίροις των Μαρτύρων, θιασώτης και μιμητής. Εν γαρ αμφοτέροις, νομίμως διαπρέψας, Οσιομάρτυς ώφθης, Γεδεών ένθεος.”

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΜΕ ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΑΝΟΝΑ ΤΟΥ ΟΣΙΟΜΑΡΤΥΡΑ ΓΕΔΕΩΝ:

1. Σαλός=Άνθρωπος με σαλεμένο μυαλό. Πολλοί άγιοι της Εκκλησίας προσποιήθηκαν τον σαλό για να μην τους δοξάζουν οι άνθρωποι.

Ο πλανήτης Ποσειδώνας [με τη Λάρισσα δορυφόρο] ΒΙΝΤΕΟ Του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου - συγγραφέα

 

Ο πλανήτης Ποσειδώνας [με τη Λάρισσα δορυφόρο] + ΒΙΝΤΕΟ

Του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου - συγγραφέα

Ο Ποσειδώνας, ο όγδοος [τελευταίος], κατά σειρά απόστασης από τον Ήλιο, πλανήτης του Ηλιακού Συστήματος, δεν είναι ορατός με γυμνό μάτι, ενώ αν παρατηρηθεί με ισχυρό τηλεσκόπιο θυμίζει πράσινο δίσκο. Ο Ποσειδώνας ήταν ο πρώτος πλανήτης που βρέθηκε με μαθηματική πρόβλεψη και όχι από εμπειρικές παρατηρήσεις. Τον Ποσειδώνα έχει επισκεφθεί ένα μόνο διαστημόπλοιο, το Βόγιατζερ2, το οποίο πέρασε από τον πλανήτη στις 25/8/1989. Ο Ποσειδώνας έχει παρόμοια σύνθεση με τον Ουρανό. Η ατμόσφαιρα του Ποσειδώνα, ενώ είναι παρόμοια στη σύσταση με του Δία και του Κρόνου, περιέχει μεγαλύτερο ποσοστό «πάγων», όπως νερού αμμωνίας και μεθανίου. Οι αστρονόμοι κατηγοριοποιούν τους Ουρανό και Ποσειδώνα ως «γίγαντες πάγου», προκειμένου να τονίσουν τις διακρίσεις αυτές. Το εσωτερικό του Ποσειδώνα, όπως και του Ουρανού, αποτελείται από πάγο και βράχους. Ίχνη μεθανίου στις εξώτερες περιοχές του πλανήτη ευθύνονται εν μέρει για την μπλε εμφάνιση του πλανήτη. Σε αντίθεση με τη σχετικά ήρεμη ατμόσφαιρα του Ουρανού, η ατμόσφαιρα του Ποσειδώνα εμφανίζει ενεργά και ορατά καιρικά φαινόμενα της. Όταν το Βόγιατζερ προσέγγισε τον Ποσειδώνα στο νότιο ημισφαίριο του πλανήτη υπήρχε μία μεγάλη σκοτεινή κηλίδα, σαν τη Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα στο Δία. Αυτές οι καιρικές συνθήκες καθοδηγούνται από ισχυρότατους συνεχείς ανέμους [έως 2.100 χλμ/ώ]. Λόγω της μεγάλης απόστασης από τον Ήλιο, η εξωτερική ατμόσφαιρα του Ποσειδώνα είναι ένα από τα πιο κρύα μέρη στο ηλιακό σύστημα, με τη θερμοκρασία στις κορυφές συννέφων να πλησιάζουν τους -218°C. Ωστόσο, η θερμοκρασία στο κέντρο του πλανήτη είναι περίπου 5.000°C). Ο Ποσειδώνας έχει αχνό, κατακερματισμένο σύστημα δακτυλίων, οι οποίοι είχαν ανιχνευτεί κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960, όμως η ύπαρξή τους επιβεβαιώθηκε το 1989 από το Voyager.

ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ: Ανακαλύφθηκε θεωρητικά το 1843, πριν παρατηρηθεί με τηλεσκόπιο, λόγω βαρυτικών επιδράσεων που ασκούσε στον Ουρανό. Ο Γάλλος αστρονόμος Υρπαίν Λεβεριέ υπολόγισε θεωρητικά και υπέδειξε την ακριβή θέση στην οποία έπρεπε να βρίσκεται ένας άγνωστος πλανήτης, όπου και πράγματι παρατηρήθηκε και καταγράφηκε στις 23/9/1846 από τον Γερμανό αστρονόμο Johan Galle. Η διάμετρός του είναι περίπου 3,5 φορές μεγαλύτερη από αυτή της Γης, ενώ ο όγκος του είναι ίσος με 42 γήινους όγκους. Αντίθετα η πυκνότητά του είναι μικρή και έτσι η μάζα του είναι 17 φορές μεγαλύτερη από τη μάζα της Γης.

ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΔΟΜΗ: Η εσωτερική δομή του Ποσειδώνα μοιάζει με του Ουρανού. Η ατμόσφαιρά του αποτελεί περίπου το 10% της συνολικής μάζας και έως το 20% της ακτίνας του πλανήτη. Στις κατώτερες περιοχές της ατμόσφαιρας του πλανήτη υπάρχουν αυξημένες συγκεντρώσεις μεθανίου αμμωνίας και νερού. Σταδιακά, αυτή η περιοχή θερμαίνεται και συμπυκνώνεται σχηματίζοντας ένα θερμό, υγρό μανδύα θερμοκρασίας 2.400-5.500°C. Ο μανδύας [μάζας 10-15 φορές μεγαλύτερη της γήινης] είναι πλούσιος σε νερό, αμμωνία και μεθάνιο. Αυτό το μείγμα αναφέρεται ως “πάγος”, αν και είναι ένα καυτό, υπέρπυκνο υγρό. Σε βάθος 7.000 χιλιομέτρων οι συνθήκες είναι τέτοιες που το μεθάνιο μπορεί να διασπάται και σχηματίζονται διαμάντια! Ο πυρήνας του Ποσειδώνα αποτελείται από σίδηρο, νικέλιο και πυρίτιο, με μάζα 1,2 φορές μεγαλύτερη από αυτή της Γης. Η πίεση στο πυρήνα είναι 7 Mbar (700 GPa), εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη(!) από αυτή στην επιφάνεια της Γης, και με θερμοκρασία περίπου 5.800°C.

ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ: Σε μεγάλο υψόμετρο, η ατμόσφαιρα του Ποσειδώνα περιέχει 80% υδρογόνο και 19% ήλιο.Ένα ίχνος ποσότητας του μεθανίου (-1%) είναι επίσης παρόν. Όπως και με τον Ουρανό, η απορρόφηση του ερυθρού φωτός από το ατμοσφαιρικό μεθάνιο είναι μέρος αυτού που δίνει στο Ποσειδώνα το μπλε χρώμα του. Η ατμόσφαιρα υποδιαιρείται σε δύο περιοχές: το χαμηλότερο στρώμα τροπόσφαιρας, όπου η θερμοκρασία μειώνεται με το υψόμετρο και τη στρατόσφαιρα, όπου αυξάνεται η θερμοκρασία με το ύψος! Τα μοντέλα δείχνουν ότι η τροπόσφαιρα του Ποσειδώνα είναι χωρισμένη σε σύννεφα διαφορετικών συνθέσεων ανάλογα με το υψόμετρο. Τα σύννεφα στο πάνω επίπεδο εμφανίζονται σε πιέσεις κάτω από ένα μπαρ, όπου η θερμοκρασία είναι κατάλληλη για να συμπυκνώσει το μεθάνιο. Σε τέτοιες πιέσεις πιστεύεται ότι σχηματίζονται σύννεφα αμμωνίας και υδρόθειου. Βαθύτερα, νέφη πάγου και νερού θα πρέπει να βρίσκονται σε πιέσεις περίπου 50 ατμοσφαιρών όπου η θερμοκρασία φθάνει τους 0°C. Έχουν παρατηρηθεί στον Ποσειδώνα σύννεφα μεγάλου υψομέτρου να ρίχνουν σκιές στα αδιαφανή σύννεφα από κάτω. Υπάρχουν, επίσης, σε μεγάλο υψόμετρο λωρίδες νεφών που τυλίγονται γύρω από τον πλανήτη σε σταθερό γεωγραφικό πλάτος. Αυτές οι περιμετρικές ζώνες έχουν πλάτος έως 150 χλμ. και βρίσκονται περίπου 50-110 χλμ. πάνω από την επιφάνεια των νεφών. Η κατώτερη στρατόσφαιρα του πλανήτη είναι θολή λόγω της συμπύκνωσης των προϊόντων της υπεριώδους φωτόλυσης του μεθανίου, όπως το αιθάνιο και το ακετυλένιο. Στη στρατόσφαιρα υπάρχουν μικροποσότητες μονοξειδίου του άνθρακα και υδροκυάνιου. Για λόγους που παραμένουν ασαφείς, η θερμόσφαιρα του Ποσειδώνα είναι σε ανώμαλα υψηλές θερμοκρασίες περίπου 500°C. Ο πλανήτης είναι πολύ μακριά από τον Ήλιο για να έχει παραχθεί αυτή η θερμότητα από την υπεριώδη ακτινοβολία. Η θερμότητα αυτή ίσως οφείλεται στην ατμοσφαιρική αλληλεπίδραση με τα ιόντα του μαγνητικού πεδίου του πλανήτη, ή σε κύματα βαρύτητας από το εσωτερικό τα οποία διαχέονται στην ατμόσφαιρα. Η θερμόσφαιρα περιέχει ίχνη διοξειδίου του άνθρακα και νερό, που μπορεί να έχουν αποτεθεί από μετεωρίτες.

ΜΑΓΝΗΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ: Το μαγνητικό πεδίο του Ποσειδώνα μοιάζει με του Ουρανού και έχει παράξενο προσανατολισμό. Ο άξονας του μαγνητικού πεδίου σχηματίζει γωνία περίπου 50° με τον άξονα περιστροφής του πλανήτη και το κέντρο απέχει περίπου 13.500 χιλιόμετρα από το κέντρο του Ποσειδώνα. Η ένταση του μαγνητικού πεδίου είναι ίση με το 1/5 της έντασης του γήινου μαγνητικού πεδίου. Το μαγνητικό πεδίο πιθανόν να δημιουργείται από κινήσεις αγώγιμου υλικού (ίσως ένας συνδυασμός αμμωνίας, μεθανίου και νερού) στα μεσαία στρώματά του.

ΔΑΚΤΥΛΙΟΙ: Στον Ποσειδώνα παρατηρήθηκαν πέντε δακτύλιοι, αρκετά λεπτοί και αμυδροί. Αποτελούνται από παγωμένο μεθάνιο και σωματίδια σκόνης προερχόμενα από θραύσματα συγκρούσεων. Επειδή τα υλικά αυτά δεν είναι ομοιόμορφα κατανεμημένα, μερικά τμήματα των δακτυλίων φαίνονται πιο λαμπερά. Εκτείνονται σε απόσταση από 40.000-65.000 χιλιόμετρα πάνω από τα σύννεφα του πλανήτη, ενώ το πλάτος τους δεν ξεπερνάει τα 20 χιλιόμετρα. Ο εξωτερικός ονομάζεται Δακτύλιος Άνταμς και περιέχει τρία ανεξάρτητα τόξα. Οι επόμενοι ονομάζεται κατά σειράν Λεβεριέ, Λασέλ, Αραγκό και τέλος ο αμυδρότερος Γκάλε.

ΚΛΙΜΑΤΙΚΈΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ: Μία διαφορά μεταξύ Ποσειδώνα και του Ουρανού είναι η μετεωρολογική δραστηριότητα τους. Όταν το διαστημόπλοιο Βόγιατζερ2 πέταξε πάνω από τον Ουρανό, [1986], ο πλανήτης ήταν οπτικά πολύ ήπιος. Αντίθετα, ο Ποσειδώνας παρουσίασε αξιοσημείωτα καιρικά φαινόμενα, όταν το Βόγιατζερ 2 τον προσέγγισε [1989]. Ο καιρός στον Ποσειδώνα χαρακτηρίζεται από δυναμικά συστήματα καταιγίδων, με ανέμους που αναπτύσσουν σχεδόν υπερηχητική ταχύτητα! Στις κορυφές των νεφών, οι άνεμοι πνέουν με εύρος ταχύτητας από τα 400 m/s [ισημερινός] έως 250 m/s στους πόλους. Οι περισσότεροι από τους άνεμους του Ποσειδώνα πνέουν σε κατεύθυνση αντίθετη της περιστροφής του πλανήτη. Η γενική εικόνα των ανέμων έδειξε ότι πνέουν σε ορθή φορά στα μεγάλα γεωγραφικά πλάτη έναντι ανάδρομης φοράς σε χαμηλότερα γεωγραφικά πλάτη. Στον 70° νότιο γεωγραφικό παράλληλο, ένας μάλλον σταθερός ανεμοπίδακας υψηλής ταχύτητας ταξιδεύει με ταχύτητα 300 m/s. To 2007 ανακαλύφθηκε ότι η ανώτερη τροπόσφαιρα του νότιου πόλου του Ποσειδώνα ήταν περίπου 10°C θερμότερη(!) από τον υπόλοιπο Ποσειδώνα, που έχει μέση τιμή περίπου -200°C. Η διαφορά θερμοκρασίας είναι αρκετή για να αφήσει το μεθάνιο, που αλλού βρίσκεται κατεψυγμένο, να διαρρεύσει ως αέριο μέσω του νότιου πόλου στο διάστημα. Το σχετικό "θερμό σημείο" οφείλεται στην κλίση του άξονα του Ποσειδώνα, με αποτέλεσμα να εκτίθεται ο νότιος πόλος προς τον Ήλιο το τελευταίο “τρίμηνο” του έτους του Ποσειδώνα, [40 γήινα χρόνια]. Καθώς ο Ποσειδώνας κινείται αργά προς την αντίθετη πλευρά του Ήλιου, ο νότιος πόλος σκοτεινιάζει και ο βόρειος πόλος φωτίζεται, προκαλώντας την απελευθέρωση μεθανίου να στραφεί στο βόρειο πόλο. Ο εντυπωσιακότερος σχηματισμός στην επιφάνεια του πλανήτη είναι η Μεγάλη Σκοτεινή Κηλίδα στο νότιο ημισφαίριο. Η Μεγάλη Σκοτεινή Κηλίδα είναι περίπου η μισή της Μεγάλης Ερυθρής Κηλίδας του Δία, με διάμετρο ίση με της Γης!

ΤΡΟΧΙΑ: Η μέση απόσταση μεταξύ Ποσειδώνα και Ήλιου είναι 4,5 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα (30,1 AU), και ολοκληρώνει μια τροχιά [έτος] κάθε 164,79 χρόνια! Ας σκεφθούμε ότι ο Δεκέμβριο του 2011, ο Ποσειδώνας ολοκλήρωσε την πρώτη πλήρη τροχιά μετά την ανακάλυψή του, το 1846(!!) αν και δεν εμφανίστηκε στην ακριβή θέση του ουρανού που ανακαλύφθηκε επειδή η Γη ήταν σε διαφορετική θέση τροχιάς. Η κλίση του άξονα περιστροφής του Ποσειδώνα είναι 28,32°, παρόμοια με της Γης (23°) και του Άρη (25°). Ως αποτέλεσμα, αυτός ο πλανήτης έχει παρόμοιες εποχικές αλλαγές. Ωστόσο, η μεγάλη τροχιακή περίοδος του Ποσειδώνα σημαίνει ότι οι εποχές διαρκούν σαράντα γήινα χρόνια! Η περίοδος περιστροφής (ημέρα) είναι περίπου 16,11 ώρες. [Το έτος του Ποσειδώνα έχει περί τις 9.000 ποσειδώνιες ημέρες, αντί 6.000 γήινων ημερών!].

ΔΟΡΥΦΟΡΟΙ: Ο Ποσειδώνας έχει 14 γνωστούς δορυφόρους, εκ των οποίων ο Τρίτωνας αποτελεί το 99,5% μάζας όλων των δορυφόρων του Ποσειδώνα. Είναι ο μόνος με σφαιρικό σχήμα, και ανακαλύφθηκε 17 μέρες μετά τον Ποσειδώνα. Επίσης, ο Τρίτωνας είναι ο μόνος μεγάλος δορυφόρος που περιστρέφεται ανάδρομα. Ίσως ήταν ένας πλανήτης νάνος της ζώνης του Κάιπερ που αιχμαλωτίστηκε από τη βαρύτητα του Ποσειδώνα. Τα ονόματα των δορυφόρων είναι τα εξής: Ναϊάδα, Θάλασσα, Δέσποινα, Γαλάτεια, Λάρισσα, Πρωτέας, Τρίτωνας, Νηρηίδα, Αλιμήδη, Σαώ, Λαομέδεια, Ψαμάθη, Νησώ και S/2004 N 1.

ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΗ: Ο Ποσειδώνας έχει εξερευνηθεί έως σήμερα μόνο από το Βόγιατζερ2, που πέρασε σε απόσταση 4.500 περίπου χιλιομέτρων από τις κορυφές των νεφών του πλανήτη στις 25/8/1989. Το Βόγιατζερ επιβεβαίωσε την ύπαρξη των δακτυλίων του πλανήτη και φωτογράφισε τους δορυφόρους του και ιδιαίτερα τον Τρίτωνα, ανακαλύπτοντας στην επιφάνειά του “κρυοηφαίστεια” που εκτινάσσουν πίδακες παγωμένου αζώτου. Σήμερα (2013) δεν υπάρχουν σχέδια για την αποστολή κάποιας διαστημοσυσκευής στον πλανήτη.

Βιβλιογραφία: Hamilton, Calvin J. Neptune.Views of the Solar System.

Williams, David R. (September 1, 2004). Neptune Fact Sheet. NASA.

Podolak, M. (1995). "Comparative models of Uranus and Neptune". Planetary and Space Science 43 (12): 1517–1522.

 konstantinosa.oikonomou@gmail.com

ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΤΟ ΣΧΕΤ. ΒΙΝΤΕΟ: 

Χρονικό της Πρωτοχρονιάς του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου, συγγραφέα Α΄ μέρος

 

Χρονικό της Πρωτοχρονιάς

του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου, συγγραφέα

Α΄ μέρος

Νέο έτος μια ακόμη φορά στη ζωή μας! Ας δούμε όμως σήμερα την έννοια της χρονολόγησης από εποχή σε εποχή κι από πολιτισμό σε πολιτισμό:

ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΕΟΡΤΑΣΜΟΥ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΕΤΟΥΣ: Οι θρησκευτικοί, κοινωνικοί και πολιτιστικοί εορτασμοί για την έναρξη του Νέου Έτους, συγκαταλέγονται στις αρχαιότερες και πιο διαδεδομένες παγκοσμίως γιορτές. Στην πλειονότητα των πρωτογόνων και αρχαίων πολιτισμών υπάρχει μια “πρώτη φορά”, σε απόλυτη μορφή, αυτή της δημιουργίας του κόσμου. Γενικά οι “πρώτες φορές”, είναι είτε φυσικές, όπως η γέννηση, η είσοδος στην εφηβεία, ο γάμος, είτε μη φυσικές, όπως το πρώτο φυτό που φυτεύει κάποιος, το πρώτο θήραμα που φονεύει, κ.ά.. Όλες αυτές οι “πρώτες φορές” θεωρήθηκαν αναγκαίο για τους ανθρώπους να υπενθυμίζονται με κάποιο τελετουργικό τρόπο. Η ανανέωση αυτή εκφράζεται στις γιορτές των γενεθλίων, στις επετείους, αλλά κυρίως στην είσοδο κάθε Νέου Έτους. Ο Πρωτοχρονιάτικος εορτασμός, λοιπόν, αποτελεί έκφραση ή υπενθύμιση ή επανάληψη της δημιουργίας του κόσμου με σκοπό να ισχυροποιηθεί ο κόσμος, η κοινότητα, η οικογένεια.

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ: Η πρώτη αναφορά σε εορτή του Νέου χρόνου χρονολογείται από το 2000 π.Χ. στη Μεσοποταμία, όπου το Νέο Έτος (Ακιτού) άρχιζε με τη νέα Σελήνη που ήταν πλησιέστερα στην Εαρινή Ισημερία (μέσα Μαρτίου στην περιοχή). Για τους Αιγυπτίους, τους Φοίνικες και τους Πέρσες, το έτος άρχιζε με τη φθινοπωρινή ισημερία (21/9, ενώ για τους Έλληνες των Κλασικών Χρόνων με το χειμερινό ηλιοστάσιο (21/12). Στη Ρώμη, μέχρι το 153 π.Χ. ο χρόνος άρχιζε την 1η Μαρτίου, ενώ αργότερα την 1η Ιανουαρίου. Έτσι το Ιουλιανό και αργότερα το Γρηγοριανό βασίστηκαν σ' αυτήν την ημερομηνία (Πρωτοχρονιά). Το εβραϊκό ημερολόγιο (θρησκευτικό) αρχίζει την πρώτη του μήνα Τισρί (6/9). Κατά τις αρχές του Μεσαίωνα η Δυτική Ευρώπη θεωρούσε την 25η Μαρτίου ως πρώτη μέρα του χρόνου, βασισμένη στην αρχή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου (αρχή Θείας Ενσαρκώσεως). Μοναδική εξαίρεση στο δυτικό χριστιανικό χρόνο ήταν η Αγγλία που εόρταζε την Πρωτοχρονιά στις 25 Δεκεμβρίου. Με τη θέσπιση του Γρηγοριανού ημερολογίου (1582) καθιερώθηκε επίσημα η 1η Ιανουαρίου ως πρώτη ημέρα του χρόνου.

ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ: Οι περισσότεροι εορτασμοί Πρωτοχρονιάς παγκοσμίως διατηρούν σαφώς θρησκευτικό χαρακτήρα. Στη Νότια Ινδία (Ταμίλ) το Νέο Έτος εορτάζεται τη χειμερινή Ισημερία με τριήμερο πανηγύρι (Πονγκάλ), το οποίο χαρακτηρίζεται από θρησκευτικά προσκυνήματα και τελετουργικό βράσιμο του ρυζιού. Στην Ταϊλάνδη, η Πρωτοχρονιά εορτάζεται στα τέλη Μαρτίου. Εκεί βουδιστές μοναχοί εξορκίζουν τα φαντάσματα και τα κακά πνεύματα, ενώ προσφέρουν δώρα προς τιμήν τους. Οι άνθρωποι πετούν ο ένας τον άλλο νερό καταπρόσωπα ως αστείο. Εκεί επικρατεί και το γνωστό μας έθιμο της χαρτοπαιξίας επί τριήμερο (τις άλλες ημέρες απαγορεύεται ρητώς). Ο κινέζικος εορτασμός διαρκεί ένα μήνα, (τέλη Ιανουαρίου έως τέλη Φεβρουαρίου). Η γιορτή αρχίζει με εκδίωξη δαιμόνων και θεατρικές παραστάσεις. Γίνονται ακόμη προσφορές στους θεούς της γης και της υγείας, καθώς και στους προγόνους. Στην Ιαπωνία η Πρωτοχρονιά εορτάζεται επί τριήμερο (1-3/1ου) και είναι η μεγαλύτερη γιορτή της χώρας. Εκείνες τις ημέρες καθαρίζονται εθιμοτυπικά τα σπίτια, γλεντούν και ανταλλάσσουν δώρα. Στην είσοδο των σπιτιών κρεμούν ένα ιερό σκοινί με άχυρο ρυζιού (σιμενάβα) για να κρατήσει έξω τα κακά πνεύματα. Ειδικά φαγητά μαγειρεύονται με χαρακτηριστικότερα το μότσι (πίτα από πάστα ρυζιού) και το ζόνι (σούπα λαχανικών).

ΒΑΣΗ ΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΑΙΓΥΠΤΟ: Για τη χρονολόγηση και την είσοδο σε κάθε νέο χρόνο υπήρχε συστηματική παρατήρηση των Δεκανών. Οι Δεκανοί, 36 ομάδες μικρών αστερισμών, ανατέλλουν διαδοχικά στον ορίζοντα κατά την περιστροφή της Γης. Η ανατολή κάθε δεκανού χρησιμοποιείτο σαν αστρικό ρολόι τουλάχιστον από την 9η ή 10η Δυναστεία (περ. 2100 π.Χ.). Οι αρχαίοι Έλληνες τους ονόμαζαν δεκανούς ή δέκατα, γιατί η ηλιακή ανατολή τους ήταν κάθε δέκα μέρες (δηλαδή κάθε δέκα μέρες μια νέα ομάδα δεκανών αστέρων εμφανιζόταν ανατολικά την αυγή, λίγο πριν την ανατολή του ήλιου, μετά από μια περίοδο που δεν ήταν ορατοί). Αυτές τις προβλεπόμενες εμφανίσεις χρησιμοποίησαν οι Αιγύπτιοι για να διαιρέσουν το ηλιακό ημερολόγιο, με την ηλιακή ανατολή του Σείριου που συνέπιπτε χρονικά με την ετήσια πλημμύρα του Νείλου, να ορίζει το νέο έτος. Αυτό το σύστημα οδήγησε σε σύστημα 12 ωρών ημέρας και 12 ωρών νύχτας, που είχαν διαφορετική διάρκεια ανάλογα με την εποχή. Μετά την εισαγωγή της Ελληνιστικής αστρολογίας στην Αίγυπτο, εμφανίστηκαν συστήματα που απέδιδαν αστρολογική σημασία στους δεκανούς: Συνδέθηκαν με διάφορες αρρώστιες, και την κατάλληλη χρονική περίοδο που έπρεπε να φτιαχτούν φυλαχτά για τη θεραπεία τους. Οι Δεκανοί συνέχιζαν να χρησιμοποιούνται κατά το Μεσαίωνα στην αστρολογία και τη μαγεία. Η δεκανική ακολουθία άρχιζε με τον Σώθι/Σείριο, και κάθε δεκανός αποτελούνταν από ομάδα αστεριών και αντίστοιχων θεοτήτων. Ως μέτρο χρόνου, η ανατολή και δύση των δεκανών όριζε τις «ώρες» και τα 10ήμερα που αποτελούσαν το Αιγυπτιακό έτος.

ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ ΤΩΝ ΙΝΚΑΣ: Το Ίντι Ράιμι, που σημαίνει "Γιορτή του ήλιου", ήταν θρησκευτική γιορτή των Ίνκας προς τιμήν του θεού Ίντι. Πραγματοποιόταν περίπου στις 24/6 και σηματοδοτούσε το χειμερινό ηλιοστάσιο στο Νότιο Ημισφαίριο και το νέο έτος για τους λαούς των Άνδεων. Στην Αυτοκρατορία των Ίνκας, το Ίντι Ράιμι θεωρείτο η πιο σημαντική εορτή. Διαρκούσε 9 ημέρες, κατά τη διάρκεια των οποίων πραγματοποιούνταν χοροί και γιορτές, καθώς και θυσίες ζώων για να εξασφαλιστεί η καλή σοδειά. Η τελευταία γιορτή παρουσία του Αυτοκράτορα πραγματοποιήθηκε το 1535, αφού έπειτα καταργήθηκε από τους Ισπανούς κονκισταδόρες, που κατέκτησαν την περιοχή.

ΙΝΔΟΥΙΣΤΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ: Το Βικράμ Σαμβάτ, (Vikram Samwat) είναι ημερολόγιο που χρησιμοποιe;iται και σήμερα από τους ινδουιστές (Ινδία, Σρι Λάνκα, Ινδονησία, Μπαγκλαντές, Νεπάλ,κ.α.). Είναι σεληνιακό ημερολόγιο βασιζόμενο στην αρχαία Ινδουιστική παράδοση και προηγείται κατά 57 περίπου χρόνια από το Γρηγοριανό (ηλιακό ημερολόγιο). Στην λαϊκή παράδοση της Ινδίας και του Νεπάλ η δημιουργία του ημερολογίου αποδίδεται στον Ινδό βασιλιά Vikramaditya που το καθιέρωσε μετά από νίκη του σε μάχη με Σκύθες (56 π.Χ.). Το ημερολόγιο έχει 12 μήνες και ξεκινά το νέο έτος στα μέσα Απριλίου του γρηγοριανού ημερολογίου.

Αλά θα συνεχίσουμε στο επόμενο σημείωμα των 7 Ημερών μας

Ο Όσιος Νήφων ο Νέος Κοινοβιάρχης (28/12/1809) προστάτης νήσου Σκιάθου του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου

 

Ο Όσιος Νήφων ο Νέος Κοινοβιάρχης (28/12/1809)

προστάτης νήσου Σκιάθου

του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου

ΓΕΝΙΚΑ: Ο Όσιος Νήφων, o νέος κοινοβιάρχης, συνέβαλε στην ανάπτυξη του μοναχισμού με την ίδρυση ησυχαστηρίων και μοναστηριών σε νησιά του Αιγαίου, αγωνιζόμενος μαζί και με τους άλλους κολλυβάδες πατέρες για τη διάσωση του ορθοδόξου φρονήματος, την πνευματική αναγέννηση του λαού και την επιστροφή στην αρχαία εκκλησιαστική παράδοση.

ΣΤΟ ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ: Γεννήθηκε το 1736 στη Χίο. Νήπιο ακόμη, έχασε τους γονείς του από επιδημία πανούκλας. Την ανατροφή του ανέλαβε μια θεία του και όταν έγινε έφηβος αναχώρησε για την Κωνσταντινούπολη, όπου ασχολήθηκε με το εμπόριο. Όμως, το συνταρακτικό γεγονός της δολοφονίας ενός φίλου του από κάποιο γενίτσαρο, τον γέμίσε με θλίψη και απόγνωση. Μετά από αυτό αναχώρησε για το Άγιο όρος, πρώτα στην Ι.Μ. Μεγίστης Λαύρας και έπειτα στη Σκήτη του Παντοκράτορα (Καψάλα), όπου εκάρη μοναχός και αργότερα χειροτονήθηκε ιερέας, ενώ, κατά τον Παπαδιαμάντη, ασκήτεψε έπειτα στη σκήτη Αγίου Βασιλείου. Ο Νήφων, ενώ ουδέποτε φοίτησε σε σχολείο, κατανοούσε την Αγία Γραφή και τα συγγράμματα των Πατέρων της Εκκλησίας, ενώ ευλαβείτο ιδιαίτερα την Θεοτόκο. Όμως εξαιτίας της ταραχώδους περιόδου του πνευματικού κινήματος των Κολλυβάδων¹ ο Νήφων συνταράχθηκε από την όξυνση των προβλημάτων, που είχαν προκύψει και οδηγήσει σε θλιβερά επεισόδια. Έτσι, αποφάσισε να εγκαταλείψει το Άγιο Όρος, στο οποίο είχε γνώρισε και τον Άγιο Αθανάσιο τον Πάριο (1721 -1813), λαμπρό εκπρόσωπο του λεγομένου κολλυβαδικού κινήματος.

ΣΤΑ ΝΗΣΙΑ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ: Ο Νήφων αναγκάστηκε να καταφύγει σε διάφορα νησιά του Αιγαίου. Αφού πρώτα επισκέφθηκε τη Χίο, κατευθύνθηκε μαζί με άλλους συμμοναστές στη Σάμο, όπου έμειναν λίγους μήνες στην εγκαταλελλειμμένη Μονή της Α. Κυριακής. Από τη Σάμο ο Όσιος μαζί με τους ιερομονάχους Γρηγόριο Νισύριο, Αθανάσιο εξ Αρμενίας και Αρσένιο Μωραΐτη φτάνουν στη Νάξο, όπου διέμειναν στο μοναστήρι της Παναγίας Φανερωμένης. Εκεί γνωρίστηκαν με τον Νικόλαο Καλιβούρτζη, τον μετέπειτα μεγάλο φιλοκαλικό πατέρα και διδάσκαλο, Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη, ο οποίος, χάρη σ’ αυτούς, αποφάσισε να ακολουθήσει τον μοναχικό βίο στον Άθωνα. Έπειτα μετέβησαν στην ιερή νήσο, Πάτμο, όπου γνωρίστηκαν με τον ιεράρχη της Κορίνθου, Άγιο Μακάριο Νοταρά (1731-1805). Στη συνέχεια ο Όσιος Νήφων μαζί με τον Γρηγόριο επισκέφθηκε τους Λειψούς, όπου στο Ρωμάνι έκτισε το εκκλησάκι –ησυχαστήριο του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Από εκεί ο Όσιος αναγκάστηκε από τις πειρατικές επιδρομές να φύγει σύντομα και να μεταβεί στους γειτονικούς Φούρνους Ικαρίας (1775), όπου οικοδόμησε ναϋδριο προς τιμήν του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και πάλι. Το ίδιο έτος ξεκίνησε και η ανέγερση της ιεράς μονής του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και στον Άγιο Κήρυκο Ικαρίας. Σημαντική ήταν και η συμβολή του Αγίου Μακαρίου του Νοταρά, που έμεινε μαζί με τον Νήφωνα για αρκετό διάστημα. Σήμερα σώζονται ερείπια από το κελλί, στο οποίο διέμενε, καθώς και το ανεγερθέν παρεκκλήσιο επ’ ονόματι του Αγίου Μακαρίου μετά την κοίμησή του, 17/4/1805. Η Μονή του Ευαγγελισμού Ικαρίας υπήρξε το πνευματικό καταφύγιο των θεοφόρων κολλυβάδων ασκητών και κατέστη ένα υποδειγματικό κοινόβιο, αφού επί των ημερών του Οσίου Νήφωνος ο αριθμός των μοναχών έφθασε τους εικοσιπέντε. Πλήθος κόσμου κατέφθανε στο μοναστήρι για να καθοδηγηθεί πνευματικά από το διακριτικό και διορατικό Γέροντα Νήφωνα, που αναδείχθηκε οδηγός των ασκητών, και κατέστησε το μοναστήρι κέντρο παιδείας και πνευματικής άσκησης για υποψήφιους κληρικούς.

ΣΤΗ ΣΚΙΑΘΟ: Το 1778 ο σκιαθίτης απόφοιτος της Πατμιάδας, Γρηγόριος Χατζησταμάτης πληροφορήθηκε για τον ενάρετο Γέροντα Νήφωνα και το περίφημο μοναστήρι του Ευαγγελισμού στην Ικαρία και αποφάσισε να εγκαταλείψει την Πάτμο, όπου βρισκόταν, και να καταφύγει στην κολλυβαδική μονή. Εκεί εκάρη μοναχός και πρότεινε στον Νήφωνα να φύγουν από την Ικαρία και να εγκατασταθούν στη Σκιάθο, όπου ο πατέρας του Γρηγορίου διέθετε κτηματική περιουσία. Έτσι το 1794 έφθασαν στη Σκιάθο, όπου ανήγειραν ιερά μονή επ’ ονόματι του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Το 1797 η νέα αυτή μονή κατέστη πατριαρχικό σταυροπήγιο. Το επόμενο έτος ο παπά-Γρηγόρης Χατζησταμάτης δώρισε την πατρική του περιουσία στο μοναστήρι. Το σκιαθίτικο μοναστήρι αναδείχθηκε πνευματικό κέντρο και καταφύγιο για τους κατοίκους του νησιού στη σκοτεινή περίοδο της Τουρκοκρατίας. Τον Σεπτέμβριο του 1807 έφτασαν εκεί καταδιωκόμενοι από Τούρκους 1.400 κλεφταρματολοί από όλη την Ελλάδα. Στη μεγάλη αυτή σύναξη των καπεταναίων και αγωνιστών ο Γέροντας Νήφων ευλόγησε την πρώτη ελληνική σημαία, η οποία στην Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου (1823) ορίστηκε ως ο επίσημος τύπος της σημαίας του έθνους μας.

ΣΤΙΣ ΟΥΡΑΝΙΕΣ ΜΟΝΕΣ: Τον Δεκέμβριο του 1809, προαισθανόμενος το επίγειο τέλος του, κάλεσε έξι υποτακτικούς του και τους όρισε να πάνε στην Ικαρία για να ανακαινίσουν το ιστορικό μοναστήρι, που τόσο αγάπησε και στο οποίο σκόπευε να αφήσει την τελευταία του πνοή. Όμως, δεν πρόλαβε. Την 28η Δεκεμβρίου 1809 ο Όσιος Νήφων εγκατέλειψε την επίγεια ζωή λαμβάνοντας τον στέφανο της δόξης από τον Κύριο. Ενταφιάστηκε στο κοιμητήριο της μονής του Ευαγγελισμού της Σκιάθου και όλοι οι συμμοναστές του Οσίου έγιναν μάρτυρες του πρώτου θαύματος: ένας μοναχός, για πολλά χρόνια παράλυτος, θεραπεύτηκε, αφού ασπάσθηκε με ευλάβεια το τίμιο σκήνωμα του μακαριστού Γέροντος. Το 1812 πραγματοποιήθηκε η ανακομιδή των ιερών λειψάνων του Οσίου, τα οποία εξέπεμψαν άρρητη ευωδία, γεγονός που αποτέλεσε ένδειξη και πιστοποίηση της αγιότητος και θαυματουργικότητός του. Ο Όσιος Νήφων υπήρξε εκ των κορυφαίων του κολλυβαδικού κινήματος, που στις μέρες μας καθίσταται επίκαιρο όσο ποτέ. Χαρακτηριστικά είναι τα λόγια του συγχρόνου μας Μωυσή του Αγιορείτη: «Το κολλυβαδικό κίνημα καθίσταται λίαν επίκαιρο, όταν ξανά θέλουν πολλοί να προσφέρουν μέσα στην Εκκλησία άνεση δίχως άσκηση, χαρά δίχως αγώνα, ευφροσύνη δίχως χαρμολύπη, καινοτομίες δίχως γνώση της αυστηρής ακρίβειας της αγιοπατερικής και ευαγγελικής Παραδόσεως».

Konstantinosa.oikonomou@gmail.com 

1. Βασική αιτία της διένεξης ήταν η άρνηση των κολλυβάδων πατέρων να τελέσουν μνημόσυνα την Κυριακή, η οποία είναι η ημέρα της Αναστάσεως του Κυρίου μας. Μάλιστα το 1772 οι κολλυβάδες συνέταξαν αναφορά προς την Ιερά Σύνοδο του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, την οποία μαζί και με την ομολογία πίστεως απέστειλαν στην Κωνσταντινούπολη με τον μοναχό Νήφωνα. Ο Πατριάρχης Θεοδόσιος Β΄ εξέδωσε συνοδική απόφαση, με την οποία δικαίωνε και τις δύο (;) αντιμαχόμενες πλευρές.

ΤΟ ΧΡΙΣΤΟΨΩΜΟ χριστουγεννιάτικο διήγημα του Αλεξ. Παπαδιαμάντη AUDIOBOOK διαβάζει ο Κων. Οικονόμου

 Όταν η πεθερά σκοτώνει το γιό της προσπαθώντας να ... δηλητηριάσει τη νύφη της! 

Το Χριστόψωμο 1887 - Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης AUDIOBOOK

διαβάζει ο Κων/νος Οικονόμου

Το Χριστόψωμο είναι διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη που δημοσιεύτηκε στις 26 Δεκεμβρίου 1887 στην εφημερίδα Εφημερίς. Το διήγημα, με υπότιτλο Διήγημα Πρωτότυπον, είναι το πρώτο διήγημα του Παπαδιαμάντη και το υπέγραψε με τα αρχικά του Α.Π. Περιλαμβάνεται στα Χριστουγεννιάτικα διηγήματα του συγγραφέα. Τα Χριστούγεννα του 1941, το διήγημα –που μέχρι τότε είχε παραμείνει ξεχασμένο– δημοσίευσε ο φιλόλογος Γεώργιος Βαλέτας στο περιοδικό Νέα Εστία, προλογισμένο και υπομνηματισμένο.

Η υπόθεση διαδραματίζεται στη Σκιάθο το 186... Ο καπετάν Καντάκης και η γυναίκα του Διαλεχτή είναι παντρεμένοι εφτά χρόνια αλλά δεν έχουν παιδιά, παρά τις προσπάθειες της νεαρής γυναίκας με βότανα, θαυματουργά κοσμήματα, θεραπείες στα ιαματικά λουτρά κλ. Η μάνα τού καπετάν Καντάκη και πεθερά τής Διαλεχτής, η γριά Καντάκαινα, θεωρεί υπεύθυνη για την ατεκνία τη νύφη της, την εχθρεύεται θανάσιμα, φθάνει στο σημείο να τη μισεί και την κακολογεί στον γιο της κάθε φορά που αυτός επιστρέφει στο νησί, με αποτέλεσμα ο Καντάκης, όταν φτάνει στο σπίτι του κουρασμένος από το ταξίδι, πιωμένος και επηρεασμένος από αυτά που άκουγε από τη μάνα του, να ξεσπά βίαια στη Διαλεχτή.

Την παραμονή των Χριστουγέννων, ο Καντάκης έλειπε ήδη πέντε μέρες σε γειτονικό νησί όπου, παρά την κακοκαιρία, τόλμησε να ταξιδέψει μεταφέροντας σφάγια αλλά οι σφοδροί άνεμοι και η τρικυμία τον εμποδίζουν να επιστρέψει. Πριν φύγει, προβλέποντας την επιδείνωση του καιρού, είχε ενημερώσει τη μάνα και τη γυναίκα του ότι πιθανόν να μην καταφέρει να επιστρέψει για τα Χριστούγεννα, έτσι οι γυναίκες δεν τον περίμεναν. Το απόγευμα της 24 Δεκεμβρίου, η γριά-Καντάκαινα επισκέπτεται τη νύφη της και, ασυνήθιστα ευγενική και χαμογελαστή, της προσφέρει ένα χριστόψωμο. Η Διαλεχτή παραξενεύτηκε, όμως δεν υποψιάστηκε τίποτε.…«- Πῶς τό ᾽παθε ἡ πεθερά μου καὶ μοῦ ἔφερε χριστόψωμο…». Όταν η Διαλεχτή της είπε πως θα το φυλάξει για τα Φώτα, η πεθερά της πιεστικά την προέτρεψε να το φάει αμέσως. Όμως, δεν το έφαγε αλλά το άφησε στο περβάζι του τζακιού. Τα μεσάνυχτα, η Διαλεχτή πηγαίνει στην εκκλησία για τη λειτουργία των Χριστουγέννων αλλά λίγο αργότερα την ειδοποιούν ότι έφθασε ο άνδρας της, ο οποίος παρά τη σφοδρή κακοκαιρία κατάφερε να φθάσει στο νησί. Η Διαλεχτή επιστρέφει στο σπίτι, του δίνει στεγνά ρούχα, του βάζει μπριζόλα στα κάρβουνα και επιστρέφει στην εκκλησία για να προλάβει να μεταλάβει, αφού έστειλε μήνυμα στην πεθερά της, που εκκλησιάζονταν σε άλλη εκκλησία, για την άφιξη του γιου της. Ο Καντάκης κάθισε δίπλα στο τζάκι να φάει τη μπριζόλα του. Καθώς ήταν κατάκοπος για να σηκωθεί να πάρει ψωμί από το ντουλάπι, πήρε το χριστόψωμο που είχε αφήσει νωρίτερα η Διαλεχτή πάνω στο περβάζι του τζακιού και το έφαγε. Τα χαράματα, όταν επέστρεψε η Διαλεχτή από την εκκλησία, βρήκε τον άνδρα της ...

Ακούστε εδώ το διήγημα:

Έρωτας στα χιόνια Ένα ακόμη χριστουγεννιάτικο διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη διαβάζει ο Κων/νος Οικονόμου

 Έρωτας στα χιόνια 

 Ένα ακόμη χριστουγεννιάτικο διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη

διαβάζει ο Κων/νος Οικονόμου

Το διήγημα «Ο Έρωτας στα Χιόνια» δημοσιεύεται για πρώτη φορά στην εφημερίδα Ακρόπολις την πρωτοχρονιά του 1896. Ο Παπαδιαμάντης, όσο σεμνός υπήρξε στη ζωή του, τόσο λυρικός ήταν στα ερωτικά διηγήματά του, σε βαθμό φλόγας κι ειδικά στο Ο Έρωτας Στα Χιόνια. Είναι μια ερωτική κραυγή ενός γέροντα που τα πίνει και ψάλλει μισομεθυσμένα τον έρωτα κάθε βραδιά και τη τελευταία, ήπιε παραπάνω και τον σκέπασε το χιόνι.

.......Ἐφαντάζετο ἀμυδρῶς μίαν εἰκόνα, μίαν ὀπτασίαν, ἓν ξυπνητὸν ὄνειρον. Ὡσὰν ἡ χιὼν νὰ ἰσοπεδώσῃ καὶ ν' ἀσπρίσῃ ὅλα τὰ πράγματα, ὅλας τὰς ἁμαρτίας, ὅλα τὰ περασμένα: Τὸ καράβι, τὴν θάλασσαν, τὰ ψηλὰ καπέλα, τὰ ὡρολόγια, τὰς ἁλύσεις τὰς χρυσᾶς καὶ τὰς ἁλύσεις τὰς σιδηρᾶς, τὰς πόρνας τῆς Μασσαλίας, τὴν ἀσωτίαν, τὴν δυστυχίαν, τὰ ναυάγια, νὰ τὰ σκεπάσῃ, νὰ τὰ ἐξαγνίσῃ, νὰ τὰ σαβανώσῃ, διὰ νὰ μὴ παρασταθοῦν ὅλα γυμνὰ καὶ τετραχηλισμένα, καὶ ὡς ἐξ ὀργίων καὶ φραγκικῶν χορῶν ἐξερχόμενα, εἰς τὸ ὄμμα τοῦ Κριτοῦ, τοῦ Παλαιοῦ Ἡμερῶν, τοῦ Τρισαγίου. Ν' ἀσπρίσῃ καὶ νὰ σαβανώσῃ τὸν δρομίσκον τὸν μακρὸν καὶ τὸν στενὸν μὲ τὴν κατεβασιάν του καὶ μὲ τὴν δυσωδίαν του, καὶ τὸν οἰκίσκον τὸν παλαιὸν καὶ καταρρέοντα, καὶ τὴν πατατούκαν τὴν λερὴν καὶ κουρελιασμένην: Νὰ σαβανώσῃ καὶ νὰ σκεπάσῃ τὴν γειτόνισσαν τὴν πολυλογοὺ καὶ ψεύτραν, καὶ τὸν χειρόμυλόν της, καὶ τὴν φιλοφροσύνην της, τὴν ψευτοπολιτικήν της, τὴν φλυαρίαν της, καὶ τὸ γυάλισμά της, τὸ βερνίκι καὶ τὸ κοκκινάδι της, καὶ τὸ χαμόγελόν της, καὶ τὸν ἄνδρα της, τὰ παιδιά της καὶ τὸ γαϊδουράκι της: Ὅλα, ὅλα νὰ τὰ καλύψῃ, νὰ τὰ ἀσπρίσῃ, νὰ τὰ ἁγνίσῃ!

Τὴν ἄλλην βραδιάν, τὴν τελευταίαν, νύκτα, μεσάνυκτα, ἐπανῆλθε μεθυσμένος πλειότερον παράποτε. Δὲν ἔστεκε πλέον εἰς τὰ πόδια του, δὲν ἐκινεῖτο οὐδ' ἀνέπνεε πλέον. Χειμὼν βαρύς, οἰκία καταρρέουσα, καρδία ρημασμένη. Μοναξία, ἀνία, κόσμος βαρύς, κακός, ἀνάλγητος. Ὑγεία κατεστραμμένη. Σῶμα βασανισμένον, φθαρμένον, σωθικὰ λυωμένα. Δὲν ἠμποροῦσε πλέον νὰ ζήσῃ, νὰ αἰσθανθῇ, νὰ χαρῇ. Δὲν ἠμποροῦσε νὰ εὕρῃ παρηγορίαν, νὰ ζεσταθῇ. Ἔπιε διὰ νὰ σταθῇ, ἔπιε διὰ νὰ πατήσῃ, ἔπιε διὰ νὰ γλιστρήσῃ. Δὲν ἐπάτει πλέον ἀσφαλῶς τὸ ἔδαφος. .....

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ:

Η σταχομαζώχτρα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη μεταγλώττιση στη Δημοτική, ανάγνωση: Κων/νος Οικονόμου

 Η σταχομαζώχτρα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη

μεταγλώττιση στη Δημοτική, ανάγνωση: Κων/νος Οικονόμου

Η σταχομαζώχτρα είναι ηθογραφικό διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη που δημοσιεύτηκε τα Χριστούγεννα του 1889 στην εφημερίδα Εφημερίς. Το διήγημα περιλαμβάνεται στον κύκλο των Χριστουγεννιάτικων διηγημάτων του συγγραφέα, όπως αναφέρεται και στον υπότιτλο. Εκδόθηκε σε βιβλίο πρώτη φορά το 1912, μαζί με 7 ακόμα χριστουγεννιάτικα διηγήματα του συγγραφέα, από τις εκδόσεις Γ. Φέξη.

Υπόθεση: Η ιστορία διαδραματίζεται στη Σκιάθο τη δεκαετία του 1870 περίπου. Το διήγημα αρχίζει την ημέρα των Χριστουγέννων, όταν η θεια-Αχτίτσα εμφανίστηκε στην εκκλησία με καινούργιο μαντήλι και τα δυο μικρά εγγόνια της με καινούργια παπούτσια. Κι αυτό προκάλεσε μεγάλη έκπληξη καθώς η φτώχεια και ο αγώνας της να αναθρέψει τα εγγόνια της ήταν γνωστά σε όλους. Έτσι, αναφέρονται τα περιστατικά που εξηγούν το γεγονός: Η θεια-Αχτίτσα ήταν χήρα. Δυο από τους γιους της ήταν ναυτικοί και είχαν πνιγεί στη θάλασσα και ο τρίτος είχε ξενιτευτεί από χρόνια κάπου στην Αμερική χωρίς να στείλει ποτέ νέα του. Η κόρη της πέθανε στον δεύτερο τοκετό και η γυναίκα μεγάλωνε μόνη της τα δυο μικρά ορφανά εγγόνια της, τον 7χρονο Γέρο και την 4χρονη Πατρώνα, καθώς ο ασυνείδητος και ανεπρόκοπος γαμπρός της τα εγκατέλειψε και πιθανόν να ξαναπαντρεύτηκε. Για να αναθρέψει τα παιδιά που υπεραγαπούσε, η θεια-Αχτίτσα έκανε διάφορες δουλειές, ξενοδούλευε, μάζευε κούμαρα, κατασταλάγματα λαδιού από τα ελαιοτριβεία, ξύλα για τον χειμώνα, και την εποχή του θερισμού, πήγαινε απέναντι στην Εύβοια και μάζευε στάχυα για να εξασφαλίσει για κάποιο διάστημα το ψωμί τους. Κάπως τα κατάφερνε, αλλά εκείνη τη χρονιά την περιοχή είχε πλήξει αφορία και βαρυχειμωνιά, από τον Νοέμβριο είχε αρχίσει να χιονίζει, έτσι παρά τις προσπάθειές της έφτασαν στο σημείο να πεινούν. Στις 23 Δεκεμβρίου το τζάκι στο φτωχικό τους ήταν σβηστό, τάισε τα παιδιά μόνο ψωμί που με κόπο κατάφερε να προμηθευθεί και τα κοίμισε υποσχόμενη ψέματα ότι την επομένη ο Χριστός θα τους φέρει ξύλα, ψωμί και μια χύτρα φαγητό. Την επομένη, παραμονή των Χριστουγέννων, ήρθε στο φτωχικό της ο ιερέας της εκκλησίας και της έφερε γράμμα από τον γιο της από την Αμερική στο οποίο έγραφε τα νέα του και εσώκλειε συναλλαγματική για 10 λίρες στερλίνες...... ΑΣ ΑΚΟΥΣΟΥΜΕ ΤΟ ΔΙΗΓΗΜΑ ΕΔΩ:

Κείμενα από αρχαίους λαούς [Πέρσες, Κινέζους, Ινδούς] και Έλληνες φιλοσόφους, ομιλούν για τη Γέννηση του Χριστού! Ο Σπερματικός λόγος των Χριστουγέννων από τον Κωνσταντίνο Αθ. Οικονόμου

 

Κι όμως, κείμενα από αρχαίους λαούς [Πέρσες, Κινέζους, Ινδούς] και Έλληνες φιλοσόφους, ομιλούν για τη Γέννηση του Χριστού! Ο Σπερματικός λόγος των Χριστουγέννων

από τον Κωνσταντίνο Αθ. Οικονόμου, δάσκαλο, συγγραφέα

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ: Ο αρχαίος κόσμος, πριν την ενανθρώπηση του Χριστού στη γη το βράδυ των Χριστουγέννων, δε στερήθηκε φωτισμένων πνευμάτων που προσέγγισαν κατά Θεία παραχώρηση την Αλήθεια, αποδεικνύοντας ότι προϋπήρχε το Σχέδιο Σωτηρίας του Θεού, της θείας δηλαδή οικονομίας, και πως γι΄ αυτό ακριβώς δόθηκε ο σπερματικός λόγος (σπέρματα αληθείας και πληροφόρησης) στα έθνη, σε εναρέτους ανθρώπους, και ευσεβείς φιλοσόφους, επειδή Θεός, ο Πατήρ και αυτών!

ΣΤΗΝ ΠΕΡΣΙΑ: Οι Χαλδαίοι [Πέρσες], δέχτηκαν διά του προφήτου Βαλαάμ (13οςαι. π.Χ.) την “προφητεία του λαμπρού άστρου και της Γέννησης του Χριστού”, η οποία και επαληθεύτηκε με την εμφάνιση του λαμπρού αστέρος, που ήταν Άγγελος Φωτός, και την ενανθρώπηση του Χριστού στη Βηθλεέμ, την οποία επιβεβαίωσαν προσωπικά οι τρεις Πέρσες Μάγοι, που είδαν και ακολούθησαν το νέο λαμπρό αστέρι, εξαιτίας ακριβώς της παλαιότατης προφητείας. Ακόμη, στην Περσία αναμενόταν “Σωτήρας Θεάνθρωπος, ο οποίος θα γεννηθεί εκ Παρθένου και θα συντελούσε στην ανακαίνιση και τον καθαρμό του κόσμου”!

ΣΤΗΝ ΙΝΔΙΑ: Στον Βεδισμό υπήρχε σαφώς προσδοκία για το “Θεό του Φωτός”, ο οποίος “θα ενανθρωπιστεί εκ Παρθένου και θα αποσταλεί στον κόσμο από τον ουράνιο Πατέρα Του, ως μεσίτης μεταξύ Θεού και κόσμου”! Κατά τα κείμενα Μαχαγιάνα του Βουδισμού, αναμενόταν “ο Θείος Λυτρωτής και Διδάσκαλος, ο οποίος θα αποκαλύψει θείες αλήθειες εκ του πληρώματος της Σοφίας Αυτού και θα πληρώσει τις εσώτατες επιθυμίες και τις νοσταλγίες του ανθρώπου”. Σύμφωνα με κείμενα του Ινδικού Βουδισμού, ο ιστορικός Βούδας έλεγε ότι “μετά από 500 χρόνια θα χρεοκοπήσει η διδασκαλία μου”! Στο Θιβετιανό Βουδισμό, αναμενόταν “Παρθενογέννητος Θεάνθρωπος Λυτρωτής, ο οποίος θα σώσει τον άνθρωπο και θα επαναγάγει την ανθρωπότητα στην αρχέγονη χρυσή εποχή”!

ΣΤΗΝ ΚΙΝΑ: Ο Κομφούκιος στην Κίνα, 500 χρόνια κι αυτός νωρίτερα, ανέμενε “τον Άγιο, τον Θεάνθρωπο, ο οποίος θα είχε την λυτρούσα γνώση και θα έσωζε και θα κυβερνούσε τον κόσμο!” Όμως, και πολλές κινέζικες παραδόσεις ανέμεναν “τον Ποιμένα και Άρχοντα”, ο οποίος χαρακτηρίζεται ως “Αγιότατος και Καθολικός Διδάσκαλος και Κυρίαρχος”! “Ο Άγιος αυτός υπήρχε προ του ουρανού και της γης! Είναι ο ποιητής, Δημιουργός και συντηρητής των πάντων! Όσο Μέγας και αν είναι, έχει και την Ανθρώπινη φύση! Αυτός και μόνος είναι άξιος να θυσιαστεί εις τον υπέρτατο Δεσπότη και Άρχοντα του Κόσμου! Αυτός θα συνδιαλλάξει τον ουρανό μετά της γης! ”.

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ: Οι εξουσιαστές που κινούν τα νήματα του κόσμου και κατευθύνουν τη Γνώση, προσπαθούν εδώ και αιώνες, πλαστογραφώντας πηγές ή αποκρύπτοντας τες, να φέρουν σε σύγκρουση τον Ελληνισμό με τον Χριστιανισμό. Ξέρουν ότι η σύνδεση των δύο δυνάμεων είναι το ισχυρότερο εμπόδιο για την υλοποίηση των σχεδίων τους, Ξέρουν ότι αν οι λαοί γαντζωθούν σ’ αυτά, θα είναι αδύνατο να εφαρμόσουν την Νέα Τάξη πραγμάτων. Αυτός είναι ο λόγος πού αποκρύπτονται προφητείες των Αρχαίων Ελλήνων που μιλούν ξεκάθαρα για την έλευση του Χριστού. Προσπαθούν να παρουσιάσουν τον Χριστιανισμό ως εβραιογενή θρησκεία και όλους τους Αρχαίους Έλληνες ως ειδωλολάτρες. Ωστόσο έχουν διασωθεί αρχαία κείμενα πού αποδεικνύουν το ακριβώς αντίθετο. Ο Αισχύλος, πέντε αιώνες πριν από τη γέννηση του Χριστού από την Παρθένο, μίλησε για τον “Παρθενογέννητο”, που θα ερχόταν να βοηθήσει τους ανθρώπους¹!!! Στο έργο Αλκιβιάδης του Πλάτωνα, εμφανίζεται ο Σωκράτης να λέει, 400 χρόνια πριν την Έλευση του Χριστού, πως “ο άνθρωπος πρέπει να ζει εν αναμονή, μέχρις ότου φτάσει ο καιρός να διδαχθεί από τον προσδοκώμενο Υπεράνθρωπο Διδάσκαλο!” Άλλωστε η προσέγγιση του Σωκράτη προς τον Μόνο, Ένα αληθινό Θεό, η αποποίηση του ανύπαρκτου δωδεκάθεου, και γενικότερα τα “καινά του δαιμόνια” τον καταδίκασαν σε θάνατο. Στην Πολιτεία του Πλάτωνα (B, V, 362), περιέχεται μία προφητεία ισάξια μ’ αυτές της Παλαιάς Διαθήκης: “Θα απογυμνωθεί απ’ όλα εκτός της δικαιοσύνης, διότι φτιάχτηκε αντίθετος στην ως τότε συμπεριφορά. Χωρίς να αδικήσει κανέναν θα δυσφημισθεί πολύ ως άδικος ώστε να βασανισθεί για την δικαιοσύνη και θα γεμίσει με δάκρυα εξαιτίας της κακοδοξίας αλλά θα μείνει αμετακίνητος μέχρι θανάτου και ενώ θα είναι δίκαιος θα θεωρείται άδικος για όλη του τη ζωή. Έχοντας τέτοιες διαθέσεις ο δίκαιος θα μαστιγωθεί, θα στρεβλωθεί, θα δεθεί, [...] και στα τελευταία του αφού πάθει κάθε κακό θα καρφωθεί πάνω σε πάσσαλο”!!

ΣΤΗ ΛΑΤΙΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ: Ο Κικέρων, 50 μόλις χρόνια πριν την Σάρκωση του Χριστού, οραματίζεται την εποχή που θα κυβερνά παντού “είς Διδάσκαλος και Κυρίαρχος, ο Θεός”! Ο Οράτιος και ο Οβίδιος κάνουν λόγο για τη “χρυσή εποχή (του Παραδείσου) που χάθηκε”. Ο Βιργίλιος στην 4η Εκλογή του, αφιερωμένη στο φίλο του Πολύωνα, μιλά για “το Θείον Παιδίον, το οποίο “θα επαναφέρει στην ανθρωπότητα τον Χρυσό Αιώνα”. “Οσονούπω νέα χρυσή γενεά στέλλεται άνωθεν από τα ουράνια ύψη εις την γην. [...] προστάτεψε τη Μητέρα, τη στιγμή που θα γεννάται εξ αυτής το Βρέφος, δια του οποίου θα λήξει η δυστυχής γενεά! Δια πρώτην φορά στην παγκόσμιο ιστορία! Και νέα γενεά ευτυχής θα ανατείλει σ΄ όλον τον κόσμο. Ήδη άρχισε να βασιλεύει ο πάμφωτος Ένας Θεός [...] Ελθέ πολυτίμητε Υιέ του Θεού, μεγάλε Υιέ του Υψίστου. Ρίξε το βλέμμα Σου εις την ανθρωπότητα, την κλονιζομένη από το βάρος της αμαρτίας. Ρίξε το βλέμμα Σου και δες πως τα πάντα σκιρτούν για την εποχή, η οποία οσονούπω φτάνει!.” Και αυτό το "οσονούπω" του Βιργίλιου λέχθηκε 41 χρόνια, μόλις, πριν από την ενσάρκωση του Υιού του Θεού από την Πανάγια Μητέρα Του στη Βηθλεέμ!!!

ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ: Η μεγάλη παγκόσμια χαρά των Χριστουγέννων, της Σωτηρίας της Ανθρωπότητας, της παγκόσμιας αναμενόμενης εμφάνισης του σχεδίου της Θείας Οικονομίας, είναι διπλή χαρά για τον Ελληνισμό, του οποίου σοφοί και φιλόσοφοι με κάθε τρόπο έψαξαν να ανακαλύψουν τον Αληθινό Δημιουργό του Κόσμου. Εκείνον που και τη γλώσσα μας χάρισε και δια του Ελληνιστικού κόσμου την άπλωσε, αλλά και την υψηλή αποστολή, να μεταφέρουμε δια της γλώσσας μας, μέσα στις χιλιετηρίδες, πολεμούμενοι μα εντέλει θριαμβεύοντες, την γνώση του ίδιου του Θεού, την Ορθή Πίστη, την Ορθοδοξία και να την υπερασπιστούμε κατά καιρούς με αίμα, με χαρά και με θάρρος, γράφοντας την πιο ένδοξη ιστορία του κόσμου! Η είδηση, το κήρυγμα της Ενανθρωπήσεως του ίδιου του Θεού μας, του Χριστού, δια στόματος των Αποστόλων, βρήκε τότε τον Ελληνισμό σε μια τραγική στιγμή, σε ώρες που «σταυρωνόταν» από τον βαρβαρισμό των Ρωμαίων, την ώρα που το πνεύμα του Ελληνικού Πολιτισμού καταπατούνταν και μάτωνε σε αρένες αντί σε θέατρα και σε παρωδίες εορτών, ή παρωδίες δήθεν “Ολυμπιακών Αγώνων”. Στις ευσεβείς καρδιές των Ελλήνων αλλά και στις προχωρημένες διάνοιές τους, το μήνυμα της Σωτηρίας, η ελπίδα της Ανάστασης, η βεβαιότητα της Αιωνιότητας, το υψηλό νόημα του Χριστιανισμού, έπεσε ως “μάννα εξ ουρανού”, αφού ο Ελληνισμός, συναντούσε επιτέλους Εκείνον που τον έπλασε και οι φιλόσοφοι Εκείνον τον οποίον αναζητούσαν Έτσι ο Ελληνισμός έγινε ο Νέος Ισραήλ της Χάριτος που μεταφέρει τη νέα Κιβωτό της Καινής Διαθήκης Του! Και όταν ήρθε εκείνη, η συγκλονιστική και μοναδική θεία ώρα, εκείνη η άγια νύχτα των Χριστουγέννων, κάπου στον ουρανό, η ψυχή του Σωκράτη, που πρωτομίλησε για Εκείνον τον Ένα και Αληθινό Θεό, η ψυχή του Σωκράτη που γκρέμισε πρώτος τα είδωλα της αγνοίας, σίγουρα ευφραινόταν! Ο Ελληνισμός έχει συνέχεια. Επειδή ακριβώς ήταν συνέχεια μέσα στο Σχέδιο του Θεού για τη Σωτηρία της Ανθρωπότητας. Η εντυπωσιακή αρχαία ευσέβειά του, τον έσπρωξε σε θαυμαστά έργα, ενώ ταυτόχρονα η ακούσια άγνοιά του για τον Αληθινό Θεό, έφερε το έλεος και την ιδιαίτερη αγάπη του Χριστού, αλλά και τη μεγάλη προστασία της Παναγίας και Αειπαρθένου Μητέρας Του.

Καλά κι ευλογημένα Χριστούγεννα!

Konstantinosa.oikonomou@gmail.com 

1. Ο Αισχύλος δια στόματος Ερμή, προφητεύει [Προνηθέας Δεσμ., 1026-1028]: “Σ' αυτά τα βάσανά σου τέρμα κανένα να μην περιμένεις πριν να φανεί και να θελήσει κάποιος απ' τους θεούς να πάρει τα βάσανά σου επάνω του και να πάει στον σκοτεινό Άδη στα σκοτεινιασμένα βάθη του Ταρτάρου”.